به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، آیین رونمایی از کتاب «فرمانده رئوف؛ تاریخ شفاهی دفاع مقدس؛ روایت سردار عبدالمحمد رئوفی نژاد» امروز سه‌شنبه (۱۵ مهر ماه) در مرکز اسناد، تحقیقات و نشر معارف دفاع مقدس و مجاهدت‌های سپاه با حضور راوی کتاب سردار سرتیپ پاسدار «عبدالمحمد رئوفی نژاد»، سردار سرتیپ پاسدار «رمضان شریف» رئیس مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، سردار «محمد نبی رودکی» از فرماندهان پیشکسوت دفاع مقدس، خانواده شهیدان رشید و جمعی از نویسندگان و پژوهشگران حوزه دفاع مقدس برگزار شد.
مانند ماهی در آب هستیم که قدر نعمت آب را نمی‌دانیم
در ابتدای این مراسم سردار «رمضان شریف» ضمن خوش‌آمد گویی به حضار با بیان اینکه یکی از بزرگترین خدمات امام (ره) و انقلاب اسلامی که کمتر مورد توجه قرار گرفته، میدان دادن به استعداد‌هایی بود که در این کشور وجود داشت، اظهار داشت: اینکه می‌بینیم یک فرزند عشایر مانند قاسم سلیمانی یا فرزند یک آهنگر به عالی‌ترین فرماندهان نظامی تبدیل می‌شوند، مرهون نگاه بلند امام و بستری است که انقلاب برای رشد این شخصیت‌ها فراهم کرد.
وی با اشاره به اینکه ایران سرشار از الگو‌های واقعی و برجسته است، گفت: برخی کشور‌ها برای داشتن حتی یکی از این قهرمانان، مجبور به تاریخ‌سازی و افسانه‌پردازی می‌شوند، در حالی که این وفور نعمت در کشور ما گاهی موجب غفلت می‌شود و ما قدر و عظمت این داشته‌ها را آنچنان که باید، نمی‌دانیم.
مشاور فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه سرمایه اصلی سپاه، معنویت، اخلاص و فرهنگ اهل بیت (ع) است، تصریح کرد: درخشش فرماندهانی، چون قاسم سلیمانی‌ها و سردار رشید‌ها مرهون پشتیبانی و اعتمادی است که رهبری معظم انقلاب و حضرت امام (ره) به جوانان این مرز و بوم داشتند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به جایگاه همسران فرماندهان اشاره کرد و گفت: بخش عمده‌ای از موفقیت مردان بزرگ این سرزمین، مرهون همراهی، همگامی و تلاش‌های خستگی‌ناپذیر همسران عزیز آنهاست و به همین دلیل از همسر گرانقدر شهید رشید به عنوان مهمان ویژه این مراسم دعوت کردیم.
سردار شریف در پایان اظهار کرد: ما رسالت بزرگی در معرفی این الگو‌های دست‌یافتنی و امتحان‌پس‌داده به نسل جدید داریم و از همه فرماندهان، راویان و خانواده‌های معظم آنها استدعا می‌کنیم که ما را در این مسیر یاری کنند تا بتوانیم این فرهنگ متعالی را به جوانان منتقل کنیم.
تشکیل شش جبهه مقاومت امتداد دفاع مقدس است
دیگر سخنران این مراسم سردار «محمدنبی رودکی» بود، وی اظهار داشت: سردار رشید با شناختی دقیق و سرعتی مثال‌زدنی در شناسایی‌ها، فرماندهان را برای عملیات‌ها آماده می‌کردند.
این فرمانده دوران دفاع مقدس یادآور شد: آشنایی نزدیک من با سردار رئوفی عزیز به دوران عملیات طریق‌القدس و به ویژه آمادگی برای عملیات فتح‌المبین بازمی‌گردد؛ در دی‌ماه سال ۱۳۶۰، سردار رشید در پایگاه منتظران شهادت (گلف اهواز) بنده را صدا زدند و گفتند: «برو شیراز، چند نیروی کادر با خودت بیاور تا یک تیپ تشکیل بدهید و در جبهه شوش از تپه ۱۲۰ و شیار موردحه تا منطقه شوش و انکوش مستقر شوید.»
