گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس‌ـ رحیم محمدی؛ سال گذشته حوادثی در سطح دانشگاه‌ها و موسسات عالی کشور رخ داد که بعضاً صحنه‌های ناخوشایندی را رقم زد؛ اکنون که گذشت زمان باعث فروکش کردن آن حوادث شده است، فرصت را مغتنم شمردیم تا با «محمدرضا ابن الدین حمیدی» جانشین رئیس سازمان بسیج اساتید کشور درباره جهاد تبیین، آنچه در دانشگاه‌ها رخ داده و نیز رویکرد‌های این سازمان در کمک به حل نظام مسایل کشور به گفت‌وگو بنشینیم.
بخش اول این گفت‌وگو در «اینجا» قابل مشاهده است و در ادامه، بخش دوم و پایانی آن از منظر مخاطبان می‌گذرد.
دفاع‌پرس: اساتید بسیجی به‌عنوان فرماندهان جنگ نرم شناخته می‌شوند؛ با توجه به این موضوع آیا اساتید بسیجی راهکاری برای مقابله با جنگ ترکیبی دشمن دارند؟
ما در جنگ ترکیبی چندان موفق نبودیم؛ اما با این حال اساتید بسیجی منفعل هم نبودند. امروز جنگ شناختی و جهاد تبیین دو سر یک طیف محسوب می‌شوند که عده‌ای به نام دشمن با پرچم یا بدون پرچم دنبال تحریف حقایق هستند و ما به‌عنوان استاد بسیجی در پی تبیین حقایق هستیم. در میان رسانه‌های مطرح در انتقال پیام، رسانه ملی و شبکه‌های مجازی حائز اهمیت هستند؛ اما متاسفانه امروز رسانه ملی و سایر رسانه‌های داخلی آنچنان که مورد انتظار است، دارای تعداد قابل توجهی مخاطب فعال نیستند و در طرف مقابل نیز رسانه‌های اجتماعی مانند یوتیوب و اینستاگرام با قدرت تمام در حال نشر اکاذیب هستند؛ در این رابطه هرچند اساتید بسیجی در میدان هستند، اما کشش رسانه‌ای انتقال مفاهیم ذهنی تولیدشده توسط این افراد خیلی کم است.
خوشبختانه بیش از هزار استاد که زبان بلیغ، قدرت اقناع و اطلاعات خوبی دارند، پس از سازماندهی، آموزش‌های لازم را دیدند و از ظرفیت‌های رسانه‌ای برای انتقال پیام بهره می‌برند؛ با وجود این، برای مقابله قاطعانه با هجوم رسانه‌ای دشمن، از توان لازم برخودار نیستیم؛ لذا برای حل این مشکل باید در نقطه‌ای که تغییر نگرش توسط دشمن ایجاد می‌شود، خاکریزی جهت مقابله احداث کنیم؛ خاکریزی که باید در مدارس احداث شود؛ زیرا در این دوران شخصیت افراد در حال شکل‌گیری است؛ به عبارت دیگر، دانش‌آموزی که در مدرسه باورهایش تغییر پیدا می‌کند و سپس به‌عنوان دانشجو وارد دانشگاه می‌شود، در این مقطع چندان نمی‌توان در باور‌های او تغییر ایجاد کرد و فقط می‌توان در دانشگاه اطلاعات او را تغییر داد؛ چرا که تغییر نگرش تا ۱۴ سالگی میسر می‌شود؛ لذا تا زمانی که برای اصلاح نگرش برخی افراد نسبت به انقلاب از این مسیر وارد نشویم، همچنان با مشکلاتی مواجه خواهیم بود.
به‌عنوان مثال، دشمن در جنگ شناختی و در زمانی که غائله «زن، زندگی، آزادی» شروع شد با یک حرکت سازماندهی‌شده و با سازمان قوی و خیلی بزرگی وارد صحنه شد و نتیجه آن شد که تعدادی از دختربچه‌های ما را در مقطع ابتدایی در روز اول مهر وادار کرد که در بیرون مدرسه ضمن برداشتن حجاب علیه نظام شعار دهند؛ این نشان می‌دهد که حرکت مورد اشاره کاملاً سازماندهی شده است؛ چرا که دانش‌آموز مقطع ابتدایی شناخت و درکی از آنچه انجام می‌داد، ندارد.
