به گزارش گروه سایر رسانههای دفاعپرس، کمتر از یک ماه از آغاز عملیات «طوفان الاقصی» به وسیله مقاومت فلسطین علیه رژیم صهیونیستی، یعنی از ۳۱ اکتبر ۲۰۲۳ و پس از تبدیل شدن جنگ غزه به صحنه نسلکشی ارتش رژیم صهیونیستی، جنبش انصارالله یمن عملیات خود را در دریای سرخ با شعار «غلبه بر ظلم تاریخی علیه ملت فلسطین» آغاز کرد.
عملیات دریایی انصارالله باعث اختلال در ناوبری دریایی و مسدود شدن راه عبور کشتیها از تنگه باب المندب شد و تأثیر زیادی بر تجارت جهانی به ویژه عملیات انتقال نفت گذاشت که بازتابهای بین المللی و منطقهای فراوانی داشته است.
هزینه بالای انتقال محموله ها، بیمه و جابه جایی کالا از دریا و نیز افزایش نرخ تورم در نتیجه آسیب دیدن بخش قابل توجهی از اقتصاد جهانی ازجمله پیامدهای بین المللی عملیات دریایی مبارزان یمنی است. اما در عرصه منطقه ای، افزایش قیمت نفت تأثیر مثبتی بر کشورهای نفتی حوزه خلیج فارس خواهد داشت هرچند افزایش هزینه حمل و نقل دریایی ممکن است اثرات نامطلوبی داشته باشد.
انصارالله یمن بارها متعهد شده است کشتیهای متعلق به شرکتهای صهیونیستی یا در مالکیت این رژیم را در همبستگی با ملت فلسطین هدف قرار دهد و از کشورها خواسته اند شهروندانشان را که جزو خدمه این کشتیها هستند، از همکاری با شرکتهای دریایی رژیم صهیونیستی بازدارند. حملات علیه کشتیهایی که بنا بر اعلام انصارالله با رژیم اشغالگر قدس مرتبط هستند همچنان ادامه دارد و در آخرین مورد مرکز عملیات تجارت دریایی انگلیس اعلام کرد، یک فروند کشتیِ تجاری در دریای سرخ مورد حمله سه قایق کوچک قرار گرفت. ازجمله دیگر عملیاتهای مهم انصارالله ۱۹ نوامبر ۲۰۲۳ بود که کشتی باری «گلکسی لیدر» متعلق به تاجری صهیونیستذ در دریای سرخ مورد حمله قرار گرفت و به سواحل یمن منتقل شد.
۲۶ دسامبر ۲۰۲۳ نیز مرکز عملیات تجارت دریایی انگلیس اعلام کرد، گزارشی مبنی بر حادثه برای یک فروند کشتی در حدود ۶۰ مایلی بندر الحدیده یمن دریافت کرد. در این حادثه صدای انفجار شنیده شد و موشکها به چهار مایلی محل تردد کشتی اصابت کردند. مجموع این عملیاتها باعث شده است چندین شرکت حمل و نقل کانتینری سفرهای خود را از دریای سرخ تا اطلاع ثانوی متوقف کنند تا در معرض خطر قرار نگیرند.
اهمیت بسته شدن باب المندب
آنچه که حملات انصارالله یمن را خطرناکتر میکند، این است که آنها عملیات دریانوردی را حتی تا مرز بستن تنگه باب المندب پیش میبرند. باب المندب، تنگهای است میان آفریقا و شبه جزیره عربستان و مسیر خروجی دریای سرخ به اقیانوس هند که معمولاً ۱۲ تا ۱۵ درصد تجارت دریایی از این مسیر جریان دارد که در مجموع ۸۵ درصد از کل تجارت جهانی را شامل میشود.
این تنگه یکی از مهمترین آبراههای بین المللی برای حمل و نقل کالاهای جهانی است که از دریا نفت خام و سوخت از حاشیه جنوبی خلیج فارس و از مسیر کانال سوئز به سمت دریای مدیترانه میرود. اینها علاوه بر کالاهایی ازجمله نفت روسیه است که به سمت آسیا میآیند.
