دنیای اسلام نیازمند بازخوانی آموزههای حضرت علی(ع) است
به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، بنا بر نوشته مورخین ولادت حضرت علی(ع) در روز جمعه ۱۳ رجب در سال سیام عام الفیل در درون کعبه یعنی خانه خدا به وقوع پیوست و این فضیلتی است که خدای تعالی به حضرت علی(ع) اختصاص داده تا مردم مرتبه بلند او را بشناسند و از او تجلیل و تکریم نمایند.
شخصیت حضرت امیرالمؤمنین(ع) آنقدر وسیع، بزرگ و همه جانبه است که درک و فهم آن برای هرکسی آسان نیست، حتی برخی از بزرگان هم درباره آن حضرت مطالعات عمیق و گستردهای انجام دادهاند، معتقدند که شناخت حضرت علی(ع) به آسانی امکانپذیر نیست.
امیرمومنان علی(ع) در زمینه دلبستگی به خانواده، حفظ و حراست از بستگان و رسیدگی به آنان، اهتمام به صله رحم و استوار ساختن پیوند خویشاوندی پیشتاز بودهاند؛ چنانکه خود در یکی از فرمایشاتش به این مطلب تصریح کردهاند: «هیچکس در پذیرش دعوت حق و صله رحم، چون من پیشتاز نبوده است».
حضرت علی(ع) در برخورد با هم نوعان و خانواده خویش بهترین الگوی جامعه امروز هستند که با مطالعه تاریخ و نهجالبلاغه میتوانیم به این مهم پی ببریم
شیوه و رفتار امام علی(ع) با فرزندانش نیز، بر همان مبنایی استوار بود که خود بر آن اساس، از سوی پیامبر اکرم(ص) تربیت شده بود و معتقد بود که فرزند را بر پدر و پدر را بر فرزند حقوقی متقابل است و رابطه عاطفی بسیار قوی با فرزندان خویش داشتند که متأسفانه این رابطه امروزه در جامعه ما به حاشیه رفته است.
ولی امروز دنیای اسلام بیش از پیش نیازمند آموزههای اهل بیت به ویژه حضرت علی(ع) است، چرا که ایشان نمونه یک انسان کامل و دارای فضایل بسیار است که باید برای جامعه امروز الگو باشد و ولایت ایشان نیز به معنای پیروی از منش و سیره ایشان در وجوه مختلف است و برای اینکه بخواهیم در جامعه به موفقیت برسیم باید از نهجالبلاغه یک ابزار روشمند و تحقیقی ارائه بدهیم.
ولایت حضرت علی(ع) و پیروی از اخلاق عملی ایشان
آیت الله سید محمد غروی، عضو شورای عالی حوزههای علمیه با اشاره به رفتار و منش والای حضرت علی(ع) در حوزه خانواده، میگوید: حضرت علی(ع) حریم خانواده خویش را رعایت میکردند و رابطه عاطفی بسیار قوی با همسر گرامی خویش، حضرت زهرا(س) داشتند و بهعنوان پدر خانواده رابطه صمیمی میان اعضای خانواده برقرار کرده بودند.
وی ادامه میدهد که ولایت امیر مؤمنان حضرت علی(ع) به این معناست که در سیره اخلاق عملی و رفتاری از ایشان پیروی کنیم.
استاد برجسته حوزه علمیه قم تأمین هزینه زندگی و تقسیم کار میان اعضای خانواده را یکی از اصول زندگی معرفی میکند و بیان میکند که حضرت علی(ع) امور بیرون از خانه را خود انجام میدادند و امور داخلی خانه را به فاطمه زهرا(س) واگذار میکردند و خود ایشان نیز کمک میکردند.
آیت الله غروی یادآور میشود: حضرت علی(ع) با همه مشغلهای که در زمان حیات رسول گرامی اسلام(ص) مانند شرکت در جنگهای گوناگون، رفتن به مأموریتها داشتند؛ اما با این حال در کارهای منزل کمک کار حضرت فاطمه زهرا(س) نیز بودند.
این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه حضرت علی(ع) در حوزه اجتماعی نیز نسبت به اهل ایمان تواضع و ایثار داشتند، عنوان میکند که امیرمؤمنان(ع) در برابر مشکلات و سختیها صبر زیادی داشتند و حمایت از مظلومان از دغدغههای ایشان بود که ما باید امروزه این ویژگیهای خوب و رفتار والا را الگوی خویش قرار دهیم.
آیت الله غروی تأکید میکند که ویژگیها و شخصیت حضرت علی(ع) باید توسط علما و بزرگان بیان شود تا در جامعه نهادینه شود.
