میلاد عرفان‌پور، شاعر و پژوهشگر و مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس با تأکید بر اهمیت فرهنگی و تمدنی پاکستان برای ایران اظهار داشت: متأسفانه در سال‌های گذشته روابط کشورهای منطقه بیشتر جنبه سیاسی داشته است و از ظرفیت‌های فرهنگی، ادبی و تاریخی این کشور تا حد زیادی غفلت شده است؛ نمونه این کشورها پاکستان است که نه یک کشور دوردست، بلکه یکی از نزدیک‌ترین هم‌پیوندان فرهنگی ما در منطقه به شمار می‌آید.
مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری تصریح کرد: «پاکستان از خانواده فرهنگی ماست»؛ زیرا میان ایران و این کشور، اشتراکات عمیقی در دین، تاریخ، زبان، آیین‌ها و حتی خلق‌وخو وجود دارد. کافی است در خیابان‌های شهرهای مختلف پاکستان قدم بزنیم تا ببینیم هنوز بسیاری از نام‌ها، تابلوها و خطاطی‌ها ریشه در واژه‌ها و سنت زبان فارسی دارند؛ این امر، نشانه‌ای روشن از پیوند ناگسستنی فرهنگی دو ملت است.
وی با اشاره به تاریخ مشترک ایران و پاکستان ادامه داد: در حافظه فرهنگی ما، چهره‌هایی حضور دارند که هر دو ملت آن‌ها را از خود می‌دانند. همان‌گونه که اقبال لاهوری برای ایرانیان چهره‌ای آشنا و حتی بخشی از فرهنگ ایرانی ـ اسلامی به شمار می‌آید، بسیاری از شاعران، حکیمان و اندیشمندان ایرانی نیز در پاکستان جایگاهی ویژه دارند. هنوز اشعار حافظ، سعدی، مولانا و بیدل دهلوی در محافل ادبی پاکستان خوانده می‌شود و بسیاری از نخبگان و ادب‌دوستان پاکستانی با زبان فارسی مانوس‌اند.
عرفان‌پور با اشاره به جایگاه ممتاز اقبال گفت: اقبال یکی از چهره‌های بزرگ امت اسلام است که اندیشه‌هایش درباره بیداری، آزادگی و وحدت همچنان الهام‌بخش ملت‌هاست، و این میراث فکری بدون آشنایی با زبان فارسی به‌طور کامل فهم نمی‌شود؛ زیرا بخش مهمی از آثار و اندیشه‌های او به فارسی نوشته شده است.
مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری تأکید کرد: زبان فارسی مهم‌ترین سرمایه مشترک ایران و پاکستان است؛ سرمایه‌ای که اگرچه در بخش‌هایی از جامعه پاکستان کمرنگ شده، اما هنوز زنده است و قابلیت احیا و تقویت دارد.
وی افزود: ایران باید رویکرد فعال‌تری در پاسداشت و ترویج زبان فارسی در پاکستان داشته باشد. زبان، تنها ابزار ارتباط نیست؛ حامل هویت، حافظه تاریخی و پل دوستی میان ملت‌هاست.
عرفان‌پور تاکید کرد: هرگاه درباره روابط ایران و پاکستان سخن می‌گوییم، نمی‌توان از نقش تعیین‌کننده زبان فارسی چشم پوشید. این زبان قرن‌ها زبان علم، دین، ادب و دیوان‌سالاری در منطقه بوده و بسیاری از کتاب‌های کلاسیک پاکستان به فارسی نوشته شده‌اند.
مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری با اشاره به ضرورت بازنگری در سیاست‌های فرهنگی ایران گفت: تقویت زبان فارسی در پاکستان نباید یک پروژه مقطعی یا نمادین باشد؛ این موضوع باید به یک راهبرد بلندمدت فرهنگی تبدیل شود.
وی پیشنهاد کرد که ایجاد مراکز آموزش زبان فارسی، افزایش بورسیه‌های ادبی، تبادل استادان و پژوهشگران، برگزاری هفته‌های فرهنگی مشترک، حمایت از ترجمه آثار ادبی دو ملت و مشارکت فعال رسانه‌ها می‌تواند مسیر نویی در تقویت پیوندهای فرهنگی ایجاد کند.
عرفان‌پور افزود: اگر ایران بتواند نسل جوان پاکستان را دوباره به زبان فارسی نزدیک کند، در حقیقت بخشی از هویت مشترک دو ملت را احیا کرده است.
این شاعر و پژوهشگر کشورمان تأکید کرد: پاکستان امروز یکی از بزرگ‌ترین کشورهای اسلامی است و تعامل فرهنگی عمیق با آن، می‌تواند به هم‌افزایی فرهنگی و همگرایی در جهان اسلام کمک کند.
وی گفت: میان ایران و پاکستان راه‌های نرفته بسیاری وجود دارد که باید گشوده شود؛ از تبادل شاعران، نویسندگان و استادان دانشگاه گرفته تا برگزاری جشنواره‌های مشترک ادبی و تولید آثار مشترک هنری و رسانه‌ای. در این میان، زبان فارسی می‌تواند حلقه اصلی اتصال و نقطه آغاز این همکاری‌ها باشد؛ چراکه بخش مهمی از مردم پاکستان در پیشینه تاریخی‌شان با این زبان زیسته‌اند و با آن پیوند عاطفی دارند.
عرفان‌پور در پایان تصریح کرد: اگر این ارتباط زبانی و فرهنگی به شکل صحیح تقویت شود، بدون تردید وحدت، همدلی و شناخت متقابل میان دو ملت عمیق‌تر خواهد شد. بسیاری از سوءتفاهم‌ها با زبان مشترک از میان می‌رود و دو ملت می‌توانند در مسیر همکاری‌های گسترده‌تر حرکت کنند. زبان فارسی نه فقط یک زبان، بلکه پلی برای نزدیکی دل‌هاست.
انتهای پیام/ 121