وی با اشاره به شجاعت و سرعت عمل مثال‌زدنی سردار رشید، خاطرنشان کرد: در عملیات طریق‌القدس، صبح روز دوم به همراه ایشان برای شناسایی به منطقه «نهر اوبیل» رفتیم. سردار رشید ناگهان از جیپ پیاده شد و با سرعت به سمت نهری که مین‌گذاری شده بود، دوید. تا آمدم فریاد بزنم «آقا رشید، مین!» ایشان برگشت، دست مرا گرفت و گفت: «چرا نگفتی اینجا مین‌گذاری است؟» گفتم از کجا می‌دانستم شما با این سرعت به این سمت می‌روید! خداوند ایشان را برای این انقلاب نگه داشت.
سردار رودکی در ادامه به تشریح نقش حیاتی سردار رئوفی در عملیات فتح‌المبین پرداخت و اظهار کرد: شب ۲۹ اسفند سال ۱۳۶۰، یعنی درست شب قبل از آغاز عملیات، عراق یک تک محدودکننده به منطقه قرارگاه فجر زد و معابر ما از بین رفت. همه فرماندهان مضطرب شدیم. آقا محسن رضایی خدمت حضرت امام (ره) رفتند تا کسب تکلیف کنند.
وی با بیان اینکه حضرت امام (ره) فرمودند امر دفاع واضح و روشن است و استخاره نمی‌خواهد، تصریح کرد: با این حال، برای نام عملیات تفألی به قرآن زده شد که آیه شریفه «إِنَّا فَتَحْنَا لَکَ فَتْحًا مُبِینًا» آمد و نام عملیات از کربلای یک به فتح‌المبین تغییر کرد.
این فرمانده دوران دفاع مقدس اظهار کرد: در آن شرایط حساس که دشمن در یکی از محور‌ها پیشروی کرده بود، این سردار رئوفی بود که با تدبیر بی‌نظیر خود، با تیپ ولیعصر (عج) از محور سایت و رادار حمله و آن نقصی که در جبهه ما ایجاد شده بود را جبران کرد و راه را برای آن پیروزی بزرگ هموار ساخت.
وی سردار رشید را یک تئوریسین، نظریه‌پرداز و فرمانده میدانی بی‌بدیل خواند و گفت: سردار رشید در مصاحبه‌ای به تشریح راهبرد سردار سلیمانی برای تشکیل شش جبهه مقاومت علیه اسرائیل (حماس، حزب‌الله، دفاع وطنی سوریه، حشدالشعبی، فاطمیون و انصارالله یمن) پرداخته بود.
سردار رودکی تصریح کرد: این جبهه مقاومت، امتداد همان دفاع مقدس است که با جلسات طولانی و راهبردی سردار رشید با سید حسن نصرالله و حاج قاسم سلیمانی شکل گرفت.
شهید رشید شخصیتی بی‌نظیر و تکرار ناشدنی بود
«سارا ترابی کیا» همسر سردار سپهبد شهید «غلامعلی رشید» و مادر شهید عباس رشید در این آیین با یادی از همه شهدای اسلام و به بهانه حضور در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس به بیان نکاتی از شخصیت برجسته همسر شهیدش پرداخت.
وی با بیان اینکه صحبت از آقای رشید حقیقتاً بسیار سخت است، اظهار کرد: من شبیه، مثل و مانند او را ندیدم. او از نظر هوش، ذکاوت و همه ابعاد انسانی که یک فرد می‌تواند داشته باشد، شخصیتی متفاوت بود. هر چیزی را که می‌خواست، در مرتبه اول قرار می‌گرفت، از لحاظ ذهنی هم هیچگاه نمی‌شد که احتیاج پیدا کند یک مطلب یا کتاب را دوباره بخواند با همان بار اول کاملا مطلب در ذهنش می‌ماند.
همسر شهید رشید با اشاره به اراده قوی و روحیه خستگی‌ناپذیر این شهید بزرگوار، گفت: رشید موجودی بود که خستگی را خسته می‌کرد. او مصداق تعبیر امیرالمؤمنین (ع) یعنی «ساعٍ سریع» بود؛ تلاشی پیوسته و بی‌وقفه داشت، با وجود اینکه سه دکتری داشت، اما در رشته‌های غیر تحصیلی خود هم متخصص بود، تسلط عجیبی روی تاریخ داشت، و مصداق‌های بی‌شماری از او در ذهن دارم که بخواهم در این جلسه مرور کنم ساعتها طول خواهد کشید؛ مثلا من خودم رشته‌ام دکتری فلسفه است، وقتی که آقای رشید همت کرد که کتاب‌های فلسفه را بخواند در یک زمان کوتاه دیدم که در فلسفه از من که سال‌ها در این رشته تحصیل می‌کردم جلو زد.
