به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، یکی از بزرگ‌ترین رویداد‌های فرهنگی جهان تشیع که چند سالی است شکل منسجم‌تر و گسترده‌تری را به خود گرفته است، راهپیمایی اربعین به‌منظور زیارت بارگاه مطهر امام حسین (ع) و یاران با وفایش است که همه‌ساله در اربعین شهادت آن امام عزیز رخ می‌دهد و به‌ویژه در چند سال گذشته بر جنبه بین‌المللی و جهانی آن افزوده‌شده است و همه انسان‌های آزاده جهان را از ملیت‌های مختلف به سمت بارگاه ملکوتی سرور آزادگان جهان حسین بن علی (ع) می‌کشاند.
اما در این بین نقش افراد مجاهد و آزاده‌ای همچون سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی در نهادینه کردن و عمق‌بخشی به این فرهنگ عظیم، برجسته و غیرقابل‌انکار است.
مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس مصمم است در ایام اربعین حسینی (ع) در چندین شماره با استناد به کتاب «معمار حرم» به واکاوی این نقش سردار دل‌ها بپردازد:
روایت حسن پلارک
پنج شش سال که از فعالیت‌های ستاد گذشت و کارها خیلی به چشم آمد و به قولی ساختار ستاد جدی شد، حرف‌وحدیث درباره ستاد زیاد شد؛ به‌قول‌معروف، موضوع مهم شده بود. مسئولان مختلف وارد می‌شدند و مثلاً می‌گفتند: این کار را می‌کنند؛ آن کار را نمی‌کنند، این شکلی غلط است؛ آن شکلی درست است!
ابتکاری به نام شورای سیاست‌گذاری
حاجی وقتی دید کار دیگر توسعه پیداکرده و جدی شده، تصمیمش عوض شد. من همیشه گفته‌ام آقای سلیمانی هرچه اراده می‌کرد، چون نیت و اراده‌اش الهی بود، محقق می‌شد.
وقتی دید کار بزرگ‌شده، سعی کرد این مسئولیت را دیگر به‌تن‌هایی به عهده نگیرد. با دفتر آقا صحبت کرد و آمد پیشنهاد داد؛ شورایی درست شود که همه مدعیان و صاحب‌نظران این حوزه بیایند وارد کار شوند؛ همان چیزی که امروز از آن با عنوان شورای سیاست‌گذاری ستاد بازسازی عتبات عالیات یاد می‌شود.
گفت: اوقاف باید اینجا نقش ایفا بکنه؛ چون شما دارین پولای مردم رو می‌گیرین. صبح یه عده نیان بگن پولارو بردن خوردن! یا فلان جا خرج کردن! اومدین اینجا خدمت بکنین، فردا چهارتا انگ هم می‌خورین! بنابراین اوقاف باید با بدنه موقوفاتی و امور خیریه ش بیاد وارد بشه.
دفتر روابط بین‌الملل آقا باید بیاد تو شورا حضور داشته باشه تا گزارش‌ها رو به آقا بده و نظرات آقا رو بیاره تو جلسه؛ چون کار تو خارج از کشوره و شاید یه جایی لازم باشه که ایشون خودشون مستقیم اعمال نظر کنن.
شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه باید بیاد که هم در جریان امور قرار بگیره، هم ائمه جمعه رو توجیه بکنه و بهشون خط بده تا تو کل کشور از ستاد حمایت بکنن.
بااینکه این ساختار تا حدودی دست خود آقای سلیمانی و ستاد را می‌بست، ایشان مصر بود حتماً این شورا در ستاد تشکیل شود.
یکی از ویژگی‌های مدیریتی ایشان بود دیگر؛ خیلی نمی‌خواست بگوید من. می‌گفت: شورا رو تشکیل بدین، من هم عضوشم، پشتیبانیش می‌کنم.
تعظیم شعائر
مبنای اصلی حاج‌آقا سلیمانی در مسئله بازسازی عتبات عالیات، بحث شعائر الهی بود؛ یعنی اعتقاد داشت باید با توسعه حرم‌ها، شعائر الهی را تعظیم کنیم. همیشه می‌گفت: امام رضایی که به قول ما امام غریبه، حرمشان تو ایران اون عظمت و اون بارگاه و اون شکوه و جلوه رو پیداکرده. حالا حرم امام علی (ع) که پدر همه ائمه س یا حرم امام حسین (ع) که سید و سالار شهداس و جایگاه ویژه‌ای پیش پیامبر (ص) و شیعیان داره، نباید در حد حرم امام رضا (ع) باشه؟!
از منظر دوم، حرفشان این بود که من مطمئنم به‌زودی جمعیت زائرای اینجا اون قدر زیاد می‌شه که از مشهد هم شلوغ‌تر می‌شه؛ بنابراین باید برای این زائرا امکانات و فضای عبادت و استراحت فراهم کنیم. این حرفی بود که چندین بار به ما گفت. اصرار داشت سر این حرف و می‌گفت: فرصت هم کم داریم.
ما همیشه برداشت دیگری می‌کردیم و تصورمان از اینکه ایشان می‌گوید فرصت کم داریم، این بود که شاید دوباره راه کربلا بسته شود، ولی بعداً که گفت سرعت افزایش جمعیت نسبت به عملکرد ما خیلی بیشتره! فهمیدیم منظورش جمعیت زائرانی است که به‌زودی خودشان را به عتبات می‌رسانند.
اوایل که برای زیارت به عراق می‌رفتیم، زائری نبود؛ خیلی کم بود. راحت می‌توانستیم نیم ساعت بچسبیم به ضریح و زیارت کنیم... اتفاقاً پیش‌بینی حاجی درست از آب درآمد و وقتی کار را شروع کردیم تا دور کلاهمان گشتیم، دیدیم دیگر نه داخل حرم امام علی (ع) و نه داخل حرم امام حسین (ع)، جایی برای نمازخواندن نیست و مردم داخل خیابان‌ها نماز می‌خوانند. فقط هم عراقی‌ها نبودند؛ هم ایرانی بودند، هم عراقی، هم پاکستانی و هم افغانستانی.
این مسائل باعث شد سریع برویم روی بخش توسعه میان‌مدت کارکنیم؛ بنابراین داخل حرم امام علی (ع) چندین فضا ازجمله رواق ابوطالب (ع) را در قسمت بالاسر آقا ایجاد کردیم و در کربلا، در کار مسقف کردن صحن مساعدت داشتیم. در کاظمین، مسجد جامع صفوی را به حرم ملحق کردیم و در سامرا هم همراهی و همکاری کردیم تا متبرعین، توسعه سرداب و بالای سر را سریع انجام دهند.
در کاظمین، حرم فعلی شش برابر توسعه پیدا کرد. فضا‌های حرم امام حسین (ع) و حرم حضرت ابوالفضل (ع) حداقل ده برابر توسعه پیدا کرد که در بخشی ما نقش مستقیم داشتیم و بخشی را خودشان اجرا کردند و ما کمک کردیم؛ یعنی ظرفیت پذیرش زائرشان ده برابر اضافه شد. همه این کارها در چهار یا پنج سال انجام شد.
در مرحله اول نذورات و کمک‌های مردمی بی‌وقفه ادامه داشت. دولت‌مردان هم هر دفعه که برای بازدید آمدند، دستشان را به سر ستاد کشیدند. در کمتر از شش سال صحن حرم آقا امیرالمؤمنین (ع) را توانستیم بیش از ۲۲ برابر توسعه بدهیم که در تاریخ عتبات بی‌سابقه است. اعتمادسازی بزرگی در عراق انجام شد و هم‌زمان توانستیم صحن عقیلِ بنی‌هاشم، حضرت زینب (س) را در کربلا شروع کنیم.
روایت علی شیرازی از نفوذ سردار در منطقه
اگر نفوذ سردار سلیمانی و شناخت ایشان از نیرو‌های عراقی نبود، انجام این کارها ممکن نمی‌شد. ایشان همه عراقی‌ها را با شناسنامه می‌شناخت. همه گروه‌های عراقی بدون استثنا از ایشان حساب می‌بردند؛ حتی بعضی افراد که گاهی حرف‌هایی می‌زدند و ایشان نمی‌پسندید، در اوج معرکه‌ها، خط ایشان را می‌خواندند و به حرف‌هایش توجه می‌کردند. دولت عراق و رئیس‌جمهور عراق و گروه‌های عراقی همین‌طور بودند.
روایت مسعود شوشتری از دید مثبت عراقی‌ها به ایرانی‌ها
تمام مدیران و مسئولان ستاد، از ابتدا تاکنون در این راه زحمات زیادی کشیده‌اند. توسعه حرم امیرالمؤمنین (ع) و ساخت صحن حضرت فاطمه الزهرا (س) و همین‌طور توسعه صحن حرم امام حسین (ع) و حرم‌های دیگر عراق، ثمره تلاش این دوستان است. الحمدالله این اقدامات در مجموعه دولت عراق، هم در بین تولیت‌ها، هم در سازمان‌ها و احزاب و مردم این کشور بازتاب گسترده‌ای داشت.
در عراق که بودم، از جا‌های مختلف می‌شنیدم که می‌گفتند: این کارها، کار‌های ایرانیاس. مردم عراق می‌گفتند: اگر دست ما بود، حالا حالا‌ها این توسعه‌ها صورت نمی‌گرفت. ایرانیا هستن که با جدیت و صلابت کار می‌کنن. همه هم تشکر می‌کردند.
انجام این کارها در کنار کار مستشاری آقای سلیمانی که مکمل هم بودند، آثار بسیار خوبی بر مردم عراق گذاشت و به ایران و ایرانی، دید خیلی مثبتی پیدا کردند.
منبع:
باقری، بهنام، معمار حرم (نقش شهید سلیمانی در شکل‌گیری ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات)، تهران، مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، ستاد توسعه و بازسازی عتبات عالیات، چاپ اول ۱۴۰۱، صفحات ۱۲۳، ۱۲۴، ۱۳۳، ۱۳۴، ۱۳۵، ۱۳۶، ۱۵۸، ۱۵۹
انتهای پیام/ 112
