به گزارش خبرنگار اجتماعی دفاع پرس،الگوی سالم تفریحات یکی دیگر از سئوالاتی است که امام خامنه ای در قالب سبک زندگی اسلامی،ایرانی آن را مطرح نمودند.
الگوی تفریحات سالم و اوقات فراغت از مولفه های حائز اهمیت و برجسته ای محسوب می شود که همواره در زندگی انسان نقش بسیار برجسته و حائز اهمیتی را ایفا می کند. و به تعبیری می توان گفت همانطور که خوراک،پوشاک و مسکن از نیازهای اساسی انسان به شمار می رود،تفریحات سالم و غنی سازی اوقات فراغت نیز از این قاعده مستثنی نیست و انفکاک آن از زندگی انسان به تدریج منجر به شیوع بحران های روحی و روانی بسیار خواهد شد.
روزمرگی و یکنواختی از شایع ترین عوارض بی توجهی و کم توجهی به تفریح و اوقات فراغت است و به عبارتی ،اوقات فراغت عرصه ای است که انسان با بهره مندی بهینه از آن،آمادگی مجدد روحی،روانی و جسمی لازم را برای آغاز فعالیت دوباره باز می یابد.
اهمیت اوقات فراغت و لزوم لحاظ کردن الگوی تفریحات سالم آنچنان از درجه اهمیت برخوردار است که امام خامنه ای به عنوان یکی از موارد مطروحه که ضرورت پرداختن به آن احساس می شود در حوزه سبک زندگی اسلامی به آن اشاره داشتند.
نقش تفریح و اوقات فراغت در شکوفایی و بالندگی انسان
کیومرث شرافتی،جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی در گفتگو با خبرنگار دفاع پرس در تشریح نقش اوقات فراغت و تفریحات سالم در زندگی انسان اظهار داشت:بعد از تعلیم،تربیت و آموزش به عنوان یکی از ارکان اصلی رشد و تعالی انسان،اوقات فراغت مولفه ای برجسته در هدایت انسان به سمت رشد،بالندگی و شکوفایی محسوب می شود.
وی افزود:اوقات فراغت و الگوی تفریح سالم به تنهایی می تواند یکی از ارکان تاثیر گذار برای انتقال مفاهیم دینی،فرهنگی و آموزشی به شمار رود.
شرافتی گفت:آنچه که در بحث اوقات فراغت و تفریحات سالم از نمود شاخص و برجسته ای برخوردار است مشمول زیرساخت ها،امکانات و برنامه ریزی مدون و اصولی می شود.
این جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی عنوان کرد:در واقع امر،بدون تامین الزامات لازم و طرح و برنامه نمی توان اوقات فراغت را آنطور که شایسته و سازنده است غنی ساز کرد و در جهت بارورتر کردن آن گام برداشت.
از بی برنامگی در اوقات فراغت تا نفوذ فرهنگی دشمن
حمید فرج الهی،کارشناس و پژوهشگر امور اجتماعی در گفتگو با خبرنگار دفاع پرس،با اشاره به لزوم توجه هرچه بیشتر به اوقات فراغت عنوان کرد:یکی از ابزارها و تاکتیک های دشمن در عرصه نفوذ فرهنگی به اوقات فراغت معطوف می شود.
وی افزود:به عبارت دیگر می توان گفت دشمن برای ایجاد انحراف و سوق دادن جامعه به هدف و سمت و سوی مورد نظر خود،برنامه ریزی پیچیده و منظمی را طراحی کرده که بخشی از آن در اوقات فراغت جوانان و نوجوانان عملیاتی می شود.
این پژو هشگر اجتماعی تصریح کرد:شبکه های مجازی و اجتماعی و ماهواره ها از ابزارهای قدرتمند دشمن است که بخش قابل توجهی از اهداف خود را از طریق این دو تجهیزات و فناوری پیگیری می کند که بصورت طبیعی عمده استفاده آن در زمان فراغت ما به عنوان جامعه هدف اصلی معاندان است زیرا بطور طبیعی عموما در زمان کارو فعالیت میزان استفاده از موارد مذکور بسیار معدود و محدود خواهد بود.
وی افزود:اگر به ساعات پخش برنامه های شبکه ماهوارهای توجه شود به خوبی در می یابیم که تمرکز اصلی شبکه های معاند در ساعات شامگاهی است که مخاطبان با فراغت از فعالیت های روزمره با چنین امکاناتی ارتباط برقرار می کنند.
برنامه محوری،ضرورتی اجتناب ناپذیر در دفع هجمه فرهنگی دشمن
فرج الهی با بیان لزوم طراحی نقشه راهی جامع درعرصه فرهنگی برای مقابله با تحرکات و دسایس شوم دشمن که عمدتا از طریق چنین حوزه هایی پیگیری و عملیاتی می شود،عنوان کرد:شاداب سازی،به روز بودن،نیازسنجی و تنوع از مولفه های اساسی در جذاب سازی برنامه های فرهنگی محسوب می شود که با اتکای به آن می توان دایره وسیع تری از مخاطبان را مجذوب برنامه های تنظیم و تدوین شده نمود.
