ماه رمضان؛ جایگاه و فضیلت‌هایی که وارد است
به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، ماه مبارک رمضان ماه میهمانی خدا از راه رسیده است و مسلمانان در این ماه به تمرین خودسازی می‌پردازند و تلاش می‌کنند همانگونه که بر نیاز‌های مادی غلبه کنند در برابر نیاز‌های غیر مادی و تزکیه نفس گام بردارند.
در مطلب پیش رو به فضیلت‌های این ماه مبارک پرداختیم که در ادامه میخوانید:
قرآن شریف علت تشریع روزه را از جانب خداوند متعال تقوای مردم می‌داند.
در شرح ابن‌ابی‌الحدید حضرت زهرا در خطبه‌ای که در امر فدک ایراد فرمود: علت واجب شدن روزه را امتحان مردم در میدان اخلاص معرفی فرموده است.
چون روزه امر سری و عبادتی پنهانی میان بنده و خالق است و احدی از آن اطلاع ندارد و با مخفی نگه‌داشتن و اظهار نکردن آن اخلاص انسان آزموده می‌شود.
در کتاب کشف الغمه آمده است: امام حسن عسگری علیه‌السلام در جواب نامه محمد بن حمزه علوی که از علت وجوب روزه سؤال کرده بود مرقوم فرموده: خداوند روزه را واجب کرده تا ثروتمندان گرسنگی را احساس کنند و نسبت‌به فقیران احسان نمایند؛ و همچنین در کلام امام رضا علیه‌السلام این جملات در فلسفه وجوب روزه به چشم می‌خورد مردم باید روزه بگیرند تا درد گرسنگی و تشنگی را لمس کرده و آن را دلیل فقیری خود در روز قیامت قرار دهند تا در اثر گرسنگی و تشنگی نوعی خشوع و ذلت و سستی در خود احساس نمایند و در برابر امر الهی صبر پیشه کنند، خدا را بشناسند و آنچه را تحمل می‌کنند به حساب خدا گذاشته مستوجب ثواب الهی گردند به‌علاوه روزه شهوت انسان را می‌شکند و موزه موعظه گری سری و راهنمای آخرت مردم خواهد بود.
چرا سی روز روزه؟!
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در کتاب بحارالانوار در جواب چنین سوالی که از طرف یکی از دانشمندان یهودی طرح شد، فرمودند: آدم علیه‌السلام هنگامی‌که از آن درخت ممنوعه خورد اثر آن غذا تا سی روز در جسم او باقی ماند و خداوند نیز بر فرزندان آن واجب فرمود تحمل سی روز تشنگی و گرسنگی را و آنچه شب‌هنگام (یعنی سحر تا افطار) می‌خورند تفضلی است از جانب خداوند به آنان همان‌طور که بر خود حضرت آدم نیز واجب کرد سی روز روزه بگیرد تا اثرات آن غذا از بین برود سپس پیامبر آیه (کما کتب علی الذین من قبلکم) را شاهد آورد.
امام رضا علیه‌السلام در کتاب عیون اخبارالرضا می‌فرماید: اگر کسی سؤال کند چرا روزه یک ماه است نه بیشتر و نه کمتر خواهیم گفت، زیرا قدر و قوت نوع مردم که ضعیف و قوی در آن مشترکاً همین‌قدر است و خداوند طبق حکمت خود واجبات را طبق طبیعت و قدرت غالب مردم واجب نموده فرموده پس از آن اجازه داده ضعیف به میزان قدرت خود آن‌ها را انجام دهد و کسانی را نیز که قدرت و توانایی بیشتری دارند تشویق فرموده ثواب خود را با اعمال مستحب اضافه نمایند و اگر صلاح بنده را در کمتر از این مقدار می‌دید آن را می‌کاست و اگر نیاز به بیشتر از این مقدار بود بر آن اضافه می‌فرمود.
چرا روزه در ماه رمضان نه ماه‌های دیگر؟!
عالم آل‌محمد و سلطان سریر ارتضا حضرت علی‌بن‌موسی الرضا علیهم‌السلام در عیون اخبار رضا در جواب سوال فوق فرمودند: زیرا ماه رمضان ماهی است که خداوند در آن قرآن را نازل فرموده.