نحوه تولد امام علی(ع) یکی از معجزات الهی است
حجت الاسلام عسگر دیرباز، رئیس دانشگاه قم نیز در گفتوگویی میگوید: امام علی(ع) در خانه کعبه متولد شدند و نحوه تولد ایشان از معجزات الهی است، امام علی(ع) در دوران کودکی در دامن رسول خدا رشد پیدا کردند و تربیت شدند.
وی ادامه میدهد که ابوطالب پدر امیرالمومنین(ع) دارای فرزندان متعددی بودند و در مکه قحطی ایجاد شده بود و ایشان امام علی(ع) را در اختیار پیامبر(ص) قرار دادند و این امام همام نزد رسول خدا رشد پیدا کردند.
حجت الاسلام دیرباز با بیان اینکه امام علی(ع) این افتخار را دارند که نخستین شخصی است که اسلام آورده است، بیان میکند که هنگامی که حضرت محمد(ص) از طرف خداوند به پیامبری مبعوث شدند در ابتدا به صورت مخفیانه مردم را به دین اسلام دعوت کردند و سپس به دستور خدا به صورت علنی این کار را انجام دادند و نخستین کسی که به رسول الله ایمان آورد امام علی(ع) بود.
وی با بیان اینکه در تمام سختیهایی که مسلمانان در مکه داشتند امام علی(ع) نیز همراه آنها بود، ذکر میکند که در شعب ابیطالب امام علی(ع) همراه مردم بودند و هنگامی که پیامبر(ص) به مکه هجرت کردند با توجه به اینکه خطر مرگ ایشان را تهدید میکرد در جای پیامبر(ص) خوابیدند و در نتیجه جان رسول خدا را نجات دادند.
امیرالمؤمنین(ع) در همه جنگها یار و همراه رسول خدا بود
این عضو مجلس خبرگان رهبری در بخش دیگر سخنان خویش با بیان اینکه در جنگ بدر و احد و همه جنگها امام علی(ع) یار و همراه پیامبر(ص) بودند، تصریح میکند: در دورانی که رسالت پایان یافت قرار بود امام علی(ع) جانشین رسول خدا بشود، اما شرایط به گونهای شد که این موضوع به سرانجام نرسید و امیرالمؤمنین(ع) به مدت ۲۵ سال با صبوری و شکیبایی سکوت کردند تا جامعه اسلامی تقویت شود تا اینکه در سال ۳۵ هجری حکومت بر جامعه به ایشان منتقل شد و مردم مدینه با وی همراه شدند و خلیفه مسلمانان شد.
وی با اشاره به مظلومیت امام علی(ع) و بیوفایی جامعه نسبت به ایشان، میافزاید: امیرالمؤمنین(ع) در اواخر عمر با بیوفاییهایی از سوی مردم کوفه روبرو شدند و عاقبت نیز یکی از همین خوارج در شب نوزدهم ماه مبارک رمضان(ع) با ضربه شمشیر این امام همام را به شهادت رساند.
حجت الاسلام دیرباز با بیان اینکه امام علی(ع) دارای ابعاد متعددی در زندگیشان بودند، اعتقاد دارد که یکی از خصوصیتهای امیرالمؤمنین(ع) شجاعت است و ایشان در میدانهای جنگ شجاعترین شخص بودند و همچنین نیز در زمینه عبادت عابدترین فرد روزگار و همه زمانها بودند.
وی افزود: هنگامی که برخی افراد به امام سجاد(ع) معترض میشدند که چرا اینقدر عبادت میکنی ایشان فرمودند که عبادتهای من در برابر عبادت جدم امیرالمؤمنین(ع) چیزی به حساب نمیآید.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به سخاوت امام علی(ع) و لزوم الگوگیری جامعه در این زمینه، امام علی(ع) را بهترین و بینظیرترین نمونه سخاوت معرفی میکند و میگوید: معاویه که یکی از دشمنان امام علی(ع) بود نیز بر این موضوع تأکید میکرد و میگفت اگر انباری از طلا و انباری از کاه در اختیار امیرالمؤمنین(ع) باشد ایشان انبار طلا را زودتر از کاه به مردم انفاق میکند.
وی با بیان اهمیت کمک به نیازمندان و اهمیت این موضوع در اسلام، یادآور میشود که امام علی(ع) هنگامی که میبیند که خانمی که دارای چند فرزند است و همسرش را در جنگ از دست داده و نیازمند کمک است از هیچ تلاشی برای کمک به وی دریغ نمیکند.
