ایران غرق در ماتم عزای «سیدالشهداء (ع)»

به گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع‌پرس، برج بارو‌های شهر غرق در سیاهی پارچه‌هایی است که به مناسبت عزاداری «سیدالشهدا (ع)» بر تن کرده‌اند. تکیه‌هایی که بر هر کوی برزنی قامت راست کرده و سیاه‌پوش شده‌اند.

بوی اسپندی که دودش خیابان را پرکرده است و نوجوانانی که با تمام توان برای روشن نگاه‌داشتن و گاهی افزایش دود اسفند تلاش می‌کنند نگاه هر عزادار حسینی را به خود می‌دوزد.

جلسات عزاداری و نوحه‌سرایی، صدای طبل، نوای زنجیر، کوچه‌ها و خیابان‌های سیاه‌پوش همه و همه این شعر را در ذهن هرکسی یادآور می‌شود: «این حسین کیست که عالم همه دیوانه اوست، این چه شمعی که جان‌ها همه پروانه اوست».

گویی غم امان شهر را بریده، دسته‌های عزاداری و نماد‌هایی که همراه آن‌ها حمل می‌شود به حدی جذاب است که نگاه هر رهگذر را با خود همراه می‌کند، در این بین فریاد نام حسین به آسمان می‌رسد در چنین شرایطی ذهن خواهی‌نخواهی به سوی چرایی فلسفه عزاداری سید و سالار شهیدان می‌رود، عجب محشری است قیام عاشورا. هر گروه به شیوه‌ای خاص عزاداری می‌کند و هرکس با زبان دل خود نام حسین را به زبان می‌آورد. امروز اشک‌ها، نگاه‌های بسیاری را از چشم‌ها می‌رباید.

امسال به دلیل ادامه شیوع بیماری کرونا همچون سال گذشته شاید خیلی از هیئات و کسانی که در سال‌های گذشته به نذری دادن می‌پرداختند امسال نیز به شکل دیگری این دین را به مولای خود ادا کنند، از کوچه‌پس‌کوچه‌ها که می‌گذری شاید کمتر بوی غذای نذری به مشامت برسد، اما آنچه با ارزش به نظر می‌رسد نیت‌های خالصانه و خدایی تهیه‌کنندگان بسته‌های مواد غذایی است که به در خانه‌ها می‌برند تا هر کس با آن مواد غذایی خود برای خانواده‌اش غذای نذری بپزد.

دسته‌های عزاداری امسال را که میبینی شوری وصف‌ناشدنی موج می‌زند، این عاشقان حسینی با وجود زنجیر زنی با ماسک و گرمای هوا باز هم به خیابان آمده تا برای سید و سالار شهیدان عزاداری کنند. اینجا نماد‌ها حرف می‌زنند و آفتاب سوزان گرمای خود را روی همه این نماد‌ها پهن کرده است و کوتاه هم نمی‌آید. در این روز‌ها نماد‌ها به جای واژه‌ها سخن می‌گویند آداب‌ورسومی که ریشه در باور‌ها و اعتقادات دارد و با زبانی خاص تو را به فضای پیچ‌درپیچ جامعه انسانی می‌کشاند با وجود کرونا هم متوقف نشده و با عشق ادامه دارد.

در این بین تأثیر آیین محرم بر کالبد شهر‌های سنّتی و دوره معاصر بیشتر نمود پیدا می‌کند در حال حاضر حتی رد پای سنت‌ها نیز زیبا جلوه می‌کند و دانستن فلسفه و افسانه‌هایی که در دل نماد‌ها جا خوش کرده جذاب‌تر است. اثر عزاداری در ماه محرم به عنوان عناصری جذاب بر روی مخاطب مؤثر بوده و هر بار با تکرار این مراسم در ذهن وی زنده می‌گردد و منظری آیینی را برای شهر به وجود می‌آورد با این همه اعتقادات و باور‌ها هستند که رنگ و روی خیابان‌ها را در ایام محرم متحول کرده و نماد‌ها را میهمان شهر می‌کنند. هرکدام از این آیین‌ها نماد‌هایی از اعتقادات هر منطقه محسوب می‌شوند. در برخی از شهر‌ها آذین‌بندی حسینیه، نخل برداری، ذبح گوسفند، پخش نذورات مردمی، روضه‌خوانی، دسته سقا و برپایی هیات‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی از برنامه‌های مردم در ماه محرم است.

مجمع پلا و علم‌شویی در روستای کوهستان بهشهر

اهالی روستای کوهستان شهرستان بهشهر در دهه اول محرم هرشب طی آئینی به نام مجمع پُلا، بصورت داوطلبانه با پخت غذا میزبان میهمانان حسینیه این روستا هستند. در هر مجمع به تعداد ۴ یا ۵ نفر غذایی پخت شده و بانوان پس از شنیدن صدای شیپور از گلدسته قدیمی روستا مجمع هایشان را بر سر نهاده و به سمت تکیه راهی شده و مومنین و عزاداران را به آراسته‌ترین شکل اطعام می‌کنند.

علم شویی و علم گردانی از دیگر رسوم ایام محرم در روستای کوهستان است. عبدالمهدی کوهستانی سالهاست بانی برگزاری این سنت قدیمی است و اهالی روستا نذورات و قربانی‌های خود را در اختیار او می‌گذارند تا مراسم عزاداری سالار شهیدان هرچه بهتر برگزار شود.