وی با اشاره به اینکه حتی اساتید شهید رشید هم بعضا اذعان داشتند که او خودش استاد است، افزود: در سفر لبنان وقتی برای بازدید از مکان‌های ترایخی لبنان با یکی از اساتید تاریخ همراه بودیم، با تعجب می‌دید‌م که آن استاد تاریخ موضوعات و مسائل پیرامون آن مکان را از شهید رشید می‌پرسید و همسرم دقیق برایش توضیح می‌داد، شهید رشید هیچگاه قلمش را زمین نگذاشت، حتی در لحظه شهادت هم بنظرم بعد از نماز قلم به دست بود، به خوبی یادم است که در سفر حج در محل جنگ احد بودیم که یک تکه از پارچه احرامش را پاره کرد و با ماژیک به قول خودمان کالک عملیات احد را از روی شکل منطقه کشید و بعد در هتل عملیات احد را برای کاروانیان کامل و دقیق بعد از بازدید میدانی منطقه توضیح داد که بنظرم حتی افرادی که اطلاعات کم نظامی هم نداشتند با توضیحان او دقیق متوجه غزوه احد شدند.
ترابی‌کیا با بیان خاطره‌ای از دوران تحصیل غلامعلی رشید پس از دستگیری توسط ساواک، گفت: شهید رشید مهر ماه سال آخر تحصیل دستگیر شد و اگر همت نداشت، آن سال نمی‌توانست دیپلم بگیرد، اما همت کرد و طی یکی دو ماه خودش تصمیم گرفت درس‌هایش را بخواند و شهریور امتحان بدهد، او تعریف می‌کرد که برای اینکه نور چراغ مطالعه مزاحم استراحت خانواده نباشد، برای امتحانات دیپلم به پشت‌بام می‌رفت و زیر نور ماه درس می‌خواندند و با همان شرایط با نمرات عالی قبول شد.
همسر و مادر شهیدان رشید، در ادامه با اشاره به این که پسر شهیدم عباس هم مانند پدرش ذهن قویی داشت، افزود: ما عباس را به مهد کودک بردیم، از آنجایی که آقای رشید از سه سالگی برای عباس شاهنامه، گلستان و بوستان و کتاب‌هایی از این دست می‌خواند، عباس متفاوت از دیگر بچه‌ها اشعار و فرازهایی از این کتاب‌ها را خوانده بود که باعث تعجب همه شده بود و با همان زبان کودکی به من گفت، مادر فکر کنم نه بچه‌ها فهمیدند که من چه خواندم و نه مربی مهد.
این همسر شهید به تواضع و انزواطلبی خودخواسته این شهید سعید اشاره کرد و گفت: رشید در دست‌نوشته‌ای مربوط به سال ۹۵ صراحتاً نوشته است که «دوست ندارم برایم همایش یا کنگره بگیرید» همیشه امضا می‌کرد «پاسدار» و حتی وصیت کرده بود در جایی دفن شود که امکان ساخت بارگاه یا گرفتن مراسم‌های عریض و طویل بر سر مزار نباشد و مقام و منصب برایش اهمیت نداشت، حتی بواسطه این روحیه نپذیرفت فرمانده سپاه یا رئیس ستاد کل نیروهای مسلح شود و تاکید داشت که من یک نیروی عملیاتی هستم و کار ستادی نمی‌کنم، از این جهت بود که فرمانده قراگاه مرکزی حضرت خاتم صل الله علیه و آله را نه فقط از سر تعبد به ولایت فقیه و تبعیت از امر حضرت آقا بلکه از سر علاقه به کارهای اجرایی هم پذیرفت، البته حضرت آقا هم بر اساس همین روحیه شهید این مسئولیت را به آقای رشید واگذار کرد.
وی با اشاره به حدیثی از امام کاظم (ع) مبنی بر اینکه بهای بدن مؤمن بهشت است، اظهار کرد: اگر بهای بدن بهشت باشد، پس ارزش جان انسان «لقاء رب» است. شهدا بدن خود را دادند تا به این لقا برسند.
ایشان در ادامه به خواب یکی از همرزمان شهید اشاره کرد و گفت: آن فرد در خواب از سردار پرسیده بود آنجا چه خبر است و ایشان پاسخ داده بود: ما از لحظه ورود، محو جمال حضرت اباعبدالله (ع) هستیم و هنوز کار دیگری نکردیم.
