به گزارش گروه بینالملل دفاع پرس، عبدالباری عطوان نویسنده و تحلیلگر برجسته جهان عرب در مقالهای در روزنامه رأی الیوم به بررسی دستیابی به آتش بس در سوریه و تاثیر آن بر مواضع کشورهای منطقه بویژه عربستان و ترکیه و موازنه قوا پرداخت و نوشت: آمریکاییها و روسها به توافق برای آتش بس دست یافتند و برخی از جزئیات آن را دیروز اعلام کرد و به در ظاهر به نظر میرسد که این آتش بس همه انتظارات مسئولان سوریه در دمشق را برآورده می کند؛ یعنی تحکیم و تثیبت دستاوردهایی ارتش سوریه در میادین نبرد در مناطق شمال غربی (حلب و ریف آن) و جنوب سوریه (درعا و القنیطره) در هفتههای اخیر.
این درحالی است که به ترکیه و عربستان هم پیمان یکدیگر، چیز اندکی داده شد؛ یعنی نه منطقه حائل ایجاد شد و نه معارضان مسلح به سلاح های پیشرفته نظیر موشکهای ضد هوایی از ریاض دست یافتند و نه تغییری در موازنه قوا در میدان نبرد روی داد و نه نقشه اعزام نیروی زمینی به رهبری آمریکا عملی شد.
روسیه توانست شروط خود را بر آمریکا از جمله مستثنی کردن جبهه النصره از توافق آتش بس و قرار دادن نام آن در کنار گروه داعش به عنوان دو گروه تروریستی را تحمیل کند.
مخالفت دولت آمریکا در فرماندهی نیروهای زمینی برای دخالت در سوریه تحت عنوان جنگ با داعش و مخالفت با مجهز کردن معارضان مسلح به سلاح های پیشرفته - از بیم افتادن آنها در دست گروه داعش و جبهه النصره و گروههای نظیر آنها و استفاده از این سلاحها علیه هواپیماهای مسافربری یا جنگی- چه بسا برای پرهیز از ریشه کن شدن زودهنگام توافق آتش بس و تحریک نکردن سران روسیه صورت گرفت. اظهارات روز دوشنبه مولود چاوش اوغلو این مسئله را تفسیر می کند زیرا وی تاکید کرد که امکان حمله زمینی مشترک ترکیه و عربستان در سوریه در دستور کار نیست. وی افزود: "هرگونه اقدامی در این سمت و سو باید گروهی باشد". این بدان معنا است که واشنگتن توانست دو هم پیمان خود یعنی عربستان و ترکیه را مهار کند.
بی شک، بشار اسد رئیس جمهور سوریه، چه بسا از این تحولات آگاه بود زیرا گفت که "مذاکره یک چیز است و تداوم جنگ علیه تروریسم چیز دیگری. این دو با هم در تضاد نیستند و باید همزان ادامه یابد. از جزئیات اندک درز کرده از توافق آتش بس روشن است که جنگنده های روسیه مورد حمایت نیروهای ارتش سوریه بمباران خود علیه مواضع جبهه النصره و داعش در شرق و غرب سوریه را ادامه خواهند داد و محاصره اعمال شده کنونی علیه اکثر شهر حلب ادامه خواهد یافت.
هنوز فرصت های موفقیت این توافق آتش بس مشخص نیست اما می توان گفت که روسیه و آمریکا بر سر یک دشمن واحد و اهداف مشترک برای مقابله با آن توافق کردند. این دشمن همان داعش و جبهه النصره و گروههای هم پیمان با آنها است.
روی کاغذ می توان اینگونه برداشت کرد که توافق آتش بس می تواند مقدمه یا بسترساز از گیری مذاکرات راهکار سیاسی و اجرای تفاهم نامه های سیاسی وین و ژنو باشد اما باید در صحنه عمل دید که وضعیت چگونه خواهد بود.
مهم این است که همه صحبت ها از تحویل سلاح های پیشرفته به مخالفان مسلح در سوریه یا ائتلاف ها علیه داعش یا مانورهای "رعد شمال" و دخالت زمینی، همه و همه - اگر نگوییم با بالارفتن درجه حرارت جزیره العرب در حال حاضر تبخیر شد- دستکم در یخچال، "فریز" شد.
هر دوی آقایان عادل الجبیر و سرلشکر ستاد احمد العسیری یا دستکم نفر اول نیاز به مرخصی دارند تا غبار این توافق فرو بنشیند و فرصت های موفقیت یا شکست آن مشخص شود.
