گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس- رضا جهان‌فر؛ بزرگترین رویداد دانشی و پژوهشی در کهن‌ترین سازمان تأمین امنیت ایران تحت عنوان «سومین جشنواره دانش و پژوهش امام علی (ع) ارتش جمهوری اسلامی ایران» که از سال گذشته آغاز شده بود به ایستگاه پایانی خود نزدیک شده است و پس از انجام چند مرحله ارزیابی و شناخت نفرات برتر در محور‌های ۳۰ گانه، مراسم نهایی آن به‌منظور تقدیر از سازمان‌ها و نفرات برتر در روز یکشنبه ۲۳ مرداد ۱۴۰۱ برگزار خواهد شد. به این مناسبت فرایند دانش و پژوهش در ارتش در این یادداشت کوتاه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
ارتش سازمانی است که تا سال ۱۳۵۷ بدون کمک مستشاران خارجی قادر به حل مشکلات عملیاتی، آمادی و تعمیر و نگهداری خود نبود، ولی اینک با توجه به تأکیدات مقام معظم فرماندهی کل قوا (مدظله‌العالی) مبنی بر «تحول»، «نوسازی»، «خودکفایی» و...، با شناخت «نظامِ مسائل» خود و با گام برداشتن در مسیر تکمیل «چرخه مدیریت دانش» و «دانش‌بنیانی» و «تولید دانش بومی» می‌تواند مسائل سازمانی در حوزه‌های گوناگون را برطرف کند. رصد مسیر طی شده در ارتش نشان دهنده این واقعیت است که در این سال‌ها، راه‌اندازی دانشگاه‌های مختلف، مراکز مطالعات و تحقیقات، ایجاد قطب‌های تخصصی دانش و پژوهش و مراکز رشد، جذب نخبگان، تعامل با دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های برتر کشور و حتی در آخرین گام راه‌اندازی معاونت علوم، تحقیقات و فناوری ارتش جمهوری اسلامی ایران، منجر به توسعه فضای علم و پژوهش در ارتش شد و اکنون پاسخ بسیاری از نیاز‌های دانشی و پژوهشی ارتش توسط رده‌های دانشی و پژوهشی درونِ ارتش ارائه می‌شود.
رشد علمی و دانشی در ارتش به گونه‌ای بوده است که اکنون نه‌تنها آموزش کارکنان خود را بر عهده دارد، بلکه در برخی از حوزه‌ها، آموزش دانشجویان سایر سازمان‌های نظامی کشورمان را نیز بر عهده دارد. فراتر از این مسأله باید به این نکته اشاره کرد که اکنون این سازمان دارای توان آموزش و انتقال تجربه به نظامیان کشور‌های مسلمان و یا هم‌پیمان است.
طی این مسیر بدون دستیابی به دانشِ روز و تلاش برای تسلط بر چرخه مدیریت دانش امکان‌پذیر نبود. دستیابی به شیوه‌های نوین برای ثبت و ضبط تجربیات – به‌ویژه تجربیات دفاع مقدس و جنگ‌های به وقوع پیوسته در چند دهه اخیر- و انتقال آن به نسل جوان، هدایت نوآوری و خلق ایده‌های جدید و کاربست آن در اجزای ارتش از جمله اقداماتِ ساختارِ سازمانی متولی دانش و پژوهش ارتش به شمار می‌رود. اینک می‌توان ادعا کرد که ارتش به «سازمان یادگیرنده» مبدل شده است و در حال طی مسیر دستیابی به «سازمان دفاعی دانش‌بنیان» است. اگرچه برخی از سازمان‌های زیرمجموعه ارتش دارای ویژگی‌های «دانش‌بنیانی» هستند.
بررسی عملکرد ارتش نشان‌دهنده این واقعیت است که نقش ارتش کشورمان در روزگار کنونی فقط منحصر به یک سازمان دفاعی نیست. اینک با یک سازمان دفاعی منسجم مواجهیم که علاوه بر به ثمر رساندن مأموریت و انجام شرح وظایفش، دارای نقش و عملکرد اثرگذار در حوزه دانش و پژوهش است. بی‌شک چنین اقتداری، ریشه در تسلط بر دانش دارد. حضرت علی (ع) در حدیثی فرمودند: «العلم سلطان من وجده صال به و من لم یجده صیل علیه». از جمله اسناد بالادستی مورد استناد ارتش در مسیر دانش‌بنیانی، منویات و تدابیر فرمانده کل قوا مبنی بر ضرورت دانش‌بنیانی است. از بند ۱۶ سیاست‌های کلان نظام اداری در ۳۱ فروردین سال ۱۳۸۹ تا توصیه نخست از بیانیه ارزشمند گام دوم انقلاب اسلامی مبتنی بر «علم و پژوهش» و حتی شعار سال ۱۴۰۱ تحت عنوان «تولید، دانش بنیانی، اشتغال».
دانش سازمانی کارکنان ارتش منجر به تسلط بر امور تخصصی در سطح فراملی و افزایش قابلیت هوشمندی و جلوگیری از غافلگیری شده است و اثربخشی این دانشِ سازمانی در استحکام امنیت کشور مشهود است.
انتهای پیام/ 200
