به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، سردار سرتیپ بسیجی «بهمن کارگر» رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت، امروز (یکشنبه) در مراسم گرامیداشت «روز جهانی موزه‌ها» که در موزه ملی ایران برگزار شد، ضمن گرامیداشت روز جهانی موزه‌ها و هفته میراث فرهنگی، با طرح این سوال که، چرا موزه تأسیس می‌کنیم؟ اظهار داشت: موزه‌ها باید مخاطب‌محور باشند، زبان امروز را بفهمند، و بتوانند با جامعه، به‌ویژه نسل جوان، ارتباط عمیق برقرار کنند.
سردار کارگر با اشاره به ضرورت روزآمدسازی موزه‌ها در حوزه فناوری، گفت: موزه‌های ما نبایداز تحولات فناورانه عقب بمانند؛ امروز سطح دانش فناورانه‌ی دانش‌آموزان از برخی معلمان فراتر رفته است و اگر ما نتوانیم جذابیت لازم را در حوزه آموزش ایجاد کنیم، بخش بزرگی از ظرفیت انتقال مفاهیم فرهنگی و تاریخی را از دست می‌دهیم.
موزه‌ها باید به کانون‌های فرهنگی و پاتوق‌های اجتماعی تبدیل شوند
رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت بیان داشت: امروزه موزه‌ها در آموزش و فرهنگ‌سازی پیشگام و به رقیبی جدی برای مدارس و مراکز آموزشی تبدیل شده‌اند؛ در ایران نیز این ظرفیت وجود دارد که موزه‌ها به کانون‌های فرهنگی و پاتوق‌های اجتماعی تبدیل شوند.
سردار کارگر افزود: موزه‌ها از قوی‌ترین انواع رسانه‌ها محسوب می‌شوند، چراکه به دلیل مکان‌مند بودن، عمق و ماندگاری تأثیرگذاری آنها بیشتر از سایر رسانه‌هاست؛ آنها می‌توانند هم‌زمان کانونی برای نشاط و آموزش شهروندی باشند.
وی خاطرنشان کرد: مؤسسه بین‌المللی موزه‌ها (ایکوم) امسال را به‌دلیل قدرتی که موزه‌ها در فرهنگ‌سازی و جریان‌سازی دارند، به نام «سال قدرت موزه‌ها» نام‌گذاری کرده است.
رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت، تصریح کرد: موزه‌های امروزی بیش از آنکه بر محور آثار فعالیت کنند، برنامه‌محور شده‌اند و با برنامه‌های متنوع، خود را به پاتوق‌هایی فرهنگی در شهر‌ها و کشور‌ها بدل کرده‌اند.
افزایش معنادار موزه‌های صهیونیستی و یهودی در جهان
سردار کارگر با بیان اینکه، افزایش معنادار تعداد موزه‌های صهیونیستی و یهودی در جهان، نشان‌دهنده درک آنها از قدرت موزه‌هاست، گفت: موزه‌های دفاع مقدس ما نیز می‌توانند به سنگر‌ها و پاتوق‌های جنگ نرم تبدیل شوند؛ لذا فرهنگ دفاع مقدس می‌تواند تمدن‌ساز بوده و تمدن نوین اسلامی را رقم بزند که در این مسیر، موزه‌های دفاع مقدس به‌مثابه موتور‌های مولد این جریان عمل می‌کنند.
رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت تصریح کرد: محتوای غنی، حقیقی، تأثیرگذار، جذاب و ماندگار، چالش اصلی موزه‌های دفاع مقدس است؛ اگر ساختمان و تجهیزات موزه‌ها را سخت‌افزار بدانیم، محتوا نرم‌افزار آنهاست که اهمیت بالاتری دارد.
وی با اشاره به اینکه، سازمان موزه‌ها باید با استفاده از جوانان انقلابی و خلاق، محتوایی متناسب با فرهنگ دفاع مقدس تولید کند، اظهار داشت: این محتوا باید کلیشه‌های رایج را شکسته و گفتمانی نو بر پایه ارزش‌های اسلامی، انقلابی و متناسب با علائق نسل جوان ارائه دهد؛ نوجوانان و جوانانی که دوران دفاع مقدس را تجربه نکرده‌اند، مخاطب اصلی موزه‌های دفاع مقدس هستند، از این‌رو موزه‌ها باید پیامبران انتقال این حماسه عظیم به نسل جدید باشند.
