مردمی بودن، نقطه عطف کمیته های انقلاب اسلامی

گروه اجتماعی دفاع‌پرس - سرهنگ پاسدار «داود عبدالمالکی» جانشین فرماندهی انتظامی استان قزوین؛ با پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، بسیاری از ساختار‌های امنیتی، نظامی و سیاسی کشور که فروپاشیده شده بود، به دستور امام خمینی (ره) برای پاسداری از امنیت و نظم کشور ساماندهی و در۲۳ بهمن در قالب کمیته‌های انقلاب اسلامی تشکیل و شروع به کار کرد.

 

در آغاز کمیته‌ها در مساجد شکل گرفته و هر یک از آن‌ها توسط یک روحانی اداره می‌شد، آیت‌الله «مهدوی کنی»، حجت الاسلام «احمد سالک»، «سراج الدین موسوی» و «مختار کلانتری» از اولین فرماندهان کمیته انقلاب اسلامی بودند، که از ۲۳ بهمن ۱۳۵۷ تا سال ۱۳۷۰ فعالیت داشتند.

 

در اوایل پیروزی انقلاب، نیرو‌های مخالف و وفادار به رژیم پهلوی، تجزیه طلبان، جریان‌های کمونیستی و لیبرالها، انقلاب را تهدید می‌کردند و با اقدامات مختلف سعی در ناامید کردن مردم داشتند، لذا برای حفاظت از مردم و امنیت کشور در روز ۲۳ بهمن سال ۱۳۵۷ به دستور حضرت امام (ره) فرمان تشکیل کمیته انقلاب صادر و به عنوان برگ درخشانی فعالیت این نهاد در تاریخ کشور به ثبت رسید.

 

کمیته‌های انقلاب به عنوان بازوان اصلی اطلاعاتی عملیاتی محسوب می‌شدند و هماهنگ با وزارت اطلاعات و سپاه پاسداران در اغلب ماموریت‌های شناسایی، مبارزه با مواد مخدر، ایست بازرسی و... به شهربانی و ژاندرمری کمک می‌کردند، که اقدامات گسترده آن‌ها برای کنترل اوضاع، کشف خانه‌های تیمی و مقابله با گروهک‌های مسلح تروریستی در تاریخ ثبت شده است.

 

نقطه عطف کمیته انقلاب، شکل گیری آن از بدنه خود مردم بود که در نقاط مختلف کشور تشکیل و در جنوب با خلق عرب، در کردستان با حزب دموکرات، کومله و تجزیه طلبان، ترکمن صحرا، شهر آمل و جنگل‌های سیاهکل و دیگر نقاط در کنار سایر نیرو‌های مسلح خوش درخشیدند.

 

حضور روحانیون به عنوان فرمانده و پاسداران کمیته انقلاب اسلامی به دلایل مختلف مورد توجه حضرت امام قرار گرفت، روحانیون می‌توانستند باعث جلوگیری از گمراهی جوانان کم تجربه و پرتحرک شده و با ترویج فرهنگ ایثار، جهاد، شهادت و فداکاری در کنار کار‌های عقیدتی و توسعه آن در بین کارکنان، نقش اساسی ایفا کنند.

 

ایجاد وحدت بین جوانان متعهد و متخصص بر مبنای ایدئولوژی انقلاب در پست‌های مختلف امنیتی، شاکله اصلی تشکیلات حفاظت از امنیت و نظم کشور بود که به صورت خود جوش با رویکرد مسجد محور و نقش پر رنگ روحانیت تبدیل به یکی یادگاران انقلاب شد.

 

در این نهاد توده‌های مختلف مردم از روحانیون، کشاورزان، کارگران، دانشجویان دانش‌آموزان و برخی از زندانیان سیاسی دوران شاهنشاهی حضور داشتند و برعکس سایر انقلاب‌ها که در خصوص مادیات فعالیت می‌کردند پاسداران علاوه بر حفظ دستاورد‌های انقلاب اسلامی با اعتقادات قلبی و ایمانی خود توانستند رشادت‌های بزرگی در مواجهه با ناامنی و جنگ تحمیلی رقم بزنند.

 

برخی عناصر، با نفوذ در کمیته‌های انقلاب، سعی داشتند با رفتار‌های ناشایست و ناپسند خود باعث دل زدگی مردم و زاویه گرفتن آن‌ها با انقلاب و این نهاد انقلابی بشوند، که با دستور امام راحل به آقای مهدوی کنی، تسویه پاسدارانی که در کمیته‌های انقلاب با رفتار‌های ناشایست سبب بدبینی مردم شده بودن صادر و کسانی که برای ضربه زدن به انقلاب وارد سازمان نوپا انقلابی شده بودند از این کمیته اخراج شدند.

 

کمیته‌های انقلاب، تشکل‌های مردمی مسجد محور بودند که با اعتقادات قلبی برای مراقبت از دستاورد‌های انقلاب و حفاظت از مردم در برابر بدخواهان به میدان آمدند. در نهایت با ادغام شهربانی و ژاندارمری که منجر به تشکیل نیروی انتظامی شد تعدادی از فرمانده هان برجسته آن به این نیرو پیوسته و به عنوان یادگاران انقلاب برگ زرینی از تاریخ حراست و امنیت کشور را به نام خود رقم زدند.

