وقتی در ادبیات دفاع مقدس جایی برای کودکان نیست
گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس ـ سیده فاطمه سادات کیایی؛ می‌گویند ساختن یک جامعه، در گرو تربیت نسل کودک و نوجوان آن جامعه است سخنی که از منظر علمای جامعه شناسی و علوم روانشناسی در سال‌های اخیر ثابت شده و قطعی است و جوامعی که قدم در راه توسعه و پیشرفت فکری و اندیشه‌ای گذاشته‌اند از فرهنگسازی در میان نسل کودک خود که آینده سازان جامعه محسوب می‌شوند غافل نیستند.
در این بین نقش ابزار فرهنگی در هدایت مسیر فکری و اندیشه‌ای کودک به مثابه ماشینی است که آدمی را به مقصد مطلوب می‌رساند. در این میان کتاب و کتابخوانی جایگاه شناخته شده‌ای در پرورش تفکر و اندیشه دارد. حتی با توسعه جوامع بشری و ورود فضای مجازی به عرصه زندگی، نتوانسته جایگاه کتاب را از رسالت مهم خود دور کند. ابزار‌های جدید هم نتوانسته‌اند جای کتاب را در فرهنگسازی جوامع بگیرند.
از این رو کتاب همچنان جایگاه خود را به عنوان یک رسانه و ابزار قدرتمند در توسعه فکری و اندیشه‌ای بشر حفظ کرده است. کتاب به خودی خود آنقدر ارج و قرب دارد که معجره پیامبر آخرالزمان (ص) یک کتاب بود. قرآن کریم؛ این کتاب انسان ساز بشر، ۱۴۰۰ سال پیش بر آخرین پیامبر نازل شد تا چراغ راه بشریت تا پایان کار هستی باشد.
تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی در موضوع کتاب و کتابخوانی و پرداختن به موضوع دفاع مقدس به عنوان گنجینه‌ای برای پیشرفت کشور به خوبی لزوم پیوند این دو عرصه را نشان می‌دهد. در سال‌های پس از دفاع مقدس کتاب همواره بیانگر بخش قابل توجهی از موضوعات مختلف دفاع مقدس بوده است، از ایثارگری تا نقش زنان، از پشتیبانی تا حضور اقشار مختلف در دفاع مقدس درون مایه بسیاری از کتاب‌های حوزه ادبیات پایداری بوده اند، با این وجود اهمیت دفاع مقدس و اتفاقی که هشت سال زندگی مردم کشور را با مفاهیم جدید و عمیقی پیوند زده بود هنوز هم جای نگاه عمیق‌تر و تولید آثار بیشتر مکتوب را دارد، موضوعی که رهبر معظم انقلاب اسلامی هم بار‌ها به آن اشاره داشته‌اند.
در این میان، شاید نقطه مغفول مانده بزرگی به نام ادبیات کودک و نوجوان نه تنها نسل آینده کشور که نسل حاضر را هم با چالش‌های عمیقی مواجه کرده است. تجربه شخصی نگارنده به عنوان یک متولد دهه شصت در نگاهی به کتاب‌های کودک دهه هفتاد و هشتاد نشان می‌دهد که تقریبا هیچ اثر فاخری در حوزه دفاع مقدس و کودک نوجوان وجود نداشته است. این بی توجهی به ادبیات کودک و پایداری امروز و در میان جوانانی که متولدین دهه‌های شصت و هفتاد هستند به خوبی خود را نشان می‌دهد و اطلاعات کم آنان از دفاع مقدس و وقایع پیش آمده در آن هشت سال، بی توجهی مسوولان فرهنگی به فرهنگسازی کودک و نوجوان در این بخش را فریاد می‌زند.
چنانچه با وجود گذشت ۴۰ سال از دفاع مقدس هنوز هم آثار قابل توجهی از ادبیات پایداری حوزه کودک و نوجوان به چشم نمی‌خورد. گویی در این سال‌ها هیچ ارگان و نهاد و موسسه‌ای به طور جدی به فکر کودکان و تولید آثاری با محتوای دفاع مقدس برای آنان نبوده است. موضوعی که از دید ناشران و دغدغه‌مندان دفاع مقدس پوشیده نبوده و بسیاری از فعالان حوزه ادبیات پایداری به کمبود کتاب‌های کودک در این حوزه اشاره داشته‌اند.
به نظر می‌رسد در سیستم فرهنگی کشور یک عزم جدی برای تولید کتاب‌های کودکان با موضوعات اندیشه محور و مسئله محور در حوزه‌های تاریخی و سیاسی و دینی وجود ندارد تا امیدوار باشیم کودکان و نوجوانان ما در دهه‌های بعدی که بیش از نیم قرن از دفاع مقدس گذشته و یادگاران آن دوران نیز برای همیشه ما را ترک می‌کنند و از وجود پر نعمت و گنجینه خاطراتشان بی بهره می‌شویم، نفعی ببرند لذا، این کتاب‌ها هستند که تاریخ پر افتخار دفاع مقدس و حماسه رزمندگان و زنان و مردانش را به گوش آیندگان می‌رسانند.
انتهای پیام/ ۱۴۱
