گروه اجتماعی دفاع پرس -لیلا سبزه علی: زنانی که در برابر کشف حجاب دوره رضاخان مقاومت کردند و بعضا عده ای تا سال ها از خانه بیرون نیامدند؛زنانی که در دوران دفاع مقدس در خط مقدم جنگیدند و نیز آنان که پا به پای مردان طعم اسارت را چشیدند وپس از جنگ تحمیلی بازماندگان دوران دفاع مقدس که اطرافیان و همسران خود را در جنگ از دست داده بودند فرزندان خود را به بهترین شیوه تربیت کردند اما چه اتفاقی درلایه های زیرین این نسل و نسل پس از آن افتاده که آسیبهای اجتماعی رنگ باخته اند ؛رنگی که به مرور زمان پررنگ تر شده و خانواده ها را پاسوز کرده .مگر همین زنان نبودند که النگوهای طلای خود را می فروختندو در پشت جبهه مربا می پختند ؟اما چرا فروش النگوهای امروز خرج مواد مخدر می شود ؟چرا الگوهای رفتاری به سمت روشنفکری های خود ساخته رفته ؟
اعتیاد به مواد مخدر یکی از انحرافات شایع عصر حاضر است که سالانه قربانیان بی شماری میگیرد و آسیبی جدی بر پیکر خانواده و جامعه وارد می کند. هرچند اعتیاد به مواد مخدر در بین مردان بیش از زنان است، اما در چند سال اخیر، نرخ اعتیاد زنان به علل مختلفی افزایش یافته است.
اعتیاد به مواد مخدر یکی از معضلات اصلی جامعه جهانی است. آمار رو به افزایش مصرف مواد مخدر در دنیای کنونی به گونه ای است که یکی از سم شناسان معروف دنیا به نام لودوینگ می گوید: «اگر غذا را مستثنی کنیم، هیچ ماده ای در روی زمین نیست که به اندازه مواد مخدر این چنین آسان وارد زندگی ملت ها شده باشد».
مساله اعتیاد زنان از منظر اجتماعی کمی حادتر به نظر می رسد؛چراکه ازدیدگاه های نظری از جمله انتقال فرهنگی ، برچسب زنی و.... مساله اعتیاد مشکل فردی نیست ،بلکه اجتماعی است.
پدیده اعتیاد در میان زنان نیز همچون عارضه ای فردی، خانوادگی و اجتماعی مطرح می باشد و دارای ابعاد پیچیده و چندگانهای است؛ بدین جهت بررسی های جامعه شناختی، روانشناختی، اقتصادی... در راستای شناسایی علل و عوامل این معضل و یافتن راهکارهای مؤثر جهت پیشگیری، مقابله و درمان ضروری است.
بیشتر مبتلایان به این معضل لاینحل تحصیل کرده اند، به طوری که مصرف سیگار در میان دختران دانشجو در حال تبدیل شدن به فرهنگ غالب شده است!!! . از نظر زنان و دختران سیگاری، مصرف سیگار نشانه تشخّص، امروزی بودن، برابری بین زن و مرد، عامل جلب توجه و نیز وسیله جلب رضایت برای ورود به برخی گروه های دوستی پسران است.
سن، یکی از عواملی است که در نوع رفتار و افعال انسان تأثیر بسزائی دارد، افراد در دوره های سنی متفاوت دارای شخصیت های متفاوتی هستند. هر یک از این دوره های سنی، زمینهای را برای انجام رفتاری خاص فراهم میکند. یکی از حساس ترین و مهم ترین دوره های سنی،مرحله نوجوانی و جوانی است ، تحقیقات نشان میدهد ، درسنین بالاتر گرایش به مواد مخدر کاهش مییابد.
سطح تحصیلات
بین سطح تحصیلات، با گرایش به مواد مخدر همبستگی وجود دارد.عامه مردم براین باورند با افزایش سطح تحصیلات، از میزان معتادان کاسته می شود در حالی که آمار نشان می دهد ، تحصیلات اکثر معتادان در حد لیسانس است که آسیبی بزرگ به جامعه تحصیلکرده وارد شده به طوری که با مراجعه به زندان ها معمولا افراد را با عناوین دکتر و مهندس خطاب می کنند که نشانه خوبی نیست ؛چراکه هرروزه این آمار رو به فزونی رفته و آسیبی بزرگ بر پیکره خانواده های آینده و حتی فعلی وارد کرده است.
خانه داری دیگه مد نیست!!
تحقیقات نشان می دهد ، نارضایتی شغلی ، موجب ناراحتی و خستگی فرد شده و او را وادار می سازد تا برای فرار از این مشکلات، به مواد روی آورد. امروزه به دلایل مختلف، وظیفه خانه داری و تدبیرامور منزل از سوی برخی افراد، عملی بی ارزش شمرده میشود که افراد فاقد توانایی های شغلی، وقت خود را صرف آن میکنند این تفکر رضایت زنان را نسبت به نقش خانه داری، کمتر میکند، به طوری که آن را رفتاری تکراری و خسته کننده میشمارند، لذا برای رهایی از عوارض آن، به مصرف مواد مخدر گرایش پیدا میکنند.
زنان برخلاف مردان به جهت نظارت بیشتر از سوی اعضای خانواده و خویشتن داری ذاتی، کمتر کارهای آسیب زا و خطرناک انجام میدهند. از این رو بین آمار زنان و مردان معتاد تفاوت معناداری وجود دارد. عامل اصلی این موضوع به اعتیاد همسر بازمیگردد.
