به گزارش گروه بینالملل دفاع پرس، این روزها اخبار و گزارشهای متعددی مربوط به حضور داعش در افغانستان و درگیری های شدید بین داعش و طالبان در رسانهها مخابره میشود.
در همین راستا روزنامه "امت" پاکستان در این باره نوشته است که بدنبال فرار نیروهای نظامی افغانستان، داعش توانسته در عملیاتی و در پی درگیری خونین با طالبان، 5 بخش از جمله "دیغ بالا"، "نازیان"، "اچین، "اسپین" "غر"، "باتیکوت" و اکثر قسمتهای ولایت "ننگرهار" را به تصرف خود در آورد.
برخی منابع نیز اعلام کردهاند که برخی اعراب سلفی و برخی اعضای القاعده مقیم افغانستان، به داعش پیوسته اند و پرچم داعش در بخشهای یاد شده به اهتزاز در آمده است.
در این خصوص رضا عابدی گناباد، دانشجوی دکتری سیاست گذاری فرهنگی و پژوهشگر ارشد مسائل افغانستان در گفتوگو با خبرنگار بینالملل دفاع پرس معتقد است که بعد از چند ماه از ورود داعش به موصل، زمزمههای حضور داعش در افغانستان نیز در سال 2014 مطرح شد. اما با توجه به اینکه مدتها بود که دولت افغانستان حضور داعش در این کشور را انکار میکرد، ولی با گسترش فعالیتهای تبلیغاتی این گروهک بحث حضور این تروریستها در افغانستان نیز جدی تر شد. هم اکنون داعش در بعضی از ولایتهای افغانستان مثل ولایت "سر پل"، " ننگرهار"، "قندوز"، "غزنی" و "فراه" اعلام موجودیت کرده است.
پژوهشگر ارشد مسائل افغانستان در ادامه افزود: داعش جدیدا در مرزهای افغانستان و تاجیکستان نیز اعلام موجودیت کرده است که تاجیکها هم با توجه به سیاستهای دین زدایانه رئیس جمهور این کشور، تهدیدهایی را از سوی داعش متوجه میشوند. این درحالی است که رسانههای تاجیکستانی در خبرهای خود از پیوستن برخی جوانان تاجیکی به داعش در عراق، سوریه و افغانستان خبر میدهند، که امروزه بحث آن جدی تر مطرح است.
** شرایط سیاسی - امنیتی افغانستان برای حضور جریان تکفیری - تروریستی مساعد است
عابدی گناباد با اشاره به اینکه متاسفانه شرایط سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی افغانستان برای حضور جریان تکفیری تروریستی مساعد است بیان کرد: باتوجه به اینکه دولت فعلی افغانستان یک دولت ائتلافی است لذا بعضا اختلافات سیاسی بین آنها پیش میآید که نشان می دهد این کشور به لحاظ سیاسی یک کشور کاملا بیثبات است و زمینه برای رشد جریانهای تکفیری خود به خود مهیا است. همچنین فقر، تبعیض و نابرابریهایی که در افغانستان با حضور آمریکاییها و قدرت گرفتن دولت تکنوکراتها افزایش یافته است، دلیل دیگری برای رشد جریان تکفیری - سلفی است.
وی گفت: با توجه به اینکه دولت مرکزی افغانستان به لحاظ امنیتی نفوذ چندانی در بعضی از مناطق این کشور ندارند و وابستگیهای سیاسی و اقتصادی شدیدی که به آمریکا و کشورهای غربی دارد، عملا نمیتواند به عنوان بازیگر اصلی در عرصه داخلی خود نقش ایفا کند. بنابراین با مداخله کشورهای منطقهای همچون پاکستان و عربستان سعودی و کشورهای غربی و آمریکایی روبرو است که به نظر من همین عوامل، مهمترین عواملی است که زمینه حضور داعش در افغانستان را مساعد کرده است.
** گذشته تاریخی افغانستان شرایط را برای حضور داعش فراهم کرده است
پژوهشگر ارشد مسائل افغانستان با بیان اینکه گذشته تاریخی افغانستان نیز نشان میدهد که جریانهای افراطی و رادیکال در وهله اول نمود عملیاتی و علمی خود را در افغانستان پیدا کردهاند، تصریح کرد: هرچند این جریانها، جریانهایی بود که در دهه 80 برای مبارزه با ارتش سرخ برای آزاد سازی افغانستان شکل گرفته بود. اما در آن زمان هم با کمک سازمان اطلاعات و امنیت پاکستان، آمریکاییها بذر افراطی گری در این کشور را کاشتند. بر این اساس گذشته تاریخی افغانستان نیز شرایط را برای حضور گروهکهایی همچون طالبان و داعش فراهم کرده است.
** انگیزه حضور داعش در افغانستان دستیابی به سود حاصل از فروش مواد مخدر است
عابدی گناباد در ادامه افزود: مواد مخدر و سود حاصل از آن که طالبان نیز از آن استفاده می کند، می تواند انگیزه دیگر حضور داعش در افغانستان برای کسب درآمد باشد.
** هدف از فعال کردن داعش در افغانستان درگیر کردن روسیه و ایران است
پژوهشگر ارشد مسائل افغانستان در بخش دیگری از سخنان خود هدف از فعال کردن حضور داعش در افغانستان را درگیر کردن چین، روسیه و ایران دانست.
وی با اشاره به سلاحهای سازمانی که در دست داعش است، افزود: سلاحهای سازمانی که در دست داعش است سلاحهای شبه نظامیان پاکستانی است. لذا این باعث افزایش شبهاتی شده است که بعضی از تحلیلگران میگویند که هدف پاکستانیها این است که می خواهند از ابزار داعش مثل ابزار طالبان در بازیگری داخلی افغانستان استفاده کنند و به دولت مرکزی افغانستان در راستای تحقق خواستههای خود فشار وارد کنند. چرا که پاکستانیها تحت فشار جامعه بین المللی هستند که طالبان را مجبور کنند که با دولت مرکزی صلح کنند.
** قدرت گیری داعش در افغانستان نشانه ناتوانی طالبان در تشکیل امارت اسلامی است
پژوهشگر ارشد مسائل افغانستان گفت: نگاه داعش یک نگاه امپراطوری گونه است که به دنبال تشکیل امپراطوری اسلامی است ولی طالبان نگاه محلی دارد که به دنبال تشکیل دولت اسلامی در داخل افغانستان و بخشی از مناطق مرزی افغانستان با پاکستان است. اما بررسیها نشان میدهد که برخی از افرادی که به داعش در افغانستان پیوستهاند، عملا نیروهای طالبان بوده است. مثل ملا عبد الرئوف خادم اولین فردی از اعضای طالبان بود که با داعش بیعت کرد و حافظ سعید نیز از رهبران محلی طالبان بود که رهبری داعش در افغانستان را برعهده دارد. شاید این جریانی که الان به اسم داعش در افغانستان شکل گرفته است، بتوان نسل دوم طالبان در افغانستان نام گذاری کرد یا نسل دوم جریان تکفیری سلفی از آن یاد برد که با توجه به روند صلح که بخشی از طالبان وارد این روند شده است، بخشی از آنها از این روند ناراضی هستند و یا به مطالبات خود در طالبان نرسیده اند در نتیجه آنها به جریان داعش پیوسته است. به نظر من قدرت گیری داعش در افغانستان و مطرح شدن جدی آن در این کشور نشان دهنده نا امیدی رهبران طالبان از ادامه مبارزه و عدم توانی آنها در عملیاتی کردن امارت اسلامی در افغانستان است.
انتهای پیام/ف