گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس: پس از آغاز تهاجم ارتش بعث عراق به جمهوری اسلامی ایران در ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹، نیاز به خون جهت مداوای مجروحان به‌شدت افزایش یافت؛ بنابراین سازمان انتقال خون در این زمینه نقش اصلی را ایفا کرده و جمعیت هلال احمر نیز با تشکیل کمیته مشترک امداد و درمان، علاوه بر انجام اقدامات پزشکی و امدادی، در امر تأمین خون نیز نقش به‌سزایی ایفا کرد؛ اما به‌تنهایی هم قادر به پاسخگویی به استقبال چشمگیر مردم برای اهدای خون نبود؛ البته در این میان نباید از نقش مهم و ایثارگرانه مردم به‌عنوان اهداکنندگان خون غافل شد؛ مردمی که در پشت‌جبهه‌ها هرکاری از دست‌شان برمی‌آمد برای حمایت از رزمندگان اسلام در میدان‌های نبرد انجام می‌دادند.
سازمان انتقال خون ایران که در سال ۱۳۵۳ تأسیس شده بود، با آغاز جنگ تحمیلی، توسط وزارت بهداری و بهزیستی اداره می‌شد، این سازمان با توجه به مصرف بالای خون در مدت این دوران، با همکاری جمعیت هلال‌احمر و البته مشارکت ایثارگرانه مردم، اقدامات زیر را برای تأمین خون مورد نیاز جبهه‌ها صورت داد:
سال اول جنگ
اوایل سال ۱۳۶۰، روابط عمومی وزارت بهداری وقت، قسمتی از اقدامات سازمان ملی انتقال خون ایران در ارتباط با کمک‌رسانی به مناطق جنگی کشور را به شرح زیر منتشر کرد؛ این درحالی است که همه خون‌های ارسالی از تهران به جبهه‌ها، در تهران تهیه نمی‌شدند و پایگاه‌های دیگر نیز با ارسال مقداری از خون دریافتی خود به تهران، در تأمین خون مورد نیاز جبهه‌ها سهیم بودند؛ البته در این سال شاهد اقدامات جمعیت هلال احمر ایران در زمینه انتقال خون به جبهه‌ها نیز بوده‌ایم.
الف: ارسال ۲ هزار و ۱۸۷ واحد خون از گروه‌های مختلف به مناطق جنگی بدین شرح: اهواز ۱۸۵۰ واحد، آبادان ۱۹۱ واحد، ایلام ۷۳ واحد، کرمانشاه ۷۳ واحد.
ب: ایجاد پایگاه منطقه‌ای در شهرستان‌های بهبهان، دزفول، اندیمشک، خرمشهر و آبادان به‌منظور جمع‌آوری خون و انتقال آنها به مناطق جنگی.
ج: ساخت ماده آنتیسرم و ایمونوگلوبین: با وجود اولویت تأمین خون در آن برهه از زمان، سازمان ملی انتقال خون ایران توسط محققین خود موفق به ساخت ۲ ماده آنتیسرم و ایمونوگلوبین شد. آنتیسرم تهیه شده برای تعیین گروه‌های خونی و Rh و ایمونوگلوبین تهیه شده، ایمونوگلوبین ضد کزاز بوده است. با این کار تعداد فرآورده‌های پزشکی خونی تهیه شده توسط سازمان انتقال خون ایران به ۲۸ نوع افزایش یافت.
سال دوم جنگ
اواسط فروردین سال ۱۳۶۱ استقبال مردم از اهدای خون به حدی زیاد بود که سازمان انتقال خون ایران با انتشار اطلاعیه‌ای خواستار متوقف شدن اهدای خون از مردم شد! در آن زمان اهدای خون فقط توسط مردم عادی صورت نمی‌گرفت؛ بلکه مسئولین وقت نیز به همراه مردم در این امر سهیم بودند؛ همچون دکتر «علیرضا مرندی» وزیر وقت بهداری به همراه معاونان‌شان و یا نمایندگان مجلس شورای اسلامی در بحبوحه عملیات بیت‌المقدس (آزادسازی خرمشهر) اقدام به اهدای خون برای کمک به مجروحان جبهه‌ها کردند.
همچنین جمعیت هلال احمر نیز در اوایل سال ۱۳۶۱، اقدامات انجام‌شده توسط این جمعیت در ارتباط با عملیات فتح‌المبین را اعلام کرد که بخشی از این اقدامات شامل خرید و ارسال چند دستگاه یخچال بانک خون و همچنین چند هزار واحد خون اهدایی مردم شهیدپرور اصفهان و رشت برای تقویت ذخیره خون به جبهه‌های خوزستان است. اوج همکاری جمعیت هلال احمر در کنار انتقال خون ایران، در امر جمع‌آوری خون و تجهیز بانک‌های خود در اواخر این سال بارز است.
