به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، عرصه سیاست خارجی در 13 روز گذشته تعطیل نبود، انفجار در استانبول و سلسله انفجارهای بلژیک، سفر ظریف یک روز پیش از آغاز سال نو به ترکیه، سفر دو روزه حسن روحانی به پاکستان و... از جمله تحولات روزهای نخستین سال ١٣٩٥ بود.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه که در میانه آخرین ماه سال گذشته (1394) به جنوب شرق آسیا و اقیانوسیه سفر و پس از رایزنی با مقامات 6 کشور اندونزی، سنگاپور، برونئی، تایلند، نیوزیلند و استرالیا پنجشنبه 27 اسفند ماه به تهران بازگشت دو روز بعد یعنی 29 اسفند ماه و یک روز مانده به سال جدید سفری یک روزه به استانبول داشت تا با مقامات این کشور راههای گسترش مناسبات را پس از اجرایی شدن برجام مرور کند.
وی در این سفر ضمن دیدار با چاوش اوغلو همتای ترک خود با رجب طیب اردوغان رئیس جمهور و احمد داود اوغلو نخستوزیر ترکیه که 15 اسفند ماه سفری 2 روزه به ایران داشت، به رایزنی پرداخت.
چاوش اوغلو در دیدار ظریف تروریسم را تهدید مشترک 2 کشور دانست که میبایست مبنای گسترش همکاری ایران و ترکیه قرار گیرد.
ظریف نیز با تاکید بر اهمیت بسیار بالای روابط با ترکیه بهعنوان همسایه خوب برای ایران، گفت: مایلیم در دوران گشایش همچون گذشته یکی از بهترین روابط را با ترکیه داشته باشیم که در دوران سختی در کنار ما ایستاده است.
وی 30 میلیارد حجم مبادلات را هدفگیری رهبران 2 کشور دانست و عنوان کرد: در سفر بسیار خوب نخست وزیر ترکیه به تهران، گفتوگوهای خوبی بین 2 کشور درباره مسائل دوجانبه و منطقهای انجام شد و در این سفر ادامه خواهد یافت.
رجب طیب اردوغان نیز در دیدار ظریف بار دیگر از روحانی برای سفر به ترکیه دعوت کرد. اردوغان پیش از این از روحانی برای شرکت در سومین نشست شورای عالی همکاری و نشست سازمان همکاری اسلامی و همچنین نشستی مربوط به مشکلات انسانی از جمله آوارگان دعوت به عمل آورده بود.
همزمان با سفر ظریف به استانبول خیابان استقلال واقع در میدان تقسیم شهر استانبول شاهد انفجاری تروریستی بود که بر اثر آن تعدادی کشته و زخمی شدند. در این اقدام تروریستی یک ایرانی کشته و سه نفر نیز زخمی شدند.
ظریف پیش از ترک استانبول در تماسی تلفنی با یکی از مجروحان این اقدام تروریستی با وی گفتوگو کرد.
وزیر خارجه همان روز این اقدام تروریستی را محکوم کرد.
سهشنبه سوم فرردین ماه هم چند انفجار هماهنگ در بروکسل پایتخت بلژیک رخ داد که بر اثر آن تعدادی کشته و زخمی شدند. حسین جابریانصاری سخنگوی وزارت امور خارجه ایران این انفجارهای تروریستی را محکوم و با خانوادههای قربانیان و ملت و دولت بلژیک ابراز همدردی کرد.
جابریانصاری افزود: تکرار عملیاتهای تروریستی در نقاط مختلف جهان، نشان دهنده تهدید مشترک تروریسم و افراطگرایی برای همه جهانیان و ضرورت رویارویی و برخورد یکپارچه و همه جانبه با این پدیده شوم و کانونهای پشتیبانی سیاسی و عقیدتی و مالی از آن است.
حسن روحانی رئیسجمهور کشورمان نیز عصر همان روز در صفحه توئیتر خود، حملات تروریستی بروکسل را به شدت محکوم و عمیقترین مراتب تسلیت را به دولت، ملت و کسانی که عزیزان خود را در این حادثه از دست دادند، اعلام کرد.
ظریف نیز در تماس تلفنی با همتای بلژیکی ضمن محکوم کردن این اقدامات با دولت و ملت بلژیک و خانوادههای قربانیان این عملیاتهای تروریستی ابراز همدردی کرد.
