گروه اجتماعی دفاعپرس- سردار «هادی رفیعیکیا» فرمانده انتظامی استان مرکزی؛ اقتدار پلیس به معنای قدرت و احترامی است که جامعه به نیروهای پلیس میشناسد. این احترام و قدرت به دلیل پاسداری از امنیت و نظم عمومی، حفاظت از مال و زندگی شهروندان، پیشگیری از جرم و جنایت و تحقق عدالت در جامعه به وجود میآید. به عبارت دیگر، اقتدار پلیس به دلیل انجام وظایف و مأموریتهای خود در جامعه به وجود میآید و در صورت رعایت اصول و قوانین، اعتماد و تحسین مردم را به خود جذب میکند.
رابطه پاکدستی و اقتدار پلیس
پاکدستی و شفافیت در برخورد و رفتار پلیس با مردم، یکی از عوامل مهمی است که به افزایش اقتدار پلیس در جامعه کمک میکند. زیرا هنگامی که پلیس به صورت پاکدست و با رفتار درست و عادلانه با مردم برخورد میکند، دیگران نیز به سمت او تمایل پیدا میکنند و به او احترام میگذارند. همچنین، پاکدستی پلیس در برخورد با جرم و جنایت و اجرای قانون نیز اهمیت بسیاری دارد. زیرا هنگامی که پلیس با رعایت اصول اخلاقی و حقوقی به جرم و جنایت پی میبرد و به صورت شفاف و باز به مردم اطلاع میدهد، اعتماد عمومی به نیروهای پلیس افزایش پیدا میکند و اقتدار آن همچنان حفظ خواهد شد.
مقام معظم فرماندهی کل قوا ضمن توصیف نیروی انتظامی به عنوان اسطوره خدمتگزاری و امانتداری در برابر ارض ، آبرو، مال ، جان، خانه و محل کار مردم را، یکی از اساسی ترین و مهم ترین کارهای کارکنان این نیرو به حساب می آورند. ایشان می فرمایند: «امانت و صداقت را محور همه فعالیت های خودتان قرار دهید. امین امانت مردم باشید تا مردم احساس کنند که شما امین شان هستید.» ایشان برای ایفای چنین مسئولیت های سنگین و جلب اعتماد مردم توصیه می کنند: «پاک بمانید و سازمان را پاک نگه دارید. این خیلی مهم است. اگر سازمان شما نتواند خود را پاک نگه دارد، دیگر نخواهد توانست کاری را که بر عهده اوست، انجام دهد. در درون سازمان، با تخلف به شدت برخورد کنید.» معظم له در فرازی دیگر می فرمایند: «عزیزان من ! پارسایی، صالح و پاکدامنی خود را قدر بدانید و آن را برای خود حفظ کنید.» از بیانات و فرمایشات مقام معظم فرماندهی کل قوا این طور استنباط میشود که پاکدستی و امانت داری پلیس، یکی از مهمترین و بارزترین ویژگی های پلیس می باشد که باعث اقتدار و محبوبیت پلیس در جامعه می شود.
تفاوت بین اقتدار و ترس از پلیس
اقتدار به معنای داشتن قدرت، افزایش اعتماد به نفس و توانایی کنترل کردن وضعیت است. در مقابل، ترس از پلیس به معنای داشتن ترس از عواقب خودکشی، تحمیل جریمه یا دستگیری است. به طور خلاصه، اقتدار به معنای داشتن قدرت و کنترل بر وضعیت است، در حالی که ترس از پلیس به معنای ناتوانی و عدم کنترل بر وضعیت است. از دیدگاه روانشناسی، اقتدار به معنای داشتن قابلیتها، مهارتها و استقلال عمل است که باعث میشود فرد حس آرامش و اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد. در این حالت، فرد قادر است با شخصیت قوی و خودبخشایی، بهترین تصمیمات را بگیرد و از احتمال خطا کاسته شود. اما در مقابل، ترس از پلیس، باعث میشود که فرد نتواند به طور مناسب شرایط وضعیت را کنترل کند و از انجام اعمال خلاف قانونی خودداری کند. در این حالت، فرد از انجام برخی اعمال واقعی یا حتی تصوری که به نظرش خلاف قانون است، خودداری میکند. بنابراین، اقتدار و ترس از پلیس دو مفهوم متفاوت هستند که هر کدام نتایج و رفتارهای متفاوتی را به دنبال دارد. در نهایت، بستگی به شرایط و موقعیت مختلف دارد که فرد در آن قرار دارد و چگونه با آنها برخورد میکند.
