به گزارش گروه سایر رسانههای دفاعپرس، وزیر دفاع چین روز یکشنبه در سفری رسمی و سه روزه وارد مسکو شد، در سالهای گذشته ممکن بود این سفر اهمیت چندانی نداشته باشد، اما با توجه به عملیات ویژه نظامی روسیه و نیز پس از سفر تاریخی دو هفته گذشته شی جین پینگ رئیس جمهور چین به مسکو، سفر مذکور اهمیت دوچندان مییابد.
در سالهای اخیر و با سیاست راهبردی سران دو کشور، روابط میان نیروهای مسلح چین و روسیه در سطح بالایی حفظ شده و پیشرفتهای جدیدی در ارتباطات راهبردی و همکاریهای عملی به دست آمده است. در واقع همه این اقدامات در راستای مقابله با یکجانبه گرایی غرب است و سفر وزیر دفاع چین به مسکو را میتوان به مثابه مبارزه طلبی با غرب و سیلی واقعی به صورت حامیان کییف دانست.
میان نمادگرایی و واقعگرایی فاصله زیادی وجود دارد. سفر لی چانگ فو، وزیر دفاع چین به مسکو از نمادگرایی فاصله گرفته است و آن را باید نقطه عطف کامل چین در زمینه عملگرایی در نظر گرفت و گفت، پکن به طور رسمی بیطرفی رسمی خود را در بحران اوکراین کنار گذاشته است.
آیا همکاری مسکو و پکن به ائتلاف نظامی عملیاتی تبدیل خواهد شد؟ اگر چنین چیزی رخ دهد، بیش از یک طرح عملیاتی و در راستای غلبه نظامی بر هژمونی آمریکاست.
گاهی اوقات اظهارات احمقانه برخی مقامهای رده پائین یک کشور تبعات خارجی دارد، پژواک آن را میتوان در خارج از مرزهای همان کشور شنید و میتواند سهم قابل توجهی (و معمولاً منفی) در سیاست بینالمللی داشته باشد.
هفته گذشته الکساندر مرژکو، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس اوکراین همان نقش زیان بار را برای کی یف بازی و با صدای بلند اعلام کرد «چین حق قانونی برای حاکمیت نسبت به تایوان ندارد». این اظهارنظر در حالی است که حتی مقامهای آمریکا که اصلیترین حامی سیاسی، اقتصادی و نظامی مقامهای جزیره تایوان هستند، به خود اجازه چنین اظهارنظری نمیدهند.
البته سفر وزیر دفاع جمهوری خلق چین به مسکو پاسخ پکن به اشتباه باورنکردنی مسئول دولتی کییف نیست، بلکه نشانهای از جهت جدید وزش باد در حوزه سیاست و روابط بین الملل است.
ممکن است برخی بگویند سفر رئیس جمهور چین به مسکو در شرایطی که هیچ کس، حتی شرکایش در «بریکس» جرئت چنین کاری ندارند، منطقی نیست، اما پینگ دلایل خوبی برای این کار داشت. پکن تمایل دارد از تجربه ارزشمند روسیه برای بقای بدون فروپاشی اقتصادی آن هم زیر شدیدترین تحریمها بهره بجوید؛ دولتی که توانست علاوه بر کنترل بازار خود بر روند معاملات شرکتهای غربی نیز تأثیر بگذارد.
برای چین تجربه ارزشمند روسیه در حوزه اقتصادی بسیار مهمتر از ارسال تسلیحات مجازی است که تنها ذهن سیاستمداران غربی را به هیجان میآورد. به نظرتان این دلیل قانعکننده و منطقی نیست؟
سؤالی که پیش میآید، اینکه سفر وزیر دفاع چین به مسکو چگونه با تصویر «قانع ننده و منطقی» از روابط دو کشور انطباق مییابد؟ چانگ فو دقیقاً چگونه میواند به پکن کمک کند تا از تجربه ارزشمند روسیه در زمینه بقا زیر شدیدترین تحریمها بدون فروپاشی اقتصادی درس بیاموزد یا چگونه میخواهد به شرکتهای چینی کمک کند تا جایگزین غربیها در بازار روسیه شوند؟
آنچه مشخص است، اینکه تاکنون جزئیات اصلی این سفر برخلاف جزئیات دیدار پوتین و پینگ رسانهای نشده است و طبعاً حلقه محدودی از شخصیتهای ارشد دو کشور آن را میدانند. ما اکنون فقط میتوانیم با نشانههای غیررسمی مأموریت وزیر دفاع چین را ارزیابی کنیم.
برخلاف برخی گزارشها درباره ماهیت اقتصادی سفر، حضور وزیر دفاع تازه منصوب شده جمهوری خلق چین در مسکو را نمیتوان صرفاً مأموریتی اقتصادی دانست. نکته مهمی که به ما امکان مقایسه و ارزیابی میدهد اینکه از نظر دایره اختیارات، فرمانده نیروهای مسلح در روسیه فقط تحت فرمان رئیس جمهور (که به عنوان فرمانده کل نیز شناخته میشود) است و حتی بالاتر از وزیر دفاع به شمار میرود. در چین همه چیز متفاوت است. طبق قوانین این کشور، همه چیز زیر نظر شورای مرکزی نظامی و تحت اشراف وزیر دفاع هست.
سفر رئیس جمهور چین به مسکو سیگنال سیاسی و نظامی بسیار قدرتمندی برای طرفهای غربی بود. حال، آنچه از سفر وزیر دفاع چین مشخص است، اینکه چین و روسیه توافق کردند شانه به شانه با چالش بزرگ هژمونی آمریکا مبارزه کنند، حتی اگر مجبور شوند ائتلاف نظامی جامع تشکیل دهند که ممکن است در این زمینه به توافق مشترک دفاعی دست یابند.
سخنان رئیس جمهور چین که هنگام خداحافظی با پوتین در زمان ترک مسکو گفت «اکنون تغییراتی رخ داده که در یکصد سال گذشته اتفاق نیفتاده است. با هم این تغییرات را رهبری میکنیم» توجه افکار عمومی جهان را به خود جلب کرده است. تمام رسانههای جهان این اظهارات را گواه روشنی بر سطح کاملاً جدید روابط میان روسیه و چین ارزیابی کردهاند.
روسیه بیش از یک سال است جنگ ترکیبی و جنگ نیابتی علیه ناتو به راه انداخته، در حالی که چین برای جلوگیری از اقدامات جدایی طلبان تایوان که مورد حمایت آمریکا و غرب هستند، به تازگی خود را آماده عملیات میکند. در چنین وضعیتی روسیه و چین برای تحقق اهدافشان به حمایت متقابل از جمله در زمینههای نظامی و فنی نیاز دارند و آشکارا درباره آن صحبت میکنند.
این احتمال وجود دارد سفر وزیر دفاع چین به مسکو به نوعی «میخ آخر» تشکیل ائتلاف ضد آمریکایی روسیه و چین باشد.
واضح است سفر وزیر دفاع چین با هدف اجرای توافقات انجام شده در مذاکرات شخصی پوتین و پینگ انجام میشود. آنچه دو رهبر سیاسی بر سر آن توافق کردند، قابل حدس است، اما اکنون نمیخواهیم بر مبنای فرضیه ارزیابی کنیم.
منبع: راهبرد معاصر
انتهای پیام/ ۱۳۴