آیین مشعل گردانی نجفی‌های مقیم قم

یکی از این آیین‌های مذهبی و سنتی برای عزای سیدالشهدا، مراسم مشعل گردانی است که هر سال در شب‌های هشتم، نهم و دهم محرم الحرام توسط نجفی‌ها و کربلایی‌های مقیم قم برگزار می‌شود.

گرگان

اسدالله معطوفی در گفت‌‌وگویی پیرامون آداب و رسوم عزاداری در ماه محرم گفت: در هر استان، شهر و منطقه‌ای در ماه محرم و عزای سیدالشهدا آیین‌ها، مراسم و رسوماتی وجود دارد که مختص همان منطقه است، این آیین‌ها ریشه در باور‌ها و اعتقادات مردم دارد که بسیار ارزشمند است.

وی در همین راستا ادامه داد: در استان گلستان «شهر گرگان و یا استرآباد قدیم» همانند بسیاری از نقاط کشور مراسم و آیین‌هایی برای عزای سیدالشهدا برگزار می‌شود، البته همگی بسیار قدیمی هستند و برخی نیز درگذشته برگزار می‌شدند و اکنون دیگر این آداب را برگزار نمی‌کنند.

آیین «دست چوبی یا چوب به چوب»

معطوفی به آیین «دست چوبی یا چوب به چوب» به عنوان یکی از آیین‌هایی که به تاریخ پیوسته و دیگر انجام نمی‌شود اشاره و اظهار کرد: آیین «دست چوبی یا چوب به چوب» چیزی شبیه به زنجیرزنی است، برگزاری این آیین بدین ترتیب است که هر فردی یک چوب به دست می‌گیرد و هم‌زمان با نوحه چوب را تکان می‌دهد بر سر این چوب یک فلز شش‌ضلعی نصب‌شده است.

وی افزود: در آیین «دست چوبی» عزاداران این چوب را بالا می‌برند و گاهی چوبشان را به چوب نفری که در کنارشان ایستاده می‌کوبیدند.

معطوفی مکان برگزاری آیین «دست چوبی یا چوب به چوب» را در میدانگاه‌ها دانست و ابراز کرد: آیین «دست چوبی» عموماً در میدانگاه‌ها و محلات استرآباد مرسوم بوده است. این آیین تا دهه ۴۰ به‌صورت پراکنده دراستان گلستان شهر گرگان استرآبادی در قدیم برگزار می‌شد.

عزاداری سیدالشهدا در هیئت حیدریون – اصفهان

عزاداری سیدالشهدا در هیئت حیدریون واقع در چهارباغ اصفهان همه روزه در دهه اول محرم برگزار می‌شود.

مراسم عزاداری در زنجان

همه ساله در روز تاسوعای سیدالشهدا، در زنجان دسته عزاداری حسینیه اعظم زنجان از محل مسجد در خیابان فردوسی تا امام زاده سید ابراهیم این شهر حرکت می‌کند و در میدان انقلاب به اوج خود می‌رسد و هر سال علاوه بر مردم زنجان از استان‌های مختلف در این دسته حضور می‌یابند.

شاید کمتر کسی باشد که درباره عزاداری سیدالشهدا در زنجان نشنیده باشد. لقب پرشورترین عزاداری واقعا زیبنده زنجانی هاست. مردم زنجان محرم هرسال، در حسینیه اعظم زنجان دور هم جمع می‌شوند و با تشکیل حلقه‌های عظیم دسته‌های عزاداری، شور حسینی را به رخ کل دنیا می‌کشند. مراسم عزاداری محرم در زنجان به قدری محبوب است که تبدیل به یکی از جاذبه‌های توریستی و گردشگری این شهر شده است.

جمعیت زنجان در روز‌های نزدیک به تاسوعا و عاشورا، به ۲۵۰ هزار نفر و گاهی بیشتر می‌رسد. از شب تاسوعا تا ۱۳ محرم که عزاداری به پایان می‌رسد، اتاق و سوییت خالی در زنجان پیدا نمی‌شود. اگر می‌خواهید در این مراسم پرشور حسینی در زنجان حاضر باشید باید قبل از محرم اتاق یا سوییت برای خودتان رزور کنید. بعد از مکه که در آیین مناسک حج بیشترین شتر را قربانی می‌کند، زنجان در مراسم محرم رکورددار قربانی کردن است. در روز عاشورا بیشتر از ۱۲ هزار راس گوسفند، گاو و شتر قربانی شده و گوشت آن بین نیازمندان تقسیم می‌شود.

روضه خانگی

جامعه ایران، زنده به محرم است و هر ساله با فرا رسیدن ماه محرم و عزای سیدالشهدا، مردم در تب و تاب برگزاری بهترین مراسمات عزاداری برای شهادت سیدالشهدا و ۷۲ تن از یاران با وفایش می‌شوند. از اولین آماده سازی‌هایی که هر خانواده با ورود به این ماه انجام می‌دهد، پیوستن به پویش «هر خانه یک حسینیه» است و بر سر در منازل خود پرچم سیاه حسینی را نصب و تا پایان ماه صفر نگه می‌دارد.

صدای نوحه‌سرایی‌ها محدوده هر تکیه‌ای را پوشش داده و حضور کودکان و نوجوانانی که با ماسک برای همراهی و همکاری به این تکیه‌ها پا گذاشته و باذوق و شوقی وصف ناپذیر کار می‌کنند به چشم می‌خورد.

منبع: میزان 

انتهای پیام/ 911