روایت نوباوه از سختی‌های کار خبرنگاری در جبهه‌/ فریم به فریم تصاویر با قطره قطره خون شهدا گرفته شد

گروه جامعه دفاع‌پرس: «بیژن نوباوه وطن» نماینده فعلی مردم تهران در مجلس شورای اسلامی، یکی از خبرنگاران کهنه‌کار سازمان صدا و سیما است که ماموریت‌های رسانه‌ای متعددی را در دوران دفاع مقدس انجام داد. وی در گفت‌وگو با ویژه‌برنامه «منور» - تولید شده در خبرگزاری دفاع مقدس - به شرح برخی از خاطرات خود پرداخت که مشروح آن‌را در ادامه می‌خوانید؛

دفاع‌پرس: با توجه به اهمیت رخداد‌های دفاع مقدس آیا ما توانسته‌ایم به خوبی آن‌ها را به نسل جوان منتقل کنیم؟

امروز نتوانسته‌ایم حماسه دفاع مقدس را آنگونه که باید تعریف کنیم. همه فکر می‌کنند ذکر ایام جنگ صورت خوشی ندارد؛ درحالیکه جنگ ما چون سراسر دفاع بود، خوشی داشت و دفاع مقدس باید در تاریخ بماند. دفاع مقدس در تاریخ ما تنها جنگی است که در این جنگ، هیچ بخشی از خاک کشورمان جدا نشده است. رزمندگان ما با دستان خالی توانستند در برابر دشمنانی که به روزترین تجهیزات را در اختیار داشتند، ایستادگی کنند و در تاریخ کشورمان ماندگار شوند. در دورانی که می‌شد با یک بمب مملکتی را نابود کرد و در دوران هسته‌ای و تکنولوژی، دچار جنگی شدیم که بعد از جنگ دوم جهانی ۳۰ تا ۴۰ کشور درگیر آن بودند. ما دنبال جنگ نبودیم بلکه به ما حمله شد و ما با تمام توان از کشورمان دفاع کردیم.

ما جنگ تحمیلی را بردیم؛ واقعیت‌های این جنگ باید بازگو کنیم. این امنیتی که امروز در کشور شاهد آن هستیم به همین راحتی به دست نیامده است. این امنیت در هیچ کجای دنیا وجود ندارد. همه آنها را مدیون رشادت و ایثار رزمندگان هستیم. برخی‌ها تصور می‌کنند که ما باید مثل غربی‌ها بشویم، این تصور غلط است. ما باید فرهنگ دفاع مقدس را که برگرفته از غیرت ایرانی است، نشر و تبیین کنیم. 

در زمان جنگ ثبت وقایع خیلی سخت بود، امکانات تصویربرداری و فیلمبرداری مثل امروز نبود. شما امروز از فناوری خوبی برای عکاسی و تصویربرداری برخوردار هستید. در یک هارد یک ترابایتی عکس‌ها و فیلم‌های بسیار زیادی می‌توانید ذخیره کنید، اما ما در دوران دفاع مقدس برای یک نوار بسیار بزرگ داشتیم که ۲۵۰ گرم وزن داشت و نهایتا می‌توانست ۲۰ دقیقه تصویربرداری را ذخیره کند، آن هم به شرطی که سالم باشد. ما باید ده تا نوار را با خود حمل می‌کردیم تا بتوانیم ۲۰۰ دقیقه تصویر ذخیره کنیم. ما در دفاع مقدس کار بسیار سختی برای به تصویر کشیدن وضعیت جنگ داشتیم. قسم می‌خورم تصاویری که امروز شما به آن دسترسی دارید به قطره به قطره خون دست اندرکاران آن زمان گرفته شده است. این درحالی است که شما با دوربین تفن همراه هوشمند خود می‌توانید کار بسیار زیادی با کیفیت بسیار بالا انجام دهید.

دفاع‌پرس: با توجه به فعالیتی که در طول دفاع مقدس داشتید چه صحنه‌ای از حضور زمندگان در عملیات‌های مختلف به یاد دارید؟

من در عملیات بیت‌المقدس نوجوان ۱۱ ساله‌ای به نام وحید را دیدیم که کفش برای او پیدا نمی‌شد و یک کتانی پا کرده بود و بند این کتانی را دور مچ پایش پیچیده بود. این نوجوان ۱۱ ساله تعریف می‌کرد دایی من فرمانده گردان بود و اجازه نمی‌داد من را اعزام کنند، اما من از پشت قطار توانستم سوار شوم. کجای دنیا اینچنین هست؟ باید مردم بدانند چه کسانی در جنگ سینه سپر کردند و در برابر نیرو‌های تا بن دندان مسلح ایستادند و جان‌شان را فدا کردند. 