همسر شهید رشید در پایان با تأکید بر اینکه شهید رشید حقیتا نیازی به غلو و افسانه‌سرایی ندارد، گفت: تقاضا می‌کنم قصه زندگی او را که برای فرزندان ما مفید و سازنده است، به صورت واقعی و بدون حاشیه روایت کنید، چرا که سبک زندگی این شهدا خود یک مکتب است و باید برای نسل آینده تبیین شود.
با حضرت امام، انقلاب و با شهید رشید دفاع از آن را شناختم
روای این کتاب نیز در این مراسم به پشت تریبون رفت، وی با بیان اینکه اگر از او بپرسند با چه شناختی در این جایگاه قرار دارد، عنوان کرد: پاسخ خود را در دو نکته خلاصه می‌کند اول آن که از شناخت امام (ره)، انقلاب را شناختم و در مسیر آن قرار گرفتم و دوم اینکه از مسیر سردار رشید، دفاع از انقلاب را یاد گرفتم.
وی با تأکید بر اینکه این کتاب روایت عملکرد دلیرمردان لشکر ۷ ولیعصر (عج) است، اظهار داشت: در این اثر هیچ چیزی برای خودم نگفتم؛ من روایت کردم که بچه‌ها چه‌کار کردند نه اینکه من چه‌کار کردم. هر چه داریم، حاصل همت، تلاش و تدبیر آن عزیزان است.
فرمانده لشکر ۷ ولیعصر (عج) در دوران دفاع مقدس با اشاره به نقش کلیدی سردار رشید در سازماندهی جبهه‌های غرب کرخه گفت: بنیانگذار تیپ و بعد‌ها لشکر ۷ ولیعصر (عج)، غلامعلی رشید بود که ۱۰ الی ۱۲ جبهه را در منطقه دزفول پایه‌گذاری کرد.
وی با بیان اینکه تنها تیپی بودیم که در عملیات فتح‌المبین با دو تیپ از ارتش ادغام شدیم، اظهار کرد: این نشان‌دهنده توان بالای نیرو‌ها بود که حاصل تدبیر، آموزش و تربیتی بود که سردار رشید برای بچه‌های دزفول به کار بسته بود.
سردار رئوفی‌نژاد با قدردانی از حضار، خانواده شهید رشید و دست‌اندرکاران تدوین کتاب، خاطرنشان کرد: همه ما، از بنده تا تک‌تک بچه‌های دزفول و لشکر ۷، مدیون آن نگاه بلند و افق دید سردار رشید هستیم. استاد و بزرگ ما ایشان بوده و هست.
نتوانستم حقیقت سردار رئوفی نژاد را بیان کنم
در این مراسم سردار عبدالمحمد کوچک کوتیانی، مجری و نویسنده کتاب تاریخ شفاهی سردار عبدالمحمد رئوفی‌نژاد با بیان اینکه به عنوان سرباز از سال ۱۳۵۸ در خدمت سردار رئوفی و سردار رشید بوده و با آنها زندگی کرده است، اظهارداشت: زبان من برای صحبت درباره این دو برادر بزرگوار الکن است، اما باید بگویم این کتاب سردار رئوفی نیست؛ او چیزی فراتر از اینهاست و من نتوانستم تمام شخصیت این سردار سپاه اسلام را معرفی کنم.
وی سپس به تشریح روند آغاز پروژه تاریخ شفاهی پرداخت و افزود: پس از بازنشستگی در سال ۱۳۹۱، از سال ۱۳۹۲ کار تدوین عملیات‌های لشکر را آغاز کردم و برای این کار با بیش از ۲۶۰۰ نفر از رزمندگان و فرماندهان مصاحبه انجام دادم. این مسیر با راهنمایی‌های اردستانی و ایزدی به صورت اصولی ادامه یافت.
سردار کوتیانی با اشاره به فرآیند نگارش کتاب «فرمانده رئوف» گفت: روند مصاحبه با سردار رئوفی به دلیل مشغله کاری که داشتند نزدیک به سه سال طول کشید و در ۲۸ جلسه به اتمام رسید. تمام مراحل پیاده‌سازی و تدوین اولیه را خودم انجام دادم که البته برادران و خواهران مرکز اسناد کمک شایانی در این مسیر کردند.
این همرزم سردار رئوفی با ذکر خاطره‌ای از فرماندهی میدانی ایشان و شهید رشید، عنوان کرد: سه ماه قبل از جنگ تحمیلی این دو بزرگوار ما را به کردستان بردند. آنها مرد میدان و عمل بودند. به یاد دارم در اولین عملیات مستقل سپاه در دشت عباس، سردار رشید نقشه عملیات را با ماژیک روی چادر برزنتی یک ماشین سیمرغ کشید و خودش به عنوان یک تکاور در عملیات شرکت کرد.