تأثیر محبوبیت و مشروعیت پلیس بر اقتدار آن
محبوبیت و مشروعیت پلیس در اقتدار آن بسیار مهم هستند. این دو عامل به طور مستقیم باعث تأثیرگذاری بر رفتار و واکنشهای مردم نسبت به پلیس و قانون شده و از اهمیت بالایی برخوردارند. محبوبیت پلیس بر اساس روابطی است که با جامعه دارد. هرچقدر که پلیس با جامعه به خوبی ارتباط برقرار کند، محبوبیت آن بیشتر خواهد شد. این ارتباطات میتواند شامل ارائه خدماتی مانند پاسخگویی به تماسهای اضطراری، حضور در جوامع محلی و سازمانهای مختلف و گفت وگو با مردم و ... باشد. همچنین، پلیس باید به مردم نشان دهد که به طور جدی به حفظ امنیت و آرامش جامعه اهمیت میدهد و در این راه تلاش میکند. به علاوه، مشروعیت پلیس باید از سوی قانون تأیید شود. به عبارت دیگر، عملکرد پلیس باید با قوانین و مقررات مورد قبول جامعه هماهنگ شود. پلیس نباید در برابر حقوق شهروندان تجاوز کند و محدودیتهای موجود را رعایت کند. این عامل میتواند باعث افزایش محبوبیت و مشروعیت پلیس در جامعه شود. با توجه به این نکات، به طور کلی محبوبیت و مشروعیت پلیس در اقتدار آن بسیار مهم هستند و اگر این دو عامل به خوبی حفظ شوند، پلیس قادر خواهد بود که توانایی اجرای قوانین و حفظ امنیت جامعه را داشته باشد.
تأثیر کشف جرایم بر اقتدار پلیس
کشف به موقع جرائم یکی از مهمترین وظایف پلیس است و میتواند به شدت بر محبوبیت و مشروعیت آن تأثیرگذار باشد. پیشگیری از جرایم و کشف به موقع آنها، علاوه بر حفظ امنیت و آرامش جامعه، به پلیس امتیازاتی همچون اعتماد مردم، رضایتمندی و دلبستگی مردم نسبت به پلیس و افزایش اقتدار آن میدهد. اگر پلیس به صورت سریع و به درستی جرایم را کشف کند، این امر به معنای اجرای سریع و مناسب قانون است. با این اقدام پلیس، جامعه به طور کلی احساس امنیت و راحتی میکند و به پلیس اعتماد بیشتری خواهد داشت. به طور کلی، کشف به موقع جرایم به عنوان یک اقدام مؤثر و واکنشی از سوی پلیس به جرایم، میتواند به محبوبیت و اقتدار آن کمک شایانی کند. همچنین، با کشف به موقع جرایم، پلیس به عنوان حامی و حفاظت کننده قانون در نظر جامعه قرار میگیرد. این امر باعث میشود تا مردم به پلیس و فرآیند قضائی بیشتر اعتماد کنند و به دنبال آن، اقتدار پلیس افزایش مییابد. در نتیجه، کشف به موقع جرایم از وظایف مهم پلیس است که در صورت اجرای مناسب آن، به بالابردن محبوبیت و اقتدار پلیس در جامعه کمک میکند.
نتیجه گیری
با توجه به شعار امسال پلیس با عنوان «پلسی مقتدر و حرفه ای» که توسط سردار رادان در روز اول نوروز 1402 بیان شد می توان نتیجه گرفت که، اقتدار پلیس به عنوان یک نهاد حفظ امنیت و نظم عمومی در جامعه بسیار مهم است. هدف اصلی پلیس، حفاظت از شهروندان و جامعه در برابر جرایم و تهدیدهای امنیتی است. برای دستیابی به این هدف، پلیس نیاز به قدرت، اعتبار و اقتدار دارد. اقتدار پلیس با توجه به سطح آموزش، تجهیزات و منابع مالی و انسانی که در اختیار آن قرار میگیرد، متفاوت است. در برخی کشورها، پلیس به دلیل افزایش فساد و نقض حقوق بشر، از اعتماد مردم خارج شده است. اما در کشورهای دیگر، پلیس به عنوان یکی از مهمترین نهادهای حفاظت از حقوق شهروندان شناخته شده است. اقتدار پلیس تأثیر بسیاری بر روی رفتار و رویه مردم در جامعه دارد. یک پلیس با اقتدار و محترم شناخته شده، میتواند اعتماد و خیال آسایی را به جامعه منتقل کند و برای حفظ نظم عمومی و پیشگیری از جرایم کمک شایانی به جامعه کند. بنابراین، میتوان گفت که اقتدار پلیس در هر جامعه بسیار مهم است و بهبود آن میتواند بهبود امنیت و رفاه جامعه را به دنبال داشته باشد.
انتهای پیام/ 241