نجار: بار اصلی خاطره‌نگاری اسارت روی دوش آزادگان انقلابی است

استاد دانشگاه گفت: با فاصله گرفتن از وقایع دوران اسارات و عدم وجود روایت افراد غیرانقلابی در این دوران، خواننده دچار فهم غلط از واقعیت اسارت می‌شود و لزوم دارد روایت دگراندیش‌ها هم پیگیری و گنجانده شود؛ چراکه آنها به بیان خاطرات خود تن نمی‌دهند.
کد خبر: ۷۷۶۲۸۱
تاریخ انتشار: ۰۷ آبان ۱۴۰۴ - ۰۹:۳۹ - 29October 2025

به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، «سعید نجار» آزاده و استاد دانشگاه در «نشست تخصصی بایسته‌ها و نبایسته‌های خاطره‌نگاری آزادگان» که به همت موسسه پیام آزادگان در سالن جلسات امام خمینی رحمه‌الله علیه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت برگزار شد با اشاره به اینکه خاطره‌نگاری آزادگان در موج اول ادبیات پایداری و دفاع مقدس جایگاهی نداشت، اظهار داشت: ضمن جنگ تحمیلی که حتی برخی آزادگان حین جنگ تبادل شدند به دلیل مسائل امنیتی و مخاطراتی که ممکن بود برای دیگر آزادگان رخ دهد امکان خاطره‌نگاری بوجود نیامد.

نجار: بار اصلی خاطره‌نگاری اسارت روی دوش آزادگان انقلابی است

وی افزود: در موج دوم ادبیات دفاع مقدس خاطره‌نگاری شکل می‌گیرد و شاهد آثاری از این عزیزان هستیم که تا پایان دهه ۹۰ بیشتر به دلیل نزدیکی با وقوع حادثه که اغلب چند سال بعد از آزادی است، ذهن‌ها آماده بوده و خاطرات به خوبی و با جزئیات بیان شده که این خود مهم است.

نجار ادامه داد: به موازات فاصله گرفتن از سال‌های پایانی جنگ، علی‌رغم اینکه خاطرات بیشتر بیان می‌شد، اما دقت لازم در ثبت و ضبط نبود و کمی دورتر شدیم لذا در یک موضوع واحد دیدگاه‌های مختلف را شاهد هستیم.

وی در خصوص اینکه بایسته‌ها و نابایسته‌ها چه می‌تواند باشد، گفت: خاطره به مثابه تاریخ اتفاق افتاده است و باید دید اسناد و مستندسازی دقیق در این خاطره‌نگاری‌ها رعایت شده و از منابع معتبر استفاده شده است تا قابل بررسی باشد یا نه.

نجار در ادامه تصریح کرد: پاسخ به این پرسش‌ها که آیا منابع به‌صورت دقیق ذکر شده است؟ آیا شاهد بی‌طرفی و پرهیز از قضاوت‌های شتابزده در این خاطره‌نگاری بودیم؟ آیا به زمینه‌های مکانی و زمانی توجه کافی شده است؟ آیا مقایسه تطبیقی این روایت‌ها را داشته‌ایم؟ آیا تفکیک میان روایت و تحلیل صورت گرفته است؟ آیا دقت در زبان و واژگان تاریخی صورت گرفته است؟ یک ضرورت است.

آزاده دفاع مقدس خاطرنشان کرد: لفظ «آزاده» که همان اسیر جنگی است در داخل کاربرد دارد، حالا در ترجمه آثار مفهوم آزاده را چه کنیم؟ قطعا در ترجمه باید همان اسیر جنگی را مطرح کنیم.

نجار افزود: امروز از بزرگترین مشکلات خاطره‌نگاری آزادگان مشکل یکسانی و کلیشه‌ای شدن روایات است که طبیعتا به دلیل فاصله تاریخی از وقایع رخ می‌دهد. آنچه که امروز به‌عنوان خاطرات اسارت بیان شده، از مجموعه آزادگان متعهد و معتقد بوده و متاسفانه افراد دگراندیش که متفاوت از آنهایی که به سازمان منافقین پیوستند یا اتفاقات دیگر برایشان افتاد، تا آخر ایستادند، به میدان بیان خاطرات خود نیامده‌اند و یک معضل همین است که الان فقط خاطره‌نگاری را بچه‌های انقلابی در اسارت انجام می‌دهند.

وی در پایان گفت: در نقل خاطرات جانبداری، تعصبات ایدیولوژیکی و قومی، نقل رویداد از منابع ثانویه، تعمیم‌های ناروا، آمیختن تخیل ادبیات و تاریخ، نادیده گرفتن دیدگاه‌های مخالف، حذف روایت‌های ناهمسو و قطع پیوست‌های همزمان آسیب‌هایی است که در این روند باید به آن توجه کرد و مانع از تاثیر آنها در خاطره‌نگاری‌ها شد.

انتهای پیام/ 119

برچسب ها: آیت الله مدنی
نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار