به گزارش خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس، جنگ ایران و عراق یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین رخدادهای قرن بیستم محسوب می‌شود. این جنگ در بحرانی‌ترین کانون جهان یعنی خاورمیانه به وقوع پیوست و به مدت هشت سال طول کشید. نبردهای سخت و دشوار نیروهای ایرانی با قوای متجاوز که عمدتاً با پیروزی ایران همراه بود، به تقویت حضور نظامی ابرقدرتها به ویژه آمریکا در خلیج فارس منجر شد.
حضور این نیروها در خلیج فارس و حمایت و پشتیبانی آنان و اکثر کشورهای عربی خاورمیانه از عراق و همچنین نقش خبری - تبلیغی رسانه‌های غربی در همراهی با عراق این جنگ را به مهمترین رخداد یکصد ساله اخیر در جهان تبدیل کرد.
کتاب «جنگ ایران و عراق پرسش‌ها و پاسخ‌ها» نوشته فرهاد درویشی توسط مرکز اسناد و دفاع مقدس منتشر و روانه بازار نشر شده است. این کتاب سوالات کلیدی و مهم در مورد جنگ تحمیلی و دفاع مقدس را پاسخ داده است.
خبرگزاری دفاع مقدس در سلسله مطالبی بخش‌هایی از این کتاب را منتشر می‌کند.
قرارداد ۱۹۷۵ الجزایر درباره چه بود و در چه موقعیتی بین ایران و عراق منعقد شد؟
* اختلافات عراق و ایران همچنان ادامه پیدا کرد و عراق به طور مکرر قرارداد ۱۹۳۷ را نقض می‌کرد. در آذر ۱۳۵۰ عراق مناسبات خود را با ایران قطع کرد و در اتحادیه عرب و سازمان ملل متحد دست به مبارزه شدیدی علیه ایران زد و هزاران ایرانی مقیم عراق را اخراج کرد در سال ۱۹۷۴ دولت عراق از ایران به شورای امنیت شکایت کرد ایران و عراق با وساطت شورای امنیت در ۱۶ اسفند ۱۳۵۲ با آتش بس موافقت کردند؛ و به درگیری‌های پراکنده مرزی خاتمه دادند و در اوت ۱۹۷۴ ملاقاتی بین نمایندگان دو دولت در استانبول به عمل آمد ولی نتیجه‌ای از آن حاصل نشد و برخورد‌های مرزی نیز گاهی تجدید می‌شد، این امر با تشدید مبارزات کرد‌ها علیه دولت عراق مقارن شد که مورد حمایت مستقیم ایران و حمایت غیرمستقیم امریکا قرار داشتند. در فاصله روز‌های ۲۶ تا ۳۰ دی ۱۳۵۳ پس از تجدید مناسبات سیاسی بین دو کشور نمایندگان دو کشور، نمایندگان دو کشور با هم ملاقات کردند و این بار زمینه برای ادامه مذاکرات فراهم گردید.
در اجلاس سران اوپک که ۱۳ تا ۱۵ اسفند ۱۳۵۳ در الجزایر تشکیل گردید، شاه ایران برای نخستین بار شرکت کرد و دو جلسه مذاکره طولانی با صدام حسین انجام داد پس از مذاکرات بین سران دو کشور (گرچه صدام در آن سال‌ها معاون حسن البکر رئیس جمهور عراق بود، اما مرد اول حزب بعث و رژیم عراق محسوب می‌شد)، اعلامیه مشترک ایران و عراق در تاریخ ۶ مارس ۱۹۷۵ (۱۵) اسفند ۱۳۵۳) انتشار یافت.
در این اعلامیه طرفین در مورد اصول ذیل به توافق رسیدند:
۱- دو طرف مرز‌های آبی خود را بر اساس خط تالوگ تعیین میکـنند.
۲- طرفین متعهد شدند که در مرز‌های خود کنترل مؤثر به منظور قطع هرگونه رخنه و نفوذی که جنبه خرابکارانه داشته باشد، اعمال کنند.
۳- طرفین تصمیم، گرفتند پیوند‌های همسایگی و دوستی سنتی را از طریق تماس‌های دائمی تجدید نمایند.
۴- علامت گذاری نهایی مرز‌های زمینی بر اساس پروتکل مورخ ۱۹۱۳ و صورت جلسات تحدید حدود ۱۹۱۴ انجام شود.
در ماده ۱ اعلامیه، عراق می‌پذیرد که خط مرزی تالوگ را به رسمیت می‌شناسد و این یکی از امتیازات مهم اعلامیه الجزایر برای ایران بود، در حالی که به موجب ماده ۲، ایران غیر مستقیم می‌پذیرد که از حمایت کرد‌های بارزانی دست بردارد و با همکاری عراق از نفوذ هر عامل که مزاحمتی برای دو طرف ایجاد کند، جلوگیری نماید. در جهت اجرای مصوبات اجلاس الجزیره، وزیران امور خارجه ایران، عراق و الجزایر چهار بار گرد هم آمدند. نتیجه نشست‌های آنها، امضای عهدنامه مشترک مربوط به مرز مشترک و حسن همجواری بین ایران و عراق در ۲۳ خرداد ۱۳۵۴ بود.
انتهای پیام/ 801