دشمن با سازمانی قوی وارد شده و کار خود را از مدارس ابتدایی شروع کرده است؛ در حالی که سازمان ما به اندازه آن‌ها قوی نبوده و نیست. حال از اساتید بسیجی انتظار می‌رود که در دانشگاه با این جریان مقابله کنند؛ با این حال تلاش کردیم تا اصلاح دانشجو را در دانشگاه‌ها انجام دهیم؛ در حالی که آن‌ها در مدرسه دچار استحاله شده بودند؛ پس الان هم چنانچه می‌خواهیم موفق باشیم، باید به خانواده و مدرسه بازگردیم؛ چون این دو، جایگاهی مهمی در تغییر نگرش، و فرهنگی و اجتماعی شدن دارند.
دفاع‌پرس: پس علت اینکه دشمن در رویکرد خود، مراکز آموزشی را هدف قرار داده به همین دلیل است؟
بله؛ همه نظام حکمرانی کشور از مسیر دانشگاه‌ها عبور می‌کند و طبق برنامه دشمن، اگر قرار است که تصمیم‌گیرندگان آینده کشور تغییر نگرشی علیه انقلاب اسلامی پیدا کنند، باید در نظام آموزش رسمی به‌ویژه در دانشگاه متحول شوند؛ بر همین اساس، دشمن از نظام رسمی آموزش و پرورش کشور و از مقطع مهد کودک شروع کرد و کارش امروز به دانشگاه ختم شده است و دانشگاه در انتهای زنجیره تغییر نگرش قرار دارد؛ از این رو هر اقدامی در دانشگاه را می‌توان مبارزه با معلول دانست؛ چون مشکل، سرمنشأ دیگری دارد؛ اما این به معنیِ آن نیست که در اینجا ساکت باشیم.
با تمام این احوال، اساتید بسیجی با تمامی قوت‌ها و ضعف‌ها در دانشگاه‌ها تکالیف انقلابی خود را انجام می‌دهند؛ البته مشکلی هم در اینجا وجود دارد و آن اینکه اطلاعات اساتید بسیجی همیشه کامل نیست و به اندازه کافی و متناسب با حجم حملات، تغذیه فکری و اطلاعاتی به‌صورت متوازن به آن‌ها نمی‌رسد؛ چون مسئله بزرگتر از ظرفیت موجود است. درست است که ۵۳ هزار نفر در بسیج اساتید عضویت دارند، اما لزوماً همه آن‌ها مشغول جهاد تبیین نیستند؛ زیرا مسئولیت‌های اجتماعی و تخصصی دیگری دارند و به همین جهت خیلی از آن‌ها هم نیازمند جهاد تبیین هستند؛ این هم به این دلیل است که میزان تعلق این عده به انقلاب، اسلام و جمهوری اسلامی متفاوت است؛ همان‌گونه که سطح اعتراض طیف معترضین هم یکسان نیست؛ چرا که عده‌ای سطحی‌اندیش فقط به گرانی‌ها معترض هستند و عده‌ای دیگر با مهارت بیشتر، مخالف اصل نظام بوده و به ولایت فقیه یا اساس نظام اعتراض دارند.
امروز هجوم ترکیبی دشمن به گونه‌ای سازماندهی شده که ۱۷ دولت مستقر در آمریکا، اروپا و آسیا علیه ما بسیج شدند. از این رو باید تلاش بیشتری کنیم و ظرفیت عِدّه و عُدّه خود را افزایش دهیم. شاید یکی از دلایل اینکه امروز نگاه مطالبه‌گرانه برخی متوجه بسیج اساتید شده است و علی‌رغم همه تلاش‌هایی که آن هزار استاد بسیجی جهادگر تبیین انجام داده‌اند و با همه ظرفیت‌های خود نقش مؤثری داشته‌اند، ولی به خوبی دیده نمی‌شوند، به دلیل بزرگی هجمه‌ای است که علیه ما صورت گرفته است.
یکی از راهکار‌ها این است که فعالیت‌های روشنگرانه استاد بسیجی در جایگاه‌های رسمی ارتقاء مرتبه علمی او لحاظ شود؛ به‌عنوان مثال، استادی که به جهاد تبیین می‌پردازد در ارتقاء شغلی آن و در امتیازگیری در هیأت علمی تأثیر داشته باشد و از سوی دیگر نظام حکمرانی از استاد بسیجی حمایت بیشتری انجام دهد. چهار ماده ارتقاء علمی اساتید در جایگاه خودشان فرهنگی، آموزشی، پژوهشی و اجرایی است؛ در حالی که لازم است تا فعالیت‌های استادان بسیجی در جهاد تبیین یا حل مسائل در جایی از این آیین‌نامه دیده شود تا انگیزه بیشتری برای فعالیت در این زمینه‌ها پیدا کنند.
