یادداشت/

دیپلماسی استانی؛ مسیر تازه توسعه و تعامل در شرق ایران

استان‌های مرزی ایران، به‌ویژه خراسان رضوی، دیگر حاشیه کشور نیستند؛ بلکه دروازه‌های تعامل، تجارت و همکاری منطقه‌ای‌اند. تفویض بخشی از اختیارات سیاست خارجی به این استان‌ها، هم گامی در جهت تحقق عدالت سرزمینی است و هم اقدامی در راستای تقویت امنیت و ثبات پایدار.
کد خبر: ۷۸۷۳۹۵
تاریخ انتشار: ۰۱ آبان ۱۴۰۴ - ۰۹:۳۳ - 23October 2025

گروه استان‌های دفاع‌پرس- «مجتبی شجاعی» فرماندار شهرستان تربت حیدریه؛ جمهوری اسلامی ایران در نظم نوین جهانی، در جایگاه یک قدرت منطقه‌ای تثبیت شده است؛ جایگاهی که شواهد آن را می‌توان در حجم توجه رسانه‌ای، سیاسی و اقتصادی جهانی نسبت به ایران مشاهده کرد. در چنین شرایطی، زبان دیپلماسی به‌عنوان ابزار بیان اقتدار ملی و بازنمایی هوشمندانه توان کشور، نقشی کلیدی در مدیریت تصویر و تأمین منافع بلندمدت جمهوری اسلامی دارد.

دیپلماسی استانی؛ مسیر تازه توسعه و تعامل در شرق ایران

دیپلماسی هوشمندانه جمهوری اسلامی ایران، با تکیه بر منافع ملی در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، علمی و سیاسی، امروز وارد مرحله‌ای تازه از واقع‌گرایی و کارآمدی شده است؛ مرحله‌ای که در آن «دیپلماسی استانی» به‌عنوان بازوی اجرایی سیاست همسایگی، از سطح شعار به عرصه عمل آمده است. این رویکرد، که ریشه در سیاست تمرکززدایی و تقویت اختیارات استانداران دارد، می‌تواند حلقه پیوند بین دیپلماسی ملی و ظرفیت‌های واقعی در مرز‌های کشور باشد.

استان‌های مرزی ایران، به‌ویژه خراسان رضوی، دیگر حاشیه کشور نیستند؛ بلکه دروازه‌های تعامل، تجارت و همکاری منطقه‌ای‌اند. تفویض بخشی از اختیارات سیاست خارجی به این استان‌ها، هم گامی در جهت تحقق عدالت سرزمینی است و هم اقدامی در راستای تقویت امنیت و ثبات پایدار. تجربه یک سال اخیر خراسان رضوی در رشد ۳۶ درصدی صادرات، در شرایطی که صادرات کل کشور کاهش یافته، نمونه‌ای روشن از کارآمدی همین نگاه است؛ نتیجه‌ای که از هم‌گرایی واقعی میان دولت، دانشگاه و بخش خصوصی به‌دست آمده است.

در شرایط جنگ ترکیبی و فشار‌های اقتصادی بین‌المللی، توسعه مناسبات اقتصادی با کشور‌های همسایه بهترین راهبرد برای خنثی‌سازی تحریم‌ها و تقویت تاب‌آوری اقتصاد ملی است. خراسان رضوی با هم‌جواری با افغانستان و ترکمنستان و دسترسی به بازار‌های آسیای میانه، نقشی محوری در تحقق این سیاست دارد. گفت‌و‌گو‌های مرزی، توافق‌های تجاری و فعال‌سازی مسیر‌های ترانزیتی نظیر سرخس، دوغارون و چابهار، به معنای واقعی همان «دیپلماسی اقتصادی» در سطح استانی است.

برگزاری دومین همایش دیپلماسی استانی در مشهد، تنها یک رویداد تشریفاتی نیست؛ بلکه تبلور یک اندیشه ملی در بستر محلی است. این همایش، نماد آغاز مرحله‌ای تازه در دیپلماسی اقتصادی کشور با تکیه بر ظرفیت‌های شرق ایران است؛ ظرفیتی که در خراسان رضوی با انسجام مدیریتی، آرامش اجتماعی و تفکر کار جمعی شکل گرفته است.

محور‌های این همایش از توسعه همکاری‌های تجاری و سرمایه‌گذاری گرفته تا سیاست همسایگی، زیرساخت‌های حمل‌ونقل و ترانزیت، انرژی، گردشگری زیارت و سلامت و پیوند اقتصاد ملی با اقتصاد منطقه‌ای از مسیر دانش‌بنیان نه‌تنها واقع‌بینانه انتخاب شده‌اند، بلکه نشان‌دهنده درک درست از نیاز‌های امروز ایران در میدان اقتصاد منطقه‌ای هستند.

ابتکار دیپلماسی استانی، زمانی به ثمر می‌رسد که استان‌ها به‌ویژه خراسان رضوی، به بازیگران فعال تعاملات منطقه‌ای تبدیل شوند؛ جایی که استاندار نه‌تنها مدیر اجرایی استان، بلکه سفیر اقتصادی و فرهنگی ایران در مرز‌های شرقی باشد.

بی‌تردید، این مسیر در سایه عزم عمومی و هماهنگی میان دولت، نخبگان، فعالان اقتصادی و جامعه علمی، می‌تواند بخش قابل توجهی از چالش‌های اقتصادی کشور را به فرصت‌های پایدار تبدیل کند فرصتی برای آن‌که خراسان رضوی، یک‌بار دیگر نقش تاریخی خود را در احیای اقتصاد و فرهنگ ایران ایفا کند.

انتهای پیام/

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار