گروه بینالملل دفاعپرس: در دل بحرانهای سیاسی و نظامی اوکراین، جایی که سایه جنگ با روسیه همچنان بر این کشور سنگینی میکند، نشانههایی از یک تحول پنهان، اما عمیق ظاهر شده است. این تحول که میتوان آن را به عنوان یک «کودتای نرم» آمریکایی-انگلیسی علیه ولادیمیر زلنسکی تفسیر کرد، ریشه در نارضایتیهای فزاینده قدرتهای غربی از سیاستورزی او دارد. زلنسکی که زمانی نماد مقاومت جهانی در برابر تهاجم روسیه بود، اکنون به عنوان مانعی برای پیشرفت مذاکرات صلح و مدیریت جنگ دیده میشود.
ایده انتخاب «والری زالوژنی» فرمانده سابق ارتش و سفیر فعلی اوکراین در انگلیس، به عنوان جایگزینی ایدهآل برای زلنسکی، در حال بال و پر گرفتن است. تماسهای تلفنی مشکوک از سوی تیم «جیدی ونس» معاون رئیسجمهور آمریکا نشان میدهد که واشنگتن و لندن در حال آمادهسازی زالوژنی برای ورود به عرصه سیاسی اوکراین هستند تا در صورت برگزاری انتخابات ریاستجمهوری، او را به عنوان رقیبی قدرتمند علیه زلنسکی معرفی کنند.
این کودتای نرم سه روز پس از دیدار فاجعهبار زلنسکی با دونالد ترامپ در کاخ سفید و با تماسهای تلفنی مخفیانه به مقصد سفارت اوکراین در لندن آغاز شد. جیدی ونس که در آن دیدار نقش کلیدی در تحریک زلنسکی ایفا کرده بود، تلاش داشت تا با زالوژنی ارتباط برقرار کند.
مقامات کاخ سفید این اقدام را «ارتباط دیپلماتیک معمول» توصیف کردند، اما واقعیت این است که این تلاش، بخشی از یک پروژه گسترده برای بررسی جایگزینهای زلنسکی بود. زالوژنی که فوریه سال گذشته از فرماندهی ارتش برکنار و به لندن فرستاده شده بود، در یک وضعیت دوگانه قرار گرفته: از یک سو به دولت فعلی اوکراین وفادار است و از سوی دیگر مورد توجه مخالفان داخلی و خارجی به عنوان رئیسجمهور آینده اوکراین است.
از زمان آغاز جنگ تاکنون هیچ انتخابات ریاست جمهوریای در اوکراین برگزار نشده، زیرا انجام آن غیرممکن است. با این حال همه میدانند که دموکراسی دیر یا زود به اوکراین بازخواهد گشت. نظرسنجیها نشان میدهد زالوژنی که در ابتدای جنگ نقش کلیدی در دفع حمله روسیه داشت، تنها کسی است که میتواند زلنسکی را به چالش بکشد. او هرگز جاهطلبی سیاسی نداشته و از انجام مصاحبه با خبرنگاران اجتناب میکند، اما رفت و آمد مراجعه کنندگان موثر به سفارت اوکراین در لندن، نظیر نمایندگان مجلس اوکراین، فعالان جامعه مدنی، نمایندگان تجار ثروتمند و حتی پل مانافورت، مشاور سابق ترامپ حاکی از جایگاه ویژه او در آینده اوکراین است.
«یرماک» رئیس دفتر با نفوذ زلنسکی، با اشراف به جایگاه زالوژنی اخیرا به وی پیشنهاد داد تا با تشکیل جبههای متحد، به تیم زلنسکی بپیوندد و بدین ترتیب خطر طلوع رهبری جدید در اوکراین را خنثی کند. زالوژنی این پیشنهاد را رد کرد، اما قول داد در زمان جنگ علناً از زلنسکی انتقاد نکند و هر تصمیمی برای ورود به سیاست را به وی اطلاع دهد.
