به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، هفته دفاع مقدس امسال هم به پایان رسید. این هفته یاد و نام قهرمانانی را زنده کرد که نسل امروز تنها نامشان را شنیده است. تلاش‌های بسیاری برای ماندگارکردن آن روز‌ها در ذهن کسانی که جنگ را ندیده و لمس نکرده‌اند، انجام شد؛ اما آیا واقعاً به نقطه مطلوب رسیده‌ایم؟
در همین زمینه، گفت‌وگویی با سردار «عبدالرضا آزادی» مسئول سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس سپاه و بسیج انجام شده است که ماحصل آن را در ادامه می‌خوانید.
به گفته سردار «آزادی» هنوز چالش‌ها در این مسیر کم نیستند. از تولید فیلم‌های پرهزینه و قصه‌محور گرفته تا کمبود آثار ویژه کودک و نوجوان، نبود ردیف بودجه مشخص در سطح ملی و ظرفیت‌های استفاده نشده در شبکه‌های اجتماعی، ولی به گفته مسئول سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس سپاه و بسیج جرقه‌های امید در حال شکل‌گیری است. از نمایش‌های پرشور و پرتماشاگری که در استان‌های مختلف در هر شب اجرا هزاران مخاطب را پای روایت‌های حماسی نشاند، تا رشد مراکز آفرینش هنری، انیمیشن سازی و بازی‌سازی در شهر‌ها و استانها که قهرمانان بومی را به زبان هنر و فناوری به نسل جوان معرفی می‌کنند.
این نشان می‌دهد که مسیر ترویج و تثبیت فرهنگ دفاع مقدس در حافظه جمعی راه نوینی را در پیش گرفته است؛ اما رسیدن به مقصد نیازمند حمایت ملی، تقویت ظرفیت‌های استانی و بهره‌گیری جدی از فضای مجازی است. جایی که حتی یک کلیپ ۳۰ ثانیه‌ای می‌تواند اثر یک کتاب قطور را بگذارد.
چه ویژگی‌هایی از تولیدات دفاع مقدس می‌تواند از جوانان و اقشار مختلف جامعه جذب حداکثری داشته باشد و در این زمینه چه تلاش‌هایی انجام شده است؟
جوان‌ها معمولاً به کتاب‌ها و فیلم‌هایی علاقه دارند که داستان داشته باشند و قصه‌گو باشند. رمان‌ها و فیلم‌هایی که قهرمان دارند خیلی مورد استقبال قرار می‌گیرند. حتی کلیپ‌های کوتاه در فضای مجازی هم مورد توجه هستند. تلاش کرده‌ایم تولیدات خود را با هنر ترکیب کنیم تا آثار ماندگار و هنرمندانه خلق شود. به عنوان مثال، یکی از برنامه‌های پربیننده‌ای که داشتیم، بازسازی عملیات‌ها و نمایش‌های هنری و میدانی آن که در قالب کنگره‌های ملی گرامیداشت شهدا برگزار شد. این نمایش‌ها در بسیاری از استانها، از جمله سمنان و خراسان رضوی و گیلان اجرا شدند. در تهران نیز در پردیس و شهرستان‌های دیگر اجرا شد. در این نمایش‌ها تلاش شد که به شیوه هنرمندانه و حماسی فرایند کنگره‌ها اجرا شده و از جلوه‌های ویژه، نور و صدا‌های خوب استفاده شود و بیننده‌های زیادی را جذب کردند. آمار‌ها هم نشان می‌داد در هر نوبت اجرای این برنامه‌ها بیش از ۱۰ هزار نفر بیننده داشته است و همه اقشار جامعه، از جمله بسیجی‌ها و غیر بسیجی‌ها به دیدن آن نمایش می‌رفتند. نمایش‌های میدانی در سال ۱۴۰۴ که ذیل کنگره‌های گرامیداشت استان ها، در سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس برگزار شدند، در بیش از ۱۲۱ شب اجرا، بیش از یک میلیون و ۵۰ هزار نفر بیننده غیرتکراری داشت.
این آمار‌ها نشان می‌دهد، نمایش‌های همراه با داستان، هیجان و جذابیت هنری بالا، می‌توانند جوان‌ها و سایر اقشار جامعه را جذب کنند؛ بنابراین اجرای چنین نمایش‌هایی در سراسر کشور در دستور کار قرار دارد.
