گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: اگر بخواهیم امام خمینی (ره) رهبر آزادگان جهان اسلام را بیشتر و بهتر بشناسیم، باید به آغاز فعالیت‌های ایشان بعد از فوت «آیت‌الله بروجردی» اشاره کنیم. در این مقطع زمانی بود که ایشان مخالفت با سیاست‌های ظالمانه، غربگرایانه و تبعیض آمیز نظام شاهنشاهی را آغاز کردند که حاصل این فعالیت‌ها و اقدامات دستگیری توسط عوامل شاه در ۱۵ خردادماه سال ۱۳۴۲ بود.
آن چیزی که امام خمینی (ره) را از دیگران رهبران مذهبی ایران و جهان اسلام متمایز کرده بود، شجاعت و صراحت کلام او در کنار حق طلبی و آزادی خواهی ایشان در جریان سخنرانی‌هایی بود که برای بیدار کردن و آگاه کردن مردم ایران ایراد می‌کردند. دامنه فعالیت‌های روشنگرانه ایشان در آن زمان تا اندازه‌ای رشد و گسترش پیدا کرده و مخاطبان بسیار فراوانی را به دست آورده بود که خیلی زود ترس و وحشت رژیم شاهنشاهی را موجب شد.
هنوز زمان چندانی از فعالیت‌های افشاگرانه و بیدارکننده امام خمینی (ره) نگذشته بود که ایشان توسط عوامل رژیم شاه دستگیر شدند و به زندان افتادند. اما درست پس از آزادی از زندان بود که به شهر مقدس قم سفر کردند و آنجا سکونت گزیدند. ولی مقطع اصلی فعالیت ایشان را می‌توان به بعد از ماجرای قانون «کاپیتالاسیون» مرتبط دانست. جایی که این امام بزرگ اقدام به ایراد سخنرانی‌های آتشین و افشاگرانه در مسجد اعظم قم کردند.
اما بهتر است به مناسب فرارسیدن سالروز قیام ۱۵ خرداد در سال ۱۳۴۲ به نقش و بررسی امام خمینی (ره) و جایگاه ایشان در آغاز و شکل‌گیری این ماجرا بزرگ و عظیم بپردازیم؛ زیرا قیام ۱۵ خرداد سرآغاز یکی از بزرگترین رخداد‌های ایران و جهان، یعنی انقلاب اسلامی ایران بود.
اگر بخواهیم خیلی دقیق علت شکل‌گیری قیام ۱۵ خرداد را مورد واکاوی قرار بدهیم، باید ریشه‌ها و علل آن را در برنامه‌ها و سیاست‌های حکومت پهلوی جستجو کرد. در حقیقت آغاز این رویداد بزرگ تاریخی را می‌توان در خواست و اراده مردم ایران به رهبری امام خمینی (ره) دانست که در برابر استبداد حکومت پهلوی و برای مبارزه با ظلم و ستم این شاه ظالم به پا خواسته بودند.
در حقیقت واقعه قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ را می‌توان در ادامه مخالفت‌های روحانیون و مراجع با اصلاحات عوام فریبانه شاه و روش‌های سرکوبگرانه او دانست. اینگونه شد که با فرارسیدن ایام محرم این سال روحانیون فرصت را غنیمت شمرده تا با برگزاری جلسه‌های سخنرانی و انجام مکاتبات و صدور اعلامیه‌ها برضد سیاست‌های ظالمانه شاه اقدامات عملی را انجام بدهند.
البته حکومت پهلوی هم بیکار ننشسته بود و با پیش‌بینی اقدامات احتمالی روحانیون دستورالعمل‌هایی را به آن‌ها اعلام کرد که بر اساس آن روحانیون اجازه نداشتند، علیه شخص اول کشور سخنرانی کنند، نمی‌توانستند علیه اسرائیل مطالبی را برای مردم بیان کنند و به مردم نگویند اسلام در خظر است.
اما با وجود تمامی تلاش‌هایی که دستگاه‌های حکومتی شاه به همراه ساواک انجام دادند نتوانستند مانع از بسیج نیرو توسط روحانیون شده و شاهد بودیم که واعظان و روحانیون به شکل خوبی توانستند برای ایام محرم سازماندهی‌های مدنظر خود را انجام بدهند. در این راستا عده قابل توجهی از روحانیون جهت سخنرانی و روشنگری مردم علیه ظلم و ستم رژیم شاه به شهرستان‌های ایران اعزام شدند، اما نکته جالب این بود که آن‌ها عکس‌هایی از امام خمینی (ره) را به همراه خود بردند.
امام خمینی (ره) نیز یکی از روحانی‌هایی بود که در خطبه‌های نماز خود سخنان بسیار تند و تیزی را علیه حکومت پهلوی بیان کردند و از طرف دیگر هم اعلامیه‌های ایشان با موضوع در خطر قرار گرفتن اسلام و لزوم دفاع از آن در تمامی اماکن مذهبی و دانشگاهی پخش و نصب شد. اما در ایام تاسوعا و عاشورای حسینی بود که اکثر واعظان و سخنرانان بخش مهمی از صحبت‌های خود را به انتقاد از رژیم شاه و بیان اعمال و رفتار ظالمانه آن اختصاص دادند.
ولی نقطه عطف آن روز‌های ایران سخنرانی تاریخی امام خمینی (ره) در ظهر عاشورا و در مدرسه فیضیه قم بود. ایشان مثل همیشه سخنانی را درمورد ظلم‌ها و ستم‌های رژیم شاه بیان کردند و به سیاست‌های ضد مردمی و غربگرایانه شاه حمله کردند. ایام محرم سال ۱۳۴۲ و تک تک روز‌های آن بسیار ملتهب بود و همه روزه شاهد برگزاری راهپیمایی‌های مردم در خیابان‌های شهر‌های مختلف ایران بودیم.
رژیم شاه با مشاهده وضعیتی که در ان قرار گرفته بود و راه گریزی را هم پیش روی خود نمی‌دید تصمیم به منظور آرام کردن فضای جامعه اقدام به بازداشت امام خمینی (ره) کند. بر این اساس ماموران شاه به هوای اینکه او در خانه خود قرار دارد نیمه شب به خانه ایشان هجوم آوردند و بعد از محاصره منزل او به ضرب و شتم کارکنان خانه پرداختند. در نهایت امام برای جلوگیری از ضرب و شتم مردم خود را به آن‌ها رساند و به این ترتیب توسط ماموران شاه دستگیر و به تهران منتقل شد.
بعد از دستگیری امام خمینی (ره) و از صبح روز ۱۵ خرداد مردم قم و دیگر شهر‌ها دست به تظاهرات‌های ادامه‌داری زدند و در تهران نیز دانشجویان کلاس‌ها را تعطیل کرده و به خیلی عظیم جمعیت تظاهرات کننده پیوستند. در قدم بعدی بارفروشان و بازاریان تهران نیز کار خود را تعطیل کرده و به تظاهرات کنندگان پیوستند به صورتی که منطقه بازار تهران و خیابان‌های اطراف آن شاهد تظاهرات‌های بزرگی و اعتصاب‌های دو هفته‌ای در بازار شد.
البته در انتهای این ماجرا و پس از کش و قوس‌های فراوان و با فشار افکار عمومی و اعتراضات بی پایان مردمی امام خمینی (ره) در ۱۵ فروردین ماه ۱۳۴۳ آزاده شدند و توسط ماموران ساواک به منزل خود در قم هدایت شدند.
انتهای پیام/ ۱۳۴
