به گزارش گروه بین الملل دفاع پرس به نقل از روزنامه السفیر، با شنیده شدن اخبار ضد و نقیض در مورد روند روابط ایران و عربستان که برخی از بهبود این روابط و برخی دیگر از هرچه متنشجتر شدن آن حکایت دارد، آنچه جلب توجه میکند تلاش وزیر خارجه سعودی برای یافتن روزنه ارتباط با ایران است.
دو شاخص متفاوت
اخبار ضد و نقیضی در مورد مسیر رابطه عربستان و ایران در شرایط کنونی شنیده میشود؛ بهویژه اینکه اطلاعات موجود در ارتباط با مواضع و اقدامات علنی حاکی از دو شاخص متعارض است:
شاخص نخست به سمت این نتیجهگیری پیش میرود که تلاشهایی برای شکل دادن این روابط در جریان است؛ اما شاخص دوم بیانگر این است که سایه تنش همچنان بر سر روابط ریاض و تهران دیده میشود.
در این میان شتاب عربستان برای تعیین سفیر جدید در تهران با تلاشهای بسیاری از کشورهای دوست دو طرف برای پر کردن شکاف روابط تهران و ریاض همزمان شده و به موازات آن با رویکرد کاملا واضح عربستان برای بستن پرونده دخالت نظامی در یمن همراه شده است.
سخنان عادل الجبیر خطاب به هیئت ایرانی و پاسخ ظریف به آن
چند هفته پیش گمانهزنیها در مورد دیدار هیئت ایرانی و سعودی در نشست وین در ارتباط با سوریه افزایش یافت؛ هرچند این دیدار از پیش ترتیب داده نشده بود؛ اما به هر حال این گمانهزنیها تا آنجا پیش رفت که حتی برخی سناریویی را پیش بینی کردند مبنی بر اینکه این دیدار بی شک برای لبنان نتایج مثبتی را به همراه خواهد داشت.
اما روایتی که در برخی محافل بیروت شنیده شد اینکه « محمدجواد ظریف و اعضای هیئت ایرانی در سالن هتل هیئتهای حاضر در نشست وین، ناگهان متوجه شدند که هیئت سعودی به ریاست عادل جبیر وزیر خارجه عربستان به سمت آنان می آید و پیش از اینکه هر دو هیئت به اتفاق هم در برابر همه حاضران، در نشست حضور یابند، ملاقاتی 12 دقیقه ای رخ داد که به اختلافی شدید بین آنان ختم شد.
بر اساس این روایت، جبیر در آغاز این ملاقات به ظریف گفت: «شما از حوثی ها در یمن حمایت می کنید و ثبات منطقه را به هم می زنید»، ظریف در پاسخ با تبسم گفت:« شما بیش از 50 سال است که در یمن هستید، هرجا که پا بگذارید، تروریسم وارد می شود و القاعده پشت سرتان است».
به این ترتیب بحث بین دو طرف بالا گرفت و جبیر کوشید با اشاره به اینکه هدف آغاز گفتوگو بر سر تمام پروندههای مورد اختلاف است، این وضعیت را جبران کند از همین رو به ظریف گفت: از شما برای سفر به عربستان بهمنظور بحث و بررسی تمام مسائل رسما دعوت میکنم» و در پاسخ شنید: اگر پس از فاجعه منا به عربستان سفر کنم، کارم در ایران تمام است، شما از شدت خشم مردم ایران بیخبر هستید».
توصیه آمریکا به مقامات سعودی درباره ایران
در این روایت از دیدار و گفتوگوی 12 دقیقهای و متشنج دو طرف تاکید شده است که پرونده لبنان مطرح نشد و خلاصه آن این بود که آمریکا به رهبران سعودی موارد زیر را توصیه کرد:
اول: پرونده اتمی ایران برای همه دنیا پشت سر گذاشته شده است، امضای آن صورت گرفته و بندهای آن به اجرا گذاشته شد و محاسبات و امید بستن در این خصوص سرابی است که نهتنها هیچ نتیجه ای نخواهد داشت، بلکه برعکس در پرتو میزان منافع کشورهای جهان با ایران بهویژه در بخش اقتصادی و سرمایهگذاری برای شما تاثیر منفی خواهد داشت.
دوم: بروید در مورد امنیت منطقه که بدون ایران تحقق آن غیر ممکن است، بهویژه اینکه مشکلات شما در یمن وخامت یافته، با ایرانی ها به تفاهم برسید.
ایران امتیازی به عربستان نمیدهد
منابع دیپلماتیک آگاه در این باره گفتند: «وزیر خارجه عربستان بر اساس توصیه آمریکا در تلاش برای ایجاد روزنه ای با ایرانی ها است از همین رو در وین در این مسیر دست به کار شد همانطور که در ارتباط با سفیر ایران در ریاض نیز تلاش مشابهی انجام داد، اما ایرانیها در زمان حاضر به سعودیها هیچ دستاوردی نمیدهند؛ زیرا متوجه هستند که درگیری هنوز در بالاترین سطح خود ادامه دارد و دیدار بین رهبر ایران و ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه مشارکت راهبردی گستردهای را بین دو طرف تحکیم بخشید.
از همین رو احتمال اینکه ایران به عربستان دستاوردی را تقدیم کند، وجود ندارد. علاوه بر این مردم ایران شاهد فاجعه واقعی بودند و شرایط کنونی حاکی از این است که روابط ایران و عربستان هیچگاه تا این حد بد نبوده است.
منابع دیپلماتیک که در جریان این وضعیت قرار دارند، شک ندارند که «سخن گفتن از حل و فصل بین ایران و عربستان در مورد لبنان، مطرح نیست و بهترین شاهد آن نیز تصمیم عربستان به قرار دادن نزدیکان به حزب الله در فهرست تروریسم و حذف شبکه المنار از عرب ست است. اما در مورد حل و فصل فرضی در لبنان نیز ناگفته پیداست که اکنون این موضوع بدون اینکه تمام شده باشد، متوقف مانده است.
