تدوین جلد نخست دانشنامه دفاع مقدس خراسان رضوی در گروه نظامی و جغرافیا تا پایان سال جاری
سرهنگ پاسدار «جواد قاصدنظامیان» مدیر دانشنامه دفاع مقدس استان خراسان رضوی در گفت‌وگو با خبرنگار دفاع‌پرس در مشهد با اشاره به حفظ روحیه بسیجی در همه عرصه‌ها؛ به‌خصوص عرصه پژوهش و تدوین دانشنامه دفاع مقدس اظهار داشت: در حوزه پژوهش و مسائل پیرامونی آن، به‌خصوص نگارش و تدوین دانشنامه دفاع مقدس، بایستی همانند ساختار بسیج و طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی، افراد، اسناد و پژوهشگران متفرق در حوزه دفاع مقدس دور یکدیگر جمع شوند و به صورت ید واحده منویات ایشان را در این عرصه محقق سازند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در مورد اهمیت تهیه دانشنامه دفاع مقدس چنین می‌فرمایند: «یک دایره‌المعارف تهیه کنید ... منتها یک چیز محکم و قوی و مستند و بدون تعارف باشد.»
قاصدنظامیان در ادامه درباره اقدامات انجام گرفته در حوزه تدوین دانشنامه دفاع مقدس خراسان رضوی از ابتدای سال جاری گفت: همزمان با آخرین روز از هفته دفاع مقدس؛ در هفتم مهرماه نخستین جلد از دانشنامه دفاع مقدس خراسان رضوی در گروه شهدا با حضور سردار سرتیپ بسیجی «بهمن کارگر» رئيس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در مشهد رونمایی شد. در این اثر ۱۰۳ مقاله درباره شهیدان استان؛ مستند به اسناد و پرونده‌های علمی توسط ۶۰ نویسنده که با مدیریت دانشنامه دفاع مقدس خراسان رضوی همکاری داشتند نگارش شده است.
وی با بیان اینکه دانشنامه‌ها و دایره المعارف‌ها در زمره کتب مرجع قرار دارند و با کتاب‌های عادی، متفاوت هستند، یادآور شد: علاوه بر نویسندگان دانشنامه‌ها که افراد خاص و متفاوتی هستند، اسناد این کتاب‌ها با کتب توصیفی و تحلیلی از یکدیگر متمایز هستند؛ بر همین اساس هر مطلبی که نویسنده در این دست کتاب‌ها به رشته تحریر درمی‌آورد باید سند آن موجود باشد. متأسفانه یکی از مشکلات بزرگ در حوزه تدوین دانشنامه‌ها در سطح کشور؛ نبود یک روش علمی، متحد و منسجم است.
مدیر دانشنامه دفاع مقدس استان خراسان رضوی افزود: برخی از مجموعه‌ها بسیار سریع اقدام به مقاله‌نویسی از روی مدخل می‌کنند در صورتی که این عمل اشتباه است و صحیح آن است که ابتدا پروند علمی تشکیل شود و بعد از شکل‌گیری اسناد مقاله‌نویسی انجام شود تا چنانچه متنی مورد استفاده قرار گرفت و مورد اعتراض واقع شد، به پرونده علمی رجوع شود.
وی با اشاره به این نکته که در حوزه دانشنامه دفاع مقدس خراسان رضوی نزدیک به ۲ هزار و پانصد مدخل شناسایی شده است به طوری که در مرحله نخست فقط یک هزار مدخل از شهدا شناسایی شده است، تشریح کرد: پیشکسوتان دفاع مقدس به‌همراه یگان‌های نظامی، ادارات و همچنین نهادهای مرتبط با دفاع مقدس حتما بایستی برای تدوین دانشنامه دفاع مقدس همکاری و هم‌افزایی داشته باشند تا بتوان با کمک آن‌ها و اسنادی که در اختیار دارند برای نگارش و تدوین دانشنامه اقدام شود چراکه اگر اسناد نباشد، دانشنامه‌ای هم وجود نخواهد داشت.
قاصدنظامیان تأکید کرد: جمع‌آوری اسناد و تشکیل پرونده، تولید محتوا به روش علمی و همچنین آموزش و توانمندسازی نویسندگان دانشنامه در حوزه‌ها و گروه‌های مختلف دانشنامه دفاع مقدس خراسان رضوی به صورت بومی انجام شده به طوری که ۱۵۰ نویسنده فعال در این حوزه در استان وجود دارند که از این تعداد، همان طور که در ابتدا هم اشاره شد، نزدیک به ۶۰ نفر از آن‌ها در تدوین جلد نخست نقش داشتند.
