به گزارش خبرنگار بین‌الملل دفاع‌پرس،پنج‌شنبه هفته گذشته یک مناقشه مرزی قدیمی میان تایلند و کامبوج ناگهان به درگیری نظامی تبدیل شد که طی آن تایلند با انجام حملات هوایی علیه اهداف نظامی در کامبوج، به شلیک موشک و آتش توپخانه‌ی این کشور پاسخ داد. تا این لحظه حداقل ۳۲ نفر کشته و بیش از ۱۵۰ هزار نفر از شهروندان تایلند و کامبوج آوارده شده‌اند و در عین حال هر دو کشور، یکدیگر را به آغاز درگیری متهم می‌کنند.
مناقشه مرزی میان تایلند و کامبوج بیش از یک قرن قدمت دارد و محصول استعمار فرانسه است. فرانسه که تا سال ۱۹۵۳ کامبوج را تحت اشغال گرفته بود، مرزی زمینی را به طول بیش از ۸۰۰ کیلومتر میان دو کشور ترسیم کرد که بارها با بهانه‌های ناسیونالیستی به عامل تنش در روابط دو کشور تبدیل شده است.
آخرین بار در ماه مه دو طرف در یک منطقه مورد مناقشه به صورت محدود تبادل آتش کردند که در جریان آن یک سرباز کامبوجی کشته شد. این رویداد منجر به مجموعه‌ای از اقدامات متقابل از سوی هر دو دولت شد. تایلند محدودیت‌های مرزی را علیه کامبوج کرد و کامبوج نیز واردات میوه و سبزیجات، پخش فیلم‌های تایلندی و دریافت پهنای باند اینترنت از تایلند را ممنوع کرد.
چهارشنبه گذشته زمانی که پنج نفر از پرسنل نظامی تایلند حین گشت‌زنی بر اثر انفجار مین زمینی زخمی شدند، دور تازه تنش‌ها آغاز شد و به تبادل آتش گسترده انجامید. مقامات تایلندی که معتقد بودند این مین‌ها به‌تازگی توسط ارتش کامبوج کارگذاری شده، گذرگاه‌های مرزی را بستند، سفیر خود را فراخواندند و سفیر کامبوج را اخراج کردند. کامبوج نیز اعلام کرد که روابط دیپلماتیک را با تایلند به پایین‌ترین سطح کاهش می‌دهد و تمام کارکنان سفارت خود را از بانکوک فراخواند. کامبوج اتهام مین‌گذاری جدید را رد کرده است.
اقتدارگرایی و آقازادگی در کامبوج و تایلند
کامبوج توسط یک نظام سیاسی تک‌حزبی اداره می‌شود. این کشور برای نزدیک به چهار دهه تحت حکومت اقتدارگرای «هون سن» اداره می‌شد تا اینکه او در سال ۲۰۲۳ قدرت را به پسرش «هون مانت» واگذار کرد. با این حال «هون سن» همچنان رئیس مجلس سنا است و قدرت زیادی در کامبوج کشور دارد. به نظر می‌رسد که «هون سن» با دامن زدن به ناسیونالیسم سعی در تقویت جایگاه پسرش دارد. در مجموع هون مانت در سایه قدرت پدر حکومت می‌کند و فاقد پایگاه مستقل است.
در آن سوی مناقشه، تایلند درگیر بی‌ثباتی سیاسی است و نخست‌وزیر آن «پائتونگتارن شیناواترا» از سمت خود تعلیق شده و حزب حاکم نیز متهم به ناتوانی در حل مناقشه مرزی است. پائتونگتارن، دختر «تاکسین شیناواترا» نخست وزیر پیشین تایلند است. وی پس از افشای فایل صوتی مکالمه‌اش با «هون سن» با انتقادات شدیدی از جمله ترجیح روابط شخصی بر منافع کشور مواجه شد. او در این مکالمه «هون سن» را عمو خطاب کرد و گفت که از خواسته‌های او مراقبت می‌کند. پائتونگتارن همچنین اظهارات تحقیرآمیزی را درباره یک فرمانده ارشد ارتش تایلند بیان کرد.
حزب حاکم تایلند در حال حاضر موقعیت بسیار شکننده‌ای دارد و مجبور به پیروی از ارتش است؛ ارتشی که به دخالت در انتخابات و انجام کودتا در تایلند شهرت دارد. باید توجه داشت که در این شرایط درگیری محدود نظامی می‌تواند حواس افکار عمومی را از مشکلات اقتصادی هر دو کشور پرت کند؛ مخصوصا که کامبوج و تایلند با اعمال تعرفه ۳۶ درصدی از جانب آمریکا مواجه هستند.
چگونه می‌توان این بحران را حل کرد؟
کامبوج پیش‌تر از دیوان بین‌المللی دادگستری برای حل مناقشات مرزی درخواست کمک کرده بود. با این حال، بعید است که این امر منجر به نتیجه شود، زیرا تایلند صلاحیت این دادگاه را قبول ندارد.
«انور ابراهیم» نخست‌وزیر مالزی که اکنون ریاست اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسه‌آن) را بر عهده دارد از تایلند و کامبوج خواست تا تنش‌زدایی کنند. با این حال بعید است این سازمان که به سیاست عدم مداخله معروف است، قادر یا مایل به میانجی‌گری در این جنگ باشد.
در عوض چین تنها قدرتی است که برای میانجی‌گری قابل اتکاست، چرا که به صورت همزمان از نفوذ زیادی بر کامبوج و تایلند برخوردار است؛ اگرچه به صورت طبیعی بیشتر به سوی کامبوج گرایش دارد. در عین حال کشورهای منطقه قبل از هر چیز نگران افزایش نفوذ و سلطه چین هستند.
«فومثام وچایاچای» کفیل نخست‌وزیری تایلند شرط آغاز مذاکرات را توقف درگیری اعلام کرد. او روز پنج‌شنبه اظهار داشت که هنوز وضعیت جنگی در کشور اعلام نشده و درگیری به استان‌های دیگر گسترش نیافته است.
هون مانت نیز از شورای امنیت سازمان ملل متحد درخواست کرده تا جلسه‌ای فوری برای بحث درباره این بحران برگزار کند و تایلند را به «تجاوز نظامی بی‌دلیل» متهم کرده است.
با توجه به سابقه درگیری‌های مرزی مابین تایلند و کامبوج و عدم توانایی نهادها و سازمان‌های بین‌المللی در حل و فصل اختلافات و مشکلات موجب بین این دو کشور، پیش‌بینی می‌شود تا فضای ملتهب و تنش‌آفرین بین دو طرف همچنان ادامه داشته باشد و همچنین تداوم درگیری‌های مرزی در بازه زمانی های مختلف بین دو کشور تایلند و کامبوج روی بدهد که می‌تواند موجب آواره شدن مردم دو طرف و همچنین کاهش ثبات و امنیت منطقه جنوب شرق آسیا شود.
انتهای پیام/ ۹۴۴
