گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، «سید مهدی شجاعی» نام آشنای ادبیات دینی ایران است؛ این نویسنده اگرچه در زمینه‌های مختلفی از جمله داوری جشنواره‌های مختلف سینمایی و تئاتر پیشینه برجسته‌ای دارد اما حضور فعال و مستمرشان در زمینه ادبیات دینی از هر موضوعی پررنگ‌تر بوده است و به همین واسطه کتاب‌های متعددی از او به چاپ رسیده است.
«بر محمل بال ملائک»، «ضریح چشم‌های تو»، «دست دعا، چشم امید»، «دو کبوتر، دو پنجره، یک پرواز»، «متقین»، «امروز، بشریت…»، «خدا کند تو بیایی»، «کشتی پهلو گرفته»، «بوی سبز پونه‌ها»، «بدوک»، «خار و دل»، «از دیار حبیب»، «حرف‌هایی که، کهنه نمی‌شوند»، «تنها راه رستگاری»، «شکوای سبز ۱»، «پدر، عشق، پسر»، «عشق به افق خورشید»، «صمیمانه با جوانان، وطنم»، «مناجات»، «آفتاب در حجاب»، «گزیده ادبیات معاصر» (مجموعه داستان)، «رزیتاخاتون»، «مردان و رجزهایشان»، «شکوای سبز»(۲)، «سانتاماریا» (مجموعه داستان)، «غدیر، کمی آنسوتر»، «کجایی ای فرزند احمد»، «آسمانی‌ترین مهربانی»، «غیرقابل چاپ»، «آیینه‌زار»، «طوفان دیگری در راه است»، «آیین زندگی»، «سری که درد… می‌کند»، «دموکراسی یا دموقراضه» و «سقای آب و ادب» برخی از آثار سید مهدی شجاعی در زمینه ادبیات داستانی است.
شجاعی همچنین در زمینه نمایشنامه، فیلم‌نامه و آثار ترجمه کارهای دیگری از جمله «کرشمه خسروانی، یا مخالف بیداد یه طرز همایون»، «مردی از جنس نور»، «یعقوب‌ترین یوسف، یوسف‌ترین زلیخا»، «زیارت امام رضا (ع)»، «دعای افتتاح»، «مناجات شعبانیه»، «دعای ندبه»، «دعای عرفه»، «چشم خفاش»، «تیر چراغ برق»، «قله دنیا ۱»، «بدوک»، «کمین»، «دیروز بارانی»، «مسافر کربلا»، «قله دنیا ۲» و «مرد رؤیاها» را به‌نگارش در آورده است.
اما در میان آثار منتشر شده این نویسنده و مولف ایرانی سه کتاب «متقین شرح»، «آیین زندگی» و «آن است شیوه حکومت» متناسب با حال و هوای ماه مبارک رمضان است که مطالعه آن‌ها توصیه می‌شود.
«متقین شرح»
متقین شرح خطبه متقین نهج‌البلاغه است، خطبه‌ای عظیم و عمیق که حضرت امیرالمؤمنین در پاسخ همام که گفت یا علی! صف لی المتقین (متقین را برایم توصیف کن)، فرمودند. خطبه چنان عمیق و پرمعنا است که با اعتراف نویسنده مبنی بر ایجاز متن باز کتاب قریب چهارصد صفحه شده است.
در این کتاب سیدمهدی شجاعی با استفاده از آیات قرآن و احادیث و روایات، به شرح و توضیح عبارت به عبارت خطبه میپردازد. در ذیل عبارت «ومشیهم التواضع» میخوانیم: این دریادلان بال بر زمین تواضع می‌سایند و در آسمان خضوع پرواز می‌کنند و از زلال چشمه خشوع می‌نوشند و در باران فروتنی غسل می‌کنند.
تواضع را میوه درخت علم خویش میدانند و فروتنی را زکات خرمن متراکم شرف و فضیلت خود می‌شمرند. این بزرگمنشان همچنان که شیرینی عفو و گذشت را در زیر دندان قدرت خود مزمزه می‌کنند، حلاوت تواضع را بر بام رفعت خویش می‌چشند.
«آیین زندگی»
آیین زندگی ترجمه و شرح نامه ۳۱ نهج البلاغه است، وصایای حضرت علی (ع) به امام حسن (ع). نام کتاب تعریف دقیقی است از محتوای ارزنده کتاب که به راستی این وصایا دستورالعمل کاملی است برای زندگی خدایی، چه در دنیا چه برای آخرت.
