ماجرای انتخاب تا ابلاغ نشان و پرچم جمهوری اسلامی

شورای انقلاب در تاریخ ۱۵ تیر ۱۳۵۹، مصوبه شماره ۶۹۳۰ را تصویب کرد و در تاریخ ۴ مرداد ۱۳۵۹ این مصوبه به وزارت کشور جهت اجرا ابلاغ شد. با ابلاغ ویژگی‌های کلی پرچم ایران، اعلام کرد که مشخصات هندسی و فنی پرچم با رعایت استاندارد‌های ابلاغی مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران طراحی شود
کد خبر: ۷۶۴۲۰۶
تاریخ انتشار: ۰۴ مرداد ۱۴۰۴ - ۰۸:۲۵ - 26July 2025

به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، پس از پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷، ابتدا آرم شیر و خورشید از پرچم رسمی ایران حذف شد، اما رنگ‌ها و ترکیب‌بندی پرچم ثابت ماند و اندکی در مفاهیم رنگ‌ها تغییر حاصل شد. بحث‌های پرشوری نیز در قبال ترکیب پرچم جدید ایران در جریان بود. از جمله چند جلسه بحث و گفت‌و‌گو میان نمایندگان مجلس بررسی نهایی قانون اساسی که هر یک تفسیر‌های خود را در خصوص رنگ‌های پرچم ایران و بالأخص بود و نبود و خاستگاه نشان شیر و خورشید ابراز داشتند، تا آن که سرانجام با تصویب آن مجلس، اصل هجدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به درفش رسمی ایران و طرح، رنگ و اندازه آن اختصاص یافت. (صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران) در اصل هجدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده است: «پرچم رسمی ایران، به رنگ‌های سبز و سفید و سرخ با علامت مخصوص جمهوری اسلامی و شعار الله اکبر است.»

ماجرای انتخاب تا ابلاغ نشان و پرچم جمهوری اسلامی

در ادامه مقامات وقت کشورمان مسابقه‌ای عمومی با اعلام مختصات پرچم مدنظرشان ترتیب دادند. طرح‌های متنوع و متعددی به دبیرخانه ارسال شد، اما با اعلام نتایج مسابقه، دو طرح از همه بیشتر مورد توجه مقامات وقت قرار گرفت. طرح اول متعلق به «صادق تبریزی» نقاش و خوشنویس و طرح دوم متعلق به «حمید ندیمی» از اساتید دانشگاه شهید بهشتی تهران بود. در ابتدا طرح صادق تبریزی برای پرچم ایران به تصویب مقامات وقت رسید و بیش از یک سال در دوایر و ادارات دولتی مورد استفاده قرار گرفت. این طرح پرچم با ۲۲ ستاره و ۸ مشت گره کرده بود که در تاریخ ۱۰ بهمن ۱۳۵۸ توسط شورای انقلاب پذیرفته شد و با افزوده شدن «الله‌اکبر» در وسط آن، بر روی پرچم ایران نقش بست. طرح اولیه پرچم جمهوری اسلامی ایران بیش از یک سال و تا تاریخ ۱۵ تیر ۱۳۵۹ در دوایر دولتی و حکومتی، مناسبت‌های کشور و اسکناس ملی مورد استفاده قرار گرفت.

ماجرای انتخاب تا ابلاغ نشان و پرچم جمهوری اسلامی

نشان پرچم جمهوری اسلامی ایران در چه تاریخی و چگونه تصویب شد؟

اما طرح نهایی و فعلی پرچم کشورمان بعد از بازطراحی دکتر ندیمی بار دیگر در دستورکار شورای انقلاب اسلامی قرار گرفت. سرانجام شورای انقلاب در تاریخ ۱۵ تیر ۱۳۵۹ با ابلاغ ویژگی‌های کلی پرچم ایران، اعلام کرد که مشخصات هندسی و فنی پرچم با رعایت استاندارد‌های ابلاغی مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران طراحی شود. متن مصوبه شماره ۶۹۳۰ شورای انقلاب که در تاریخ ۱۵ تیر ۱۳۵۹ تصویب و در تاریخ ۴ مرداد ۱۳۵۹به وزارت کشور ابلاغ شد، بدین شرح است:

«شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران در جلسه مورخ ۱۳۵۹/۴/۱۵ تصویب نمودند که پرچم رسمی ایران بر طبق اصل هیجدهم قانون اساسی به‌رنگ‌های سبز و سفید و سرخ با علامت مخصوص جمهوری اسلامی ایران و شعار «الله اکبر» به مشخصات زیر باشد:

- علامت مخصوص جمهوری اسلامی ایران به رنگ سرخ در وسط پرچم قرار می‌گیرد.

ماجرای انتخاب تا ابلاغ نشان و پرچم جمهوری اسلامی

- شعار الله‌اکبر به رنگ سفید و با خط کوفی بنایی (یعنی همان خطی که شعار الله‌اکبر را بر مناره‌های مساجد اسلامی نقش می‌کند) تکرار می‌شود.

- شعار الله‌اکبر به نشانه بیست و دوم بهمن روز پیروزی انقلاب، بیست و دوبار به صورت حاشیه در مرز رنگ سبز و سفید و سرخ و سفید تکرار‌می‌گردد (یازده بار در رنگ سبز و یازده بار در رنگ سرخ)

- مشخصات هندسی و فنی دقیق پرچم و علامت مخصوص جمهوری اسلامی ایران مطابق استاندار‌های مصوب مؤسسه استاندار و تحقیقات صنعتی‌ایران است.» (مصوبات شورای انقلاب)

در این طرح طبق نظر شورای انقلاب و تأیید امام خمینی نشان «لاالله‌الاالله» باید رنگ «سبز» می‌شد. اما سید ابوالحسن بنی‌صدر، رییس‌جمهور وقت در ابلاغ مصوبه شورای انقلاب، رنگ این کلمه جلاله را «قرمز» تعیین کرد که در نهایت نیز همین رنگ در طرح نهایی پرچم، نهادینه و ماندگار شد.

ماجرای انتخاب تا ابلاغ نشان و پرچم جمهوری اسلامی

رنگ سبز پرچم کشورمان نشانه «اعتقاد به اسلام»، رنگ سفید نشانه «علاقه ایرانیان به صلح و آرامش» و رنگ سرخ نشان از آن است که ایرانیان با نثار خون خود از «استقلال و آزادی و جمهوری اسلامی» دفاع می‌کنند. شعار «الله اکبر» اعتقاد ایرانیان به خدا را می‌رساند و اینکه آنها خدا را بالاتر و برتر از هر نیرویی می‌دانند. علامت مخصوص جمهوری اسلامی در ظاهر مشابه گل لاله که خود مظهری است از شهدای خونین کفن، از طرفی بیانگر کلمه «الله» است که اساس انقلاب و هدف نهایی ملت ایران است. این علامت از پنج جزء تشکیل شده که بیانگر پنج اصل اعتقادی در اسلام یعنی توحید، نبوت، معاد، عدل و امامت است و قرینه بودن آن تعادل و توازن و عدالت در نظام جمهوری اسلامی ایران را مطرح می‌کند.

انتهای پیام/ 119

نظر شما
پربیننده ها