وی با بیان اینکه دومین عملیات منطقه نیز با فرماندهی مستقیم سردار رئوفی انجام شد، تصریح کرد: پس از آغاز جنگ، با تدبیر سردار رئوفی ۱۲ جبهه پدافندی در منطقه‌ای به وسعت صد در صد کیلومتر در غرب کرخه تشکیل شد. من در سپاه فرمانده دیگری را سراغ ندارم که چنین خط پدافندی گسترده‌ای را مدیریت کرده باشد.
نویسنده کتاب «فرمانده رئوف» بیان کرد: خداوند توفیق داد که در این مدت حدود ۳۰ عنوان کتاب از جمله اطلس و شناسنامه لشکر را تدوین کنم در حالی که من یک فرد فرهنگی نبودم و تمام دوران خدمتم در عملیات گذشت. امیدوارم توانسته باشیم گوشه‌ای از دلاوری‌های آن مرد بزرگ را برای نسل آینده به یادگار بگذاریم.
تاریخ شفاهی ۲۲۰ فرمانده انجام شده
«امیرمحمد حکمتیان»، پژوهشگر و مسئول گروه مطالعات تاریخ شفاهی مرکز اسناد، تحقیقات و نشر معارف دفاع مقدس و مجاهدت‌های سپاه هم با بیان اینکه پروژه تاریخ شفاهی فرماندهان از سال ۱۳۸۸ در این مرکز کلید خورد، اظهار داشت: به تجربه ثابت شده بود که اسناد مکتوب به تنهایی جوابگوی ثبت و تحلیل همه ابعاد جنگ نیستند، به همین خاطر مرکز تصمیم گرفت به سراغ فرماندهانی برود که خاطرات و اسناد بسیاری را در سینه خود حفظ کرده‌اند.
وی با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر لزوم روایت جنگ توسط خود فرماندهان، گفت: این رویکرد با هدف جلوگیری از تحریف تاریخ دفاع مقدس اتخاذ شد، زیرا اگر راویان اصلی وقایع را بازگو نکنند، دشمنان روایت خود را جایگزین خواهند کرد.
مسئول گروه مطالعات تاریخ شفاهی مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس با بیان اینکه نقشه راه این مرکز، تدوین تاریخ شفاهی ۴۰۰ تن از فرماندهان در سطوح مختلف است، اظهار کرد: تاکنون مصاحبه با ۲۲۰ فرمانده به اتمام رسیده و حاصل آن انتشار ۳۸ عنوان کتاب بوده است که کتاب «فرمانده رئوف» یکی از این آثار ارزشمند است.
وی در خصوص روند تدوین کتاب «فرمانده رئوف» که به زندگی سردار عبدالمحمد رئوفی‌نژاد می‌پردازد، گفت: برای انجام مصاحبه‌ها، سردار عبدالمحمد کوچک (کوتیانی) انتخاب شد، زیرا ایشان به عنوان همرزم سردار رئوفی‌نژاد، از ابتدای تا انتهای جنگ در کنار وی حضور داشته و با شخصیت راوی و مأموریت‌های یگان آشنایی کامل داشتند.
حکمتیان با اشاره به اینکه فرآیند مصاحبه با سردار رئوفی‌نژاد از اردیبهشت ۱۳۹۵ تا تیر ۱۳۹۸ به طول انجامید، خاطرنشان کرد: این کتاب حاصل ۲۹ جلسه مصاحبه است که تمام دوران زندگی ایشان از کودکی، مبارزات انقلابی، فعالیت‌های پیش از جنگ و فرماندهی در طول هشت سال دفاع مقدس را در بر می‌گیرد.
این پژوهشگر در پایان از تلاش‌های تیم تدوین و ویراستاری کتاب و همچنین حمایت‌های سردار شریف که منجر به چاپ این اثر در سال ۱۴۰۳ شد، تقدیر و تشکر کرد.
در پایان این مراسم رونمایی از کتاب انجام و از دست اندرکاران این اقدام با اهدای جایزه و لوح سپاس تقدیر شدند. سردار عبدالمحمد رئوفی نژاد، از فرماندهان پیشکسوت دفاع مقدس و زاده دزفول است و در کارنامه خود فرماندهی لشکر‌های ۷ ولی عصر خوزستان، ۳۱ عاشورا و ۴۱ ثار الله و فرماندهی قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه و همچنین استانداری زنجان و کرمان را دارد.
انتهای پیام/ 119