من چون به‌عنوان خبرنگار در جنگ حضور پیدا کردم از وحید مصاحبه گرفتم و از او پرسیدم پیامی برای مردم داری؟ وحید خیلی مردانه گفت من از دانش‌آموزان می‌خواهم سنگر مدارس را حفظ کنند. بعد از این مصاحبه خندیدم و گفتم تو خودت دانش‌آموز کلاس چهارم هستی. بعد وحید گفت بابا من این‌ها را می‌گویم که پدر و مادر‌ها ناراحت نشوند وگرنه بچه‌ها به جنگ خواهند آمد.

مردم ما بعد از انقلاب اسلامی کاری کردند که در دنیا سابقه ندارد. حسین خرازی یکبار غذای خود را پشت جبهه نخورد و من با چشم خودم دیدم غذا دستش بود. از او خواستم گفت‌وگویی با هم داشته باشیم، اما او گفت من باید غذا را پیش بچه‌ها در خط بخورم. هیچ عیدی را در تهران نبودم، بعد از سوسنگرد با دکتر چمران کنار جاده ایستادیم و از او سوال کردم آقای دکتر الان همه مردم در کنار یکدیگر هستند چرا شما در جبهه هستید؟ شهید چمران گفت من دائما در جنگ بودم و با همسرم قسم خوردیم که در جبهه به شهادت برسیم.

دفاع‌پرس: کدام عملیات را به خوبی به یاد دارید؟

در والفجر ۸ صحنه‌های بی‌نظیری رقم خورد و رزمندگان که بعضی از آنها مسن بودند، حدود ۲۴ ساعت چیزی نخورده بودند و از میان گل و لای عبور کردند. زمانی که به مقر رسیدند بسته‌ای نان لواش دادیم که بعضی از جا‌هایش کپک زده بود. امروز وقتی این فیلم‌ها را نگاه می‌کنم، می‌گویم خدایا این‌ها چه کردند و چه صحنه‌هایی رقم زدند. 

دفاع‌پرس: آیا تاکنون توانسته‌ایم رشادت‌های رزمندگان را به نسل جوان و نوجوان منتقل کنیم؟

امروز بزرگترین دغدغه پیشکسوتان هشت سال دفاع مقدس باید انتقال فرهنگ ایثار و شهادت و روحیه دفاع مقدس و معرفی قهرمانان آن باشد. من در جنگ دیدم که رزمندگان برای دفاع از کشورشان چه‌ها کردند. در عملیات محرم و تنگه ابوقریب، عراق همه چیز را با خاک یکسان کرده بود. یک رزمنده ۱۵ تا ۱۶ ساله دچار موج گرفتگی شد و به شهادت رسید. ساعت روی دستش سالم بود و زمان در حال گذر بود، اما خودش به شهادت رسیده بود. جنگ این بود و رزمندگان ما با سخت‌ترین شرایط جنگیدند. هزاران ساعت باید در مورد تقدس دفاع مقدس صحبت کرد و فیلم ساخت و کتاب نوشت. بعد از شنیدن خبر حضور منافقین در جبهه شمال‌غرب از خوزستان بلادرنگ عازم کرمانشاه شدم. صبح بود که رسیدم. منافقین وارد شهر شده بودند و تعدای از هلی‌کوپتر‌های ما را مورد اصابت قرار داده بودند. بمباران شدید شده بود و ما نیروی متمرکزی در این منطقه نداشتیم و کم‌کم بچه‌های لشکرهای مختلف خود را به آنجا رساندند و توانستند جلوی آن‌ها مقاومت کنند و آن‌ها را شکست دهند. خاویر پرز دکویار دبیرکل وقت سازمان ملل متحد گفت حداقل خسارات ایران از جنگ تحمیلی هزار میلیارد دلار است، اینکه ما می‌گویم چرا وضعیت اقتصادی مملکت هم اکنون اینگونه است، یکی از دلایلش همین هزار میلیارد دلار خسارتی است که در جنگ تحمیلی مستکبران به ما وارد کردند؛ که البته ما معتقدیم که خسارت واقعی حداقل ده برابر این میزان است.

عملیات مرصاد با حمایت صدام انجام شد و جنگنده‌های عراقی از منافقین حمایت می‌کردند. در عملیات مرصاد جنایت منافقین علیه مردم به اوج خود رسید. در شهر «کرند غرب» منافقین بچه‌های بسیجی را که سن و سال کمی داشتند، به شهادت رسانده بودند و پیکر آن‌ها را در خیابان‌ها رها کردند؛ منافقین با گلوله بدن بچه‌ها را تکه تکه کرده بودند و جمع کردن پیکر آن‌ها بسیار سخت بود.