 

 

برابر گزارش نشریه نگهبان، کمیته انقلاب اسلامی در تاریخ ۱۳۵۹/۷/۲۳ یعنی مصادف با اولین روز‌های رسمی آغاز جنگ، اقدام به اعزام پاسداران کمیته تهران از مناطق چهارده‌گانه به جبهه‌های نبرد کرد، نیرو‌های اعزامی به فرماندهی «سید مصطفی سید آقا» در قالب گردان امام موسی بن جعفر (ع) سازماندهی و در جبهه‌های خونین شهر (خرمشهر) و آبادان با هماهنگی ژاندارمری خرمشهر در منطقه مستقر شدند.

 

 علیرغم اینکه فعالیت کمیته‌ها بیشتر به امور داخلی کشور و حفاظت از انتظام کلی امور در شهر‌ها مربوط می‌شد، اما با توجه به شدت گرفتن و ادامه دار شدن جنگ، اقدامات آن به جبهه‌های دفاع مقدس هم کشیده شد، که برابر آمار بدست آمده، ۵۰ هزار نفر از کارکنان تحت امر کمیته انقلاب اسلامی طی هشت سال دفاع مقدس به مناطق جنگی اعزام و از این تعداد یک هزار ۳۰ شهید، ۷۶۰ مفقود الاثر، ۴ هزار ۴۶۹ جانباز و ۱۴۳ نفر آزاده، تقدیم انقلاب و میهن اسلامی شد.

 

شروع جنگ باعث گسترده‌تر شدن فعالیت کمیته و حضور پر رنگ‌تر کارکنان آن در ماموریت‌های مختلف شد، به طوری که علاوه بر حضور پیدا کردن در جبهه‌های نبرد، به همراه نیرو‌های شهربانی، ژاندارمری و بسیج، وظایف دیگری را نیز بر عهده گرفتند، انتظامات شهر‌های بمباران شده، تامین امنیت راه‌های ورودی و خروجی شهرها، حفاظت از اموال مردم، حراست از منازل خالی از سکنه، کمک به مجروحان و مصدومان، انتقال مردم به نقاط امن، حمل و نقل مسافران، تهیه و توزیع ارزاق و مواد مورد نیاز مردم از مهمترین اقدامات پاسداران کمیته انقلاب بود.

 

کودتای «نقاب» به عنوان بزرگترین خطری که انقلاب را تهدید می‌کرد، در تیرماه ۱۳۵۹ ضربه سنگینی از نیرو‌های کمیته متحمل شد و طبق گفته "آیت‌الله باقری" نیرو‌های کمیته انقلاب موفق شدند، تا ساعت ۴ بامداد ۳۵۰ نفر از عوامل کودتا را شناسایی و دستگیر کنند و در اثر آن عاملان کودتا که با مدیریت "جوادخادم" به دنبال نابودی انقلاب و بمباران منزل امام بودند، به همراه عاملان ترور شهید "مطهری" شهید "قرنی"، از جمله گروه التقاطی "فرقان" توسط کمیته‌های شناسایی و اقدامات آن‌ها خنثی شد.

 

در ۱۴ اسفند ۱۳۵۹ وقتی که لیبرال‌های طرفدار "بنی‌صدر" در دانشگاه تهران دست به اغتشاش و آشوب زده و بسیاری از پاسداران و نیرو‌های کمیته را مورد ضرب و شتم قرار دادند، نیرو‌های کمیته با کنترل اوضاع و خویشتنداری چهره بنی‌صدر را بیش از پیش برای مردم افشا کردند.

 

تامین امنیت راه ها، انجام ایست، شناسایی خانه‌های تیمی و دستگیری بسیاری از مخلان نظم و امنیت در سراسر کشور، که به اشکال مختلف برای مردم مزاحمت ایجاد می‌کردند، توسط نیرو‌های گشت کمیته انقلاب اتجام می‌شد، که حتی به قیمت شهادت تعدادی از کارکنان آن، موفق شد تا حدی زیادی امنیت را به این مناطق بازگرداند.

 

از دیگر اقدامات کمیته‌های انقلاب می‌توان به تشکیل کمیته‌های کلانتری اشاره کرد، که در کنار شهربانی‌ها برای ترویج فرهنگ جهاد، شهادت، بالا بردن سطح امنیت و قاطعیت نیرو‌های شهربانی در برخورد با مفاسد توانستند اقدمات بسیار ارزنده‌ای را انجام دهند. از دیگر کار‌های این نهاد حفاظت از شخصیت‌های حکومتی و سیاسی بود که بعد از ترور‌های دهه ۶۰ این وظیفه به نیرو‌های کمیته انقلاب واگذار شد، که بعد‌ها به یگان حفاظت تغییر نام داد.

 

انتهای پیام/ 241