نقش مرجعیت و بسیج مردمی در تأمین امنیت عراق/ بغداد به سرنوشت کابل دچار می‌شود؟

گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: پس از گذشت بیش از ۲۰ سال از حادثه تروریستی ۱۱ سپتامبر در آمریکا که در نهایت به دو جنگ بزرگ و ویرانگر منطقه‌ای ختم شد و صرف میلیارد‌ها دلار هزینه و برجای گذاشتن تلفات انسانی فراوان، بالاخره نیرو‌های نظامی آمریکا مجبور شدند با سرافکندگی و متحمل شدن ضرر و زیان‌های فراوان، برنامه‌ریزی را برای پایان دادن به اشغال دو کشور افغانستان و عراق انجام دهند.

بر اساس برنامه زمان‌بندی اعلام شده از سوی دولت آمریکا قرار است نظامیان این کشور پس از فراری خفت بار و تحقیرکننده از افغانستان که موجب تسلط نیرو‌های طالبان بر این کشور و سقوط دولت قانونی «اشرف غنی» شد، تا پایان سال جاری میلادی کشور عراق را هم ترک کنند؛ البته آمریکا تا امروز در مقاطع زمانی مختلف اقدام به کاهش نیرو‌های نظامی خود در این کشور کرده بود و هم‌اکنون در حدود دو هزار و ۵۰۰ نیروی نظامی در عراق دارد که این افراد نیز به بهانه مبارزه با داعش در این کشور حضور دارند.

در این میان آمریکایی‌ها دلیل خروج خود از کشور عراق را توانمندی و قدرت مناسب ارتش و نیرو‌های نظامی این کشور در مبارزه با داعش و گروه‌های تروریستی و همچنین حفاظت از مرز‌های سرزمینی این کشور اعلام کردند. اما با توجه به خروج ناگهانی آمریکا از افغانستان و بی مسئولیتی تمام این کشور در فراهم کردن شرایط مناسب برای خروج از افغانستان و به حال خود رها کردن ارتش این کشور که در نهایت موجب پیشروی سریع نیرو‌های طالبان و سقوط دولت قانونی «اشرف غنی» شد نمی‌توان در مورد خروج این کشور از عراق نیز خیلی خوش‌بین بود.

حال با توجه به خروج ناموفق و مسئله دار آمریکا از افغانستان که موجب نامنی، هرج و مرج در این کشور شده و زمزمه‌های آغازین یک جنگ داخلی را به گوش می‌رساند بسیاری نگران این موضع هستند که آیا عراق هم در آینده‌ای نزدیک به سرنوشت امروز افغانستان دچار شده و هرج و مرج و جنگ داخلی این کشور را فرامی‌گیرد؟ البته احتمال اینکه آمریکا به دنبال به آشوب کشاندن عراق باشد بسیار زیاد است. اما خوشبختانه باید بگوییم که پاسخ این سوال خیر است. زیرا اساس ساختار قدرت در عراق و سیستم ارتش و نیرو‌های نظامی این کشور به طور کلی با افغانستان فرق دارد و ارتش عراق از نظم و انسجام بسیار خوب و بالایی برخوردار است.

اما نکته تعجب آمیز دیگر در این میان مصوبه غیرکارشناسانه چندی پیش پارلمان عراق در جهت خروج نیرو‌های آمریکایی از خاک این کشور بود. این مصوبه در حالی در پارلمان عراق طرح و به سرعت تصویب شد که مقامات دولت همچنان بر حضور نیرو‌های آمریکایی در خاک این کشور تاکید دارند. زیرا آن‌ها تداوم صلح و ثبات در عراق در در گرو باقی ماندن نیرو‌های نظامی آمریکا در این کشور می‌دانند. در واقع مقامات عراقی از ترس گسترش خشونت‌ها در این کشور خواهان عدم خروج نیرو‌های آمریکایی هستند. این درحالی است که همین درخواست دولت عراق مبنی بر باقی ماندن نیرو‌های آمریکایی در این کشور نیز به حضور این نیرو‌های اشغالگر مشروعیت خواهد داد.

حال سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که عراق چه فرقی با افغانستان دارد؟ اولین نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم این است که عراق هم در جغرافیا و هم در مردم تفاوتی فراوانی با افغانستان دارد. در واقع این دو کشور در دو بستر اجتماعی و فرهنگی متفاوتی نسبت به یکدیگر بسر می‌برند و آمریکا اصولا نمی‌تواند نسخه‌ای که برای افغانستان پیچیده را برای عراق هم بپیچد.

نکته مهم دیگری که با گذشت سالیان دراز از اذهان بسیاری رفته، تفاوت شروع جنگ و اشغال عراق با افغانستان است. در حالی که علت اصلی جنگ در افغانستان مبارزه با گروه تروریستی القاعده به دلیل نقش اصلی آن‌ها در حمله ۱۱ سپتامبر بود، عامل اصلی شعله‌ور شدن جنگ در عراق به بهانه وجود سلاح‌های کشتار جمعی در این کشور بود.

آمریکا در جنگ عراق با همراهی اکثریت شیعیان آن، نظام دیکتاتوری صدام را سرنگون کرد و در جریان این جنگ ضمن برخوردا بودن از همراهی درونی با یک اجماع و همراهی بیرونی را هم با خود داشت. در واقع مشکل اصلی در عراق ساختار قدرت این کشور بود و بعد از رفتن صدام و روی کار آمدن حکومت جدید مردمی خیلی سریع شاهد انسجام مردم این کشور تحت حکومت بودیم. بر این اساس حتی اگر همین فردا هم آمریکا از این کشور برود جز در مواردی معدود مشکل چندانی در حوزه امنیت و سیاست این کشور پدید نخواهد آمد.

با توجه به تمامی موارد گفته شده بهتر است نگاهی هم به نظر گروه‌های مقاومت در خصوص حضور نظامیان آمریکایی در عراق داشته باشیم. گروه‌های مقاومت حاضر در کشور عراق از ریشه و بنیان نسبت به اهداف و نیات آمریکا بدبین بوده و کوچکترین اعتمادی به برنامه ها، نشست‌ها و گفتگو‌هایی که آمریکایی‌ها با مقامات عراق برگزار می‌کنند ندارند و این موضع را نیز بار‌ها و بار‌ها به صورت رسمی و در قالب بیانیه‌هایی که منتشر کردند اعلام داشتند.

آن‌ها معتقد هستند در شرایطی که نیرو‌های نظامی آمریکا همچنان در خاک این کشور حضور دارند و جنگنده‌های آن‌ها متناوب گروه‌های مختلف مقاومت را بمباران می‌کنند و یا اینکه همچنان به پشتیبانی و کمک رسانی به عناصر باقی مانده داعش می‌پردازند صحبت‌ها و موضع گیری‌های مطرح شده پیرامون خروج آمریکا اتز خاک عراق را باور نمی‌کنند و از این روی به مبارزات خود جهت بیرون راندن این کشور متجاوز ادامه خواهند داد.

حتی برخی از فرماندهان مقاومت در سخنان بسیار مهم و صریحی اعلام کردند اگر مرجعیت، مقاومت، الحشد الشعبی و متحد راستگویمان نبود، بغداد در سال ۲۰۱۴ به سرنوشت کابل در سال ۲۰۲۱ دچار می‌شد.

انتهای پیام/ 134