مدیرعامل موزه سینما: سینما به مفهوم رستگاری به‌معنای شهادت نپرداخته است
به گزارش خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، نشست تخصصی «بررسی تطبیقی نگاه اسلام و غرب به زن و خانواده» از سلسله نشست‌های نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم حوا، با حضور روله الصیداوی استاد دانشگاه دمشق، مجید اسماعیلی مدیرعامل موزه سینما و محمدتقی کرمی و وحید شالچی از اساتید دانشگاه علامه طباطبایی در سینمافرهنگ برگزار شد.
الصیداوی: زن منبع تربیت نسل است
در ابتدا، روله الصیداوی استاد دانشگاه دمشق، به مسئله‌ی زن مسلمان و چالش‌های تربیتی نسل معاصر پرداخت و اظهار داشت: تربیت زن مسلمان مختص به یک زمان و جامعه نیست بلکه متعلق به تمام دوران و جوامع است.
وی با بیان اینکه جایگاه زن همیشه مورد تعرض قرار گرفته است، تاکید کرد: نگاه ضد زن وجود دارد درحالی که در واقع زن خودش یک منبع و جایگاه خیر و برکت است و بهتر است که جامعه و همه از آن استفاده کنند و موارد مهمی را استخراج کنند.
این استاد دانشگاه به تشریح نگاه دین اسلام به زن پرداخت و با بیان اینکه اسلام همیشه از جایگاه زن تجلیل و تکریم کرده است که نشان دهنده نقش فعال زن در اسلام است، عنوان کرد: جامعه باید همیشه کمک کننده زن باشد تا بتواند در تربیت و پرورش نسل‌ها زن درست عمل کند.
الصیداوی درباره نوع نگاه امام (ره) به زن گفت: نگاه امام راحل (ره) نسبت به زن روشن است؛ ایشان قائل به اعتلای جایگاه مناسب برای زن و خانواده است تا بتوانند نقش اصلی خودش را ایفا کند. زن باید از نظر روحی مورد توجه باشد تا بتواند به‌درستی نقش خودش را در جامع ایفا کند.
وی چالش‌های زن را مورد اشاره قرار داد و گفت: نقش زنان تربیت نسل از کودکی است لذا باید این زمینه فراهم شود تا زنان بتوانند نقش خودشان را در جامعه درست ایفا کنند. این زمینه‌سازی باعث می‌شود زنان در مبارزه با فساد و فکر‌های نادرست ایستادگی کنند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: نقش زنان جوان ایجاد تمدن سالم اسلامی است و با توجه به اینکه زن نصف جامعه است اگر زن کار خودش را به‌درستی انجام ندهد، نصف جامعه مشکل خواهد داشت. اگر بخواهیم یک نسل سالم را در جامعه داشته باشیم باید به تاثیر زن اهمیت بدهیم و بپردازیم.
اسماعیلی: سینما به مفهوم رستگاری نپرداخته است
در ادامه، مجید اسماعیلی به‌تشریح نگاه قرآن به زن اشاره کرد و با بیان اینکه درباره زن و جایگاه آن دو تمدن اسلامی و غربی حرف جدی دارند، گفت: ما در دنیایی قرار گرفته‌ایم که جز این دو تمدن، تمدن دیگری وجود ندارد.
وی تمدن غرب را تمدن مهاجم و قدرت‌مند معرفی کرد و تصریح کرد: تمدن غرب تهاجم کرده و همه تمدن‌ها و فرهنگ‌ها را تحت تاثیر قرار داده است لذا شاهدیم که امروزه سبک زندگی مستقلی از چین و روسیه و دیگر کشور‌ها دیده نمی‌شود لذا تنها دو جریان تمدنی الهی و شیطانی در دنیا بروی هم ایستاده‌اند.
مدیرعامل موزه سینما تاکید کرد: پرداختن به موضوع زن به‌طور مستقل و بدور از تمدن اسلامی قابل طرح نیست؛ شرط قرآن برای یک زن مسلمان زندگی پاک مبتنی بر شجره طیبه است و این مسئله در تمدن ما برای مردان نیز صدق دارد و متوقف بر جنسیت نیست.
وی در تشریح وضعیت زن در تمدن غرب عنوان کرد: متاسفانه به‌گونه‌ای از نوع نگاه تمدن غرب نسبت به زن و خانواده صحبت می‌شود که انگار خانواده در غرب وجود ندارد درحالی که چنین نیست و در تمام دنیا انسان‌های شریفی وجود دارد که نمونه‌های آن در آمریکا و دیگر کشور‌های اروپایی است.
اسماعیلی قوانین حمایتی سینمای غرب از خانواده را بسیار قابل توجه دانست و ادامه داد: آنچه باعث می‌شود ما تمدن غرب را شیطانی بدانیم پایه ماتریالیستی است که نگاه مادی دارد؛ این نگاه مبتنی بر ماده‌گرایی است. باید به این نگاه‌ها که تاکید دارند انسان تنها ماده است دقت جدی کنیم؛ این نگاه درحالی است که خداوند می‌فرمایند، فکر نکنید همه چیز دنیاست؛ لذا تمدن غرب تاثیرات مخربی برما داشته است.
مدیرعامل موزه سینما تصریح کرد: نگاه سکولاریسم دین را می‌پذیرد، اما جایگاه دین را به‌نفع دنیا تضعیف می‌کند یعنی اصل را دنیا می‌داند و حاکمیت آن را به عقل می‌دهد و مقام دین را فردی می‌داند. برای اینکه متوجه شویم این نگاه چه تاثیراتی برخانواده دارد باید تمدن الهی را به‌درستی بشناسیم بخاطر همین نگاه سکولاریسم خیلی مهم است.
اسماعیلی عنوان کرد: سینمای دنیا به‌شدت بر مفهوم رستگاری کار کرده است؛ این مفهوم در سینمای غرب در ازدواج، پولدار شدن و سوم رهایی و نجات از مرگ خلاصه شده است و رستگاری به‌معنای شهادت در سینمای جهان مخصوصا در سینمای قبل و بعد از انقلاب وجود نداشته است.
وی نگاه لیبرالیسم نسبت به زن و خانواده را مورد نقد قرار داد و تاکید کرد: در مقابل این نگاه، نگاه تمدن اسلامی وجود دارد که اصل اول آن بر عبودیت و عبادت و تبعیت از خدا و رسول است که برابر تمدن غرب ایستاده است.
کرمی: جهان نگران زن و خانواده است
در بخش دیگری از این نشست، محمدتقی کرمی استاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: مسئله‌ی زن و خانواده یک مسئله جهانی است؛ در ایران و تمام جهان نگرانی درباره خانواده وجود دارد و تمام جهان این مسئله را دارد که چگونه می‌تواند مشکلات زنان را بهبود ببخشید و همچنان که جهان در این مسئله یک پارچه نیست.
وی بخشی از سخنان اسماعیلی را مورد اشاره قرار داد و گفت: معتقدیم جهان در قبضه تمدن غرب نیست و این باور که تمام بازی در دست یک تمدن و تفکر به اسم غرب است، نادرست است. وقتی به بحث زن و خانواده توجه می‌کنیم باید به طیفی بودن مسائل و شبکه‌ی و تکثر آن‌ها توجه کنیم.
این استاد دانشگاه به تفاوت‌های سینمای ما و غرب پرداخت و ادامه داد: بعد از انقلاب سینمای ما به‌شدت عفیف و اخلاقی شد و وقتی می‌خواهد زن را روایت کند به زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی آن توجه می‌کند و اتفاقا توجه به رعایت استاندارد‌های اخلاقی دارد و عفیت بودن جلوی دوربین باعث شده سینماگران ما وجوهی از ساحت‌های فراموش شده حیات زنان و خانواده را به‌رسمیت بشناسند و به پرده بیاورند. نمونه آن پاسداشت نقش مادر، زنان روستایی و مادران و همسران شهدا است، اگرچه سلبریتی نباشند، است.
کرمی به روایت دیگری از سینمای ایران از خانواده پرداخت و ادامه داد: اتفاق دیگری در بخشی از سینما رخ داده است و شاهدیم در فیلم‌هایی حذف ارزش‌ها در پرده سینما انجام شده که از حمله‌ی آن خانواده است.
وی تخریب نقش پدر در سینما را نمونه‌ی از حمله سینما به خانواده دانست و عنوان کرد: تخریب پدر در سینمای ایران از سینما غرب بدتر بوده است؛ این اتفاق در سینمای بدنه و سریال‌های خانوادگی رقم خورده و تصویر پدر بی‌منطق، خشن و نماد اقتدار کور و کسی که باید خطا‌های او توسط دیگر افراد خانواده رفع شود، نمایش داده شده است.
این استاد دانشگاه تخریب نقش پدر و برخی از اعضای خانواده را هدف‌مند دانست و اظهار داشت: نشانه‌های خانواده‌های ایرانی در سینمای ایران کمرنگ شده است که به‌معنی تضعیف خانواده است؛ انگار دست پنهانی به‌دنبال کم فرزندی و بی‌فرزندی در سینمای ایران است. ارسطو معتقد است خانواده یک نهاد طبیعی عمل کننده است، و اگر می‌بینیم خانواده درست عمل نمی‌کند بخاطر دخالت نهاد‌هایی است که درست عمل نمی‌کنند.
وی تاکید کرد: اگر سطوح سیاست‌گذاران و مدیران ارشد مسئله‌ی بهداشت، مسکن و آموزش وپرورش را برای خانواده‌های ایران برطرف کنند تا دغدغه خانواده‌های ایرانی نباشد، مشکلات دیگر برطرف می‌شود.
شالچی: انقلاب زن را به پویایی رساند
وحید شالچی سخنران دیگر این نشست با بیان اینکه مسئله و چالش‌های زن از دوره‌های گذشته و از سده‌های پیش وجود داشته است، گفت: مسائل زنان از وقتی که پای غرب با استعمار به شرق باز شد، شروع شد. داستان شرق‌شناسی از آنجایی برای غرب شروع شد که در آن تصویر زن مسلمان خیلی مهم بود.
وی با تاکید براینکه در درون فرهنگ اسلامی پیوند بنیادی بین خانواده و زن وجود دارد، گفت: به‌نظرم در فرهنگ شیعی و جهان اسلام این مسئله تشدید یافته است. چراکه در فرهنگ شیعه با ارادت به خانواده پیامبر (ص) عناصر خانواده با شخصیت‌هایی مانند امام حسین (ع) و امام حسن (ع) و حضرت زینب (س) و روابط آن‌ها جلو می‌کند.
این استاد دانشگاه تزلزل فرهنگ خانواده در برابر فرهنگ غرب را مورد اشاره قرار داد و عنوان کرد: تزلزل جایگاه خانواده در مواجهه با تمدن غرب وجود داشته است، اما معضله‌ی اصلی نوع نگاهی است که ما نسبت به نظر اسلام درباره زن داشته‌ایم که همواره آن را ساده گرفته‌ایم و رد شده‌ایم.
شالچی خاطرنشان کرد: اسلام یک متن مقدس است که اگر در سیر تاریخی فهم شود با مسائل جدید روبرو می‌شویم و اگر پاسخ قدیمی به مسائل جدید بدهیم ضربه خواهیم زد. تجربه‌ی انقلاب درباره زن مهم و بدیل است؛ زن در دوران گذشته حضور اجتماعی محدود داشت که با انقلاب به پویایی رسید.
وی گفت: زن وقتی در شرایط جدید قرار می‌گیرد باید با رویکرد جدید به آن توجه کرد؛ کار انقلاب حضور دادن به زن در اجتماع بود. ما امروز درون شرایطی قرار گرفته‌ایم که زن مسلمان با چالش‌های اساسی و بنیادین روبرو است لذا نمی‌توانیم احکام پیشین را به شرایط جدید تحکیم کنیم.
انتهای پیام/ ۱۲۱