با اینکه تاکنون زالوژنی پالسی برای حضور در انتخابات آتی اوکراین ارسال نکرده، کییف بر این باور است که او در حال آمادهسازی برای حضوری جدی در انتخابات ریاست جمهوری اوکراین است. «ولادیمیر فسنکو» تحلیلگر سیاسی در کییف، میگوید: «او هوشمندانهترین تاکتیک را انتخاب کرده و تصمیم نهایی را تا آخرین لحظه به تعویق میاندازد. این رویکرد، زالوژنی را در شرایط برتر قرار میدهد و بدین ترتیب، آمریکا و انگلیس میتوانند به صورت پنهان از او به عنوان گزینهای برای تغییر حمایت کنند».
زالوژنی کیست؟
«والری فدوروویچ زالوژنی» متولد سال ۱۹۷۳ میلادی ژنرال ارتش و قهرمان جنگ است. او از خانوادهای نظامی میآید و در آکادمی ملی دفاع اوکراین تحصیل کرده است. زالوژنی در عملیاتهای نظامی علیه جداییطلبان در دونباس شرکت داشته و به دلیل رهبری کاریزماتیک و صمیمیت با سربازان، محبوبیت زیادی کسب کرد.
مردم او را به عنوان ژنرال شوخطبع میشناسند، زیرا اغلب با نیروهایش شوخی میکند و روحیهشان را بالا میبرد. او در آغاز حمله روسیه نقش کلیدی در مقاومت در برابر نیروهای روسی ایفا کرد. بر اساس نظرسنجیهای انجام شده زالوژنی از محبوبیت بالایی برخورار است و بسیاری او را تنها رقیب جدی زلنسکی میدانند.
زالوژنی که اکنون ۵۲ سال دارد، در گفتوگوهای خصوصی تأکید کرده که سیاستهای سختگیرانهاش ممکن است برای مردم اوکراین چالشبرانگیز، اما ضروری باشد. وی اکنون در لندن زندگی آرامی دارد، اما جنگ او را رها نکرده و از طریق برقراری تماس ویدیویی امن، از شرایط خط قدم اوکراین و جریانات جنگ مطلع میشود.
ولت زلنسکی، زالوژنی از ژوئیه ۲۰۲۱ فرماندهی کل نیروهای مسلح اوکراین را بر عهده داشت و این سمت، او را در قلب استراتژیهای دفاعی قرار داد. اما دیری نپایید که تنشها میان وی و زلنسکی به سرعت افزایش یافت. اختلافات عمدتا بر سر آمادگی بیشتر برای حمله روسیه و استراتژیهای جنگی بود که به بگومگو و تنش میانجامید.
در کنار اختلافات موجود، محبوبیت روزافزون زالوژنی، تیم زلنسکی را نگران کرد. بر همین اساس سال گذشته، زلنسکی او را برکنار کرد و به لندن فرستاد.
پس از تحقیر زلنسکی توسط ترامپ، برخی در آمریکا مانند «لیندزی گراهام» علناً پیشنهاد استعفای رئیسجمهور آمریکا را مطرح کردند. در حالی که معاون اول ترامپ تلاش کرد با زالوژنی تماس بگیرد، اما او با زلنسکی در لندن دیدار و عکسی از دستدادنشان منتشر کرد و نوشت: «راه پیش رو آسان نیست، اما با هم بر چالشها غلبه میکنیم.»
تحولات اوکراین با دخالت آمریکا و انگلیس، به سمت حذف زلنسکی و جایگزینی وی با زالوژنی پیش میرود. این تغییر برای باز کردن درهای مذاکره با روسیه طراحی شده است. زلنسکی، با موضع غیرقابل انعطافش، مانعی برای پوتین به حساب میآید، اما زالوژنی میتواند فرصتی برای ملاقات رو در رو فراهم کند. پوتین، که سالها تلاش کرده زلنسکی را از قدرت کنار بگذارد، ممکن است با یک رهبر نظامی مانند زالوژنی که بیشتر بر موضع دفاعی متمرکز است، راحتتر باشد.
انگلیس، با کنترل نامزدهای انتخاباتی اوکراین و حضور زالوژنی در لندن، نقش کلیدی در این کودتای نرم ایفا میکند و او را به عنوان «رهبر بعدی اوکراین» آماده میسازد. این استراتژی هرچند که ممکن است به صلح میان اوکراین و روسیه کمک کند، اما استقلال اوکراین را زیر سؤال میبرد.
انتهای پیام/ ۱۳۴