دفاع‌پرس: حوادث سال گذشته دانشگاه‌ها نشان داد از جهاد تبیین مد نظر رهبر معظم انقلاب اسلامی فاصله داریم و شاید اگر دستاورد‌های انقلاب را به درستی تبیین می‌کردیم، حوادثی از جنس حوادث سال گذشته در دانشگاه‌ها رخ نمی‌داد؛ حال به نظر شما چرا نتوانستیم در مراکز آموزش عالی دستاورد‌های انقلاب را خارج از بحث شعاری آن و به درستی برای دانشجویان و برخی از اساتید تبیین کنیم؟
یکی از مشکلات نظام‌مند موجود در کشور این است که ما نوعاً پس از واقعه دنبال مقصرین می‌گردیم؛ در صورتی که این مقصر را باید زودتر پیدا می‌کردیم و پیش‌بینی و پیشگیری لازم را انجام می‌دادیم. الان انگشت اشاره برخی به سوی بسیج است و اینکه چرا بسیج در این صحنه نقش‌آفرینی مورد نظر ما را نداشت؟ و برخی مشخصاً بسیج اساتید را مورد اشاره قرار می‌دهند که علی‌رغم وجود این تعداد عضو بسیجی، چرا حوادث سال گذشته در دانشگاه‌ها رخ داد؟ درحالی که باید دید علت بروز این حوادث چه بوده است؟ آیا دانشگاه موجب این جریان بوده است یا متغیر‌های اجتماعی دیگری که در فرآیند اجتماعی شدن دانشجو نقش داشته‌اند؟
سناریویی که سال گذشته شکل گرفت، سناریویی نبوده که دفعتاً به ذهن ضدانقلاب رسیده باشد؛ چون برای انجام آن پیش‌بینی‌های فراوانی شده و بیش از ۳۰ سال بر روی آن مطالعه صورت گرفته بود؛ یکی از این برنامه‌ها به نحوی طراحی شده بود که استاد را از میدان بیرون می‌کرد؛ به عنوان مثال ما در دانشگاه شریف وقتی شاهد الفاظ رکیک دانشجو می‌شدیم، کدام استاد می‌توانست فقط بایستد و گوش دهد یا کدام استاد می‌توانست حتی آن‌ها را نقل کند؟ پس این سناریو دقیقاً طراحی شده بود تا استاد را از میدان خارج کند.
استاد با هر گرایش فکری در چنین صحنه‌هایی آسیب‌پذیر است و صحنه را ترک می‌کند؛ در واقع آن اقدامات برای زدودن هنجار‌های اخلاقی برنامه‌ریزی شده بود. یکی از ویژگی‌های دنیای مدرنیسم و بعد از آن پست‌مدرن، اخلاق‌زدایی، و زدودن هر نوع تعلق از قواعد اجتماعی و هنجار‌های اجتماعی و گرایش به فردیت تعریف شده است.
این جریان دقیقاً در مقابل هنجار‌های اجتماعی و دینی جامعه ایستاد و عناصر آن تلاش کردند که با تقدس‌زدایی، اباحه‌گری را ترویج کنند؛ البته به نظر می‌رسد آن‌هایی که در دانشگاه فحش‌های رکیک می‌دادند، لزوماً در روابط فردی و خانوادگی خود این‌گونه نیستند. می‌توان گفت این سناریویی بود تا به واسطه اجرای آن، افراد فرهیخته از صحنه خارج شوند؛ اما با این حال تعدادی از اساتیدی که شجاعت بیشتری داشتند، مانند اساتیدی که در تبریز بودند، ماندند و پشت سر دانشجو‌های بسیجی تلاش کردند تا اقناع‌سازی کنند.
در این سناریوسازی یکی دیگر از مسائل این بود که از قبل دشمنان عنوان کرده بودند که «اساتید بسیجی حاضر هستند برای حفظ منافع خود هر چیزی را عنوان کنند و هر ادعایی را در دفاع از نظام مطرح کنند؛ پس دانشجو‌ها نباید به صحبت‌های آن‌ها گوش دهند»؛ این باعث شده بود تا در جلسات گفت‌وگوی اساتید بسیجی با دانشجویان، برخی از دانشجو‌ها به دنبال آن باشند تا با بیان حرف‌های رکیک نظم جلسه را بر هم بزنند.
الان با گذشت زمان اغلب دانشگاه‌های کشور از جو آرامی برخوردار شده‌اند و این هم البته ثمره تلاش برخی اساتید بسیجی، دانشجویان بسیجی و کارکنان بسیجی دانشگاه‌ها بوده است. الان تنها دانشگاهی که مسئله ما در آن کماکان جدی است، دانشگاه هنر تهران است. به هر روی، اینکه برخی عنوان می‌کنند «در زمان اغتشاشات سال گذشته اساتید بسیجی کجا بودند»، سخن درستی نیست و باید تمامی صحنه را درست دید و تحلیل کرد.
