به گزارش گروه سایر رسانههای دفاع پرس، انتشار خبر اعدام شیخ نمر باقر النمر، روحانی برجسته شیعه توسط رژیم آل سعود، موجی از واکنشهای توأم با محکومیت را در میان کشورها و شخصیتهای مختلف به دنبال داشت. اما در میانه تمامی اخبار، گزارشها و تحلیلها، نکتهای که از دید ناظران و تحلیلگران پنهان مانده، سفر اخیر رئیس جمهور ترکیه به عربستان و ارتباط احتمالی این سفر با اعدام شیخ نمر است. این سفر تنها چند روز بعد از اعلام ائتلاف اسلامی ضد تروریسم توسط ریاض انجام شد. از همین رو است که برخی تحلیلگران، هدف اصلی اردوغان را تقویت محور آنکارا- ریاض در مقابل محوری دانستند که با مشارکت فعال ایران و روسیه در سوریه شکل گرفته است. روزنامه روسی «وزگلاد» ضمن ارائه این تحلیل، نوشت آنکارا و ریاض، علاوه بر داشتن دیدگاههای مشترک در تغییر دولت حاکم و قانونی سوریه، روسیه را نیز به عنوان دشمنی مشترک میبینند. این روزنامه در مطلب خود که در آغاز سفر رئیس جمهور ترکیه منتشر شد، افزود: رهبران دو کشور ترکیه و عربستان، در جریان سفر اردوغان درباره طیف گستردهای از موضوعات سیاسی، از جمله «نفوذ ایران در منطقه» به رایزنی خواهند پرداخت. گفتنی است در جریان سفر مذکور، دو طرف بر سر تشکیل یک شورای همکاری استراتژیک به توافق رسیدند.
نقش اردوغان در اعدام شیخ نمر
اما ،درست دو روز پس از پایان این سفر، خبر اعدام شیخ نمر باقر النمر، روحانی برجسته شیعه عربستانی به طور رسمی منتشر میشود و این امر، این گمانه را به طور جدی مطرح میسازد که اهداف سفر اردوغان، تنها محدود به موضوعات آشکار منطقهای نبوده و یک دستور کار پنهان را، دست کم از سوی طرف سعودی شامل میشده است. در این زمینه، باید توجه داشت که سفر اردوغان، به دعوت رسمی ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی صورت گرفت و با توجه به مشخص بودن زمان آن از قبل، امکان برنامه ریزی برای سوءاستفاده از آن از طرف دولت سعودی به هیچ وجه منتفی نیست. بر این اساس، در حالی که اردوغان در رأس اهداف خود، تشکیل ائتلافی با ریاض در مقابل روسیه را در شرایط تشدید تنشهای کنونی با مسکو دنبال میکرد، به نظر میرسد ملک سلمان و حلقه نزدیکانش نیز متقابلاً قصد داشتهاند از این سفر برای پیشبرد دستور کار داخلی خود بهره بگیرند. در این چارچوب، میتوان گفت هدف سعودیها آن بوده که پیش از انجام یکی از پرمناقشهترین احکام اعدام تاریخ این کشور، با دعوت از سران یکی از کشورهای مهم منطقه، یعنی ترکیه، همسویی و هماهنگی آنکارا را با خود به نمایش گذاشته و به این ترتیب، از پیش پیامی را به منطقه و جهان مخابره کنند مبنی بر این که در صورت بروز هرگونه واکنشی به اعدام شیخ نمر، عربستان با یاری متحدین منطقهای خود به مواجهه با آن برخواهد خاست.
توطئهای بینالمللی علیه شیعیان
از سوی دیگر اجرا شدن بیسر و صدا و مخفیانه حکم اعدام رهبر شیعیان عربستان در شرایطی صورت میگیرد که طی هفتههای اخیر، فشارها بر شیعیان در برخی دیگر از کشورهای اسلامی نیز افزایش یافته و مشابهتهای موجود، این گمانه را تقویت میکند که روندی هماهنگ، تحت هدایت یا دست کم با تأیید عربستان سعودی، علیه شیعیان در این کشورها در جریان است. مهمترین نمود این جریان، اقدام ارتش نیجریه در کشتار شماری از شیعیان این کشور و بازداشت شیخ ابراهیم زکزکی، رهبر آنها بود که اخیراً رخ داد. شیخ زکزکی در جریان حمله نیروهای نظامی نیجریه به منزل شخصی خود و همچنین حسینیه شیعیان در زاریا، بازداشت شد و طی روزهای اخیر، اخبار فراوانی درباره آزار و اذیت و شکنجه وی منتشر شده است. اما نکته جالب توجه، شباهتی است که روند بازداشت و اتهام زنی به شیخ زکزکی، با روند اتفاق افتاده درباره شیخ نمر پیدا کرده است. در این راستا، دادگاهی در نیجریه سه روز پیش اتهام «توطئه جنایی و تحریک اغتشاشات عمومی» را علیه زکزکی مطرح کرد. این در حالی است که جرقه وقایع منتهی به بازداشت شیخ زکزکی، با حمله ارتش به مراسم مذهبی شیعیان در زاریا زده شد. باید اشاره کرد که از همان روز وقوع کشتار شیعیان در نیجریه، اغلب ناظران بیطرف به این موضوع اشاره کردند که این واقعه، به تحریک عناصر وهابی حاضر در ارتش نیجریه رخ داده است. از سوی دیگر، ابراهیم موسی، سخنگوی «جنبش اسلامی نیجریه» نیز که زکزکی رهبر آن است، در سخنانی اشاره کرده که عربستان سعودی نقشی کلیدی در شعله ور کردن اختلافات میان دولت نیجریه و شیعیان این کشور دارد.
ائتلافی برای تروریسم
این امر به طور مشخص هم راستا با دیگر اقدامات عربستان سعودی طی ماههای اخیر در منطقه است که در رأس آن ها، باید به اعلام تشکیل ائتلافی برای به اصطلاح مبارزه با تروریسم با حضور شماری از کشورهای اسلامی اشاره کرد. در حقیقت، محور تلاشهای سعودیها در حال حاضر بر همراه نشان دادن دیگر کشورها با خود و به عبارت دیگر، همدست کردن دیگران در اقدامات جنایتکارانه خویش است. به این ترتیب و با در نظر گرفتن این مشابهت ها، میتوان گفت هدف قرار گرفتن رهبران شیعه در این دو کشور، به یکدیگر بیارتباط نبوده و این روند، از احتمال بروز وقایع مشابه در آینده حکایت دارد. به عبارت دیگر، رژیمهای افراطی حاکم بر برخی از کشورهای عربی، از شرایط آشفته بینالمللی ناشی از افزایش تهدیدات تروریستی سوءاستفاده کرده و تلاش دارند با مطرح کردن اتهامات تروریستی، اقدام به ریشه کن کردن هرگونه فعالیت شیعیان در کشورهای خود نمایند.
