گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: عصر رقابت هسته‌ای با انفجار بمب‌های اتمی در هیروشیما و ناکازاکی در سال ۱۹۴۵ و قتل عام بیش از ۱۱۰ هزار نفر آغاز شد. این رویداد، پایان جنگ جهانی دوم را رقم زد و جهان را به ورطه رقابت هسته‌ای در دوران جنگ سرد کشاند.
آمریکا، اتحاد جماهیر شوروی، انگلستان، فرانسه و چین در حد فاصل سال‌های ۱۹۴۵ تا ۱۹۶۶ برای ساخت سلاح‌های هسته‌ای قوی‌تر، بیش از ۲ هزار آزمایش هسته‌ای انجام دادند. این آزمایش‌ها با اینکه در مستعمرات و مناطق دورافتاده انجام شد، امنیت جهانی را تضعیف و زندگی میلیون‌ها نفر را نابود کرد. انسان‌هایی که در مسیر بادهای حامل مواد رادیواکتیو زندگی می‌کردند، قربانی پیامد‌های مرگبار این آزمایش‌ها شدند.
آزمایش‌های مرگبار در لوکیشن‌های نفرین شده
قدرت‌های هسته‌ای عموما آزمایش‌های خود را در مناطقی موسوم به «دورافتاده» یا «کم‌جمعیت» انجام می‌دادند. اما این انتخاب‌ها بیش از هرچیز ریشه در ملاحظات امنیتی داشت و با بی‌توجهی کامل نسبت به حقوق مردم محلی انجام می‌شد. به طور مثال آمریکا اغلب آزمایش‌های خود را در نوادا و جزایر مارشال، شوروی در قزاقستان و مجمع‌الجزایر نوایا زملیا، انگلستان در استرالیا و جزیره‌ی کریسمس، فرانسه در الجزایر و پلی‌نزی و چین در صحرای لوپ نور در سین‌کیانگ انجام دادند.
کشور‌های مذکور آزمایش‌های هسته‌ای را با ضرورت حفظ امنیت ملی توجیه و از اثرات مخرب آن چشم‌پوشی کردند. آزمایش‌های هسته‌ای در حد فاصل سال‌های ۱۹۵۱ تا ۱۹۶۲ مناطقی چون نوادا، یوتا، آریزونا، اورگن، واشنگتن و آیداهو را به مواد رادیواکتیویته آلوده کرد.
«مری دیکسون» که در «سالت‌لیک‌سیتی» بزرگ شده، یکی از میلیون‌ها کودکی بود که در دوران جنگ سرد بی‌خبر از آزمایش‌های در حال انجام، در معرض تشعشعات رادیواکتیو قرار گرفت. مری به سرطان تیروئید مبتلا شد، خواهر بزرگ‌ترش در ۴۰ سالگی بر اثر «لوپوس» درگذشت و خواهر کوچک‌ترش اکنون در حال مبارزه با سرطان پیشرفته‌ی روده است. او ۵۴ نفر از همسایگان دوران کودکی‌اش را نام برد که از سرطان، بیماری‌های خودایمنی، نقص‌های مادرزادی یا سقط جنین رنج می‌برند.
اتحاد جماهیر شوروی، بین سال‌های ۱۹۴۹ تا ۱۹۸۹، بیش از ۴۵۰ بمب هسته‌ای را در سایت «سمیپالاتینسک» قزاقستان آزمایش کرد؛ در حالی که مردم بومی کاملا بی‌اطلاع بودند. اکثر بومیان این منطقه قبل از 50 سالگی مردند و نسل‌های بعد نیز با بیماری‌های مزمن دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
جنگ سرد ادامه دارد ...
تعیین تأثیر آزمایش‌های هسته‌ای بر سلامتی مردم نیازمند انجام آزمایش‌های پیچیده است اما جامعه پزشکی درباره سرطان‌زا بودن تشعشعات رادیواکتیو هم‌نظر است. بر همین اساس، آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا اعلام کرد: «تشعشعات رادیواکتیور خطر سرطان را بالا برده و به تناسب افزایش تشعشعات، این خط نیز افزایش خواهد یافت.»
مؤسسه‌ی ملی سرطان در آمریکا در سال ۱۹۹۷ تخمین زد که آزمایش‌های انجام شده در نوادا، عامل ایجاد ۲۱۲ هزار مورد سرطان تیروئید است. مری دیکسون با بیان اینکه در حال مبارزه با تروما‌های مختلفی است، می‌گوید: «هر توده یا دردی، ترس بازگشت سرطان را در ما زنده می‌کند». برای این قربانیان گویی جنگ سرد همچنان ادامه دارد.
مطالعات انجام شده در محل آزمایش هسته‌ای در قزاقستان نشان می‌دهد که در دوره‌ی آزمایش‌های شدید (۱۹۴۹-۱۹۶۲)، نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان و مرگ نوزادان، بیش از سایر مناطق بوده است.
