گروه حماسه و جهاد دفاعپرس- سیده فاطمه کیایی؛ راه دور چرا؟ همین کشورهای همسایه، ترکیه و عراق و پاکستان، کشورهای حاشیه خلیجفارس بزرگترین عیدشان عید فطر است و برخلاف کشور ما در تقویم کشورشان چند روزی را به این مناسبت تعطیلی دارند. عید فطر در اغلب کشورهای مسلمان از جایگاه ویژهای برخوردار است و از اعیاد اصلی محسوب میشود. هرآنچه ایرانیها در استقبال از عید نوروز به کار میگیرند مردم این کشورها در قبال عید فطر دارند و از ابتدای ماه مبارک با تزئین خانهها، خود را برای ورود به مهمانی خدا آماده میکنند. چند روز مانده به تعطیلی عید فطر زنها مشغول خانه تکانی میشوند، بالاخره مهمانی جزو جدانشدنی از عید است. خرید و لباس و کفش نو برای اهل خانه، عیدی دادن و عیدی گرفتن بیش از همه بچهها را سر ذوق میآورد، عیدها برای بچهها عیدتر است.
در ایران هرچند عید نوروز به عنوان مهمترین عید ایرانیان هر ساله در آغاز بهار جشن گرفته میشود، اما اغلب شهرهای مرزی با بافت جمعتی عرب نشین و اهل سنت، عید فطر را مهمترین عید خود میدانند که ز این بین میتوان به اهل سنت سیستان و بلوچستان و عربهای خوزستان و بوشهر اشاره کرد.
همین چند روز پیش در نیمه ماه مبارک رمضان جشن «گرگیعان» به مناسبت میلاد امام حسن مجتبی (ع) در برخی شهرهای کشور به ویژه مناطقی از خوزستان و بوشهر برگزار شد. جشنی که تاریخچه آن به زمان میلاد امام حسن (ع) برمیگردد. گفتهاند زمانی که مژده میلاد امام حسن (ع) به حضرت رسول (ص) داده شد مردم به ویژه کودکان برای شادباش و تبریک نزد وی رفتند، کودکان با زبان کودکانه در کوی و برزن راه افتادند و مولود مبارک حضرت زهرا (س) را «قره العین» میخواندند، همین واژه با تغییر در طول زمان کم کم در زبان محلی «گرگیعان» خوانده شد و جشنی به همین مناسب برپا شد که عمدتا در عراق، کشورهای حاشیه خلیج فارس، مناطق شیعه نشین عربستان و بین عرب زبانان ایران رواج یافت. عیدی که با دادن عیدی به بچهها و دادن شکلات و شیرینی و هدیه به آنان آداب خاصی دارد و با شور و حال زیادی در شهرهای جنوبی برپا میشود.
چیزی که مهم است در طول سالیان و قرنهای گذشته در سرزمین ایران به جز اعیاد مسلمانان و مناسبتهای باستانی همچون چون نوروز و یلدا، عید دیگر کشورها در فرهنگ عمومی مردم جایی نداشته است و در همین چند سال اخیر با گسترش رسانهها و فضای مجازی مردم با جشن هالووین و عید پاک آشنا شدند، تا قبل از این تنها عید کریسمس و تولد میلاد حضرت مسیح شناخته شده بود که وجود اقلیت مسیحی در نقاطی از کشور، اواسط فصل زمستان چهره برخی خیابان شهرهایی که ارامنه و آشوریان در آن ساکن هستند را عوض میکند. به غیر از این، اعیاد مسیحیان که پیوند خورده به دین مسیحیت است، جایگاهی عمومی در ایران نداشت.
اینکه چطور در سالهای اخیر جشنهای غربی جای خود را در خانه عدهای از ایران باز کرده جای بحث و بررسی است، اما غرض نگارنده از این بحث دلیل پررنگ نشدن اعیاد مسلمانان همچون عید فطر است. چنانچه اگر پرداختن به اعیادی، چون فطر، قربان و غدیر و ولادت اهل بیت (ع) از سوی مسوولان فرهنگی کشور جدیتر گرفته میشد در این میدان خالی، جایی برای ورود جشنهای غربی به جامعه نبود.
همه واقفیم که زندگی امروز دیگر مثل قبل نیست، مشغولیتها، اضطراب و استرسها، از هر سو انسان قرن بیست و یک را احاطه کرده است، گذر از این شرایط دشوار تنها با پرداختن به معنویت و شادی امکان پذیر است. هرکشوری که بتواند مردم را به سمت شادیهای درست سوق دهد در حقیقت سرمایه گذاریای برای سلامت نسلهای آینده کرده است. چه بهتر که اعیاد دینی و مذهبی متناسب با فرهنگ ایرانی برجستهتر از قبل به زندگی مردم ورود کند تا هم جای نفوذ فرهنگ غرب را بگیرد و هم تولید فرهنگ کرده باشد، هم شادی را به مردم تزریق کند و هم مناسبتهای دینی و آیینی در نظر مردم پررنگ شود.
جلوگیری از تغییر ذائقه مردم و گرایش به سمت فرهنگ غرب که بخشی از آن وابسته به جشنهای غربی است یک فرمول ساده دارد، باید قویتر و جدیتر به فرهنگ غنی و تمدنی ایرانی اسلامی بپردازیم، نمونهاش همین مراسم و جشن «گرگیعان» است که اگرچه در سال ۱۳۹۵ ثبت ملی شد اما در بین عموم مردم کشور جایی ندارد، تا مادامی که عرصههای اینچنینی خالی از فرهنگ ایرانی اسلامی باشد جای آن با فرهنگهای دیگر پر خواهد شد، اتفاقی که ممکن است در طول زمان سبک زندگی و فکر و اندیشه مردم را تغییر دهد.
انتهای پیام/ ۱۴۱