وی بیان داشت: مدیریت دانشنامه دفاع مقدس خراسان رضوی در حوزه تدوین این داشنامه پذیرای علاقمندان، نویسندگان و پژوهشگران است و متقاضیان به همکاری آموزش‌های لازم را خواهند دید تا ضمن رشد نویسندگان در عرصه دانشنامه‌نویسی، بر تعداد آن‌ها نیز افزوده شود.
مدیر دانشنامه دفاع مقدس استان خراسان رضوی با بیان این مطلب که در سطح کشور؛ هنوز جلد نخست دانشنامه و دائره‌المعارف دفاع مقدس منتشر نشده، یادآور شد: به‌غیر از خراسان رضوی؛ یزد تنها استانی است که طی سه سال اخیر مجموعه دانشنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و همچنین مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی با آن همکاری داشته تا مجلد دانشنامه آن استان با ۴۰۰ مدخل آماده شود؛ اما هنوز این پروژه پژوهشی خروجی نداشته و این در حالی است که استان خراسان رضوی با شناسایی ۲ هزار و پانصد مدخل، جلد نخست آن به صورت بومی در استان چاپ و رونمایی شده است.
وی در ادامه در تشریح مهمترین برنامه‌های مدیریت دانشنامه دفاع مقدس خراسان رضوی گفت: این مدیریت در نظر دارد تا پایان سال جاری در گروه نظامی ـ جغرافیا جلد نخست دانشنامه را مربوط به این گروه، مستند به اسناد و پرونده علمی بعد از داوری آماده چاپ کند. در این اثر نقش شهرستان‌ها و یگان‌های رزم خراسان در دوران دفاع مقدس تشریح شده است.
قاصدنظامیان خاطرنشان کرد: به دنبال آن هستیم تا در گروه فرهنگی و اجتماعی عملکرد سازمان‌ها و نهادهای مرتبط با دفاع مقدس را به‌علاوه ادبیات آن دوران و همچنین گروه‌های هنری مثل تئاتر، سرود، نمایش و سینما در جلدی دیگر دانشنامه تدوین شود.
مدیر دانشنامه دفاع مقدس استان خراسان رضوی با اشاره به اینکه در مجموع نزدیک به ۲۵ جلد دانشنامه دفاع مقدس در استان خراسان رضوی بایستی تولید محتوا شود، تأکید کرد: تحقق این مهم منوط به همکاری ادرات، سازمان‌ها و نهادهای دخیل در دفاع مقدس به جهت ارائه اسناد به مدیریت دانشنامه دفاع مقدس استان است و در ادامه متولیان امر نیز بایستی مباحث مرتبط با بودجه را در قبال این دانشنامه دنبال کنند.
وی با بیان اینکه هیچ دستگاه یا سازمانی بنای بر عدم همکاری با مدیریت دانشنامه ندارد، افزود: چالش یا مشکلی که در حوزه تدوین دانشنامه با آن روبرو هستیم؛ عدم وجود اسناد از آن دوره است چراکه اسناد مرتبط با دوران دفاع مقدس یا امحاء شده است یا در گذر زمان در بایگانی‌های متعددی قرار گرفته است که دسترسی به آن‌ها آسان نیست و علاوه بر این مورد؛ مدیران و مسئولانی در این سال‌ها آمده‌اند و رفته‌اند و اثری از خود بر جای نگذاشته‌اند. همچنین اسناد باید ممهور به مهر سازمان مبدأ باشند، نیاز به راستی‌آزمایی و مصاحبه‌های متعدد دارند.
قاصدنظامیان در ادامه گفت: ادارهکل آموزش و پرورش استان خراسان رضوی در دوران دفاع مقدس در حوزه اعزام نیرو و پشتیبانی جنگ نقش برجسته‌ای داشته است. نزدیک به یک و سال و نیم طول کشید تا پرونده علمی این ادارهکل در استان تشکیل شود و مقاله آن نوشته شود. این اداره با تمام ظرفیت به میدان آمد و کار سنگینی بود. برای نوشتن دائره‌المعارف، اسناد باید تأیید شود اما این کار قبلاً انجام نشده بود.
مدیر دانشنامه دفاع مقدس استان خراسان رضوی در پایان صحبت خود تأکيد کرد: درخواست مدیریت دانشنامه دفاع مقدس استان این است که ادارات بیشتر پای کار بیایند و مدیران و مسئولین استانی نسبت به دانشنامه دفاع مقدس توجه ویژه‌ای داشته باشند و در زمینه ارائه اسناد همکاری لازم را داشته باشند؛ چراکه علاوه بر اینکه اسناد و مدارک یک رویداد را ماندگار می‌کنند از طرفی هم هرچه زمان بگذرد امکان از بین رفتن اسناد وجود دارد؛ ضمن اینکه به مرور زمان برخی از پیشکسوتان دوران دفاع مقدس را هم از دست خواهیم داد.
انتهای پیام/
