به گزارش دفاع‌پرس از خراسان رضوی، «ماهان صفایی ثانی» فعال رسانه‌ای در کرسی آزاداندیشی انتقال ارزش‌های بین‌نسلی از طریق کتاب و رسانه اظهار داشت: سه کارکرد کلی رسانه اطلاع‌رسانی، آموزش و سرگرمی است. البته کارکرد‌های مختلفی در رسانه تعریف می‌شود؛ اما اینکه کدام رسانه به چه شکل و به چه میزان بر انتقال ارزش‌های بین‌نسلی اثربخش است، جای بحث دارد.
وی افزود: در طول تاریخ و از زمان حضرت آدم، هابیل و قابیل و قبل از آن حتی زمانی که حضرت آدم و حوا در بهشت اولیه بودند، شیطان از طریق کار تبلیغی و رسانه‌ای منفی آنها را فریب داد، وگرنه به‌سادگی نمی‌پذیرفتند که حرف خدا را کنار بگذارند و حرف شیطان را بپذیرند. در زمانی که قابیل، هابیل را می‌کشد؛ خداوند از طریق کشته‌شدن پرنده یا حیوان، موضوع تدفین را به آنها نشان می‌دهد و این داستان ادامه دارد تا به امروز که هوش مصنوعی در دنیا به‌عنوان یکی از فناوری‌های انقلاب صنعتی چهارم، کارکرد رسانه‌ای عمیق و گسترده‌ای در جامعه دارد.
این فعال رسانه‌ای تصریح کرد: فرهنگ مانند هوا است و تمامی آداب، رسوم، روش‌ها و سایر عرصه‌ها را شامل می‌شود. اکنون اگر به حوزه فرهنگی جامعه نگاه کنیم این سؤال پیش می‌آید که آیا فرهنگ گذشته منتقل شده یا فرهنگ جدیدی دارد ایجاد می‌شود؟ اتفاقات جدیدی را در اطراف خود در حوزه‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی مشاهده می‌کنیم که تمامی آنها برگرفته از فرهنگ تازه‌ای است. انتقال آن از طریق رسانه انجام می‌شود.
صفایی ثانی گفت: رسانه محدود به تلفن همراه، کتاب و منبر نیست؛ هر چیزی که انتقال‌دهنده پیام باشد، رسانه است. حتی پوشش یک رسانه است و مفهومی را منتقل می‌کند.
رسانه نباید در تغییر فرهنگ دخالت داشته باشد!
وی خاطرنشان کرد: هنگامی که انتقال فرهنگ می‌خواهد صورت گیرد، قطعاً رسانه حرف اول را می‌زند و رسانه تعیین‌کننده و انتقال‌دهنده است؛ اما خود آن نباید دخالتی داشته باشد. به‌عنوان‌مثال خبرنگار هنگامی که خبر را تولید می‌کند، باید شخصیت خودش از شخصیت تولیدکننده خبر جدا و متفاوت باشد؛ اما گاهی اوقات خبرنگار احساس خود را وارد خبر می‌کند و ممکن است در تولید و حتی انتشار آن زمینه‌ای را فراهم کند که خبر بیشتر دیده شود، در رسانه نیز به همین شکل است.
این فعال رسانه‌ای یادآور شد: رسانه آنچه را که می‌خواهد و گمان می‌کند درست است و برای آن چارچوب تعیین کردند را به مخاطب منتقل می‌کند. در گذشته رسانه‌های مکتوب بسیاری داشتیم، اما امروز به سمت رسانه‌های فردی، شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های جدید حرکت کرده‌ایم؛ زیرا فرد از مطالب منتشر شده اقناع نشده و می‌خواهد حرف جدیدی بزند و مخاطب خود را به آن سمتی که می‌داند و علاقه دارد هدایت می‌کند، ممکن است در این راه موفق شود یا نشود.
صفایی ثانی ابراز داشت: رهبر معظم انقلاب اسلامی می‌فرمایند که شما قله‌ها را به مردم نشان دهید، جامعه و مردم در دامنه‌ها حرکت خواهند کرد. هنگامی که رسانه پوست‌اندازی می‌کند و ابزار جدید رسانه‌ای را معرفی می‌کند، به این دلیل وارد عرصه می‌شود که بتواند خواسته خود یا صاحبان رسانه را پیاده‌سازی کند. متأسفانه در این سال‌ها موضوعاتی که در جامعه مشاهده می‌کنیم، نشان‌دهنده موفقیت نه کامل، اما سطحی دشمن در این حوزه است.
رسانه‌های نوین در فرهنگ تغییر ایجاد می‌کنند
وی اذعان داشت: رسانه‌های نوین ابزار‌های وارداتی هستند و متأسفانه فرهنگ‌های نوین را نیز با خود می‌آوردند و بخواهیم یا نخواهیم، در فرهنگ تغییراتی ایجاد می‌کنند. هنگامی که به نوجوان و جوان‌ها می‌گوییم که چشم‌های شما هر فیلم، کانال و مطلبی را نگاه نکند، به این معنا است که با نگاه‌کردن یک فیلم، محتوا، مطلب و قرارگرفتن در اعضای یک کانال، چه بخواهیم یا نخواهیم به آن سمت کشیده می‌شویم.