عرض باب المندب در باریکترین نقطه آن ۳۰ کیلومتر است که حرکت نفتکشها را با مشکل مواجه میکند و به دو کانال برای محمولههای ورودی و خروجی محدود میشود که جزیره پریم آن دو را از هم جدا میکند. تنها راه جایگزین این مسیر دماغه امیدنیک، جنوبیترین نقطه قاره آفریقاست و پیمودن آن به دلیل زمان طولانی و مصرف سوخت، هزینه حمل و نقل بالایی به همراه دارد.
قیمت بالای نفت
طبق گزارش سازمان تجارت و توسعه سازمان ملل متحد (unctad)، شاید مهمترین محمولهای که از آسیا به اروپا و از تنگه باب المندب میگذرد، نفت است که ۲۵ درصد محمولههای جهان را تشکیل میدهد. طلای سیاه از کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس از تنگه باب المندب به کانال سوئز و سپس به آسیا و اروپا میرسد. این در حلی است که عملیات یمنیها باعث شده است قیمت نفت از پایان اکتبر به طور هفتگی روند افزایشی داشته باشد.
گزارش بلومبرگ نشان میدهد، در دسامبر ۲۰۲۳ صندوقهای حمایت مالی جهان برای نخستین بار در نزدیک به سه ماه گذشته درباره افزایش بهای نفت خام نگاه خوشبینانهتری داشته اند. آخرین افزایش قیمت نفت ۲۶ دسامبر بود، زمانی که قیمت نفت به دلیل حملات مکرر انصارالله نزدیک به سه درصد افزایش یافت.
افزایش بحران جهانی
۱۷ دسامبر ۲۰۲۳ اکونومیست، معروفترین روزنامه اقتصادی انگلیس در گزارشی نوشت: با توجه به خطرات فزاینده حملات انصارالله یمن و توقف حرکت برخی از آنها به دلیل کشته شدن خدمه یکی از کشتیها در باب المندب، صنعت کشتیرانی جهانی در حال تغییر وضعیت عادی به اضطراری است.
این گزارش میافزاید: حملات یمنیها پیامدهای عمدهای خواهد داشت که مهمترین آنها تأثیرگذاری منفی بر اقتصاد جهانی و افزایش خطر تنش نظامی در غرب آسیاست. خطر توقف طولانی مدت حرکت کشتیها در این تنگه، هزینههای تجاری را به دلیل تغییر مسیر کشتیرانی از مسیر آفریقا افزایش میدهد که به افزایش هزینه محصولات میشود، زیرا کشتیها مجبورند برای مدت طولانیتری دریانوردی کنند و هزینههای بیمه نیز در این تنگه افزایش مییابد.
سود کشورهای حوزه خلیج فارس
این چالش دریایی ممکن است برای کشورهای تولیدکننده نفت ازجمله کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس به دلیل افزایش درآمدهایشان از افزایش قیمت نفت منفعت داشته باشد، هرچند به اعتقاد برخی کارشناسان اقتصادی و انرژی، چند کشور حوزه خلیج فارس به ویژه برای انتقال نفت و گاز به اروپا با هزینههای اضافی مواجه خواهند شد.
عربستان دارای یک خط لوله نفتی است که از شهر بقیق تا بندر ینبع در دریای سرخ امتداد دارد و میتواند به جای عبور از سواحل یمن از مسیر این بندر صادرات داشته باشد. این کشور روزانه حدود ۵ میلیون بشکه نفت از این بندر حمل کند که بیش از نیاز صادراتی خود به کشورهای اروپایی است و به این ترتیب بدون تحمیل هزینههای اضافی حمل و نقل از افزایش قیمت نفت خام سود میبرد.
به باور این کارشناسان، هدف قرار دادن کشتیها در دریای سرخ قیمت نفت را افزایش میدهد و در ادامه، هزینه حمل و نقل دریایی و نیز نرخ تورم افزایش مییابد که مجموع همه این عوامل پیامدهایی بر کل اقتصاد جهان اعم از نفتی یا غیرنفتی خواهد داشت.
منبع: راهبرد معاصر
انتهای پیام/ ۱۳۴