در پی انتشار اخباری در خصوص وجود یک قربانی ایرانی در جمع قربانیان انفجارهای بروکسل، یک منبع کنسولی وزارت امورخارجه کشورمان عنوان کرد که در انفجار تروریستی فرودگاه بروکسل فقط یک خانم ایرانی زخمی شد و هیچ یک از اتباع ایرانی کشته نشدهاند.
از دیگر تحولات این ایام، تمدید ماموریت احمد شهید گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل برای ایران برای یک سال دیگر بود. شورای حقوق بشر سازمان ملل روز چهارشنبه چهارم فروردین ماه با رأی کشورهایی چون عربستان، قطر و امارات مأموریت گزارشگر ویژه سازمان ملل در امر حقوق بشر ایران را برای یک سال دیگر تمدید کرد.
سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنش به تمدید ماموریت احمد شهید گفت: ایران تمدید مأموریت احمد شهید را واجد هیچ ضرورت و وجاهت حقوقی ندانسته و تصویب آن را با اهداف سیاسی و تنها بر مبنای خصومت با ایران میداند، بنابراین خود را ملزم به پذیرش و رعایت مفاد این قطعنامه نمیداند.
افزودن اساسی جدید به فهرست تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران به بهانه کمک به برنامه موشکی ایران در این روزها واکنش سخنگوی وزارت خارجه ایران را به دنبال داشت و حسین جابریانصاری در این خصوص اظهار داشت: برنامه موشکی ایران ارتباطی با توافق برجام نداشته و ناقض قطعنامه ٢٢٣١ شورای امنیت نیست.
وزارت خزانهداری آمریکا در یکی دیگر از اقدامات پسابرجامی دولت اوباما، 2 تبعه انگلیسی و 6 شرکت ایرانی و خارجی را به اتهام همکاری با هواپیمایی تحریمشده ماهان و برنامه موشکی ایران، تحریم کرد.
سخنگوی وزارت خارجه ایران با بیان اینکه این برنامه اهدافی کاملا دفاعی داشته و هیچ اقدامی قادر نخواهد بود جمهوری اسلامی را از حقوق مشروع و قانونیاش برای تقویت بنیه دفاعی و امنیت ملی خود محروم کند، افزود: دولت جمهوری اسلامی ایران بر اساس دستور صریح مورخ 10 دی 1394 رئیس جمهور محترم به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح به هر اقدام مداخله جویانه آمریکا علیه برنامههای دفاعیاش با تقویت توان دفاعی موشکی خود پاسخ خواهد داد.
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: امروز و در فضای پسابرجام، دوران ایران ستیزی و تمسک به دلایل واهی برای تهدیدانگاری جمهوری اسلامی ایران به سرآمده و در شرایط امنیتی حاد و خطرناک جاری، توانمندیهای دفاعی و غیرتهاجمی جمهوری اسلامی ایران عامل مهم ثبات و امنیت منطقه بوده و صرفاً برای پاسداری از حاکمیت ملی، استقلال و تمامیت ارضی کشور و مبارزه با پدیده شوم تروریسم و افراطگرائی و در راستای منافع مشترک منطقهای و جهانی است.
جابریانصاری در پایان ابراز امیدواری کرد: دولت آمریکا به جای اقداماتی که تنها نتیجه آن کمک به بیثباتی در منطقه و جهان است، به نیازهای امنیتی جدی منطقه غرب آسیا همچون خلع سلاح هستهای رژیم صهیونیستی، توقف جنایات و جنگ افروزی متحدین آمریکا در سوریه و یمن، و مبارزه واقعی با داعش و گروههای تروریستی تکفیری بپردازد.
در هفته اول فروردین ماه نیز حسین امیرعبداللهیان معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه و میخائیل باگدانف نماینده پوتین در امور خاورمیانه و معاون وزارت خارجه روسیه در گفتوگویی تلفنی آخرین تحولات سوریه و یمن را مورد بحث قرار دادند.
طرفین در این رایزنی اهمیت گفتوگوهای ژنو در مورد سوریه را مثبت ارزیابی و بر ضرورت آتش بس پایدار، مبارزه جدی با تروریسم و گفتوگوهای سوری-سوری تاکید کردند.
