گروه استانهای دفاعپرس- ابوالفضل بمانی؛ قیام خونین ۱۵ خرداد نقطه آغازین نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) بود؛ ۱۳ خرداد سال ۴۲ مصادف با روز عاشورا، جمعیت زیادی برای استماع سخنرانی امام خمینی (ره) در مدرسه فیضیه و صحن حرم مطهر کریمه اهل بیت (س) تجمع میکنند.
امام خمینی (ره) در سخنرانی کوبنده خود، حادثه حمله عمال رژیم شاه به فیضیه در نوروز همان سال را مورد مؤاخذه قرار میدهد، به اسرائیل و نقش او در سیاست ایران حمله میکند و به نصیحت شاه میپردازد.
شاه خائن تصمیم میگیرد با حذف امام از صحنه، به هر شکل ممکن، به کنترل امور بپردازد. از این رو در نیمه شب ۱۲ محرم (۱۵ خرداد) مأموران نظامی با هجوم به بیت تاریخی امام خمینی (ره) ایشان را دستگیر کرده و به باشگاه افسران تهران و از آنجا به پادگان قصر منتقل میکنند.
روز ۱۵ خرداد با رسیدن خبر دستگیری امام، اعتراضات گستردهای در قم، تهران، ورامین، مشهد و شیراز برپا شد. در خیابانهای مرکزی قم و تهران مزدوران رژیم طاغوت به روی تظاهر کنندگان آتش گشودند. تظاهرات در آن روز و دو روز بعد نیز ادامه یافت و هزاران نفر از مردم بخصوص تعداد زیادی در پل باقرآباد ورامین به شهادت رسیده و یا مجروح شدند.
در قیام خونین ۱۵ خرداد، حدود ۱۷ نفر در قم به شهادت رسیدند و جمع زیادی نیز مجروح شدند. شهید علی زارعی یکی از شهدای این قیام است.
شهید زارعی فرزند کاظم و متولد سال ۱۳۱۰ در روستای باقرآباد از توابع اردستان بود. بهدنبال دستگیری امام خمینی (ره) در پانزدهم خرداد ۱۳۴۲، او نیز به همراه دیگر شهروندان قمی به صفوف تظاهرات پیوست و توسط مأموران حکومت پهلوی بر اثر اصابت گلوله به سر، مجروح شد. شهید زارعی روز شانزدهم خرداد، در بیمارستان نکویی به شهادت رسید و در گلزار شهدای وادیالسلام قم به خاک سپرده شد.
در خاطرهای از شهید زارعی نقل شده است که وی با شنیدن خبر دستگیری حضرت امام (ره) به شدت ناراحت شده و غسل شهادت میکند و به صفوف معترضین به دستگیری امام خمینی (ره) میپیوندد و با همین حال نیز به دیدار معبود میشتابد.
نام شهیدان والامقام دیگری نیز در زمره شهدای ۱۵ خرداد قم میدرخشد:
شهید علی استاد هاشمی از شهدای بزرگوار قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ آنچنان شیفته و مجذوب شخصیت امام خمینی (ره) شده بود که زندگی بدون ایشان را مرگ میدانست.
در شرح زندگی و شهادت این شهید آمده است: وی به آیت الله بروجردی و مراسم و جلسات روضهای که در بیت ایشان برگزار میشد، علاقه زیادی داشت. یک روز متوجه شد شاه میخواهد به دیدار وی برود. دیده بود که همه جلوی پای شاه بلند شدند، اما یک سید نترس و شجاعی بود که به او میگفتند «خمینی»، جلو شاه بلند نشد. از همان موقع شیفته شخصیت و ابهت و معنویت امام خمینی (ره) شد.
روز ۱۵ خرداد وقتی شنید امام را بردند، مغازه نجاری اش را بست و در حالی که به شدت ناراحت بود، به خانواده اش گفت: زندگی بدون خمینی یعنی مرگ. ساعتی بعد در خیابان مورد اصابت گلوله مزدوران رژیم قرار گرفت و در سن ۲۵ سالگی به شهادت رسید؛ پیکر مطهر این شهید عزیز و تعدادی دیگر از شهدای مظلوم آن روز مخفیانه در آستان مقدس امام زاده علی بن جعفر (ع) به خاک سپرده شد.