از نقش خانواده‌ها برای ترویج فرهنگ دفاع مقدس بگویید. آنها چگونه می‌توانند نقش فعالی داشته باشند و فرزندان خود را با این ارزش‌ها آشنا کنند؟
دفاع مقدس تنها یک رخداد تاریخی نیست، بلکه یک فرهنگ کاملی است که ما آن را به عنوان فرهنگ جهاد، فرهنگ شهادت و فرهنگ بسیجی می‌شناسیم. این فرهنگ شاخص‌های مشخصی دارد، از جمله ایمان، صداقت، اخلاص، از خودگذشتگی، وطن‌دوستی، خانواده دوستی، مهربانی و محبت. این ارزش‌ها در رفتار رزمندگان و سبک زندگی شهدا به وضوح دیده می‌شود.
اگر خانواده‌ها بخواهند فرزندانشان برای آینده کشور مفید باشند، خود باوری داشته باشند و پاک و صادقانه زندگی کنند، بهترین الگو برای آنها فرهنگ دفاع مقدس است. انتقال این فرهنگ به فرزندان، به ویژه با روش‌های هنری غیرمستقیم و جذاب می‌تواند در تحکیم خانواده، صیانت از ارزش‌ها و رشد فرزندان بسیار مؤثر باشد.
در مسیر این دسته از تولیدات با چه چالش‌هایی رو‌به‌رو بوده‌اید؟
ما در تولید آثار هنری و فرهنگی با چالش‌های جدی رو‌به‌رو هستیم. تولید فیلم‌های با کیفیت و جذابیت بالا هزینه بر است و نیازمند پشتیبانی ملی است. به عنوان مثال، مجموعه‌هایی مانند بسیج، روایت فتح، سازمان اوج، حوزه هنری و حتی بخش خصوصی، در حال حاضر حداکثر می‌توانند در سال حدود ۱۰ فیلم با موضوع دفاع مقدسی یا مقاومت تولید کنند، زیرا هزینه ساخت فیلم‌های این چنینی بسیار بالاست؛ بنابراین اگر حمایت بیشتری از سوی مسئولان هنری کشور و استانها صورت گیرد، می‌توان این تعداد را به سی فیلم در سال افزایش داد. هدف ما تولید فیلم‌هایی با کیفیت بالا، قصه‌گو و جذاب است که مخاطب آن را ببیند و تجربه‌ای ارزشمند داشته باشد.
چالش پشتیبانی و بودجه خودش را در حوزه دفاع مقدس و آثار مربوط به شهدا نیز نشان می‌دهد. چرا که اگر بخواهیم این حماسه و میراث معنوی حفظ شود و با زبان هنر به نسل‌های آینده منتقل شود، باید برای آن اعتبار مشخص در بودجه کشور در نظر گرفته شود. البته ناگفته نماند، در برنامه پنج ساله کشور، نشر و ترویج آثار و ارزش‌های دفاع مقدس دیده شده است، اما در بودجه سالیانه این ردیف بودجه وجود ندارد. تلاش‌های زیادی از طریق دولت و نمایندگان مجلس صورت گرفته، اما بودجه فرهنگی کشور در مجموع کم است و سهم دفاع مقدس نیز از آن کمتر است.
در حوزه کتاب شرایط چگونه است؟
در این حوزه شرایط بهتر است. ما حدود سی و دو ناشر استانی و بیش از ۱۶۰ تا ۱۷۰ ناشر فعال در حوزه دفاع مقدس و مقاومت در کشور داریم. سالانه حدود ۵۰۰ عنوان کتاب توسط مجموعه‌های ما تولید می‌شود، اما مشکل اصلی ترویج و تبلیغ این کتاب‌هاست. بسیاری از کتاب‌های خوب دیده نمی‌شوند و خوانده نمی‌شوند که بخشی از آن به گرانی کتاب و کاهش قدرت خرید مردم بازمی‌گردد.
برای اینکه این آثار بیشتر دیده شوند نیاز به حمایت، تبلیغ و برنامه ریزی جدی است؛ مثلاً برنامه‌های تلویزیونی اختصاصی، استفاده از ظرفیت رسانه‌ها برای معرفی کتاب‌ها و توجه ویژه به کتاب‌هایی که داستانی و رمان گونه هستند و زندگی‌نامه رزمندگان و شهدا را روایت می‌کنند. اگر این کتاب‌ها خوب تبلیغ شوند، مطمئناً جذابیت و بازار خوبی خواهند داشت.