بی پولی اعتیاد می آورد!!
اعتیاد زنان، معضلی چند وجهی است و عوامل متعددی نظیر علل فردی، خانوادگی و اجتماعی در بروز و اشاعه آن مؤثر است.
یک بخش از عوامل مؤثر در مصرف مواد مخدر علل فردی است. نتایج یک پژوهش در خصوص شناسایی عوامل اعتیاد زنان، در بخش بررسی عوامل فردی، کاهش دردهای جسمانی ، کسب لذت ، کنجکاوی و کمبودهای عاطفی گزارش شده است.
یکی از بزرگترین دلایل گرایش زنان و دختران به اعتیاد ضعف اقتصادی که بعضا منجر به مسایل روحی و روانی می شود؛ازجمله افسردگی های چند قطبی که در این حالت شخص دچار خود کم بینی ، استرس و بعضا به فکر خودکشی می افتد و برای برون رفت از این فضا درگیر داروهای آرامبخش می شود.
پس ازعادت به داروها ؛فرد بنده داروها شده و انتظار بندگی در سطح بالاتررفته و گرایش به سمت اعتیاد آن هم از نوع صنعتی میرود ؛چراکه با استفاده در دفعات نخست به فرد احساس قدرت و شعف می دهد و همچنین خوش اندامی را در بین زنان تقویت می کند که یکی از بزرگترین معضلات در میان زنان و دختران جوان شده است.
برخی از کارشناسان و آسیب شناسان بر این باورند که با بالا رفتن سن ازدواج و ناراحتی های پنهان روانی ناشی از از این معضل اجتماعی، گرایش به سمت اعتیاد بالاترمی رود ضمن اینکه ضریب اعتماد خانواده ها به دختران بالاتر می رود بعضا نظارت ضعیف تر شده و بستربرای گرایش به طبع بیشتر خواهد شد.
دفتر فالگیریا فروش مواد!!
به تازگی آمار فالگیران در کلانشهر تهران بسیار بالا رفته و عموما در دفاتری که به عنوان مزون ، دفاتر مشاوره و یا باشگاه ها ی ورزشی و ... فعالیت می کنند رد و بدل مواد مخدر به سهولت صورت می گیرد و تحت عنوان ژست روشنفکری بروز و ظهور می کند که متاسفانه از سوی پلیس اماکن نظارت دقیقی نمی شود.
عطاریه یا ساقی!!
برخی از داروخانه های گیاهی منبع پخش مواد مخدر به مشتریان خاص خود هستند که بعضا در کنارآن مشروبات الکلی هم به چشم می خورد. ناگفته پیداست اغلب مشتریان بانوانی هستند که از داروهای شیمیایی مسکن نتیجه ندیدند و ناخواسته درگیر مخدرهای گیاهی که یکی از نمونه های مشهود آن قرص برنج است،می شوند.
ریشه اعتیاد برخی از زنان پایین بودن سطح شناخت نسبت به مشخصات مواد مخدر و پیامدهای ناگوار مصرف آن، است. بسیاری از افراد به جهت عدم اطلاعات کافی از عواقب مصرف مواد و زودباوری و ارضای حس کنجکاوی، به استعمال مواد مخدر روی می آورند، این مسأله در بین جوانان، خصوصاً جوانان باهوش، حادتر است.
وابستگی ای از نوع نابودی
بین اعتیاد با زمینه های شخصیتی افراد همبستگی وجود دارد. افرادی با روحیات ضعیف، زودباور، کم طاقت در برابر مشکلات، سرخورده، فاقد اعتماد به نفس، هیجانی و... بیشتر در معرض خطر ابتلا قرار دارند.
امروزه متأسفانه جوانان درصددند به جای رسیدن به لذت های پایدار، از ابزارهای نامشروع و راههای میان بُر برای رسیدن به لذت ها و خوشی های آنی و گذرا استفاده کنند، در حالی که این مسأله به جهت پیامدهای ناگوار آن، در شریعت مورد مذمت قرار گرفته است.مصرف تفننی مواد مخدر افزایش یافته و تعداد زنان زندانی به جرم مصرف و توزیع مواد مخدر زندانی هستند.
یکی از عوامل عمده ارتکاب رفتارهای انحرافی نظیر اعتیاد، احساس تنهایی است؛ به طوری که بعضی روانشناسان، اعتیاد را بیماری تنهایی می دانند. افرادی که ارتباط مستحکمی با دیگران (خانواده، دوستان، بستگان) ندارند و همیشه احساس تنهایی کرده و سعی می کنند برای فراموشی شکست و ناکامی خود درعشق و رهایی از غم ها و غصه ها، به مواد تخدیر کننده روی آورند و بدون در نظر گرفتن عواقب منفی و ناگوار آن، لذتهای آنی را جایگزین آن کنند.
تجاوز به زنان زمینه ساز اعتیاد
برخی از محققان در تحقیقات خود به این نتیجه رسیده اند که سابقه تعدی جنسی و فیزیکی درزنان و دختران، می تواند زمینه ساز گرایش به مصرف مواد مخدر باشد. زنان و دخترانی که مورد تعدی جسمی و جنسی قرار گرفته اند، 4 برابر زنان دیگر به سوی اعتیاد کشیده شده اند که منجر به بالا رفتن آمار خودکشی شده است.