کتاب نهجالبلاغه اثبات کننده دریای علم امیرالمؤمنین(ع) است
حجت الاسلام دیرباز معتقد است که حضرت علی(ع) در زمینه علمی نیز بینظیر بودند و کتاب نهجالبلاغه و احادیث فراوانی از ایشان باقی مانده که نشان دهنده دریای علم ایشان است.
وی موضوع تقوا را یکی از محورهای اساسی نهجالبلاغه معرفی میکند و میگوید حضرت علی(ع) فرموده که «ای دنیا من تو را طلاق دادهام و بازگشتی وجود ندارد و نمیتوانی من را فریب دهی».
رئیس دانشگاه قم در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به لزوم تبیین و نشر کتاب نهجالبلاغه در جامعه، گفت: به برکت انقلاب اسلامی درسهای نهجالبلاغه چاپ و نشر و ترجمه شده است و افرادی نیز نهجالبلاغه را حفظ کردند و بنیاد نهجالبلاغه ایجاد شده است؛ اما دریای بیکران فضائل و فرمایشات امیرالمؤمنین(ع) به حدی است که انتظار بیشتری است که در زمینه نهجالبلاغه کار شود.
وی با تأکید بر لزوم توجه حوزههای علمیه و دانشگاهها به نهجالبلاغه، تأکید میکند: حوزههای علمیه در درجه اول وظیفه دارند که نهجالبلاغه را به عنوان درس قرار دهند و همه روحانیون موظف شوند این درس را بخوانند و آن را برای استفاده جامعه نشر دهند.
حجت الاسلام دیرباز معتقد است که باید یک رشته دانشگاهی در زمینه نهجالبلاغه ایجاد شود و افرادی در مقاطع مختلف تحصیلی مطالعه کنند و نهتنها امت اسلامی، بلکه غیرمسلمانان نیز از معارف بلند این کتاب ارزشمند آگاه و بهرهمند شوند.
حضرت علی(ع) و حفظ حقوق هم نوعان
شریف لک زایی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی نیز در گفتوگویی، گفت: حضرت علی(ع) در اندیشه و رفتار اجتماعی خویش به حفظ حقوق همنوعان بسیار توجه میکردند و این مهم در رفتار ایشان نمود عینی و عملی داشت.
وی ادامه میدهد که حقوق متقابل مردم و کارگزاران نسبت به هم دیگر بسیار مورد توجه حضرت علی(ع) بود و اشارات صریحی نیز نسبت به این مسئله دارند که مردم و کارگزاران نسبت به هم دیگر دارای حقوق و تکالیفی هستند که امروزه برای ایجاد جامعه علوی به این آموزهها نیازمندیم.
لک زایی با بیان اینکه حضرت علی(ع) حتی در حوزه خانواده نیز به این حقوق و تکالیف توجه داشتند، معتقد است که ایشان عاطفه و صمیمیت را در خانه به وجود آورده بودند و فرزندان را با محبت بزرگ میکردند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی معتقد است ما در زندگیهای امروزی خود دچار غفلت نسبت به تربیت فرزندان خویش شدهایم که باید آموزههای حضرت علی(ع) در این زمینه بیان شود.
توجه به تکریم انسانها توسط حضرت علی(ع)
لک زایی در بخش پایانی سخنان خویش با بیان اینکه رفتار اجتماعی ما متأثر از رفتار خانوادگی ما است، یادآور میشود: در آموزههای حضرت علی(ع) تکریم انسانها بسیار مورد توجه ایشان است که این مهم امروزه نیز باید در جامعه و میان اعضای خانوادههایمان اجرایی شود.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به مسئولیت سنگین کارگزاران و مسئولان در جامعه، گفت: کارگزاران باید آموزهها و منش حضرت علی(ع) را الگوی خویش قرار دهند.
بنا بر آنچه توسط اساتید گفته شد اگرچه همه ما به حضرت امیرالمؤمنین(ع) عشق میورزیم اما برخی اوقات مشاهده میشود که رفتار و کردار ما با سیره و روش امام علی(ع) خیلی متفاوت است و متأسفانه برخی از اوقات رفتاری از ما سر میزند که نه تنها با سیره و روش آن امام بزرگوار هماهنگ نیست، بلکه با برخی از ارزشهای آن حضرت در تضاد است که باید با بازخوانی آموزههای حضرت علی(ع) در نهجالبلاغه و روایات مختلف و الگو گیری از ایشان جامعه علوی را رقم بزنیم.
منبع: مهر