طرفین در موضوع یمن ابراز امیدواری کردند که تلاشهای سازمان ملل منجر به توقف جنگ و آتش بس شود و کمکهای انساندوستانه متناسب با عمق فاجعه انسانی موجود در دسترس مردم یمن قرار گیرد.
امیرعبداللهیان همچنین با اشاره به تداوم بازداشتها و لغو تابعیت اتباع بحرینی و همچنین نقض حقوق بشر در بحرین بر توقف راهکار ناکارآمد امنیتی و ضرورت گفتوگوی ملی با روشهای شناخته شده دموکراتیک تاکید کرد.
حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نیز ششم فروردین ماه به منظور انجام سفری دو روزه و دیدار با مقامات پاکستان راهی اسلام آباد شد.
در این سفر ٦ سند و توافقنامه همکاری بین جمهوری اسلامی ایران و پاکستان به امضا رسید و رئیس جمهور کشورمان در این سفر با نواز شریف نخستوزیر، ممنون حسین رئیس جمهور، فرمانده کل ارتش و مشاور نخستوزیر در امور خارجه پاکستان و همچنین فعالان اقتصادی و بازرگانان و علما و نخبگان این کشور دیدار کرد.
به گزارش فارس، صدور کیفرخواست وزارت دادگستری آمریکا علیه هفت شهروند ایرانی به اتهام حملات سایبری باز هم واکنش ایران را در پی داشت و حسین جابریانصاری سخنگوی وزارت امور خارجه با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران هیچگاه اقدامات مخاطرهآمیز در فضای سایبری را در دستورکار نداشته و از این قبیل اقدامات حمایت نمیکند، خاطرنشان کرد: دولت ایالات متحده که با حملات سایبری علیه تاسیسات صلحآمیز هستهای ایران میلیونها انسان بیگناه را با خطر یک فاجعه زیست محیطی مواجه کرده بود، در موقعیتی نیست که شهروندان دیگر کشورها و منجمله ایران را بدون ارائه دلایل مستند در موضع اتهام قرار دهد.
محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان که در سفری 2 روزه به پاکستان رئیسجمهور را همراهی میکند، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما اظهار داشت: ادعاهایی که در دوران تبلیغات انتخاباتی آمریکا مطرح میشود، خیلی نباید جدی گرفت، برجام تعهد حقوقی دولت آمریکاست و ارتباطی ندارد که چه کسی در کاخ سفید باشد.
وزیر امور خارجه کشورمان افزود: دولت آمریکا تعهداتی که داده باید اجرا کند، متاسفانه برخی نامزدهای انتخاباتی با استفاده از فضاسازیهایی که صهیونیستها کردهاند در آمریکا این کار را دنبال میکنند، اینها شعار میدهند نباید، به این شعارها توجه کرد.
وی خاطرنشان کرد: با پیگیری جدی که جمهوری اسلامی ایران کرده دولت آمریکا ناگزیر است تعهداتی که داده نه تنها روی کاغذ بلکه در عمل نیز اجرا کند.
وزیر خارجه همچنین در خصوص برنامه موشکی کشورمان تصریح کرد: اقدامات اخیر آمریکا ضد برنامه موشکی ایران را با تقویت هر چه بیشتر توان موشکی خود پاسخ میدهیم.
وی با بیان اینکه هیچ محدودیتی برای برنامه موشکی خود قائل نیستیم، یادآور شد: زیرا این برنامه هیچ ارتباطی با سلاح هستهای ندارد.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: براساس دستور و تاکید رئیس جمهور به وزیر دفاع، توان موشکی ایران تقویت خواهد شد.
انفجارهای تروریستی در بغداد و لاهور پاکستان که بر اثر آن تعدادی کشته و زخمی شدند، واکنش ایران را در پی داشت و حسین جابری انصاری سخنگوی وزارت امور خارجه انفجارهای تروریستی اخیر در یک ورزشگاه در جنوب بغداد پایتخت عراق و در یک پارک عمومی در شهر لاهور پاکستان را به شدت محکوم و با خانوادههای قربانیان مظلوم و بی گناه این دو عملیات تروریستی و ملت و دولت کشورهای همسایه و برادر جمهوری عراق و جمهوری اسلامی پاکستان ابراز همدردی کرد.