سال سوم و چهارم جنگ
تلاش شبانه‌روزی کارکنان سازمان انتقال خون و استقبال چشمگیر مردم از اهدای خون در سال‌های ۱۳۶۲ و ۱۳۶۳، علاوه بر تأمین خون بیماران و مصدومان، موجب تأمین خون موردنیاز رزمندگان اسلام در جبهه‌ها شد. با وجود احداث بیش از ۱۰ مرکز استانی انتقال خون در این سال‌ها، ولی استقبال مردم و امکانات بیشتر باعث شد که اکثر خون مورد نیاز کشور در آن زمان، توسط تهران تأمین شود.
سال پنجم جنگ
سال ۱۳۶۴ مردم ایثارگر کشورمان نزدیک به نیم میلیون واحد خون اهدا کردند. رقم دقیق خون‌های اهدا شده توسط مردم در این سال ۴۸۸ هزار و ۹۵۶ واحد خون بوده است. از این میزان، بیش از یک سوم آن یعنی ۱۷۵ هزار و ۲۹۹ واحد خون توسط مردم تهران اهدا شده است که در این راستا، نمازگزاران جمعه تهرانی، بخش مهمی از جمعیت اهدای خون برای تأمین خون موردنیاز جبهه‌ها را تشکیل می‌دادند بودند. همچنین هموطنان ارامنه کشور هم اقدام به اهدای خون جهت رزمندگان مجروح کردند.
سال ششم جنگ
سال ۱۳۶۵ نیز استقبال مردم از اهدای خون ادامه داشت که براساس مستندات سازمان انتقال خون ایران، هموطنان استان کرمان، خوزستان، مازندران، تهران و ایلام همچنان مستمر در امر تأمین خون مناطق جنگی مشارکت داشتند.
نمودار آماری از تهیه و ارسال خون به مناطق جنگی توسط سازمان انتقال خون در طول شش سال اول جنگ
سال هفتم جنگ
سال ۱۳۶۶ همچنان استقبال مردم از اهدای خون بسیار چشمگیر بود و کلیه نیاز‌های خونی کشور به‌خصوص نیاز جبهه‌ها با اهدای خون داوطلبانه مردم تأمین می‌شد. این استقبال فقط مختص به شهر‌های بزرگ نبود؛ بلکه تمام شهر‌های کشور در این امر سهیم بودند. به عنوان مثال فقط در طی یک روز، ۲۱۰ نفر از فرهنگیان و دانش‌آموزان شهرستان سروستان اقدام به اهدای خون برای کمک به جبهه‌ها کردند. این در حالی است که کشور عراق در تأمین خون مورد نیاز خود با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو بود و از راه‌های گوناگون سعی در تأمین خون مورد نیاز خود داشت.
ماه‌های پایانی جنگ
سال ۱۳۶۷ باوجود استقبال فراوان مردم از اهدای خون که از نمونه‌هایی از آن می‌توان به بسیج دانش‌آموزی و نیز دانشجویان دانشکده علوم نظامی ژاندارمری وقت جمهوری اسلامی اشاره کرد، سازمان انتقال خون ایران به‌منظور حفظ آمادگی همیشگی خود، اقدام به تهیه فهرستی از انسان‌های دلسوزی که حاضرند در مواقع اضطراری با اهدای خون خود، جان بیماران و مجروحان را نجات دهند، کرد. همچنین تأسیس و افتتاح پایگاه انتقال خون تهران به‌عنوان بزرگترین پایگاه انتقال خون کشور، یکی از اقدامات شاخص این سازمان در ۲۱ بهمن سال ۱۳۶۷ است.
و اما؛
شعار‌هایی که در طول هشت سال دوران دفاع مقدس توسط روابط عمومی سازمان انتقال خون تهیه می‌شد، به‌وسیله سایر سازمان‌ها و نیز از صداوسیما، با هدف فراخوان هموطنان به اهدای خون برای نجات جان مجروحین جنگی پخش می‌شد. همچنین سازمان انتقال خون ایران در دفاع مقدس همپای رزمندگان دفاع مقدس در کلیه عملیات‌ها، با مدیریتی مستقل از دارو و تجهیزات پزشکی، وظیفه تأمین خون و فرآورده‌های خونی مورد نیاز نیرو‌های عملیاتی را برعهده گرفت.
انتهای پیام/ 113
