چرایی تنش بین مسکو و کی‌یف/ پوتین در اوکراین به‌دنبال چیست؟
گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: روسیه هرگونه نزدیکی و حتی عضویت کشور‌های همسایه خود در ناتو را جدی‌ترین و فوری‌ترین خطر برای امنیت و آرامش خود و مرز‌های کشورش می‌داند و با توجه به رفتار‌ها و اقداماتی که انجام داده نشان داده که این قبیل اقدامات را خط قرمز خود دانسته و به هیچ عنوان آن را تحمل نکرده و نخواهد کرد.
از طرف دیگر روابط مابین روسیه و اوکراین پس از استقلال این کشور پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به دلیل آنچه نزدیکی این کشور به غرب و آمریکا شناخته می‌شود همواره با تنش و درگیری همراه بوده است. این ناآرامی‌ها بین روابط دو کشور تا آنجا گسترش یافت که روسیه در سال ۲۰۱۴ وارد درگیری نظامی با اوکراین شد که حاصل آن جدا کردن شبه جزیره «کریمه» از این کشور و ضمیمه کردن آن به خاک روسیه بود.
البته حق طبیعی و قانونی روسیه است که نسبت به امنیت، آرامش و ثبات در مرز‌های خود با کشور‌های تازه استقلال یافته از شوروی و همینطور کشور‌های اروپایی حساسیت بالایی داشته باشد. زیرا روسیه همواره اعتقاد دارد پس از فروپاشی شوروی دیگر موجودیت سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) معنایی نداشته و باید منحل شود.
اما در کمال تعجب شاهد بودیم که هرچه از زمان فروپاشی شوروی گذشت نه‌تنها این پیمان نظامی منحل نشد و از بین نرفت که گسترش خود در میان کشور‌های اروپایی به خصوص کشور‌های تازه استقلال یافته از شوروی را در دستور کار خود قرار داد که این امر عصبانیت بیش از پیش روسیه و سران کرملین را به دنبال خود داشت.
همین موضوع موجب نگرانی شدید مسکو شد به صورتی که روسیه نه‌تنها احساس خطر فراوانی می‌کند، بلکه معتقد است در حال محاصره شدن از طرف ناتو است؛ امری که موجب شد روسیه هم بیکار نشسته و بعد از اینکه نتوانست جلوی الحاق کشور‌های اروپای شرقی به ناتو را بگیرد، پیوستن کشور‌های تازه استقلال یافته از شوروی به ناتو را به عنوان خط قرمز روسیه اعلام کند.
نکته مهم دیگر که جا دارد با دقت به آن توجه کنیم این است که مسکو آنقدر در زمینه عضویت جمهوری‌های سابق شوروی به ناتو حساس است که به صراحت به غرب گوشزد کرده پیشروی آن‌ها در این کشور‌ها را به منزله تجاوز به حوزه استراتژیک روسیه قلمداد کرده و هرگز آن را تحمل نخواهد کرد.
این درحالی است که غرب و ناتو نه‌تنها نگرانی‌ها و حساسیت‌های روسیه را در این زمینه نادیده گرفتند، بلکه با نزدیک کردن خود به مقامات اکراین و درباغ سبز نشان دادن به این سران کشور تفکر پیوستن به ناتو را در سر مقامات اوکراین انداخت. امری که عصبانیت و واکنش شدید مسکو را به دنبال داشت به صورتی که مقامات روسیه به خصوص ولادیمیر پوتین بار‌ها در سخنان خود قاطعانه تاکید کردند نسبت به موضوع پیوستن اوکراین به ناتو واکنش نشان خواهند داد.
نگرانی‌های منطقه‌ای و امنیتی مسکو زمانی به اوج خود رسید که سازمان ناتو در نشست سالانه خود نسبت به احتمال عضویت گرجستان و اوکراین به این سازمان چراغ سبز نشان داد. اینگونه شد که ورود ناتو به ماجرای عضویت جمهوری‌های سابق شوروی موجب ناراحتی و عصبانیت شدید روسیه شد و مسکو اعلام کرد که عضویت این کشور‌ها در پیمان ناتو را به منزله تهدیدی بسیار جدی و خطرناک نسبت به امنیت ملی خود می‌داند و با آن برخورد می‌کند.
اما بحران روسیه و اوکراین زمانی آغاز شد که در اواخر سال ۲۰۱۳ بود که «ویکتور یانوکویچ» رئیس جمهور سابق این کشور توسط مخالفان خود از صندلی قدرت به پایین کشیده شد و به روسیه گریخت و غربگرایان موفق شدند با اعتراضات خود رئیس جمهور طرفدار مسکو را از کشور خود فراری بدهند و از این نقطه تاریخی بود که بحراین بین روسیه و اوکراین شکل حقیقی به خود گرفت.
حال با اصرار مقامات اوکراین مبنی بر نزدیکی بیشتر با غرب و ابراز علاقه مقامات این کشور برای پیوستن به ناتو شاهد آغاز عملیات ویژه ارتش روسیه در مناطق شرقی اوکراین هستیم. هشداری که سال‌ها قبل روسیه به کشور‌های تازه استقلال یافته از شوروی مبنی بر عدم نزدیکی به ناتو داده بود.
انتهای پیام/ ۱۳۴
