گروه بینالملل دفاعپرس: برخی معتقدند که آمریکا بهعنوان «میانجی» بهدنبال پایان دادن به جنگ غزه است؛ اما به نظر میرسد که این فرضیه بیشتر شبیه به طنز است. چراکه اگر حمایتهای گسترده و چندجانبه آمریکاییها نبود، رژیم صهیونیستی نمیتوانست به جنایات خود در جنگ علیه غزه ادامه دهد. پس آمریکا شریک جنایتهای این رژیم در غزه است و نمیتواند بهعنوان میانجی ایفای نقش کند.
آمریکا با این امید که «اسرائیل» بتواند حداقل به اهداف اعلام شده خود در جنگ غزه دست پیدا کند، از آن حمایت کرد و جای تعجب نبود که تلاشهای میانجیگرانه در ابتدا به دنبال آتشبس محدود بود تا به اسرائیل اجازه دهد برخی از اسرای خود را آزاد کند و اجازه ورود کمکهای بشردوستانه را بدهد. این امر محقق شد، اما همانطور که انتظار میرفت، نتانیاهو از تمدید آتشبس خودداری کرد و جنگ را از سر گرفت.
بر همین اساس ناتوانی در دستیابی به هر یک از اهداف اعلامی اسرائیل از طریق نظامی، آمریکا را تشویق کرده است تا بهدنبال راههای دیگری برای دستیابی به آنها باشد. در چنین شرایطی، اهمیت مذاکرات غیرمستقیم با حماس و نیاز فوری به استفاده از تلاشهای کشورهای عربی مانند مصر و قطر آشکار میشود.
اما نتانیاهو برنامههای دیگری داشت. او نمیخواست جنگ قبل از دستیابی به پیروزی مطلق متوقف شود، چرا که در این صورت دولتش سقوط میکرد. او همچنین نمیخواست به بایدن هدیهای بدهد که به او در پیروزی در انتخابات کمک کند، زیرا او روی پیروزی ترامپ شرط بسته بود.
درهر صورت، با تلاش ویتکاف، توافق حاصل و از ۱۹ ژانویه ۲۰۲۴ لازمالاجرا شد که شامل سه مرحله بود و هر مرحله ۴۲ روز طول میکشید. اگرچه این توافق، آتشبس دائمی را تضمین نکرد، اما مسیری را برای آن گشود. این توافق همه مسائل مورد اختلاف را حل نکرد، اما همه طرفها را موظف کرد تا به تلاشها برای بحث در مورد مسائل باقیمانده و غلبه بر هرگونه مانعی در مسیرشان ادامه دهند.
این توافق میانجیها را موظف کرد تا ادامه مذاکرات غیرمستقیم، ادامه آتشبس و جریان کمکهای بشردوستانه را مطابق با پروتکل توافقشده تضمین کنند، حتی اگر این مذاکرات از مهلتهای مقرر در توافقنامه فراتر رود. با این حال، روند وقایع بعدی ثابت کرد که نتانیاهو از ابتدا قصد داشت در پایان مرحله اول پس از آزاد کردن تعداد زیادی از اسرا، از این توافق خارج شود که در واقع همین اتفاق هم افتاد.
البته بعید نیست که نتانیاهو از قبل با ویتکاف نماینده ویژه ترامپ در مورد این ترتیبات توافق کرده باشد، همانطور که مشهود است که ویتکاف پوشش سیاسی لازم را برای نتانیاهو فراهم کرد تا بتواند این نقض شرمآور را انجام دهد، به ویژه اینکه نتانیاهو نهتنها جنگ را از سر گرفت، بلکه دامنه آن را گسترش داد و در نتیجه مناطقی را که در مرحله اول از آنها عقبنشینی کرده بود، دوباره اشغال کرد و حتی مناطق جدیدی را نیز اشغال کرد.
در واقع، ترامپ نهتنها به نتانیاهو اجازه داد تا توافقی را که دولتش به انعقاد و اجرای آن کمک کرده بود، نقض کند، بلکه تصمیم گرفت به او زمان بیشتری نیز بدهد تا بتواند به دستاوردهای میدانی که قبلاً در دستیابی به آنها شکست خورده بود، دست یابد و وقتی نتانیاهو در دستیابی به دستاوردهای میدانی مورد نظرش شکست خورد، ترامپ به ویژه با نزدیک شدن به تاریخ سفرش به عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی، دوباره به فعال کردن کانال مذاکره فکر کرد.
ترامپ حتی با باز کردن یک کانال مخفی برای مذاکرات مستقیم با حماس، گامی جسورانه برداشت و راه را برای آزادی بدون غرامت عیدان الکساندر، یک شهروند دوتابعیتی آمریکایی، هموار کرد. نشانههایی بوجود آمد که تأیید میکرد، دستیابی قریبالوقوع به یک آتشبس بلندمدت جدید که میتواند به یک آتشبس دائمی تبدیل شود، نزدیک است. حتی به جایی رسید که یک مقام ارشد حماس بیانیهای رسمی صادر و تأیید کرد که با ویتکاف در مورد یک آتشبس نسبتاً طولانی توافق حاصل شده است که طی آن تعدادی از اسرا آزاد میشوند و مذاکراتی که منجر به آتشبس دائمی، خروج کامل اسرائیل از نوار غزه، جریان کمکهای بشردوستانه و آغاز بازسازی میشود، گنجانده خواهد شد.
وقتی نتانیاهو علناً در مورد فرمولی که گفته میشد حماس با آن موافقت کرده است، ابراز تردید کرد، ویتکاف مجبور شد عقبنشینی کند و به فرمول قدیمی بازگردد که تضمین میکرد، اسرائیل حدود نیمی از زندانیانی را که در هفته اول آتشبس در بازداشت هستند، آزاد کند، بدون اینکه ایالات متحده به آتشبس دائمی، عقبنشینی اسرائیل به مرزهای قبل از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ یا جریان آزاد و بیقید و شرط کمکها متعهد شود.
اما آنچه آینده را رقم میزند، نه میانجیهایی است که شریک جنایتاند، بلکه توان ایستادگی مردم فلسطین، روایت مقاومت و احیای حمایت عربی و بینالمللی است. پروژه رژیم صهیونیستی برای جنگ دائم، سرنوشت محتوم نیست، بلکه نقشهای است که میتوان آن را با انتخابهای شجاعانه سیاسی و میدانی خنثی کرد.
مقاومت فلسطین، امروز تنها بازیگری است که معادله جنگ را تغییر داده و روایت خود را بر افکار عمومی تحمیل کرده است. اکنون زمان آن فرا رسیده که سکوت جهانی شکسته شود و پروژه نسلکشی، با فشار افکار عمومی و حمایت واقعی بینالمللی متوقف شود.
انتهای پیام/ ۱۳۴