دفاع‌پرس: رئیس سابق سازمان اطلاعات سپاه در جایی عنوان کرده بود که ابتدای سال گذشته پیش‌بینی می‌کردیم با شروع سال تحصیلی، دشمن برای ایجاد ناآرامی برنامه‌هایی را اجرا کند؛ با توجه به این صحبت‌ها، آیا بسیج اساتید نیز چنین پیش‌بینی‌ای داشته‌اند؟
بله؛ البته ما هم چنین پیش‌بینی‌ای را در ابتدای سال گذشته داشتیم؛ به نحوی که در اردیبهشت طی نامه‌ای به وزیر علوم نوشتیم که دانشگاه‌ها آبستن حوادث هستند و ما باید از قبل آمادگی لازم را داشته باشیم؛ وزیر علوم هم در پی این نامه، گروه رصد و پایشی از رؤسای دانشگاه‌ها با دبیری بسیج اساتید را تشکیل داد و رصد این جریان شروع شد؛ اما همان‌گونه که عنوان شد، سناریوی مورد اشاره توسط دشمن در همه ابعاد با قوت دیده شده بود و ما تا حدودی دیر و ناهماهنگ و البته پسا واقعه به موضوع پرداختیم و در بررسی‌ها لزوماً به ریشه‌های شکل‌دهنده آن نپرداختیم؛ این ریشه‌ها هم موضوعی نبود که رفع آن در شش ماه میسر باشد؛ چون نگاه امنیتی غالب شد و این نگاه می‌گوید که با مشکل باید در لحظه، برخورد صورت گیرد.
دفاع‌پرس: اشاره کردید به اینکه بسیج اساتید هم پیش‌بینی‌هایی داشت؛ آیا به واسطه این پیش‌بینی‌ها توانستید از شدت حوادث بکاهید؟
این موضوع نیازمند انجام یک بررسی علمی و مطالعه آزمون تجربی است؛ یعنی اینکه بررسی کنیم در دانشگاه‌هایی که گروه رصد شکل نگرفته چه وضعیتی داشتند و در مقابل، دانشگاه‌هایی که گروه رصدی داشتند از چه وضعیتی برخوردار شدند و بعد این دو را با هم مقایسه کنیم؛ این مطالعه باید انجام شود؛ با وجود این، بنا بر اطلاعلاتی که داریم، می‌توانیم عنوان کنیم که توانستیم شدت حوادث سال گذشته در مراکز آموزش عالی را کاهش دهیم؛ ولی مجدداً تاکید می‌کنم که این جریان نیازمند بررسی بیشتر است.
سناریویی که شکل گرفته بود، بعد از موضوع سلف‌سرویس و خوابگاه‌ها به دنبال بیرون کردن نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها و سپس راندن بسیج از دانشگاه‌ها بود که با اقدامات صورت‌گرفته، این سناریو متوقف شد.
دفاع‌پرس: بسیج اساتید از حوادث گذشته چه درس‌هایی گرفته تا بتواند با کمک دیگران از تکرار آن جلوگیری کند؟ به عبارت دیگر، زمانی شاهد حوادث مربوط به کوی دانشگاه بودیم و زمان دیگر موضوعات مربوط به سلف و خوابگاه رخ داد؛ آیا این‌گونه حوادث کالبدشکافی شدند تا در آینده، مجدداً حوادثی مشابه آنچه تاکنون در دانشگاه‌ها رخ داده، نباشیم؟
در این‌خصوص هیأت‌های اندیشه‌ورز بسیج اساتید با دارا بودن اساتید نخبه و باتجربه و حضور ۲۰ نفر تا ۲۵ نفر در حوزه‌های رسانه، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی و بین‌الملل کارگروه‌هایی را شکل دادند و در آن زمینه‌های بروز، علت‌های حفظ شرایط و علل تداوم‌ساز را در این سه حوزه بررسی کردند و نتایج آن را در اختیار دستگاه‌های ذی‌ربط گذاشتهپاند؛ البته جنس حوادث سال‌های ۷۸، ۸۸، ۹۸ و ۱۴۰۱ متفاوت از هم بود؛ چون مشارکت‌کننده‌های آن‌ها از اقشار متفاوتی بودند.
دفاع‌پرس: آیا برای سال تحصیلی ۱۴۰۲ ـ ۱۴۰۳ هم پیش‌بینی خاصی دارید؟
برای سال تحصیلی جدید امکان تداوم حوادث سال گذشته را در دست بررسی داریم و البته برای آن سناریوی لازم را نیز طراحی کرده‌ایم و در حال توسعه آن هستیم.
انتهای پیام/ 231