وی افزود:هدایت و آگاهی سازی در چارچوب برنامه های فرهنگی بر عمق نفوذ و پذیرش آن از سوی جامعه هدف می افزاید ودر چنین شرایطی است که علاوه بر آگاهی بخشی و آگاهی سازی جوانان و نوجوانان به تهدیدات پیش روی آنها، می توان مسیر تعالی،شکوفایی و رشد و بالندگی را با سرعت و شتاب هر چه بیشتری پیمود.
جایگاه اوقات فراغت در مکتب اسلام
امیر منورزاده،کارشناس ارشد معارف اسلامی و پژوهشگر دینی در گفتگو با خبرنگار دفاع پرس در خصوص جایگاه اوقات فراغت در دین و مکتب مبین اسلام و ضرورت شادی آفرینی در اوقات فراغت و تفریحات سالم عنوان کرد:وجود آیات متعدد در قرآن کریم،سخنان پیامبر(ص)احادیث و روایات ائمه معصومین(ع)و بطور کلی متون دینی موید اهمیت این موضوع در اسلام است.
وی افزود:در خصوص شور،نشاط،سُرور و جایگاه آن درتعالیم دینی اسلامی همین بس که مفهوم شادی 25 مرتبه با الفاظ مختلف در قرآن کریم بیان شده و در موازین اسلامی کسانی که موجبات دلخوشی،شادکامی و فراغت سالم جوانان را فراهم می آورند،ستایش شده اند.
منورزاده گفت:انسان موجودی است که از دو بُعد،جسم و روح پدید آمده و هر کدام نیازها و آسیب های خاص خودش را دارد و همانگونه که بدن انسان به انواع غذاها احتیاج دارد،روح آدمی نیز به شادابی و تفریحات سالم نیازمند است.
این پژو هشگر دینی گفت:حضرت امیرالمومنین(ع)می فرمایند:شادی،روح انسان را باز و نشاط را بر می انگیزاند و غصه نفس انسانی را در فشار قرار داده و در حصر نگاه می دارد.
وی افزود:بسیاری از گناهان در اوقات فراغت انجام می شود و این امر ضرورت برنامه ریزی برای غنی سازی اوقات فراغت را بیش از پیش ضروری می کند.
کارشناس ارشد معارف اسلامی گفت:در چنین شرایطی نقش رسانه ها،صدا وسیما، فرهنگسراها، وزرات ورزش و جوانان،مدارس،دانشگاه ها،بسیار نافذ و برجسته است و با تنظیم و طراحی برنامه های فرهنگی و مشارکت بخش خصوصی برای سرمایه گذاری می توان به توفیقات بسیار شایسته و برجسته ای دست یافت.
منورزاده گفت:البته در این عرصه نباید از همسویی،هماهنگی و همگرایی بین دستگاهی به سادگی گذشت،زیرا صرفا با برنامه ریزی مطلق نمی توان به اهداف مورد نظر در این عرصه نائل شد.
وی افزود:مدیریت جزیره ای در برنامه ریزی های تفریحی و غنی سازی اوقات فراغت بعضا ثمره ای جز اتلاف وقت و انرژی نخواهد داشت زیرا برخی از برنامه های فرهنگی و تفریحی در مقابل یکدیگر قرار می گیرند و به نوعی یکدیگر را خنثی می سازند.
منورزاده گفت:برای ارائه الگوهای مناسب و موثر برای نوجوانان و جوانان باید اتحاد و یکپارچگی بین دستگاهی به نحو منسجم تری پیگیری و عملیاتی شود.
کارشناس ارشد معارف اسلامی در تشریح الزامات تامین و ارائه برنامه های موثر و سازنده درعرصه اوقات فراغت مطابق آنچه که مقام معظم رهبری در منویات خویش در سبک زندگی اسلامی مطرح کرده اند،اظهار کرد:جلوگیری و پیشگیری از رسوخ و نفوذ سبک و اندیشه غربی در برنامه های تفریحی از ضروریات این عرصه حساس و خطیر است که در صورت لحاظ کردن شاخص ها و ارکان اصیل اسلامی می توان به نحو شایسته ای مصونیت لازم را در آلودگی اوقات فراغت به فرهنگ غربی میسر و فراهم ساخت.
وی در تشریح ویژگی های تفریح و اوقات فراغت از نگاه اسلامی به عوامل ذیل اشاره کرد:قرار داشتن در چارچوب شرع،اخلاق و قوانین اسلامی،برخورداری از فواید عقلی،وجود تعادل و پرهیز از افراط و تفریط،عدم زایل شدن عقل،تقویت ابعاد جسمانی و روحانی انسان و تعالی بخشی از نمونه مولفه های اساسیِ تفریح و اوقات فراغت اسلامی محسوب می شود که با تکیه بر آن می توان به دستاوردهای سازنده ای در این عرصه دست یافت.
منورزاده یادآور شد:تحقق اهداف فوق با بهره گیری از کارشناسان زبده و متخصص در حوزه فرهنگی و اسلامی محقق می شود و امید آن می رود با تامین زیرساخت ها،مشورت و هم اندیشی و تلاش مستمر،بستر و زمینه تفریحات و اوقات فراغت با الگوهای مناسب تری در جامعه تقویت شود که در چنین شرایطی،پویای،بالندگی و نشاط هر چه بیشتری در جامعه ایجاد خواهد شد که از ثمرات آن کلیت و تمامی آحاد جامعه بهره مند خواهند شد.