سردار کارگر ادامه داد: طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی، دفاع مقدس گنج است و موزه‌های دفاع مقدس گنجینه حفاظت، نه فقط از آثار بلکه مفاهیم دفاع مقدس نیز هستند، از این‌رو موزه‌های نسل جدید برخلاف موزه‌های گذشته از مفاهیم نیز حفاظت می‌کنند.
رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت، بیان داشت: موزه‌های دفاع مقدس محمل انتقال فرهنگ و پیام ایثار و شهادت و بالاتر از اینها، بستر تداوم فرهنگ اصیل انقلاب اسلامی هستند.
موزه مکانی برای صادرات فرهنگ است
سردار کارگر با تاکید بر اینکه، موزه‌های دفاع مقدس باید فراتر از اشیاء و آثار دفاع مقدس، ساز و کار‌های حفاظت از مفاهیم و ارزش‌های انقلاب و دفاع مقدس را فراهم آورند، گفت: موزه به تعبیر بین‌المللی آن، جای حفاظت و معرفی ارزش‌هاست؛ لذا در موزه‌های دفاع مقدس حفظ، آشکارسازی و معرفی ارزش‌ها حائز اهمیت است و باید بدانیم حفاظت، صرفا به معنی نگهداری نیست، بلکه تداوم این مفاهیم در امروز و آینده مهم‌ترین رسالت موزه‌های دفاع مقدس است.
وی تصریح کرد: موزه مکانی برای صادرات فرهنگ است؛ صدور ارزش‌های انقلاب از موزه‌ها می‌تواند اتفاق بیفتد و هر بازدیدکننده‌ای می‌تواند بعد بازدید از موزه یک سفیر فرهنگی به شمار آید.
رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت، بیان داشت: ما در موزه‌های دفاع مقدس باید کادرسازی کنیم و جذب حداکثری داشته باشیم؛ موزه دفاع مقدس جایی است که آدم، خنثی بیاید و معتقد بیرون رود، آدم خاکستری بیاید و آدم سفید بیرون رود؛ بنابراین رویکرد موزه‌های ما باید در جهت دغدغه رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر «جذب حداکثری» باشد.
سردار کارگر ادامه داد: برخلاف گذشته که موزه‌ها محل نگهداری پدیده‌های خارج شده از چرخه زندگی بودند، امروزه به محل ترویج، فرهنگ‌سازی و تداوم پدیده‌هایی تبدیل شده‌اند که موضوع موزه هستند.
وی تصریح کرد: موزه‌های دفاع مقدس باید متناسب با مفاهیم عمیق انقلاب، دفاع مقدس و فرهنگ شیعی، بومی‌سازی شده و فضای حاکم بر آنها باید جهادی، حماسی، عاشورایی و معنوی باشد.
فضای موزه‌ها باید متاثر از فرهنگ اصیل ایرانی - اسلامی باشد
سردار کارگر با بیان اینکه، احیا و استفاده از هنر‌های اصیل ایرانی - اسلامی و بهره‌گیری از فناوری‌های روز، مانند «هوش مصنوعی» و «واقعیت‌افزوده»، ابزار‌های توانمندی برای انتقال بهتر مفاهیم هستند، گفت: نباید فضای موزه‌ها غرب‌زده شود، بلکه باید از فرهنگ اصیل ایرانی - اسلامی الهام بگیرد که خوشبختانه به‌مدد نیرو‌های کاربلد و بومی و گنجینه غنی مفاهیم دفاع مقدس، این مهم دور از دسترس به نظر نمی‌آید.
وی افزود: موزه‌ها فراتر از نقش سنتی خود، اکنون در هویت‌سازی، آموزش، تعامل اجتماعی و توسعه فرهنگی نقش‌آفرینی می‌کنند که برخی از ابعاد کلیدی نقش موزه‌ها در جهان معاصر عبارتند از «مرکز نوآوری فرهنگی با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین»، «حافظ هویت ملی ملت‌ها»، «ابزار دیپلماسی فرهنگی برای ارتباط بین‌المللی»، «بستر تعامل بین‌نسلی» و «عامل رونق اقتصادی و گردشگری».
رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت، موزه‌های دفاع مقدس را روایتگر مقاومت و هویت ملی دانست و گفت: موزه‌های دفاع مقدس گنجینه‌ای از هویت و ارزش‌های ملی بوده و صرفاً نمایشگاه‌های نظامی نیستند، بلکه سنگر‌های فرهنگی برای بازنمایی رویداد‌ها انتقال ارزش‌ها و حفظ میراث مقاومت‌اند که از سه جنبه، «تاریخی» جهت حفظ مستندات و آثار دوران دفاع مقدس و جلوگیری از تحریف‌های تاریخی، «فرهنگی و هویتی» جهت تقویت هویت ملی از طریق بازگو کردن روایت‌های واقعی از حماسه‌ها و «آموزشی و پژوهشی» برای ایجاد پایگاهی برای مطالعات تاریخی و اجتماعی با همکاری دانشگاه‌ها اهمیت دارند.
وی به نقش موزه‌های دفاع مقدس در فرهنگ‌سازی جامعه اشاره کرد و افزود: موزه‌های دفاع مقدس نقش فعالی در شکل‌دهی نگرش عمومی، تقویت هویت ملی و ایجاد پیوند‌های فرهنگی دارند که عمده تأثیرات آنها شامل «احیای روحیه ملی و همبستگی اجتماعی»، «الهام‌بخشی به هنر، سینما و ادبیات مقاومت»، «گسترش دیپلماسی فرهنگی» و «تقویت پژوهش‌های اجتماعی درباره نقش مردم در جنگ» است.
ضرورت بهره‌مندی از فناوری واقعیت مجازی و تور‌های دیجیتال در موزه‌های دفاع مقدس
سردار کارگر بر ضرورت تحول در موزه‌های دفاع مقدس تاکید کرد و گفت: برای ارتباط مؤثر با نسل جدید، موزه‌های دفاع مقدس باید از فناوری‌هایی مانند واقعیت مجازی و تور‌های دیجیتال بهره بگیرند و با ایجاد فضای مشارکتی زمینه ایجاد نقش فعال توسط بازدیدکننده را فراهم کرده و از سوی دیگر روایت‌های چندبُعدی ارائه دهند تا نقش مردم و تأثیر جنگ بر جامعه را نشان دهد و در کنار این موارد، رویداد‌های بین‌المللی نیز برگزار کنند.
رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت خاطرنشان کرد: موزه‌های دفاع مقدس حامل پیام مهمی هستند که جنگ‌ها تمام می‌شوند، اما درس‌هایشان باید جاودانه بماند؛ این موزه‌ها دیگر نه محل مرثیه‌سرایی که کارگاه انسان‌سازی و پرورش هویت هستند.
سردار کارگر طی سخنان خود با اشاره به توسعه موزه‌های دفاع مقدس در کشور افزود: اکنون در کشور ۲۹ موزه دفاع مقدس فعال‌اند و تا سال ۱۴۰۷ این تعداد به ۳۷ موزه خواهد رسید. همچنین ۵۸ یادمان دفاع مقدس در ۷ استان کشور و نزدیک به ۳ هزار یادمان شهدای گمنام داریم.
وی در پایان گفت: از جمله موزه‌های در دست احداث، موزه بین‌المللی طبس است که نماد پیروزی معنویت بر سلطه‌طلبی است.
به گزارش دفاع‌پرس، در این مراسم از سردار سرتیپ بسیجی «بهمن کارگر» رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت به‌دلیل هوشمندسازی موزه‌های دفاع مقدس و مقاومت خوزستان و همدان و تجهیز آنها به فناوری‌های نوین و نقش ارزنده در تببین مفاهیم دفاع مقدس و روایتگری حقیقت ایثار و شجاعت و انتقال آن به نسل آینده تجلیل به‌عمل آمد.
همچنین از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، «بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت» به‌عنوان دستگاه برتر در زمینه ایجاد و راه‌اندازی موزه‌های دفاع مقدس در سراسر کشور برگزیده شد و مورد تجلیل قرار گرفت.
انتهای پیام/ 112
