دفاع پرس از ساری، هشت سال دفاع مقدس گنج های دست نیافتنی زیادی در دل خود دارد که با گذشت 27 سال از آن سال ها، هنوز مورد اکتشاف واقع نشد. یکی از آن گنجینه های عظیم و ارزشمند، بازسازی سوسنگرد قهرمان توسط مردم مازندران است که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفت و چه بسا دستاوردهای بزرگی را به دنبال داشت که از آن جمله می توان به رونمایی پژوهش کارنامه مازندران در بازسازی سوسنگرد در ایام آزادسازی این شهر قهرمان، به عنوان مهمترین دستاورد تحقیقاتی پژوهشگران این استان نام برد که کار پژوهش آن در کنگره شهدای استان مازندران انجام شد و در حال حاضر در بخش تدوین اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس مازندران در مراحل اولیه تدوین است. ایام آزادسازی سوسنگرد بهانه ای شد تا به سراغ «سمیه اسلامی» مسئول پروژه پژوهشی نقش مازندران و پژوهشگر این پروژه برویم.
به گزارشدر ادامه گفت و گوی خبرنگار دفاع پرس در مازندران را با «سمیه اسلامی» مدیر امور پژوهش سازمان حفظ و نشر ارزش های دفاع مقدس سپاه کربلای مازندران و مسئول پروژه پژوهشی نقش مازندران در بازسازی سوسنگرد بخوانید:
دست هایی که دست در دست ما گذاشتند
حوادث هشت سال دفاع مقدس به گونه ای رقم خورد تا مردمان مهربان این دو خطه ی پاک ایران زمین، برای همیشه ی تاریخ به هم پیوند بخورند. بنده کوچکترین عضو از یک گروه پژوهشی بودم که روی این پروژه ی ارزشمند کار می کردند. از جمله پژوهشگرانی که در انجام این پروژه سهم داشتند، اکرم فرضی، زینب رضایی، معصومه اسلامی، مریم سادات ذکریایی، حدیثه لاری و مهدی شیرزاد، حسین زحمتکش، محمد حسین فلاح، حسین خلیلی و سید مصطفی رشید کوهستانی بودند که جا دارد از زحمات و تلاش های آنها تشکر کنم.
صحبت ها ی حضرت آقا جرقه ی شروع کار پژوهش شد
شروع کار در سال 1392 و همزمان با برگزاری اجلاسیه ده هزار شهید استان مازندران و دیدار اعضای کنگره ی شهدای مازندران با رهبر معظم انقلاب بود، حضرت آقا در بیاناتشان به طور مستقیم به نقش مازندران در بازسازی سوسنگرد اشاره کردند، کلام گهربار حضرت آقا، جرقه ای شد تا مرکز حفظ آثار سپاه استان، به طور جدی در بحث تاریخ نگاری بازسازی شهر سوسنگرد ورود پیدا کند.
سازمان هایی که پا به پای ما آمدند
برای این کار ابتدا نیاز بود پژوهشی قوی روی این موضوع انجام شود. جهت انجام این مهم، به درخواست رئیس مرکز حفظ آثار سپاه، دست به تحقیقات گسترده ای زدیم و بیشتر نهادهای ذیربط استان را درگیر کردیم که از جمله سازمان هایی که با ما همکاری لازم را داشتند می توان به: اداره کل حفظ آثار مازندران، استانداری مازندران، جهاد کشاورزی مازندران، بنیاد مسکن مازندران، دفتر نماینده ولی فقیه در مازندران، دفتر حضرت آیت الله روحانی در بابل، دفتر حضرت آیت الله معلمی در قائمشهر، فرماندهی لشکر 25 کربلا ، فرمانداری و شهرداری ساری، سازمان اصناف و... اشاره کرد.
در این میان جا دارد از کمک های بسیار ارزشمند امیدوار در مجمع پیشکسوتان سوسنگرد، نادعلی در ایثارگران وزارت جهاد کشور، پوررکنی نویسنده کتاب نبردهای دشت آزادگان، کرامت از اهالی سوسنگرد که در تمام مدت اشغال و آزادسازی سوسنگرد در شهر حضور داشت، سازمان اسناد و تحقیقات جنگ سپاه، بخش ایثارگران سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان رضوی، سازمان حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس ارتش، ایثارگران لشکر 21 حمزه و 30 پیاده گرگان(ارتش)، حضرت آیت الله طرفه امام جمعه سوسنگرد در زمان بازسازی و دیگر بزرگوارانی که نامشان بیان نشد، صمیمانه ترین سپاس و تشکر را داشته باشم.
مشکلاتی که سد کار ما نشد
پس از درگیر کردن افراد و نهادها با این پژوهش، در تحقیقات میدانی وکتابخانه ای خود متأسفانه با مشکلات زیادی روبرو شدیم؛ از جمله اینکه اسناد و مدارک مربوط به بازسازی متأسفانه در گذر زمان از بین رفته و چیز زیادی در دسترس نبود. همچنین دسترسی ما به به منابع قدیمی کتابخانه ای هم کم بود و با هماهنگی های زیاد، توانستیم به بخشی از این مطالب دسترسی پیدا کنیم.
افراد بسیاری هم که نقش مؤثری در این واقعه داشتند به رحمت خدا رفته بودند که جا دارد از حضرت آیت الله روحانی نماینده فقید در زمان بازسازی و امام جمعه بابل، و نیز مهندس مجدآرا استاندار فقید مازندران در آن زمان یادی بکنیم.