در این ماه بین حق و باطل جدا گشته، چنانچه خداوند می‌فرماید: ماه رمضان که در آن قرآن نازل‌شده قرآنی که هدایت مردم و فرقان یعنی جداکننده حق از باطل است.
در ماه رمضان پیامبر صلوات‌الله‌علیه وآله خبر نبوت خویش را دریافت کرد. زیرا در ماه رمضان شبی است که از هزار ماه بهتر و در آن شب تمام امور طبق حکمت الهی تنظیم و تعیین می‌شود آن شب سرِ سال است که مقدرات یک‌سال از خیر و شر و ضرر و منفعت رزق و رزی و مهلت‌ها در عمر اندازه‌گیری می‌شود. به‌همین‌جهت است که آن را شب قدر نامیده‌اند یعنی شب اندازه‌ها.
اسامی ماه رمضان در کلام ائمه علیهم‌السلام از پیامبر صل الله‌علیه و آله در کتاب امالی طوسی چنین نقل شده: این ماه را ماه خدا، ماه برکت، ماه توبه، ماه مغفرت، ماه بخشش، ماه آزادی از آتش، ماه صبر، ماه ایثار، ماه رسیدن به بهشت معرفی فرمودند.
امام سجاد علیه‌السلام در صحیفه دعای چهل و چهار فرمودند: ستایش زیبنده خدایی است که یکی از راه‌های احسان خود به بندگانش را ماه خود قرارداد ماه رمضان ماه روزه، ماه اسلام، ماه پاک‌کننده، ماه از بین رفتن گناهان و ماه قیام و نماز شب.
امام صادق علیه‌السلام نیز در ثواب الاعمال فرمودند: چه خوب ماهی است ماه رمضان در زمان رسول خداوند صل الله علیه وآله به آن مرزوق (یعنی روزی داده شده) می‌گفتند.
علت نام‌گذاری این ماه رمضان
از رسول خدا در کتاب کنزالعمال آمده که فرمودند: رمضان را رمضان می‌گویند، چون گناهان را می‌سوزاند در لغت رمضان به‌معنای سنگ داغ که از همان‌طور که سنگ داغ خود انسان را می‌سوزاند ماه رمضان نیز گناهان را می‌سوزاند.
رمضان نام خدا است
هشام بن سالم در بحار از سعد نقل کرده: او گفت: هشت نفر بودیم نزد امام باقر علیه‌السلام که صحبت از ماه رمضان به میان آمد امام باقر علیه‌السلام فرمودند: نگویید این رمضان رفت و آن رمضان آمد رمضان نامی از نام‌های خدا است نه می‌رود نه می‌آید و آن چه رفتنی و آمدنی باشد زائل شدنی و نابود می‌گردد ماه اضافه‌شده به اسمی که آن اسم خداست پ. (بگویید ماه رمضان آمد و رفت)
فضیلت ماه رمضان
ابن‌عباس در امالی شیخ مفید در روایتی طولانی از پیامبر چنین نقل می‌کند بهشت در طول سال خود را برای ورود ماه رمضان آرایش می‌کند. اولین شب ماه که فرامی‌رسد بادی ازجانب عرش خدا می‌وزد که به آن (مُثیره) یعنی برانگیزاننده می‌گویند در اثر آن باد برگ‌های درخت بهشت به‌هم خورده حلقه در‌ها به حرکت درمی‌آید و از به‌هم خوردن این‌ها صدایی تولید می‌گردد که هیچ شنونده‌ای بهتر از آن را نشنیده. با این صدا حور العین از جایگاه خود خارج می‌شوند تا مشرف شوند بر مؤمنین آنگاه صدا می‌زنند: آیا خواستگاری هست تا خداوند ما را به تزویج او دهد؟
سپس به رضوان یعنی (ملک دربان بهشت) می‌گویند: رضوان؛ امشب چه شبی است و او با لبیک جواب می‌دهد:ای بهترین زیبایان! این اولین شب ماه رمضان است. در‌های بهشت به روی روزه‌داران از امت محمد علیه‌السلام باز شده و خداوند خطاب می‌کند:ای رضوان بازکن در‌های بهشت را.ای مالک (دربان جهنم) ببندد در‌های جهنم را بر روزه‌داران امت محمد صل الله‌علیه وآله‌ای جبرئیل به زمین نازل شو و شیاطین و پیروان آنان را در غل و زنجیر کن و آنان را میان امواج دریا بینداز تا فساد نکنند روزه را بر امت دوست من!
