فروپاشی رژیم امنیتی جهان با بازگشت آمریکا و روسیه به رقابت هسته‌ای

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای با ابراز تاسف از افزایش قابل توجه و نگران‌کننده تنش‌ها میان قدرت‌های هسته‌ای جهان از احتمال بروز درگیری هسته‌ای میان کشور‌های اتمی خبر داده است.
کد خبر: ۷۹۱۴۶۷
تاریخ انتشار: ۱۹ آبان ۱۴۰۴ - ۰۳:۱۵ - 10November 2025

گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: در حالی که جهان با بحران‌های ژئوپلیتیکی متعدد و رقابت‌های تسلیحاتی فزآینده میان قدرت‌های بزرگ روبه‌روست، «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار دیگر نسبت به خطر واقعی درگیری هسته‌ای میان کشور‌های دارنده سلاح اتمی هشدار داد.

بازگشت به رقابت هسته‌ای؛ آغازی بر فروپاشی رژیم امنیتی جهان

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای در سخنانی که بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های بین‌المللی داشت، اعلام کرد: «تنش‌های کنونی میان برخی قدرت‌ها، خطر محاسبه اشتباه و در نتیجه بروز درگیری هسته‌ای را بیش از هر زمان دیگر افزایش داده است.» ضمن اینکه او یکی از دلایل این وضعیت، را اعلام «دونالد ترامپ» مبنی بر تمایل به ازسرگیری آزمایش‌های هسته‌ای ایالات متحده ارزیابی کرده است.

اما این اظهارات «رافائل گروسی» پس از آن مطرح شد که روسیه نیز اعلام کرد قصد دارد آزمایش‌های هسته‌ای خود را از سر بگیرد. موضوع نگران کنند آن است که روسیه این موضع‌گیری خودش را چند روز پس از آن انجام رسانه‌های این کشور در اخبار و گزارش‌های خود از توسعه یک موشک جدید خبر داده بودند.

از طرف دیگر موضوعی که این رقابت هسته‌ای را بیش از پیش بسیار حساس و خطرناک کرده این است که همچنان شاهد تداوم بحران اوکراین و تداوم جنگ میان دو کشور روسیه و اوکراین هستیم. موضوعی که تا پیش از اقدامات روسیه و آمریکا برای آزمایش تسلیحات هسته‌ای خود موجب ایجاد و گشترش قابل توجه و خطرناک بحران میان روسیه و دنیای غرب شده است.

حال موضوع مهم در این میان زمینه‌ها و دلایل نگرانی جهان از رقابت هسته‌ای میان کشور‌های جهان است. زیرا در این شرایط شاهد افزایش رقابت تسلیحاتی بین سه کشور آمریکا، روسیه و چین هستیم و اگر برخی از این کشور‌ها از پیمان کنترل تسلیحات از جمله پیمان منع موشک‌های میان برد و تضعیف پیمان استارت جدید خارج شوند عملا موجب می‌شوند تا نظام بازدارندگی هسته‌ای در جهان دچار بحران شود.

موضوع مهم دیگر، افزایش احتمال درگیری‌های منطقه‌ای با ابعاد هسته‌ای بالقوه است. علت این امر آن است که اگر به جهان امروز نگاه نگاه کنیم متوجه می‌شویم که هرکدام از بحران‌های امروز جهانی شامل جنگ اوکراین، تنش‌های روبه افزایش شبه‌جزیره کره و رقابت هسته‌ای میان هند و پاکستان این ظرفیت را دارند تا به طور ناگهانی به سطح برسند که کنترل پیامد‌های آن غیرممکن شود.

از طرف دیگر، در هفته‌ها و ماه‌های اخیر شاهد افزایش قابل تامل و خطرناک بی‌اعتمادی مابین قدرت‌های هسته‌ای هستیم. زیرا در میان بحران‌های حال حاضر در جهان شاهد توقف گفت‌و‌گو‌ها و تعاملات میان قدرت‌های بزرگ هسته‌ای جهان هستیم و شرایط امروز به صورتی شده است که گفت‌و‌گو‌های پیش از این جای خودش را به تهدید و نمایش قدرت داده است.

اما افزایش قابل توجه و نگران‌کننده تنش‌ها میان قدرت‌های هسته‌ای جهان موجب شده تا در کنار «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تعداد زیادی از کارشناسان و صاحب‌نظران جهانی به طور بسیار صریح و بی‌پرده هشدار بدهند که هرگونه درگیری نظامی مستقیم میان قدرت‌های هسته‌ای، حتی در مقیاس محدود، می‌تواند به فروپاشی امنیت جهانی منجر شود.

به گفته کارشناسان، جهان امروز شاهد نوعی سه‌قطبی شدن قدرت هسته‌ای است؛ جایی که ایالات متحده، روسیه و چین هرکدام در پی افزایش توان بازدارندگی خود هستند، در حالی که کشور‌های دیگری مانند کره شمالی، هند، پاکستان و به خصوص «اسرائیل» نیز در حال توسعه ظرفیت‌های هسته‌ای خود می‌باشند.

با توجه به تمامی شواهد و مدارک موجود و بررسی وضعیت فعلی جهان امروز، در چنین شرایطی فقدان هرگونه گفت‌و‌گو‌های چندجانبه و بازدارندگی متقابل مؤثر میان کشور‌هایی که از سلاح‌های هسته‌ای برخوردار هستند می‌تواند به بروز «حادثه‌ای ناخواسته» منجر شود؛ حادثه‌ای که ممکن است آینده بشریت را تغییر بدهد.

ریاکاری غرب در موضوع هسته‌ای بیش از هر زمان آشکار شده است؛ همان قدرت‌هایی که سال‌ها با ادعای واهی تلاش ایران برای ساخت بمب اتمی، تحریم‌های فلج‌کننده اعمال کردند و حتی مرتکب حمله به تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ایران شدند، امروز خود آشکارا از سرگیری آزمایش‌های هسته‌ای را اعلام می‌کنند. این رفتار دوگانه نشان می‌دهد که دغدغه واقعی آمریکا نه امنیت جهانی، بلکه حفظ انحصار هسته‌ای و استفاده ابزاری از این سلاح‌ها برای فشار سیاسی و نظامی بر دیگر کشورهاست.

و در آخر، هشدار‌های «رافائل گروسی» و همچنین سایر کارشاسان و جهانی را می‌توان «زنگ خطر جدیدی برای جامعه جهانی» دانست؛ زنگ خطری که یادآور می‌شود جهان نه تنها از تهدید سلاح‌های هسته‌ای فاصله نگرفته، بلکه در حال بازگشت به مرحله‌ای پرمخاطره‌تر از گذشته است. زیرا تقریبا تمامی صاحب‌نظران ضمن تاکید بر ضرورت بازگشت کشور‌ها به میز مذاکره معتقد هستند که هیچ کشوری از جنگ هسته‌ای پیروز بیرون نخواهد آمد و در چنین جنگی، همه بازنده خواهند بود.

انتهای پیام/ ۱۳۴

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار