به گزارش گروه سایر رسانه‌های دفاع‌پرس، حجت‌الاسلام مرتضی وافی، پژوهشگر مطالعات معارف دینی درباره اهمیت توجه به اصول و مبادی رفتاری در هیأت‌های امام حسین (ع) اظهار داشت: موضوع بحث ما درباره مراسمات آیینی و تعظیم شعائر، بالاخص آن چیزی است که در ماه محرم در مجالس عزاداری و سوگواری بر سیدالشهدا اتفاق می‌افتد. از این جهت صحبت مصداقی و جزیی برای بسط موضوع بسیار ضروری و نیاز است. عزاداری بر امام حسین (ع) و برگزاری مجالس حسینی (ع) از مؤلفه‌های جدی در فرهنگ ما ایرانیان است که در طول تاریخ با فراز و نشیب‌ها و تحولات بسیاری از هر جهت رو‌به‌رو بوده است.
دو نوع تحریف در هیأتها
وی افزود: امروزه ما در فضای جدیدی قرار گرفته‌ایم که حاکی از تحولات خاصی است؛ بنابراین نیاز است حتما با موضع‌گیری فعالانه در صحنه حاضر باشیم تا هم مبادی و اصول رفتاری و اعتقادی را قوام بخشیم، هم به سؤالات پاسخ دهیم. نکته اول من این است که در کنار هر فرصتی یک تهدیدی وجود دارد. همانطور که هیأت و بستری که از دل مجالس حسینی (ع) خلق می‌شود، ظرفیت‌های مثبت بسیاری دارد در کنارش رسوخ تحریف چه به صورت خرد و چه به صورت کلان، محتمل است. صورت خرد این تحریفات، انحراف در بعضی انواع عزاداری‌ها، اشعار، مداحی‌ها و... است که معمولاً مولود تفاوت سلایق افراد بوده و مقصود از تحریف کلان، این است که من گرچه در هیأت حاضر می‌شوم، اما رفتار و منش حسینی (ع) نداشته باشم.
استحاله فرهنگی در مجالس امام حسین (ع) چیست؟
استاد معارف اسلامی اشاره داشت: این که من هیأت بیایم و به نامحرم نگاه کنم، حق‌الله یا حق‌الناس را ضایع کنم، سر مردم را شیره بمالم، دروغ بگویم و... همگی از مصادیق این نوع تحریف است. به تعبیری در تحریف کلان، دلمان هیأت و حضور در مراسمات حسینی را می‌خواهد، اما دلمان نمی‌خواهد آنطور باشیم که مورد رضایت و طلب سیدالشهداست. این نوع برخورد و رفتار که تنها بر ظواهر تکیه می‌کند و به جنبه‌های تشریفاتی رضایت می‌دهد، از یک نوع استحاله فرهنگی خبر می‌دهد. منظور از استحاله فرهنگی این است که اشخاص برخی ظواهر را تنها می‌پسندند و باقی را کنار می‌گذارند. در استحاله فرهنگی چه بسا یک ظاهر دینی با باطن دین در تعارض و مخالفت باشد.
نگاه سوپرمارکتی به دین نباید داشت
وافی گفت: نکته دوم این است که چهره کاریکاتوری از دین نسازیم. به تعبیری ما اگر دین را می‌خواهیم باید همه آن را بپذیریم و با نگاه گزینشی با آن برخورد نکنیم. دین یک سوپرمارکت نیست که داخل آن شویم و هر آن چه را برایمان جذابیت داشت، برداریم و به باقی توجه نکنیم. این یک حقیقت تلخ است که باید گفت؛ نگاه بسیاری از ما به آموزه‌های اسلامی چنین است. ارزش‌های دینی همه در عرض هم دارای ارزش و اهمیت هستند و قرار نیست گزینشی با آنان برخورد شود. دستگاه عزاداری امام حسین (ع) هم چنین وضعیتی باید داشته باشد. در ظاهر یک شور و شوق عزاداری بر حسین‌بن‌علی (ع) برپا شده است، اما نکته مهم و اساسی در این بین آن است که تأثیرش بر ما چگونه بوده و نوع مواجهه ما با این امام معصوم و پیام حرکت و نهضت او چگونه است. آیا صرف عزا و بکا مدخلیت دارد یا امور دیگری را هم باید برای حسینی شدن لحاظ کرد؟ آیا نشست و برخاست ما در مجالس و محافل تغییری در ما ایجاد کرده است یا خیر؟ آیا تصمیم‌های سازنده‌ای زیر خیمه امام حسین (ع) بسته‌ایم؟
دو جنبه حضور در مجالس سیدالشهدا (ع)
وی افزود: نکته سوم درباره دو جنبه حضور در مجالس است. حریم و حرم اهل‌بیت اوسع و فراگیر است؛ یعنی جای همه افراد است. نباید چنین پنداشت که این خیمه چنان تنگ و کوچک است که فقط عده‌ای را شامل شود. این سفیه نجاتی است که بسیاری از افراد را به خود فرا می‌خواند و قرار است هرکس بنا به ظرفیتی که دارد از این پرتو حسینی (ع) بهره‌مند شود. ما شاهدیم شیعه، سنی، مسیحی و حتی بی‌خدا هم خود را به نوعی زیر خیمه سیدالشهدا جا می‌دهد و ابراز ارادت به حضرت ابی‌عبدالله (ع) دارد. نکته بعدی به حضور و نوع مواجهه ما با این مجالس برمی‌گردد. قطعاً برای حضور در هر مهمانی باید حریم و شأن میزبان را درنظر بگیریم. هیأت هم چنین ویژگی‌ای دارد؛ باید شأن و چگونگی حضور در آن را مدنظر داشت تا یک وقت جسارت و توهینی متوجه مجلس اهل‌بیت نشود.
رئیس بنیاد جهانی صحیفه سجادیه اشاره داشت: حفظ حرمت یعنی توجه به اصل عاشورا و پیام سیدالشهدا؛ اینکه امام حسین (ع) برای چه شهید شد و پیغام کربلایی اسرای اهل‌بیت به چه موضوعی اشاره داشت. کلاه خودمان را باید قاضی کنیم و ببینیم به راستی ما که در مجالس اباعبدالله (ع) حاضر می‌شویم نسبتمان با ایشان و اهدافشان چگونه است. آیا امر به معروف، جهاد، شهادت، حفظ حجاب و حیا و... که اهداف قیام و رفتار اهل‌بیت بود، در حال حاضر در زندگی ما بروز و ظهور روشنی دارد یا خیر؟ امروزه باید در نظر داشت، مشروعیت‌بخشی به برخی از اعمال مثل بی‌حجابی در هیأتها، مصداق برخورد سوپرمارکتی با دین است که ما هر آنچه می‌خواهیم از آن برمی‌داریم و مابقی را کنار می‌گذاریم. بی‌توجهی به مبانی دین و اصول اولیه فقهی از اساسی‌ترین چنین برخورد‌هایی با مجالس است که برخی بی‌توجهی‌ها را توجیه می‌کند و مشروعیت می‌بخشد.
منبع: فارس
انتهای پیام/ ۱۳۴