سخنگوی وزارت خارجه تاکید کرد: این دو عملیات تروریستی و هدف گرفته شدن یک پارک و یک ورزشگاه عمومی بار دیگر نشان داد تروریست ها و افراط گرایان همه مظاهر حیات و زندگی عادی جوامع انسانی را هدف گرفته اند و هیچ مکان و هیچ قشری از اقشار جوامع از خطر آنها رهایی ندارد.
جابری انصاری اضافه کرد: تکرار عملیاتهای تروریستی در نقاط مختلف منطقه و جهان تاکیدی دوباره بر ضرورت و فوریت رویارویی همه جانبه بین المللی با پدیده شوم تروریسم و افراط گرایی است.
رئیس جمهوری در پیامی ضمن ابراز تأسف و تأثر شدید از وقوع انفجار تروریستی در شهر لاهور پاکستان و ابراز همدردی با قربانیان این فاجعه دردناک، به نخست وزیر و ملت بزرگ پاکستان تسلیت گفت.
علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز انفجار تروریستی لاهور را محکوم کرد.
آزادسازی تدمر توسط ارتش سوریه و نیروهای مردمی این کشور نیز واکنش تهران را در پی داشت و حسین امیرعبداللهیان معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه این پیروزی را تبریک گفت و افزود: جمهوری اسلامی ایران به حمایت قاطع خود از مبارزه با تروریسم در سوریه، عراق و کشورهای در معرض تهدیدات تروریستی ادامه خواهد داد.
علی شمخانی نیز در پیامی به بشار اسد این پیروزی را به ملت و دولت سوریه تبریک گفت.
نهم فروردین ماه نیز ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در تماس تلفنی با حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران، به بررسی اوضاع سوریه پرداخت.
بر اساس بیانیه کاخ کرملین، دو رئیسجمهور در خصوص جزئیات وضعیت سوریه به خصوص عملیات پیروزمندانه اخیر نیروهای سوری در شهر تاریخی تدمر که با حمایت هوایی روسیه صورت پذیرفت، گفتوگو کردند.
از دیگر تحولات این حوزه لغو سفر حسن روحانی رئیس جمهور به اتریش بود. سفر رئیس جمهور قرار بود ١١ و ١٢ فروردین به وین انجام شود که بنابر اعلام دفتر رئیس جمهو بنا به دلایل امنیتی و انجام هماهنگی های بیشتر لغو و در زمان مناسب انجام خواهد شد.
در این هفته خبرگزاری آناتولی ترکیه نیز گزارش داد که دادگاهی در استان وان ترکیه 2 ایرانی را به اتهام جاسوسی به 6 سال و 8 ماه زندان محکوم کرده است.
عبدالسلام تاتاری و محمد محمدیان در اکتبر سال 2015 در وان ترکیه بازداشت شده بودند.
واکنش ها به آزمایش موشکی ایران در این ایام ادامه داشت و خبرگزاری «رویترز» نوشت که آمریکا و همپیمانان اروپایی آن در نامهای مشترک به بان کی مون مدعی شدند که ایران با آزمایش موشکهای بالستیک در تقابل با قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد عمل کرده است.
آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان در این نامه خطاب به «بان کیمون» دبیر کل سازمان ملل متحد و «رومان اویارزون مارشسی» سفیر اسپانیا در سازمان ملل، آمده است آزمایشهای موشکی بالستیک اخیر ایران «در تقابل» و «ناسازگار» با قطعنامه 2231 شورای امنیت است.
این در حالی است که وزارت خارجه روسیه در بیانیهای با بیان اینکه قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل ایران را از آزمایش موشکهای بالستیک منع نکرده، تأکید کرد هیچ نشانهای مبنی بر اینکه موشکهای آزمایششده از سوی ایران قابلیت حمل کلاهک هستهای را دارند، وجود ندارد.
از تحولات پیش رو در عرصه سیاست خارجی نشست سهجانبه ظریف با همتایان روس و آذربایجانیاش است. در همین راستا «حکمت حاجیاف»، سخنگوی وزارت خارجه آذربایجان اعلام کرد که وزرای خارجه سه کشور ایران، آذربایجان و روسیه به زودی در باکو گردهم میآیند و در این نشست درباره موضوعات مربوط به اجرای پروژههای دوجانبه و سهجانبه گفتوگو خواهند کرد.
منبع: فارس