جایگاه نیروهای مسلح در دیدگاه امام خمینی (ره)

به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی دفاع‌پرس، حضرت امام (ره)  یک رهبر سیاسی بودند و اندیشه دفاعی ایشان بیش از اینکه بخواهد متأثر از مسائل سیاسی باشد، تحت تأثیر مبانی دینی و دیدگاه مکتبی در چارچوب اسلام و فقه پویای شیعی قابل بررسی و تبیین است.

به طور کلی دفاع از ملت، ارزش‌ها، آبرو، دستاورد‌ها و اندوخته‌های مادی و معنوی یک ملت در مبانی اسلام امری واجب و حیاتی محسوب می‌شود.

انقلاب اسلامی که با خود فرهنگ، هویت و ارزش‌های جدیدی را به همراه آورد، برای تداوم حیات و تحقق آرمان‌های ملی و فراملی نیازمند به نیروی مسلح نظامی کارآمد و مقتدر بود. در دیدگاه امام خمینی (ره) که برگرفته از آموزه‌های دینی است، موضوع دفاع در واقع واکنش مشروع انسان برای تضمین حیات مادی و معنوی و همچنین حفظ کرامت و شرافت انسانی در برابر عوامل مهاجم و تهدیدزا است که تحقق این واکنش، تکلیفی واجب و الهی محسوب می‌شود. امام خمینی (ره) در این مورد می‌فرمایند: «دفاع از مملکت اسلامی و دفاع از نوامیس مسلمین، از واجبات شرعیه الهیه‌ای است که بر همه ما واجب است.» (صحیفه امام، ج ۱۳، ص ۱۸۲)

تأسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از بدو پیروزی انقلاب نیز دلالت بر همین موضوع و اهمیت توان بازدارندگی در برابر تهدیدات دارد؛ معمار کبیر انقلاب اسلامی قبل از اینکه جنگ و یا تهدید بالقوه‌ای فعلیت پیدا کرده باشد بر تشکیل یک نهاد نظامی مستقل در راستای حفظ دستاورد‌های انقلاب تاکید کرد؛ از اینرو سپاه پاسداران تشکیل شد و نیرو‌های انقلابی را جهت آمادگی در برابر تهدیدات مورد آموزش‌های نظامی قرار داد و سازماندهی کرد.

به همین منظور می‌توان گفت که نیرو‌های مسلح در نظام اسلامی، علاوه بر حفظ تمامیت ارضی، رسالت حفظ استقلال، حاکمیت سیاسی و حفظ کیان اسلامی مسئولیت حفظ ارزش‌های مادی و معنوی برگرفته از مکتب انقلاب اسلامی را نیز بر عهده داشته و خواهند داشت. بر این اساس، ایجاد نیرو‌های مسلح با ایمان و متکی به قدرت الهی در راستای حفظ دولت اسلامی و دفاع از مسلمانان و انقلاب اسلامی و دستاورد‌های آن، یک ضرورت عقلی و مسلّم تلقی می‌شود.

امام راحل در مورد مقوله دفاع و بازدارندگی که ضامن حفظ موجودیت و حقوق انسانی است، می‌فرمایند: «عقل هم به ما حکم می‌کند که تشکیلات لازم است تا اگر به ما هجوم آوردند، بتوانیم جلوگیری کنیم؛ اگر به نوامیس مسلمین تهاجم کردند، دفاع کنیم، شرع مقدس هم دستور داده که باید همیشه در برابر اشخاصی که می‌خواهند به شما تجاوز کنند، برای دفاع آماده باشید.» (امام خمینی (س)، ولایت فقیه (حکومت اسلامی)؛ ۵۰)

بنابراین گزارش، جذب ارتشیان به سوی انقلاب اسلامی و حفظ ارتش پس از پیروزی به ثمر نشستن انقلاب اسلامی نیز بیانگر اهمیت و جایگاه نیروی مسلح آموزش‌دیده در نگرش دفاعی امام خمینی (ره) است؛ همچنین امام به‌عنوان رهبر انقلاب اسلامی در مقطعی که عناصر ضد انقلاب سعی در تخریب ارتش داشتند و می‌خواستند بازوی دفاعی نظام نوپای اسلامی را قطع کنند و نظام اسلامی را به مخاطره بیاندازند، با درک صحیح شرایط و شناخت عمیقی که از ارتش انقلابی و بدنه مؤمن و متعهد آن داشتند، سپر دفاعی انقلاب اسلامی را حفظ کردند و اجازه ندادند تفکرات افراط‌گرایانه موجب انحلال ارتش شود.