دفاع‌پرس: جنابعالی به عنوان یک رزمنده پیشکسوت چه پیامی برای نوجوانان و نسل امروز دارید؟

فرهنگ دفاع مقدس امروز به جبهه مقاومت منتقل شده و شاهدیم که در غزه مردم همچون مردم هشت سال دفاع مقدس در برابر جنایت‌های رژیم صهیونیستی ایستادگی می‌کنند و قطعا فرهنگ ایستادگی مردم غزه در آینده، برای مستضعفان جهان نقشه راه خواهد بود. نسل امروز باید بروند و در خصوص رزمندگان هشت سال دفاع مقدس مطالعه کنند و ببینند نوجوانان ۱۵ ساله چگونه در برابر رژیمی که توسط بیش از ۴۰ کشور مورد حمایت بود، خود را به تانک‌ها می‌چسباندند تا بتوانند تانک دشمن را به وسیله یک نارنجک متوقف کنند. 

دفاع پرس: از عملیات مهران چه خاطره‌ای دارید؟

آزادسازی مهران کار حاج علی فضلی بود. حاج علی فضلی انسان بزرگی است و مردم باید این فرد بزرگ را بشناسند. بچه‌های رزمنده‌ای که تحت اختیار حاج علی فضلی بودند برای اینکه معبر باز شود با فداکاری عجیبی خود را در میدان مین قرار دادند تا رزمندگان بتوانند عبور کنند. درست حضو ذهن ندارم که دو یا سه گروهان در آن شب داشتند برای این فداکاری بزرگ با یکدیگر دعوا می‌کردند. اعضای هر یک از گروهان‌ها می‌گفتند اینبار نوبت ما است که جان خود را فدا کنیم. بنده چنین فضایی را در عملیات‌های مختلف مانند کربلای یک به چشم دیدم. حاج علی فضلی و دیگر فرماندهان ما در چنین شرایط نمی‌دانستند چگونه این اختلافات بر سر فداکاری را حل کنند.

دفاع مقدس: نظر شما درباره توسعه فرهنگ دفاع مقدس در سطح منطقه چیست؟

ما وقتی شرایط امروز مردم غزه را می‌بینیم، درمی‌یابیم که از ما هم در دوران دفاع مقدس پیش گرفته‌اند. امروز مردم غزه با نام حضرت اباعبدالله (ع) دلشان گرم می‌شود. من چندی پیش ویدئوی صحبت کردن یک دختر ۱۱ ساله را دیدم و بسیار متعجب شدم و فکرکردم که این صحبت‌ها باید صحبت‌های یک پروفسور باشد. این دختر بچه می‌گفت من حاضر در سرزمین خود و مانند بزرگان دینم امام حسین (ع) کشته و شهید شوم اما تن به ذلت ندهم. آدم با چنین حرف‌هایی مو به تنش سیخ می‌شود. مردم غزه امروز ۴۰ هزار شهید داده‌اند. وقتی می‌گوییم فرهنگ دفاع مقدس بسیار غنی است، یعنی همین جلوه‌های آن که امروز در غزه مشهود است. شما مطئن باشد در آینده مکتب و فرهنگ مردم غزه در دنیا نفوذ خواهد کرد چراکه مردم غزه نشان دادند که برای دفاع از سرزمین خود هر کاری که لازم باشد انجام می‌دهند. مردم غزه قطعه قطعه می‌شوند، اما تسلیم نمی‌شوند. این روحیه از کجا آمده است؟ من معتقدم از دفاع مقدس مردم ایران نشأت می‌گیرد.

چه شد که به رغم وضعیت دشوار سلامتی‌تان بار دیگر در انتخابات مجلس کاندیدا شدید؟

من در این دوره انگیزه‌ای برای رفتن به مجلس نداشتم. اما این جمله‌ای که رهبر معظم انقلاب اسلامی فرمودند؛ مبنی بر اینکه ما نزدیک قله هستیم و الان نمی‌توانیم خسته شویم، وقتی این جمله را شنیدم بسیار خجالت کشدیم که کنار بکشم. خانواده‌ام به من گفتند که تو حداقل ۲۰ سال از امام خامنه‌ای کوچک‌تر هستی، ایشان دست از تلاش برنمی‌دارد، پس تو نباید کنار بکشی. اینکه همه می‌خواهند ایثارگری کنند، علتش این است که رهبر انقلاب در مسند رهبری جمهوری اسلامی خستگی‌ناپذیر بوده و بهترین عملکرد را ارائه کرده که حاصل این عملکرد پیشرفت روزافزون ایران اسلامی است. ما یک روزی قرار است بمیریم چه بهتر شرافتمندانه در حین کار و خدمت بمیریم.

انتهای پیام/ 241