به گزارش خبرنگار بین‌الملل دفاع‌پرس، «اسماعیل بقایی» سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری هفتگی با اصحاب رسانه، اظهار داشت: نشست خبری امروز را با یک مناسبت تاریخی شروع می‌کنم. امروز زادروز «ستارخان» ملقب به سردار ملی است که یکی از چهره‌های اثرگذار در تاریخ ایران به خصوص در تاریخ مشروطیت بود که با رشادت، مقاومت و استقامت خودش در دفاع از آرمان آزادی، قانون خواهی و استقلال میهن نقشی ماندگار از خود در تاریخ معاصر ایران برجای گذاشت.
بقایی افزود: چندروز گذشته شاهد تحرکات دیپلماتیک در عرصه بین المللی بودیم که هم جمهوری اسلامی ایران نقش‌آفرین بود. کماکان مهم‌ترین مسئله منطقه ما مربوط به فلسطین است. مشاهد تداوم کشتار در سرزمین‌های اشغالی بودیم. در این ایام نزدیک به ۱۰۰ نفر از مردم غزه جان خودشان را از دست دادند.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: گذرگاه رفح همچنان بسته است و قرار بود کمک رسانی به مردم غزه با حداقل روزانه ۶۰۰ کامیون انجام شود ولی این اتفاق نیفتاد و همانطور که از ابتدا حدس زده می‌شد این بار هم رژیم صهیونیستی به وعده‌هایش عمل نکرد و ضامنان آتش‌بس به ویژه آمریکا با بی عملی باعث تداوم این جنایات شده‌اند.
وی خاطرنشان کرد: در این نشست اجلاس جنبش عدم تعهد در حمایت قاطع جنبش عدم تعهد از موضع ایران مبنی بر خلاف قانون بودن اقدام سه کشور اروپایی و آمریکا، در ادعای بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده شورای امنیت مصوبه مهمی، تصویب شد. این فقط یک پیام مکتوب نبود بلکه حاکی از نگرانی جامعه جهانی نسبت به دست اندازی برخی قدرت‌ها بر سازمان‌های بین‌المللی و سوءاستفاده از این سازمان‌ها برای پیشبرد اغراض خود بود.
بقایی با اشاره به درگیری‌های پاکستان و افغانستان اضافه کرد: درگیری‌های میان پاکستان و افغانستان ما را نگران کرد. ما تاکید کردیم که ثبات و آرامش برای ما اهمیت دارد. خوشحالیم که دو طرف موفق به انعقاد تفاهم آتش بس شدند. امیدواریم که این روند منجر به مفاهمه و گفت‌وگو بین دو کشور با هدف کاهش تنش شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه پیرامون هجمه‌ها و روایت‌ها علیه ایران و روابط ایران و روسیه عنوان کرد: تحولاتی که این چند روز شاهدش بودیم محصول کارزار دیپلماتیک در همه سطوح بود. با در نظر داشتن اینکه احتمال سوءاستفاده ۳ کشور اروپایی وجود دارد، ما در این یکسال تلاش کردیم که طرف‌ها را به این نتیجه برسانیم سوءاستفاده از پس گشت باعث پیچیده‌تر شدن موضوع خواهد شد.
وی با اشاره به بازگردادن تحریم‌ها علیه کشورمان توضیح داد: متاسفانه طرف‌های مقابل با تبعیت از خواسته آمریکا نهایتا بر بازگردادن تحریم‌ها مبادرت کردند، منتها آنچه در عمل اتفاق افتاد مخالفت دو عضو دائم با این اقدام بود. این بدان معناست که عملا شورای امنیت موفق به اتخاذ تصمیم در این خصوص نشد و همین امر باعث شد اکثریت کشورهای جهانی از موضع ایران حمایت کنند. روسیه و چین مواضع خود را بیان کردند و روسیه تاکید کرد که 3 کشور صلاحیت توسل به سازوکار را ندارند. این صرفا اعلام موضع مقطعی نبود، این موضع ادامه دارد.