طبق مطالعه دیگری که توسط مؤسسه‌ی ملی سرطان آمریکا در جزایر مارشال انجام شد، بین ۳.۴ درصد از سرطان‌های مادام‌العمر در میان مردمی که بین سال‌های ۱۹۴۸ تا ۱۹۷۰ در آن منطقه زندگی می‌کردند، ناشی از قرار گرفتن در معرض تشعشعات هسته‌ای بود. این رقم برای افرادی که در جزایر مرجانی رونگلاپ و آیلینگینا زندگی می‌کردند، پس از انجام آزمایش «قلعه براوو» در سال ۱۹۵۴ به ۶۹ درصد افزایش یافته است. این آزمایش با قدرتی معادل ۷ هزار بمب هیروشیما، فاجعه‌ای تمام‌عیار را رقم زد.
دولت فرانسه تا سال ۲۰۱۰ اثرات مخرب آزمایش‌های هسته‌ای خود بر بومیان الجزایر و پلی‌نزی را نمی‌پذیرفت. انگلستان نیز که آزمایش‌های خود را در استرالیا و جزیره کریسمس انجام داده بود، قبل از هرچیز سربازان خود را قربانی کرد. کهنه‌سربازان انگلیسی همچنان در حال رقابت برای دریافت غرامت از دولت هستند.
آزمایش‌های هسته‌ای علاوه بر گرفتن جان میلیون‌ها انسان بی‌گناه، طبیعت را هم دگرگون کرد. آمریکا با انجام ۶۷ آزمایش هسته‌ای در حدفاصل سال‌های ۱۹۴۶ تا ۱۹۵۸، پنج جزیره را محو کرد. جزایر مارشال با گذشت بیش از نیم قرن همچنان غیرقابل سکونت است. آمریکا برای لاپوشانی فاجعه در جزایر مارشال پوشش گیاهی را با بولدوزر تخریب کرد و اکوسیستم آن را تغییر داد. بخش عمده‌ای از زباله‌های هسته‌ای در یک دره با پوشش بتنی که اکنون به عنوان «گنبد رونیت» شناخته می‌شود، دفن شد.
در قزاقستان، سایت «سمیپالاتینسک» همچنان آلوده است و نسل‌های بعدی را نیز به تشعشعات هسته‌ای آلوده کرده است. در صحراب «لوپ» چین نیز تأثیرات مشابهی دیده می‌شود. این پیامد‌ها ثابت می‌کند که آزمایش‌های هسته‌ای آسیب‌هایی پایدار به اکوسیستم وارد کرده که قرن‌ها ادامه خواهد داشت.
خسارتی که با پول‌پاشی جبران نمی‌شود
آزمایش‌های هسته‌ای به جابه‌جایی اجباری مردم، از بین رفتن فرهنگ‌ها و پیدایش تروما‌های روانی منجر شد. در جزایر مارشال، آمریکا مردم را به کوچ اجباری وادار کرد تا امروز هزاران نفر در ایالت‌هایی مانند آرکانزاس، اوکلاهما، کانزاس و میسوری دور از سرزمین مادری برای فرهنگ خود بجنگند.
آمریکا بر اساس قانون «جبران خسارت تشعشعات» در سال ۱۹۹۰، بیش از ۱.۳ میلیارد دلار به بیش از۲۷ هزار نفر از قربانیان بادهای رادیواکتیو پرداخت کرده است. ساکنان جزایر مارشال نیز مبالغی را به عنوان غرامت دریافت کرده‌اند، اما آن را ناکافی می‌دانند. قزاقستان ۱.۲ میلیون نفر را در برنامه‌ی جبران خسارت گنجانده است. فرانسه تنها در سال ۲۰۲۱ نیمی از غرامت لازم را به قربانیان پرداخت کرد. امانوئل ماکرون پرداخت «بدهی» به پلی‌نزی را پذیرفت، اما حاضر عذرخواهی نشد.
۸۰ سال پس از فاجعه هیروشیما و ناکازاکی، میراث آزمایش‌های هسته‌ای همچون زخمی عمیق بر پیکر بشریت و محیط‌زیست باقی مانده است. پول‌پاشی قدرت‌های هسته‌ای نمی‌تواند اعمال مجرمانه آنها را جبران کند و زخم‌های عمیق انسانی و زیست‌محیطی را التیام بخشد. این وضعیت شوم و شرم‌آور، بر ناکارآمدی و بحران مشروعیت نظم برآمده از جنگ جهانی دوم گواهی می‌دهد. ساختار فعلی صلاحیت و شایستگی اداره جهان را ندارد و نسل جدید باید با هوشیاری و مسئولیت‌پذیری، در پی ساختن نظمی عادلانه و عقلانی برای مدیریت سیاره زمین باشد.
انتهای پیام/ ۹۴۴