پیامبر صلوات‌الله‌علیه فرمودند: خداوند هر شب از ماه رمضان سه مرتبه صدا می‌زند: آیا سائلی هست تا خواسته‌ی او را بدهم؟ آیا توبه کننده‌ای هست توبه‌اش را بپذیرم؟ آیا خواهان بخشش هست که او را بیامرزم؟ و فرمود: خداوند هر روز هنگام افطار هزار هزار نفر را از آتش جهنم رهایی می‌بخشد و وقتی شب جمعه و روز جمعه فرارسد در هر ساعتی از آن همان مقدار را از آتش جهنم آزاد می‌کند درحالی‌که تمام آن‌ها سزاوار عذاب الهی هستند؛ و روز آخر ماه رمضان، به تعدادی که از اول ماه تا آخر ماه آمرزیده از جهنم آزاد می‌نماید.
در شب قدر، خداوند به جبرئیل دستور می‌دهد با گروهی از ملائکه به زمین فرود آمده دراین‌میان جبرئیل پرچمی سبزرنگ همراه دارد و آن را بر فراز بام مکه به اهتزاز درمی‌آورد جبرئیل شش سبک بال دارد که دو بال آن را فقط در شب قدر باز می‌کند وسعت دو بال جبرئیل از مغرب و مشرق می‌گذرد جبرئیل ملائکه همراه خود را سرتاسر عالم گسیل می‌دارد و آنان بر هر کسی که در حال نماز و ذکر و دعاست سلام می‌کنند و با وی مصافحه کرده دعای او را آمین می‌گویند تا خورشید طلوع کند، چون خورشید طلوع نماید جبرئیل بانگ رحیل می‌زند تا به عالم ملکوت و بازکردند.
ملائکه از جبرئیل سؤال می‌کند:ای جبرئیل! خداوند با خواست مؤمنین چه معامله‌ای می‌کند جبرئیل جواب می‌دهد خداوند یقیناً در این شب به آن‌ها نظر می‌افکند از گناهان آنان می‌گذرد و همه را مورد بخشش و رحمت خویش قرار می‌دهد مگر چهار دسته را دائم‌الخمر، عاق پدر و مادر، قطع‌کننده‌ی رحم و کسی که سرتاسر وجودش از کینه و عداوت پرکرده است.
شب عید فطر شب جایزه نام دارد؛ و در این شب خداوند اجر عالمین را بی‌حساب می‌پردازد.
صبح روز عید، هنگامی‌که مردم به جایگاه نماز می‌شتابند از ملائکه می‌پرسد: مزد اجیری که عمل خود را انجام داده‌است چیست؟ آنان در جواب می‌گویند: پروردگارا آنان سزاوار مزد کامل و تمام هستند سپس خداوند تمام ملائکه را به شهادت می‌گیرد که ثواب و مزد آن نان از نماز و روزه ماه رمضان و رضایت او مغفرت من خواهد بود (که بالاترین پاداشت رضوان خداوند است)؛ و خداوند خطاب می‌کند:
ای بندگان من آنچه امروز در جمع خود از از من بخواهید از امور دنیا و آخرت به عزت و جلالم به شما خواهم داد. چون مراقب من بودید عیب شما را می‌پوشانم و شما را از آتش جهنم نجات می‌بخشم و هرگز شما را مقابل دیدگان مفتضح و سرافکنده نخواهم ساخت؛ برگردید درحالی‌که بخشیده شدید. درپی رضایت من بودید و من از شما راضی شدم پس‌از آن ملائک شاد می‌شوند و به همدیگر بشارت و تبریک و شادباش می‌گویند از آنچه خداوند به امت محمد صلوات‌الله‌علیه و آله می‌دهد هنگام افطارشان.
انتهای پیام/ 121