تشکیل بسیج مردمی پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز یکی دیگر از وجوه اهمیت نگرش دفاعی و امنیتی در اندیشه امام (ره) محسوب می‌شود؛ در دیدگاه حضرت امام (ره) حکومت اسلامی تبلور عینی خاستگاه جامعه اسلامی است؛ از این‌ رو، حکومتی که با پشتوانه مردمی از برای تعالی زندگی مادی و معنوی مردم گام برمی‌دارد، برای رسیدن به اهداف والای خود نیز نیاز به دفاع همه‌جانبه و پویا دارد که این مهم از طریق بسیج عمومی قابل دست‌یابی و تحقق است؛ در واقع حضرت امام (ره) با این اقدام، طرح دفاع همه‌جانبه را به یک فرهنگ عمومی راهبردی جهت افزایش اقتدار ملی در مواجهه با تهدیدات سخت و نرم ترسیم کردند.

رویکرد الهی و معنوی حضرت امام در حوزه دفاع همه‌جانبه نیز قابل بررسی و توجه است؛ ایشان ضمن آنکه بر عوامل قدرت سخت‌افزاری و افزایش آن تأکید دارند، بر طرح‌ریزی عملیاتی، شناسایی نقاط ضعف و قوت دشمن، وحدت و انسجام نیرو‌های مسلح، قدرت مؤثر فرماندهی و اجرای آنچه که تکلیف شرعی و عقلی در حوزه دفاع است نیز تأکید می‌کنند و معتقد است جهاد و انجام وظایف خالصانه، پشتیبانی و نصرت الهی را مشمول حال افراد می‌کند و زنجیره‌های سخت محاصره دشمن را از هم می‌گسلد؛ نمونه عینی این تفکر در میدان عمل با آزادسازی خرمشهر و شکست حصر آبادان و به دست آمدن پیروزی‌هایی همچون فتح‌المبین و طریق‌القدس مطابقت دارد؛ همچنین این موضوع با پیام آزادسازی خرمشهر که فرمودند «خرمشهر را خدا آزاد کرد»، قابل تبیین است.

بنابر آنچه که تاکنون گفته شد، دفاع مقدس و جنگ تحمیلی هشت ساله که با تجاوز رژیم بعث عراق به کشورمان آغاز شد، می‌تواند نمونه عینی تحقق اندیشه دفاعی امام خمینی (ره) در تاریخ معاصر کشور باشد؛ چراکه پیش از آن کشور در طول تایخ ۲۰۰ ساله همواره شکست خورده عرصه منازعات منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بوده است و به گواه تاریخ، بخش‌هایی از خاک کشور را در طول این منازعات از دست داده‌ایم؛ درحالی‌که در دوران دفاع مقدس با تکیه بر اندیشه دفاعی رهبر دینی و بهره‌گیری از نیروی متخصص، متدین و معتقد در ارتش و سپاه پاسداران و بهره‌مند از پشتیبانی مردمی توانستیم در برابر رژیم بعث عراق که از حمایت ۳۳ کشور به انضمام ابرقدرت‌های بلوک غرب و شرق برخوردار بود با موفقیت بایستیم و حتی اجازه تصرف یک وجب از خاک کشور را به دشمن ندهیم.

به اعتراف کارشناسان و نظریه‌پردازان زبده نظامی دنیا، بسیاری از پیروزی‌های به دست آمده در دوران دفاع مقدس در معادلات اصول جنگ‌های کلاسیک قابل تبیین و اندازه‌گیری نیست؛ بهره‌گیری از نبوغ فرماندهی، تاکتیک‌های نوین و نیروی انسانی مجاهد فی سبیل الله با پشتوانه مردمی می‌تواند دشمن مجهز به انواع تسلیحات مدرن را زمین‌گیر و با شکست مواجه کند.

انتهای پیام/ 221