از چالش‌های دیگر، کمبود آثار و کتاب‌ها در حوزه کودک و نوجوان است. هر گاه اثر خوبی در این حوزه تولید شد، کودکان، نوجوانان و خانواده‌ها استقبال کرده‌اند؛ لذا تلاش داریم این خلأ را پر کنیم و وظیفه خود را بهتر از گذشته انجام دهیم.
با توجه به محبوبیت شبکه‌های اجتماعی، چقدر از این فضا برای تولید و انتشار محتوای دفاع مقدس بهره برداری شده است؟
هنوز مرجع جامع و کانال اختصاصی گسترده‌ای برای معرفی دستاورد‌ها و روایت‌های دفاع مقدس نداریم و در این حوزه تولیدات کم است؛ و این در حالی است که هزینه تولید در این فضا کمتر است، اما آثار به دلیل کوتاه بودن زمانی، تأثیرگذارتر است بنابراین نیاز به توجه و توسعه بیشتری وجود دارد. مثلا کلیپ‌های ۳۰ ثانیه تا یک دقیقه از زندگی شهدا، می‌تواند اثر بسیار قوی و بیشتری داشته باشد. این کلیپ‌ها ممکن است رفتار فداکارانه، محبت شهید به خانواده یا دوستان یا لحظات جوانمردانه او را نشان دهند و حتی یک اثر کتاب را منتقل کنند، اما باید قبول کرد تولید محتوای مرتبط با دفاع مقدس در این فضا هنوز پایین است.
به نظر شما مشکل از کجاست؟
این بحث بیشتر مربوط به فعالیت استان هاست. در گذشته، بیشتر فعالیت‌ها در تهران و توسط گروه‌هایی مانند اوج و شیدایی انجام می‌شد، اما امروزه استانها خودشان تجهیزات دارند و کار‌های مستقل انجام می‌دهند. چرا که استانها باید ظرفیت تولید آثار و برنامه‌های هنری شان را افزایش دهند.
بر همین اساس، در مازندران و گیلان امکانات خوبی فراهم شده است. در بعضی استانها نیز گروه‌هایی سرمایه‌گذاری کرده‌اند و از فناوری‌های نوین و حتی هوش مصنوعی برای ترجمه و تولید محتوا استفاده می‌کنند. این فضا پایدار است و می‌تواند هر سال نمایش‌ها و پروژه‌های فرهنگی را تداوم بخشد. همچنین در هر استان یا مجموعه‌ای به صورت محدود کانال‌هایی زده شده است مثل کانالی تحت عنوان «گنج بی پایان» که روایت‌ها و کلیپ‌های استانها را منتشر می‌کند، ولی هنوز کافی نیست.
چگونه می‌توان این توانمندی را در استانها به خصوص در حوزه انیمیشن و بازی‌های قهرمانانه به حداکثر رساند؟
راه حل این چالش در توانمندکردن استانها یعنی تقویت ظرفیت استانها و حمایت از تولیدات ماندگار است. استانها باید خودشان فکر تولید آثار باشند، زیرا هر استان با شهدا و ظرفیت‌های محلی خود آشناست و بهتر می‌تواند فعالیت کند. خوشبختانه از حدود ده سال پیش، مراکز آفرینش هنری، انیمیشن‌سازی و پویانمایی در سطح استانها نیز راه اندازی شده و گروه‌های هنری در شهرستان‌ها توانمند شده‌اند. این شامل گروه‌های انیمیشن سازی، بازی سازی، سرود‌های پاتوقی و گروه‌های تئاتر هم می‌شود. اما جا دارد بگوییم، هنوز کافی نیست. شخصیت سازی و تولید آثار جذاب در فضای سایبری به اندازه نیاز امروز جامعه انجام نشده است. هدف این است قدرت تولید محتوا در همه استانها و برای همه استعداد‌های موجود فعال شود تا بتوانیم آثار متنوع، جذاب و ماندگار خلق کنیم و اثرات آن را در جامعه ببینیم.
انتهای پیام/ 261