این فعال رسانه‌ای با اشاره به اینکه امروز نسبت به گذشته تنوع محتوایی افزایش پیدا کرده، گفت: زمانی که حضرت محمد (ص) به بعثت رسیدند، به‌اندازه تعداد انگشتان یک دست افراد باسواد در جزیرةالعرب بودند؛ ولی بااین‌حال خداوند ابزار رسانه‌ای کتاب را برای نشر دین خود انتخاب کردند؛ قطعاً خداوند آگاه است و آینده را می‌بیند. امروز تنوع محتوایی در حوزه تبلیغات و رسانه، می‌تواند به‌عنوان نقطه قوت و نقطه‌ضعف یا چالش باشد.
صفایی ثانی در خصوص دسترسی‌پذیری رسانه بیان داشت: قبل از کرونا، دانش‌آموزان اجازه داشتن تلفن همراه و آوردن آن به مدرسه را نداشتند؛ اما پس از شیوع بیمار کرونا برای دانش‌آموزان تلفن همراه تهیه شد، حتی برای خانواده‌های بی‌بضاعت با کمک خیران تلفن همراه تهیه و به دانش‌آموزان اهدا شد. عملاً خودمان نوجوانان را به این حوزه دعوت کردیم و امروز نمی‌توانیم این ابزار را از آنها بگیریم؛ این فضا تأثیرات عاطفی ایجاد می‌کند.
وی تصریح کرد: در تمامی حوزه‌ها و کارکرد‌های رسانه‌ای، رسانه‌های نوین موفقیت بیشتری دارند و مخاطب به دلیل علاقه‌مند بودن و دستیابی به آن سطح موفقیت، خود را به الگو‌هایی که رسانه معرفی می‌کند، نزدیک‌تر می‌کند. رهبر می‌فرمایند فرهنگ قله‌ها را نشان می‌دهیم؛ یعنی الگوی مثبت و شهدایی که حضور داشتند و امروز اگر نفس می‌کشیم و با افتخار سرمان را بالا می‌گیرم، قطعاً به دلیل حضور شهدا در جامعه در گذشته و اکنون است.
اثرگذاری تولیدکنندگان محتوا بر انتقال ارزش‌های بین‌نسلی
این فعال رسانه‌ای افزود: انتقال ارزش‌های بین‌نسلی از طریق کتاب و رسانه عملاً یک موضوع پیچیده و چندبعدی است و نمی‌توان از یک بعد به آن نگاه کرد. در این موج باید نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدید‌ها شناسایی شود و سپس بر اساس آن یک برنامه و استراتژی عملکرد تعریف شود. قطعاً نویسندگان و تولیدکنندگان محتوا در این موضوع مؤثرند. اگر نگاه کارکردی به موضوعات داشته باشیم، بخش عمده راه را رفته‌ایم.
صفایی ثانی ادامه داد: از سم و زهر، انتظار مریضی و مرگ داریم و از عسل، آن چیزی که تصور می‌کنیم، شیرینی و قوت است؛ اما رسانه گاهی ممکن است تصورات ذهنی را تغییر دهد، یعنی شکلاتی می‌آورد که تلخ است و این از کارکرد‌های رسانه است. تولید محتوا بهترین راهکار برای حل این موضوعات است. اغلب استفاده‌کننده و مصرف‌کننده اثرپذیر هستند؛ تولیدکننده محتوا اثر می‌گذارد و این اثر می‌تواند بی‌نهایت منفی یا بی‌نهایت مثبت باشد.
اگر جامعه را به سمت تولید محتوا سوق دهیم، بخش عمده‌ای از مشکلات حل می‌شود
وی گفت: اگر ما جامعه را به سمت تولید محتوا سوق دهیم، بخش عمده‌ای از مشکلات حل می‌شود. اشکالی ندارد که همه افراد تولیدکننده محتوا باشند، مخاطب خود را پیدا می‌کنند. یکی از کارکرد‌های مهم این نشست تولید محتوا است و ما تولیدکننده آن هستیم. رسانه همیشه برای رسیدن به هدف خود، سناریوسازی می‌کند. پوسته و ظاهر یک محتوا با درون آن متفاوت است.
این فعال رسانه‌ای اظهارداشت: همه افراد نمی‌توانند برای افزایش سواد رسانه‌ای خبرنگار شوند. گرچه سواد رسانه دیگر معنایی ندارد و مردم اکنون باید بصیرت رسانه‌ای داشته باشند. باید به این سمت برویم که مردم بصیرتشان نسبت به موضوعات افزایش پیدا کند و این مقوله ارتباطی با سواد ندارد. بصیرت است که اثر وضعی بر فرد دارد.
صفایی‌ثانی یادآور شد: قطعاً الگو‌های خوب اثرپذیری بهتری را دارند؛ ولی به این شرط که معرفی شوند و تولید محتوا کنند. فعالان رسانه‌ای مانند کارشناسان رادیولوژی هستند و مقداری از آن اشعه نیز به آنها می‌رسد. تلاش ما است که در این حوزه با افراد شاخص و الگو ارتباط بگیریم و به‌مرور این اشعه‌های منفی را از خود دور کنیم تا جامعه نیز به همین سمت حرکت کند.
انتهای پیام/
