گروه بین‌الملل دفاع‌پرس - علیرضا صحرایی؛ گروه تروریستی «داعش» به عنوان یکی از قدرتمندترین و مجهزترین گروه‌های تروریستی تکفیری حال حاضر جهان که نزدیک به یک دهه از تولد و شکل گیری آن می‌گذرد، پس از دوران فراز و فرودی که در میان کشور‌های «خاورمیانه» سپری کرده است هم اکنون با نفوذ در چند کشور فقیر و ضعیف قاره «آفریقا» به دنبال مستحکم‌تر کردن جای پای خود در این قاره است.
بر این اساس، گروه تروریستی تکفیری «داعش» پس از دوران ظهور، قدرت گرفتن و در نهایت افول در خاورمیانه، حالا به دنبال محکم کردن جای پای خود در قاره سیاه «آفریقا» است تا برای جبران ناکامی‌ها و شکست‌هایی که در سال‌های اخیر متحمل شده جای پای مستحکم و قابل اطمینانی را در میان کشور‌های عمدتا فقیر و ضعیف این منطقه از جهان پیدا کند.
در این راستا موسسه مطالعات امنیت آفریقا در گزارشی اعلام کرده است که گروه تروریستی «داعش» به صورت گسترده در شمال و غرب قاره آفریقا مستقر شده و در حال نفوذ به مناطق مرکزی و جنوبی این قاره نیز است. این گروه تکفیری برای سهولت در رفت و آمد‌های خود به نقاط مختلف قاره آفریقا از یک شبکه گسترده و قابل توجه شامل راه‌های ارتباطی و جاده‌ای در بخش‌های شمالی و غربی آفریقا استفاده می‌کند که این موضوع به آن‌ها اجازه می‌دهد تا نیرو‌های خود را به خوبی و با سرعت فراوان در مناطق مورد نظر خود جابجا کنند.
نکته مهم و البته خطرناک دیگری که نباید از نظر‌ها دور بماند تمایل برخی دیگر از گروه‌های تروریستی حاضر در قاره آفریقا برای هم‌پیمان شدن با «داعش» است. این گروه‌های تروریستی وقتی مشاهده کردند «داعش» درحال بسط و گسترش نفوذ خود در این قاره است و در عین حال از قدرت و امکانات خوبی هم برخوردار است تصمیم گرفته‌اند با پیوستن به این گروه تروریستی از امکانات مالی و تجهیزات نظامی آن بهره‌مند شوند.
در حال حاضر و بر اساس گزارش‌های دریافتی گروه تروریستی داعش پایگاه‌های مهم و بااهمیت خود را به منطقه «ساحل» در قاره آفریقا که شامل منطقه بزرگی در زیر صحرای بزرگ آفریقا که از اقیانوس اطلس تا دریای سرخ کشیده شده، منتقل کرده است. این موضوع به صورت بالقوه می‌تواند چالش‌ها و مسائل جدیدی را برای بازیگران بومی حاضر در شمال آفریقا ایجاد کند. در واقع شرایط ناپایدار موجود در برخی از کشور‌های آفریقایی این فرصت را به داعش داده تا روزنه‌هایی را برای ایجاد تنش و آشوب در منطقه ساحل و صحرای بزرگ آفریقا ایجاد کنند.
البته گروه‌های تروریستی بومی فعال در قاره آفریقا که به صورت جداگانه و محلی فعالیت می‌کنند در ارتباط و هماهنگی با «داعش» شاخه آفریقا اقدام به انجام عملیات‌های تروریستی و بمبگذاری‌های انتحاری در برخی از کشور‌های ضعیف‌تر قاره آفریقا همانند موزامبیک، اوگاندا، کنگو، نیجر، مالی، بورکینافاسو، نیجریه و چاد می‌کنند. حتی گزارش‌هایی رسیده مبنی بر اینکه مناطق قابل توجهی از کشور‌های «مالی» و «نیجر» تحت کنترل داعش در آمده است.
متاسفانه در این میان بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران مسائل قاره آفریقا به این نکته اشاره می‌کنند که هم اکنون داعش به شکل خطرناکی در این قاره گسترش پیدا کرده است به صورتی که امروز می‌توانید آن‌ها را در سراسر آفریقا مشاهده کنید. البته عامل مهم و تعیین کننده‌ای که در این میان باعث گسترش سریع «داعش» در این مناطق شده بیکاری فراوان و نهاد‌های ملی ضعیف در این کشور‌ها است.
اگر بخواهیم دلایل و علل رشد و گسترش نفوذ گروه تروریستی داعش را در کشور‌های قاره آفریقا بحث و بررسی کنیم به همان عواملی می‌رسیم که زمینه ظهور و بروز این گروه تروریستی تکفیری در سوریه و عراق را فراهم کرده بودند. در واقع توسعه نیافتگی، فقر، بیکاری، فساد سیاسی و اقتصادی و از همه مهمتر اختلاف‌های نژادی و قومی را می‌توان ازجمله مهمترین شرایط برای شکل گیری و گسترش «داعش» نام برد. اما در این میان باید به این نکته بسیار مهم اشاره کنیم که ساختار قبیله‌ای در اغلب کشور‌های آفریقایی عامل اصلی عدم اتحاد بین مردم این کشور‌ها است. زیرا موجب تدام درگیری‌ها و نزاع‌ها بین اقدام مختلف با یکدیگر می‌شود.
در انتها باید هشدار داد که تا دیر نشده و زمان طلایی برای مقابله با نفوذ و گسترش بیش از پیش این گروه تروریستی در میان کشور‌های آفریقایی از دست نرفته باید با اجماع جهانی و البته با کمک تمامی کشور‌های قاره آفریقا زمینه‌های لازم برای مهار «داعش» و مقابله با پیش روی و سلطه این گروه تروریستی تکفیری بر کشور‌های ضعیف این قاره اندیشده شود. در غیر این صورت در آینده‌ای نزدیک با حاکمیت داعش بر کشور‌های آفریقایی شاهد ایجاد و فراهم شدن مخاطرات بسیار جدی و ویرانگری بر صلح و ثبات و امنیت جهان خواهیم بود.
انتهای پیام/ ۱۳۴