همانطور که نویسنده هم در مقدمه اشاره می‌کند بهترین و بزرگترین پدر عالم به عزیزترین فرزند عالم وصیت می‌کند برای زندگی، چه آیینی بهتر از این وصایا برای سعادت. به واقع کتاب با ترجمه و توضیح دقیق و روانش هندبوکی است که هر روز می‌توان به آن مراجعه کرد و درس گرفت و هر روز هم نو است، تازه برای امروز ما.
«آن است شیوه حکومت»
کتاب «آن است شیوه حکومت» تازه‌ترین اثر سید مهدی شجاعی است. این کتاب ترجمه شجاعی از عهدنامه و یا همان نامه معروف حضرت امام علی (ع) به مالک اشتر است که در نهج‌البلاغه نیز آمده است. شجاعی در این کتاب نظر به اهمیتی که برای این فراز از نهج‌البلاغه به عنوان منشور و آئین‌نامه حکومت اسلامی قائل بوده است، آن را به صورت مجزا در قالب کتابی آورده است.
شیوه ترجمه این متن ارائه همزمان متن با ترجمه است. شجاعی در صفحات این کتاب متن فارسی و به دنبال آن و در کنارش، متن عربی این نامه را قرار داده است و سعی کرده با استفاده از ساده‌ترین و شیواترین عبارات از عهده ترجمه این اثر برآید. نکته قابل توجه در این ترجمه آهنگین بودن آن و تلاش برای ارائه متنی است که بی‌آنکه به دنبال روایتی شاعرانه در ترجمه باشد توانسته آهنگی حماسی به خود بگیرد و به شکلی خاص عبارات را در پی هم و به منظور ترجمه قرار دهد.
شجاعی که پیش از این نیز در حوزه ترجمه آثاری همچون ترجمه برخی از ادعیه را در قالب کتاب عرضه کرده است، در این اثر تازه به تناسب و اقتضای محتوا سعی کرده تا اثری را پدید بیاورد که همانند متن عربی آن، صلابت یک نامه و در عین حال شورانگیزی توصیه‌های دنیوی و اخروی آن را در خود دارا باشد.
یکی دیگر از نکات قابل توجه درباره این کتاب مقدمه‌ای است که شجاعی برای این اثر تالیف کرده است. او در مقدمه خود به نوعی هدف از حکومت در اسلام و آنچه به عنوان خلافت و حکمرانی در این آئین بر مسلمانان رفته را مرور و در ادامه از زبان خود درباره منشور حکومت علوی و اسلامی که برگرفه از نهج البلاغه است و در نامه حضرت امام علی (ع) به مالک اشتر متبلور می‌شود نکاتی را بیان کرده است.
شجاعی در این مقدمه که برای فهم محتوای این نامه، متنی کارساز و دقیق به شمار می‌رود، نخست تقسیم بندی حکومت اسلامی به دو شیوه حکومت برگرفته از اسلام علوی و حکومت برگرفته شده از اسلام اموی را معرفی و ترسیم می‌کند و برای هر یک از آن‌ها نیز شاهد مثالی را برمی‌شمارد. در ادامه شجاعی با بیان مختصر ویژگی‌های هر یک از دو شکل از آئین مسلمانی و حکومت داری، به بایسته‌های و ضرورت‌های قواعد حکومت از منظر اسلام حقیقی اشاره کرده و نامه حضرت علی (ع) به مالک اشتر را نماد و سمبل خلق این قواعد معرفی می‌کند و از مخاطب می‌خواهد این فرمان را به عنوان شاخصی برای بررسی رفتار‌های دولت‌مردان مورد استفاده قرار دهند و با آن دست به شناسایی و واکاوی کارنامه عمل آن‌ها بزنند.
شجاعی همچنین از این عهدنامه در بخشی از مقدمه خود به عنوان مهمترین سند در حمایت از حقوق بشر در تمامی دنیا یاد کرده است و تاکید دارد که از ابتدای خلق بشریت تاکنون هیچ سندی به مانند این به تعریف حدود رابطه میان مردم و حکومت نپرداخته است.
ترجمه دوره بیست جلدی شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید اثری است منحصر به فرد که علاوه بر آثار فوق الذکر توسط انتشارات کتاب نیستان منتشر و دردسترس علاقه‌مندان قرار دارد.
انتهای پیام/ 121
