به گزارش خبرنگار اجتماعی دفاع پرس، بدون شک در سیر مطالعاتی ناهنجاری ها و تهدید های اجتماعی ایران،طلاق در کنار بیکاری و اعتیاد،در صدر قرار دارد،اگر روزی طلاق بیشتر در کلانشهرهای کشور مشاهده می شد،اما امروز شاهد هستیم که دور افتاده ترین مناطق و شهرستان های ایران را نیز با خود درگیر ساخته است و حتی روستاهای این مرز و بوم نیز از سونامی طلاق مصون نمانده اند.
علل و عوامل بسیاری از سوی کارشناسان ذی ربط در ظهور و بروز و تشدید طلاق مطرح شده ،اما در این گزارش در نظر داریم نقش فضای مجازی و شبکه های اجتماعی را در افزایش طلاق مورد بررسی قرار دهیم.
البته در این میان بعضا انتشار آماری غیر کارشناسی و هیجانی و توام با سیاه نمایی نیز مشاهده می شود، اما فارغ از آمار و ارقام غلو آمیز،شکی نیست که طلاق یکی از اصلی ترین تهدیدات اجتماعی حال حاضر کشور محسوب می شود.
اعتیاد،فقر،بیکاری،عدم فراگیری و آشنایی با فنون مهارت های زندگی،از نمونه مواردی به شمار می رود که همواره به عنوان دلایل طلاق در طول سالیان اخیر مطرح بوده،اما اخیرا در این لیست نگران کننده،شبکه های اجتماعی نیز خودنمایی می کند.
بدون شک اصل و ذات فناوری های اینچنینی مطرود و مذموم نیست،زیرا امروز تکنولوژی مذکور گامی موثر و تعیین کننده درافزایش ارتباطات و سرعت انتقال مطالب واخبار به شمار می رود،اما این فناوری،همچون بسیاری از پیشرفت های علمی،تکنولوژیک دیگر دنیا،دارای آسیب ها و مخاطرات خاص به خود است،پیامدهایی که حالا گریبانگیر بخش ها و لایه هایی از طبقات اجتماعی ایران شده است.
یکی از موارد تامل برانگیز و نگران کننده در خصوص این پدیه شوم به رشد آمار طلاق در شهرستان ها باز می گردد،پیش از این شاهد آماری نگران کنده از رشد و شیوع پدیده طلاق در مناطق و کلانشهرهایی همچون استان های البرز و تهران بوده ایم.
آمار بیش از 13 درصدی طلاق در سال نخست ازدواج زوجین و یا ختم شدن قریب به هر سه ازدواج به یک طلاق از نمونه اعداد و ارقام نگران کننده ای به شمار می رود که موید رشد تصاعدی این امر نامیمون است.
رشد آمار طلاق در مناطق و استان های محروم در سال جاری موید لزوم توجه هرچه بیشتر مسئولان به این ناهنجاری اجتماعی است.
رشد بیش از 4 درصدی طلاق
غلامرضا صدیق وند،آسیب شناس و کارشناس امور اجتماعی در گفتگو با خبرنگار دفاع پرس،اظهار داشت:طبق آمار منتشر شده در سال جاری،طلاق در استان هایی همچون گیلان،خراسان رضوی،کرمانشاه و...با رشد قابل توجه طلاق همراه شده اند.
وی افزود:بر اساس آمار منتشر شده از سوی سازمان ثبت احوال ،در 9 ماه ابتدایی سال 122،1394هزار و 340 واقعه طلاق در کشور به ثبت رسیده ، این در حالی است که رقم مذکور در مدت مشابه سال گذشته به 117 هزار و 384 طلاق می رسیده و به تبع آمار فوق نشان دهنده رشد بیش از 4 درصدی طلاق در مقایسه با سال گذشته در کشور است که امری بسیار نگران کننده محسوب می شود.
صدیق وند گفت:تقریبا اکثریت قریب به اتفاق کارشناسان و صاحب نظران مسائل اجتماعی معتقدند،نقش فضای مجازی در تشدید طلاق بسیار جدی و غیر قابل انکار است.
وی افزود:شیوع استفاده از فناوری فضای مجازی و افراط در آن باعث ایجاد نوعی شکاف نرم و نامحسوس میان اعضای خانواده شده که این امر بسیار مخرب و زیان بار است.