و اما درکنار مشکلات بالا، کم توجهی برخی مسئولین به امر مهم پژوهش در مورد بازسازی را هم باید اضافه کرد. ای کاش نگاهی علمی تر و تخصصی تر به پژوهش و پژوهشگر می شد و جایگاه این قشر در نهادهای مختلف و در بین مسئولین ارزشمندتر دیده می شد.
پژوهشی که دستاوردهای مهمی را به همراه داشت
علی رغم همه ی سختی ها، دستاوردهای مهمی از این پژوهش به دست آمد که به ذکر آن می پردازم. انجام 35 ساعت مصاحبه با اقشار مختلفی که در بازسازی حضور داشتند که از مسئولین تا بنا و راننده را شامل می شود.(لازم به ذکر است قریب به 15 ساعت مصاحبه را به سفر سوسنگرد اختصاص دادیم تا پای صحبت مسئولین و مردم آنجا بنشینیم). جمع آوری قریب به 200 برگ سند، 250 برگ جریده مربوط به سالهای 61 و 62 و515 قطعه عکس از بازسازی سوسنگرد نیز از دستاوردهای مهم این پروژه بود.
نقش محوری آیت الله روحانی/ نقش مردم مازندران در بازسازی سوسنگرد
در راستای بازسازی سوسنگرد، آیت الله روحانی نماینده فقید ولی فقیه در استان مازندران و امام جمعه بابل، در تاریخ 4 خرداد 61 در نامه ای از حضرت امام (ره) تقاضا کردند اجازه بدهند استان مازندران کار بازسازی سوسنگرد را به عهده بگیرد. بعد از موافقت حضرت امام(ره)، اولین اکیپ از مسئولین بازسازی در تاریخ18 مرداد 61 وارد شهر سوسنگرد شدند تا از نزدیک شهر را بازدید و مقدمات بازسازی را آماده کنند.
لازم به ذکر است که برای بازسازی سوسنگرد، مبلغی بالغ بر 3 میلیارد ریال که تماماً از طریق مردم مازندران تأمین شده بود، هزینه شد. علاوه بر این بیش از 13 هزار مازندرانی در طول مدت بازسازی به سوسنگرد اعزام و در کارهای مختلف انجام وظیفه می کردند. مازندران توانست در مدت کوتاه(قریب به 18 ماه) نزدیک به 3 هزار مورد از اماکن مسکونی، اداری، تجاری و... در سوسنگرد را که نیاز به تعمیر یا ساخت مجدد داشت، مورد بازسازی یا نوسازی قرار دهد. در نهایت در تاریخ اول دی ماه 62، کار بازسازی سوسنگرد به اتمام رسید و مرحوم مهندس مجدآرا، استاندار فقید مازندران، پیامی به مناسبت جشن پایان بازسازی سوسنگرد صادر کرد. بعد از این پیام در تاریخ 3 دی ماه 62، مراسمی در پارک 7 تیر سوسنگرد برگزار و جشن پایان بازسازی همراه با حضور مردم سوسنگرد انجام شد. در آن روز همه با هم نماز وحدت خواندند.
تدوین کتاب کارنامه مازندران در بازسازی سوسنگرد
در حال حاضر پژوهش این پروژه در استان مازندران به پایان رسیده و در مراسمی که به همت اداره کل حفظ آثار مازندران و شورای اسلامی شهر بابل در سالروز آزادسازی سوسنگرد در بابل برگزار شد، با حضورموثرین بازسازی سوسنگرد رونمایی شد و تدوین بخشی از کتاب نیز در شرف اتمام است. طبق برنامه ریزی مسئولان به زودی سفری به سوسنگرد خواهیم داشت تا جهت تکمیل اطلاعات کتاب، پای گفت و گوی مسئولین خوزستان و مردم فهیم و مهربان سوسنگرد بنشینیم.
آمار شهدای مازندران در سوسنگرد
علاوه بر مواردی که ذکر شد، در کنار کار پژوهش در مورد بازسازی، گروهی از همکاران به صورت تخصصی روی آمار شهدای مازندرانی در سوسنگرد نیز کار کردند. در این خصوص 7 لیست آماری که از نهادهای مختلف مانند بنیاد شهید، اداره کل حفظ آثار، استانداری، کنگره شهدا و... به دست مان رسیده بود را با هم ادغام کردیم و به نام 74 شهید رسیدیم. سپس پرونده های این شهدا را به صورت جداگانه مورد بررسی و تحقیق قرار دادیم. برای این کار از افراد مطلع در سوسنگرد و نیز مجمع پیشکسوتان سوسنگرد نیز کمک گرفتیم تا به جغرافیای شهر در زمان اشغال و آزادسازی آن مسلط شویم. در نهایت به 43 شهید بزرگوار در این خصوص رسیدیم که البته باید گفت این شهدا از تاریخ 28 مهر 59 تا 15 خرداد 60 در سوسنگرد و حوالی آن به شهادت رسیدند. در این میان نباید نقش دانشجوی شهید حسین بهرامی را در آزادسازی سوسنگرد نادیده گرفت.
در پایان از همه بزرگوارانی که در این امر مهم ما را یاری دادند و به ویژه از حمایت های سرهنگ احمد اسحاقی رئیس مرکز حفظ آثار سپاه استان سپاسگزارم. امید که همواره نگاه شهدا همراه مان باشد.