بقایی در تکمیل صحبت‌های خود افزود: روز گذشته ایران، روسیه و چین در نامه مشترک مواضع خود را بیان کردند. این بدان معناست که قطعنامه ۲۲۳۱ را باید خاتمه یافته تلقی کنیم و دبیرخانه سازمان ملل باید بر این اساس عمل کند. البته 3 کشور اروپایی باعث آشفتگی حقوقی شدند اما اکثریت جامعه جهانی با این رویکرد مخالفت هستند. ما انتظار داریم این موضع در عمل خودش را هم نشان دهد.
سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به نگرانی ایران درباره توقف نسل کشی در غزه ادامه داد: راجع به غزه مواضع ما خیلی روشن است. ما از ابتدا بر ضرورت وادار کردن رژیم به توقف ادامه کشتار در غزه و شکستن حصر غزه و بازسازی تاکید کردیم. این بحثی است که هیچ انسان مسئولی نمی‌تواند رد کند. اینکه ما نگران بودیم بر اساس تجربه است. هیچ موردی نیست که رژیم قولی داده باشد و به آن عمل کرده باشد. در لبنان نیز شاهدیم که نقض آتش بس شده است. ما داریم می‌بینیم که رژیم در عمل صادق نیست.
وی در واکنش به اظهارات لاوروف مبنی بر عدم محدودیت برای همکاری نظامی و دفاعی با ایران خاطرنشان کرد: روند همکاری‌های ایران و روسیه در همه زمینه‌ها رو به رشد است. ما دارای چند موافقتنامه مهم مبنایی هستیم. موافقتنانه جامع مشترک را داریم که همکاری‌های وسیعی را از جمله دفاعی پوشش می‌دهد. اعتقاد ما این است که قطعنامه ۲۲۳۱ خاتمه پیدا کرده و همکاری ایران و روسیه با جدیت ادامه پیدا خواهد کرد.
بقایی پیرامون به پایان رسیدن زمان قطعنامه ۲۲۳۱ گفت: آنچه ما گفتیم خاتمه قطعنامه ۲۲۳۱ است. بر اساس نص صریح قطعنامه در روز خاتمه که ۱۸ اکتبر است، خاتمه پیدا کرد. در خصوص حقوقی که برای ایران کسب شده هیچ تغییری نمی‌یابد. در این قطعنامه به حق غنی سازی ایران تاکید شده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: اساسا برجام تفاهم موقتی بود و طرف‌های مقابل قرار شد تحریم‌ها را رفع کنند و در عوض آن ایران اقدامات شفاف ساز در خصوص برنامه هسته‌ای خود را بپذیرد. ضمن اینکه ۱۵ گزارش رسمی آژانس هم بر اجرای تعهدات از سوی ایران تاکید کرد، اما طرف مقابل نمی‌تواند چنین ادعایی بکند. از ۲۰۱۸ به بعد، هم آمریکا و هم ۳ کشور اروپایی ناقض برجام تلقی شدند. قطعنامه ۲۲۳۱ خاتمه پیدا می‌کند، بدون تغییر تعهدات اساسی که ما دادیم.
وی در واکنش به تمایل ۳ کشور اروپایی برای مذاکرات خاطرنشان کرد: پاسخ کوتاه این است که شر مرسان. ۳ کشور اروپایی باید نشان دهند که توان لازم را دارند به عنوان طرف قابل اتکا عمل کنند. ما شواهدی را می‌بینیم که طرف اروپایی خودش به بی‌عملی معترض است. مصاحبه صدراعظم آلمان نکاتی دارد که طرف اروپایی اگر می‌خواست نمی‌توانست درباره تحولات غرب آسیا ایفای نقش کند، این نشان می‌دهد توانایی لازم را برای اثرگذاری به عنوان طرف قابل اتکا ندارند. آنان دلیل ناتوانی اروپا در اثرگذاری را نداشتن ابزار جنگی توصیف می‌کنند. این اعترافی به عدم وجود اراده در بین ۳ کشور است.
