«فائزه ساسانی‌خواه» نویسنده دفاع مقدس در گفت‌و‌گو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس در رابطه با بازنمایی زنان در ادبیات دفاع مقدس اظهار داشت: اکنون دو دهه است که به صورت جدی بحث نقش زنان در دفاع مقدس مطرح شده است. در روایت‌های اولیه بحث زنانی بود که در جبهه یا خطوط مقدم جبهه حضور داشتند، ولی علاوه بر این بحث گسترده‌تر و دامنه آن جدی‌تر شد و موضوع همسران و مادران شهدا نیز مطرح شد.
وی افزود: یکی از بهترین آثار، روایت همسران شهدا بود که کلید ابتدای آن روایت فتح بود و حبیبه جعفریان کتاب‌های خوبی را از همسران فرماندهان نوشت. یکی از آن‌ها خاطرات خانم شهید چمران در ارتباط با زندگی مشترک با ایشان بود. در واقع لایه‌های پنهان زندگی مشترک بین فرماندهان و همسرانشان را کنار می‌زد.
ساسانی‌خواه گفت: نقطه آشنایی من با ادبیات دفاع مقدس در حوزه زنان، از اینجا شروع شد، ولی به مرور زمان جامعه نیز پیشرفت بیشتری در حوزه زنان داشت و مباحث بیشتری مطرح شد. به طور مثال: «کتاب دا» نقطه شروع خوبی بود. در حالیکه قبل از این کتاب، کتاب‌های دیگری با این مضمون وجود داشتند که دیده نشده بودند.
وی اضافه کرد: به مرور به بحث‌های متنوع تری در حوزه زنان رسیدیم، و نقش زنان در ستاد‌های پشتیبانی جنگ در شهر‌ها و روستا‌هایی که خودشان در حال فعالیت بودند و لزوما هم با مناطق جنگی مرتبط نبودند، بررسی شد.
ساسانی‌خواه عنوان کرد: تا زمانی که جنگ را به شلیک گلوله تقلیل دهیم، و تا زمانی که تنها صحنه نظامی از جنگ همین باشد، نه تنها در حوزه زنان بلکه در سایر اموری که مربوط به حوزه جنگ و دفاع مقدس می‌شود با این نقصان روبه رو هستیم. وقتی در حوزه دفاع مقدس درباره نقش زنان صحبت می‌کنیم نیز با این موضوع مواجه می‌شویم به این دلیل که وقتی صحبت از جنگ می‌شود لایه اولیه جنگ در ذهن نقش می‌بندد و مناطق جنگی مدنظر قرار می‌گیرد. اگر بتوانیم از این نگاه فاصله بگیریم و نقش زنان را بررسی کنیم، به مسائل متعددی دست خواهیم یافت که بسیار متنوع است و در عین حال یا کم به آن پرداخته شده یا هنوز به آن پرداخته نشده است.
این نویسنده دفاع مقدس افزود: میزان ارتباط گیری با راوی‌های جنگ و میزان برقراری ارتباط و جلب اعتماد راوی‌ها در بیان موضوعات مختلف اثرگذار است. اگر ارتباط بین راوی و نویسنده برقرار شود، اتفاقات خوبی می‌افتد. در غیر اینصورت بسیاری از بخش‌ها مغفول خواهند ماند. نکته دیگری که به آن باید اشاره کرد این است که ممکن است در طی مصاحبه مسائل و نکاتی عنوان شود، اما هنوز جامعه آمادگی پذیریش بعضی از مسائل را نداشته باشد. بنابراین؛ گاهی از سوی راوی حذف می‌شود.
باید به تمام ابعاد حضور زنان در حوزه جنگ بپردازیم
این نویسنده با بیان اینکه باید به تمام ابعاد حضور زنان در حوزه جنگ بپردازیم، گفت: مسئله فرهنگی حضور زنان بخشی است که در طی سال‌های اخیر دغدغه من است، چراکه نگاه‌های فرهنگی و مغفول مانده از جنگ بسیارند.
وی بیان کرد: قبل از اینکه جنگ شروع شود، امام (ره) فرمان تشکیل جهاد سازندگی را داده بودند و این امر نوعی آمادگی اولیه را برای جامعه بوجود آورد که بخشی از آن دختران و زنان کشور بودند که فعالانه در بحث‌های مختلف جهاد سازندگی، در زمینه‌های بهداشت، آموزشی و ... فعالیت داشتند؛ و در واقع برای زنان مقدمه‌ای بود که پس از وقوع جنگ، بتوانند بلافاصله به فضای جنگ وصل شوند و فعالیت خود را آغاز کنند و زنانی بودند که قبل از تشکیل ستاد پشتیبانی جنگ در خانه‌های خود فعالیت خود را آغاز کرده بودند.
ساسانی‌خواه در خاتمه افزود: ارتباط میان گونه‌های دیگر عرصه هنر و ادبیات و سینما برقرار نمی‌شود تا این گنجینه‌ها مخاطبین عام تری پیدا کند. فیلم های سینمایی «شیار ۱۴۳»، «ویلایی‌ها»، «بوسیدن روی ماه» اتفاقات خوبی بود که در حوزه زنان در دفاع مقدس افتاد، ولی در واقع تک اتفاق هستند در حالیکه هنوز مستندهای خوب و قابل پذیرش برای مخاطب در حوزه زنان در دوران دفاع مقدس نداریم.
انتهای پیام/ 121