شهید محمود اعرابی جوشقانی نیز دیگر شهید قیام ۱۵ خرداد است. وی هر شب چهارشنبه به رسم دوستی و معرفتی که با امام زمان (عج) داشت با پای پیاده عازم جمکران میشد. در خیابان ایستگاه راه آهن قم مغازه خواربار فروشی داشت. به لحاظ ظاهر مذهبی که داشت و اهل حلال و حرام بود افراد سرشناس مذهبی و طلاب به مغازه اش رفت و آمد داشتند و همین امر باعث شده بود مورد توجه ماموران قرار بگیرد. در مراسمهای سخنرانی شرکت و مسائل سیاسی کشور را دنبال میکرد.
آن روز که امام را دستگیر کردند، سراسیمه به همراه برادرش به حرم حضرت معصومه (س) رفتند. به طرف پل آهنچی که رسیدند، صدای تیراندازی به گوش میرسید. سه گلوله به پایش خورد و داخل جوی آب افتاد، با این حال از مشت و لگد مزدوران طاغوت هم بی نصیب نماند و به شهادت رسید. پیکر مطهر این شهید والامقام نیز بدون هیچ مراسمی در آرامستان وادی السلام قم به خاک سپرده شد.
شهید قاسم مکاری قمی (پوررحیمی) نیز در روز پانزدهم خرداد در کوچه آبشار قم مقابل حرم حضرت معصومه (س) از ناحیه سینه مورد هدف دژخیمان پهلوی قرار گرفت و به شهادت رسید. پیکر این شهید عزیز به همراه پیکرهای ۱۴ شهید دیگر به تهران منتقل و در قبرستان مسگرآباد به خاکسپاری شد.
امام خمینی (ره) به اتفاق حاج آقا مصطفی (ره) در مراسمی که جهت بزرگداشت این شهید عزیز برگزار شده بود، حضور یافتند. برادر وی شهید عباس پوررحیمی نیز چند سال بعد در چهاردهم تیرماه سال ۱۳۶۶ در شلمچه به شهادت رسید.
شهید محمدحسین تشکری نیز عاشق و شیفته امام خمینی (ره) بود. مرتب سخنان و پیامهای امام را پیگیری میکرد تا اینکه در روز ۱۲ محرم وقتی از سخنرانی حضرت امام (ره) در فیضیه به منزل باز میگردد، صدای «یا حسین» و «یا مرگ یا خمینی» مردم را در اعتراض به دستگیری و تبعید ایشان میشنود. کفن بر تن میکند و بسوی منزل امام میرود و در نزدیکی کوچه آبشار مقابل حرم مطهر مورد اصابت گلوله مزدوران رژیم طاغوت قرار میگیرد و در سن ۱۸ سالگی به شهادت میرسد. مزار این شهید بزرگوار نیز در وادی السلام قم قرار دارد.
قیام ۱۵ خرداد سال ۱۳۴۲ مبداء انقلاب اسلامی و منشاء تحولات وسیع داخلی و بینالمللی شد به گونهای که امام خمینی (ره) در سخنرانی اول شهریور سال ۱۳۴۹ فرمودند: «۱۵ خرداد از خاطرهها محو نخواهد شد و باید در سالروز آن، هر چه بیشتر آن را زنده نگه داشت، پانزده خرداد که مصادف با دوازدهم محرم بود؛ سند زنده مخالفت شجاعانۀ ملت ایران در مقابل استبداد عمال اجانب و استعمار چپ و راست بود»
حداقل ۱۳۰ شهید مربوط به قیام ۱۵ خرداد شناسایی شده اند؛ بسیاری از شهدا و مجروحان قبل از شناسایی یا انتقال به بیمارستان، به وسیله کامیون به خارج از شهرها انتقال داده و در گورهای دسته جمعی دفن شدند.
اسامی ۱۷ شهید قیام ۱۵ خرداد در قم به شرح ذیل است: علی استاد هاشمی، عبدالله اشعری، محمود اعرابی، حسین افسر، عباس اقلیمی، احمد پاره دوز، محمد حسین تشکری، محمد خوش لهجه، علی زارعی، غلام حسین شاه قلندری، علی اکبر شیر خدا، محمد صفایی، محمد علی عباسی، محمود عباسی زاده، مصطفی علی عسگری، حسن کلهر و قاسم مکاری (پوررحیمی)
انتهای پیام/