بقایی درباره سفر لاریجانی به مسکو و سخنان پوتین برای تبادل پیام بین ایران و رژیم صهیونیستی، گفت: ما به صورت مستمر و طبیعی با دوستان در منطقه مشورت داریم. تماس‌ها با روسیه به همین ترتیب ادامه دارد. همین امروز نماینده ویژه روسیه در امور سوریه با مقام‌های وزارت خارجه در تهران دیدار دارند. این تماس‌ها در چارچوب رایزنی‌های دوجانبه است.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره تصمیم آمریکا برای دراختیار گرفتن پایگاه بگرام افزود: من شما را به تجربه حضور آمریکا در افغانستان ارجاع می‌دهم که چیزی جز ناامنی و بی ثباتی و قاچاق مواد مخدر به ارمغان نیاورده است. در اجلاس مسکو این موضوع برجسته شد و همه بر تمامیت ارضی افغانستان تاکید کردند و اینکه حضور بیگانگان می‌تواند باعث افزایش ناامنی‌ها شود.
وی درباره تفسیرهای آشفته از خاتمه قطعنامه ۲۲۳۱ نیز به این نکته اشاره کرد و گفت: این اولین بار نیست که آمریکا از شورای امنیت سوء استفاده کرده است. نمونه روشن آن وتوهای متعدد برای جلوگیری اقدام علیه رژیم صهیونیستی است، ۶ مورد وتو در ماه‌های اخیر توسط آمریکا صورت گرفته است.
بقایی در تکمیل صحبت‌های خود افزود: البته پیشتر هم آمریکا برای سوءاستفاده جهت بازگشت تحریم‌ها تلاش کرد اما قبلا ۳ کشور اروپایی اراده و توانایی لازم داشتند و مانع اجرا شدند. اکنون ما مخالفت خودمان را برای بازگشت تحریم‌ها اعلام کردیم و استدلال‌های خودمان را بیان کردیم. واقعیت این است که هیچ تصمیمی در این خصوص در شورای امنیت اتخاذ نشده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: نکته دوم اینکه دو کشور مهم عضو شورای امنیت دیدگاه‌های خود را بیان کردند، نظراشان مصرانه ادامه دارد. جنبش عدم تعهد آشکارا مخالفت کردند. سوءاستفاده از یک روند نمی‌تواند واجد آثار حقوقی باشد. اساسا این اقدام و آشفتگی حقوقی، مواردی که در قطعنامه‌های لغو شده وجود دارد با وضعیت کنونی سازگار نیست.
وی پیرامون ادعای گروسی علیه ایران خاطرنشان کرد: آژانس به عنوان نهاد مسئول و فنی در رابطه با مباحث هسته‌ای نقش مهمی دارد. مادامی که بر اساس صلاحیت‌ها و به دور از فشار سیاسی اعضا عمل کند مورد احترام ما است. آنچیزی که ما معترض هستیم این است که آژانس عدم وابستگی خودش را حفظ کند و اجازه ندهد در گزارش‌ها اغراض سیاسی برخی کشورها تاثیر داشته باشد.
بقایی درباره تعامل وزارت خارجه با مجلس شورای اسلامی نیز گفت: حضور وزیر امور خارجه در مجلس شورای اسلامی اقدامی طبیعی و قانونی در راستای پاسخگویی به نمایندگان ملت است. وزارت امور خارجه همواره تلاش کرده است مجلس را در جریان تحولات سیاست خارجی قرار دهد و با اجماع‌سازی میان ارکان حاکمیت، روند تصمیم‌گیری‌های دیپلماتیک را تسهیل کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوال خبرنگاری درباره اجلاس جنبش عدم تعهد و حمایت اعضا از نظر ایران درباره قطعنامه ۲۲۳۱ گفت: اجلاس اوگاندا نوزدهمین اجلاس وزرای خارجه جنبش عدم تعهد بود. ما از این فرصت‌های گفتگو با کشورهای آفریقایی استفاده کردیم. سال گذشته اجلاس ایران و آفریقا برگزار شد و آنان حضور خوبی در نمایشگاه‌های ایران داشتند و آن رویداد تاثیر مهمی در ارتقای روابط با کشورهای آفریقایی داشت.