این کارشناس مسائل اجتماعی عنوان کرد:با دقت نظر در محافل خانوادگی به روشنی مشاهده می کنیم ، اعضای یک خانواده در شرایطی که در زیر یک سقف و کنار یکدیگر قرار دارند اما هر کدام به نوعی درگیر شبکه های مجازی و گوشی همراه خود هستند.
صدیق وند گفت:همین امر کافی است تا سنگ بنای شکاف و فاصله میان اعضای خانوارها تشدید شود و به واقع به تدریج رابطه عاطفی و تعاملات و مراودات میان اعضای خانواده تحت الشعاع قرار گیرد.
وی افزود:گاه با مشاهده رسم و رسوم و عرف خانوارهای سنتی در می یابیم که بسیاری از رفتارها و شیوه های ارتباطی مرسوم و معمول در گذشته،باعث استحکام ارتباطات خانواده می شده است.
این کارشناس مسائل اجتماعی گفت:به عنوان مثال،حضور تمامی اعضای خانواده بر سر سفره در خانوارها یک ضرورت بود و این سنت در تقویت برقراری ارتباطات میان خانواده نقش بسزایی ایفا می کرد.
وی افزود:بسیاری از ناراحتی ها،افسردگی ها،مشکلات روحی و روانی در چنین محافلی،رصد و پیگیری می شد اما در شرایط کنونی جامعه و با ورود فناوری ها و شبکه های اجتماعی این ارتباطات کمرنگ شده است.
صدیق وند گفت:البته این تبعات و عوارض به معنای ماهیت مخرب شبکه های اجتماعی و فضای مجازی نیست،بلکه ایراد و نارسایی عمده در استفاده ناصحیح از تکنولوژی و فناوری مذکور از سوی برخی افراد و طیف های اجتماعی است.
لزوم آموزش مدیریت بحران در بین زوجین
حمید مصطفوی،روانشناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی در گفتگو با خبرنگار دفاع پرس در تشریح شیوع پدیده طلاق در استان ها و شهرستان های ایران گفت:یکی از اصلی ترین علل این ناهنجاری،عدم فراگیری مدیریت بحران و مهارت های زندگی در میان زوجین است و همین نقصان و خلا آموزشی کافی است تا بنیان خانواده ها با بروز کوچکترین تنش،تناقض و معارضه ای سست شود ودر آستانه فروپاشی قرار گیرد.
وی افزود:در خلا و فقدان چنین مهارت هایی،ماهواره ها،شبکه های اجتماعی و فضای مجازی،بستر ساز شکاف و انفکاک های هر چه بیشتری میان زوجین و جوانان می شود.
مصطفوی گفت:بسیاری از ارتباطات نامتعارف امروزی در شبکه های اجتماعی و فضای مجازی شکل می گیرد و همین امر کافی است تا جوانانی که از لحاظ پایه های اجتماعی،عقیدتی و ارزشی دچار سستی ها و نقصان هایی هستند،به سادگی دستخوش امواج غیر قابل مهار فضاهای اینچنینی شوند.
این روانشناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی با اشاره به لزوم فرهنگ سازی و آموزش های هر چه بیشتر در مدارس،رسانه ها عنوان کرد:اصلی ترین راهکار برون رفت از چنین بن بستهای اجتماعی و اخلاقی به فرهنگ سازی و آموزش باز می گردد و به واقع در سایه آموزش است که معنویات،روحیات وداشته های علمی و ذهنی افراد،غنی و بارورتر می شود.
وی افزود:تکنولوژی و فناوری،مرز و حصار نمی شناسد و به سرعت مرزهای پیش روی خود را در می نوردد و پشت سر می گذارد و در چنین شرایطی فرهنگ سازی و آموزش متضمن مصونیت در برابر چنین موج های سهمگینی خواهد بود.
مصطفوی گفت:اگر امروز استان های متعدد کشور همچون کرمان،زاهدان و...با افزایش آمار طلاق مواجه شده ،ناشی از تغییر سبک زندگی در جامعه است ودر صورت عدم اتخاذ تدابیر و برنامه ریزی های هوشمندانه،در آینده شیب آمار طلاق با افزایش هر چه بیشتری همراه خواهد شد.
روانشناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی یادآور شد:تقویت بنیه اقتصادی،غنی سازی اوقات فراغت،بهره گیری از کلاس ها و دوره های مشاوره و پرهیز از نگاه هیجانی در انتخاب همسر از مولفه هایی است که در مهار معضل طلاق در اقصی نقاط این مرز وبوم و کشور موثر خواهد بود.