وی بیانیه پایانی جنبش عدم تعهد را مهم دانست و افزود: در سطح جنبش عدم تعهد متونی که در بیانیه پایانی تصویب شد مهم است. محکومیت تجاوز رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران در این سند گنجانده شد. همچنین بحث حمایت جنبش از دیدگاه ایران در موضوع هسته‌ای ایران بود و تاکید بر اینکه اقدام 3 کشور اروپایی هیچ وجاهت قانونی ندارد. کشورها حتما بر اساس دیدگاه سیاسی که می‌گیرند در اجرا نیز عمل می‌کنند. امیدواریم در عمل هم نتایج این کارزار دیپلماتیک را ببینیم.
بقایی درباره احتمال مذاکرات و نقش مصر در این میان نیز گفت: تماس‌ها بین ما و طرف‌های مقابل با واسطه کم و بیش ادامه دارد اما به این معنا نیست که وارد مرحله مذاکراتی شدیم. مذاکره وقتی شکل می‌گیرد که طرف‌ها حقوق یکدیگر را محترم بشمارند، ما در این مرحله نیستیم. مادامی که انتظارات زیادی وجود دارد این روند شکل نمی‌گیرد. مصر به عنوان یکی از ضامنان آتش بس غزه، در هر گفتگویی ما این موضوع را مدنظر قرار می‌دهیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه این نشست خبری افزود: در حوزه دیپلماسی استانی نیز دومین اجلاس با حضور استانداران خراسان‌های سه‌گانه، سفرای ایران در کشورهای همسایه شرق و شمال‌شرق، و فعالان اقتصادی برگزار شد. هدف از این نشست‌ها، ایجاد هماهنگی میان ظرفیت‌های استانی و نهادهای اجرایی و تقویت ارتباطات اقتصادی و تجاری با کشورهای منطقه است.
وی در واکنش به اظهارات متفاوت درباره برجام و اظهارات لاوروف درباره مکانیسم ماشه گفت: روایت داخلی درست است، زیاد در این خصوص صحبت شده است. ما در مورد هر اتفاقی باید در زمان خودش ارزیابی کنیم. اسنپ بک راه حلی بود برای اینکه دو طرف به نتایجی برسند در روزهای آخر مذاکراتی برجام، به دلیل بی‌اعتمادی ما به آنان و همچنین آنان به ما.
بقایی در تکمیل صحبت‌های خود افزود: ما تاکید داشتیم که فنی سازی باید حفظ شود و هر آن هم این امکان وجود داشت که توانستیم مواردی که محدود کرده بودیم را بازیابی کنیم. طرف مقابل هم گفت که ما هم نیازمند تضمینی هستیم و آن تضمین هم چیزی جز قطعنامه‌های شورای امنیت نیست. سازوکاری هم اجرا شد، نهایتا به این راه حلی رسیدیم که اگر طرف‌ها ثابت کنند ایران تعهداتش را انجام نداده تحریم‌ها برگردند.
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: عملا چنین چیزی اتفاق نیافته و آنان از این سازوکار سوءاستفاده کردند. در این خصوص کتاب‌هایی منتشر شده است. ادامه بحث‌ها در این خصوص را مفید نمی‌دانم. ما باید نسبت به وضعیتی که با آن مواجهیم توجه کنیم. نباید اجازه دهیم روایت‌های مختلف درباره موضوعاتی که مربوط به گذشته است، مبنایی برای زیرسئوال رفتن گذشته قرار گیرد، ما این را مناسب نمی‌بینیم.
وی درباره روابط ایران و هند نیز خاطرنشان کرد: هند کشور مهمی است و ما رابطه مهمی با این کشور داریم و می‌خواهیم این روند را ادامه دهیم.
بقایی درباره درگیری بین پاکستان و افغانستان نیز گفت: تحلیل‌هایی وجود دارد که چرا درگیری شروع شد. آنچه که برای ما مهم است این است که ما شاهد کاهش تنش و توقف درگیری و صلح پایدار باشیم. صلح و ثبات در منطقه پیرامونی برای ما مهم است. از امضای توافق بین دو کشور پاکستان و افغانستان استقبال می‌کنیم.
سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به سفر جولانی به روسیه و احتمال تبادل پیام در سفر لاریجانی به روسیه هم افزود: دستکم اطلاعاتی ندارم. سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی انجام شده و باید سئوال کنم. در مورد سفر نماینده ویژه روسیه در امور سوریه هم الان انجام می‌شود.
وی به تهدیدها نسبت به خلع سلاح حزب‌الله پرداخت و ادامه داد: این دوباره به همان هشدارها درباره عدم اجرای تعهدات از سوی رژیم صهیونیستی بازمی‌گردد، این امر جدید نیست. موضوع سلاح مقاومت موضوعی است که باید توسط خودشان تصمیم گرفته شود.
بقایی درباره شهادت رئیس ستاد مشترک ارتش یمن نیز خاطرنشان کرد: من جا دارد شهادت رئیس ستاد کل نیروهای مسلح یمن را تسلیت بگویم. کاری که مردم یمن انجام دادند در راستای عمل به یک تعهد اخلاقی و انسانی بوده و باید اجر نهاده شود.
سخنگوی وزارت امور خارجه به نشست آتی مصر برای بازسازی غزه پرداخت و اضافه کرد: در مورد این رویداد و حضور ما هنوز به جمع‌بندی نرسیده‌ایم. ما در بیانیه خودمان تاکید کردیم که هر کمکی که بتوانیم به مردم غزه کنیم، دریغ نداریم.
وی درباره اظهارات مدیرکل آسیای جنوبی در خصوص صدور ویزای کاری برای شهروندان افغانستان نیز عنوان کرد: ما به صورت کلی درباره حضور اتباع خارجی در کشور مجموعه اقداماتی را انجام دادیم و نوع صدور ویزا برای مردم افغانستان را تنظیم کردیم.
بقایی درباره ضرب و شتم یک خانم سیاهپوست در آمریکا گفت: همیشه نسبت به ضرورت احترام به حقوق همه اقشار جامعه آمریکا خصوصا رنگین پوستان تاکید کرده‌ایم، این یک معضل است. موضوع تبعیض نژادی و نهادینه شده در سطوح حکمرانی آمریکا متاسفانه امر واقعی است. هر از گاهی موردی باعث یادآوری می‌شود به جامعه آمریکا که این یک واقعیت است. ما واقعه جورج فلوید را داریم که کشته شد. در این مورد هم صحنه بسیار منزجرکننده‌ای است که یک پلیس با خشونت با یک خانم سیاهپوست در مقابل چشمان فرزندانش اقدام می‌کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش به بیانیه اتحادیه اروپا برای پیوستن برخی کشورهای غیر عضو اتحادیه به تحریم‌ها علیه ایران افزود: خیلی از کشورها گفتند اجرا نمی‌کنند. کشورهایی در قالب نامزد عضویت در اتحادیه اروپا ممکن است در چارچوب‌های قانونی خودشان تعهداتی داشته باشند، اما در این مورد خاص اعتقاد داریم که این اقدام مغایر با قوانین بین‌المللی است. قاطبه جامعه جهانی مخالف با این اقدام 3 کشور اروپایی و آمریکا است.
وی درباره موضوع هسته‌ای ایران گفت: ما اساسا اعتقاد نداریم موضوع هسته‌ای ما یک مشکل بین‌المللی است. این را رژیم صهیونیستی و کشورهای غربی با بهانه‌هایی وارد دستورکار کردند. موضوع هسته‌ای ایران به هیچ عنوان موضوع اختلافی بین‌المللی نیست. موضوع هسته‌ای ایران بر اساس حقوق ایران در پیمان منع اشاعه باید دیده شود. حق غنی سازی حقی نیست که کسی برای ما به رسمیت بشمارد، به موجب عضویت در معاهده پادمان این حق وجود دارد.
بقایی در پایان این نشست خبری در واکنش به اظهارات ویتکاف مبنی بر تبادل پیام با ایران تصریح کرد: تماس‌هایی با واسطه بین ایران و طرف مقابل در این روزها مثل قبل وجود داشته است، واسطه‌هایی پیام‌ها را تبادل کردند. اما اینکه در آستانه روند مذاکراتی قرار داریم، نمی‌توان همچین ادعایی داشت.
انتهای پیام/ ۱۳۴
