چرا شب نیمه شعبان هم پای شب قدر است؟

به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس،  «شب نیمه شعبان که میلاد موفور السرور حضرت حجت(عج) است، احتمال دارد شب قدر نیز باشد، و در روایات به برخى اعمال لیالى قدر در این شب نیز سفارش گردیده است.(۱)همانگونه که در برترى شبهاى قدر فرمودهاند که فإنّها لیلة آلى اللّه على نفسه الا یردّ سائلا له فیها ما لم یسأل معصیة.(۲) در فضیلت شب نیمه شعبان نیز نبى مکرم اسلام صلّى اللّه علیه و آله و سلّم فرمود که خداوند در شب نیمه شعبان به اندازۀ موى گوسفندان قبیلۀ بنى کلب بندگانش را مىآمرزد: یغفر اللّه لیلة النصف من شعبان من خلقه بقدر شعر معزى بنى کلب(۳)  و این سخن، کنایه از فراوانى آمرزیده شدگان در آن شب مبارک است.(۴)
«روایات فراوانى درباره اعمال این شب وارد شده است. از جمله آن اعمال، صد رکعت نماز با هزار قل هو اللّه است که در هر رکعت بعد از حمد ۱۰ بار خوانده مىشود.»(۵)

چرا شب نیمه شعبان هم پای شب قدر است؟
در روایت است که هر که احیا دارد این شب را نمیرد دل او در روزی که دلها بمیرند.ابو البختری وهب بن وهب از حضرت امام جعفر صادق از پدرش از جدش از حضرت امیر المؤمنین علیه السلام روایت کرده است که آن حضرت در چهار شب علاقمند بودند آن شبها را به عبادت احیا بدارند و آن چهار شب اول رجب و شب نیمه شعبان و شب عید فطر و شب عید قربان بود.(۶)
فرموده است: (صلى الله علیه وآله) در روایتى پیامبر اکرم«شب نیمه شعبان در حال استراحت بودم که جبرائیل مرا صدا زد. بلند شدم و به قبرستان بقیع رفتم. جبرئیل خطاب به من گفت: اى رسول خدا! مىدانى امشب چه شبى است؟ امشب شبى است که اگر کسى از اشقیا باشد و از خدا کمک بخواهد، خدا نامش را از شمار اشقیا محو مىکند و در زمره شهدا مىنویسد. امشب شبى است که درهاى آسمان به روى بندگان باز مىشود. باب التّوبه، باب الرّضوان، باب الإحسان، باب المغفره و....»(۷)

کلام نورانى دیگرى از امام صادق علیه السّلام نشان مىدهد نیمۀ شعبان نیز در حدّ خویش، شب قدر و واجد یکى از درجات تقدیر امور است. ایشان در برابرى این سنت با لیالى مبارکه قدر فرمود: انّها اللیلة التی جعلها اللّه لنا أهل البیت بإزاء ما جعل لیلة القدر لنبینا صلّى اللّه علیه و آله و سلّم (۸)؛ همانطور که خداوند به پیامبر صلّى اللّه علیه و آله و سلّم شب قدر مرحمت  فرمود، به ما اهل بیت نیز نیمه شعبان را عطا کرد.
امام باقر علیه السّلام در پاسخ پرسشى دربارۀ فضیلت شب نیمه شعبان فرمود که با فضیلتترین شب پس از لیلة القدر شب نیمه شعبان است که خداوند در این شب فضل خویش را بر بندگانش ارزانى مىدارد و با منّ و کرم خود آنان را مىآمرزد، پس براى نزدیکى به خداى سبحان در این شب بکوشید چون خداوند سوگند یاد کرده است که هیچ سائلى را-تا وقتى که امر ناپسند و گناهى نخواسته است-محروم نگرداند: هی أفضل لیلة بعد لیلة القدر؛ فیها یمنح اللّه تعالى العباد فضله و یغفر لهم بمنّه. فاجتهدوا فی القربة إلى اللّه (تعالى) فیها، فإنّها لیلة آلى اللّه تعالى على نفسه ألا یرد سائلا له فیها، ما لم یسئل معصیة و. . . فاجتهدوا فی الدعاء و الثناء على اللّه (عزّ و جلّ) .(۹)

پیامبر گرامى اسلام صلّى اللّه علیه و آله و سلّم نیز شب نیمه شعبان به عایشه فرمود که در نیمه شعبان اجلها نوشته و ارزاق قسمت مىگردد و خداى عزّ و جلّ در این شب ... بندگانش را مىآمرزد و فرشتگان را به آسمان دنیا و از آنجا به زمین نازل مىکند و در این نزول ابتدا در مکه فرود مىآیند: اما تعلمین أیّ لیلة هذه؟ إنّ هذه اللیلة لیلة النصف من شعبان؛ فیها یکتب اجال و فیها تقسم أرزاق و إنّ اللّه (عزّ و جلّ) لیغفر فی هذه اللیلة من خلقه أکثر من عدد شعر معزى بنی کلب و ینزل اللّه (عزّ و جلّ) ملائکة إلى السماء الدنیا و إلى الأرض بمکة.(۱۰و۱۱)

مرحوم سید ابن طاووس مىگوید: «در روایتى دیدم که کمیل بن زیاد نخعى گفته است :به اتفاق جمعى از اصحاب در حضور امیر المؤمنین (علیه السلام) در مسجد بصره نشسته بودیم. شخصى از آن حضرت پرسید منظور خداى سبحان که مىفرماید: در آن شب مبارک هر کار محکم و استوارى فیصله داده و تفریق مىشود: فِیها یُفْرَقُ کُلُّ أَمْرٍ حَکِیمٍ(۱۲) چه شبى است؟ امام على (علیه السلام) فرمود: منظور، شب نیمۀ شعبان است. قسم به کسى که جان على در دست اوست کسى نیست مگر اینکه آنچه تا آخر سال از خیر و شرّ بر او جارى مىشود در این شب رقم مىخورد. بندهاى آن را زنده نگه نمىدارد و دعاى خضر را در آن نمىخواند مگر آن که به اجابت مىرسد. وقتى که آن حضرت به خانۀ خود رفت به خانهاش رفتم، در زدم، فرمود: کمیل! چه چیزى تو را به اینجا آورد؟ گفتم: آموختن دعاى خضر.فرمود: بنشین، وقتى این دعا را حفظ کردى در هر شب جمعه آن را بخوان یا در ماه یک بار یا سالى یک بار یا در عمرت یک بار بخوان که از جانب خدا یارى خواهى شد و خدا رزقت را خواهد رساند و مشمول مغفرت او خواهى شد. اى کمیل! طول معاشرت تو با ما سبب مىشود که خواستهات را به بهترین وجه برآورده کنیم. آنگاه دعا را املا کرد و کمیل نوشت و بدین جهت به نام او مشهور شد. در روایت دیگر از کمیل نقل شده است که وى  دید امیر المؤمنین (علیه السلام) در شب نیمۀ شعبان این دعا را در حال سجده خواند. بنابراین، اصل این دعا مربوط به شب نیمۀ شعبان است.»(۱۳)

منابع:
۱- امالى، طوسى، ص  ۲۹۷ ؛ وسائل الشیعه، ج  ۸، ص  ۱۰۶
 ۲- فضائل الأشهر الثلاثه؛ ص  ۶۱ ؛ بحار الانوار، ج  ۹۴ ، ص  ۸۶
 ۳- فضائل الأشهر الثلاثه؛ ص  ۶۱ ؛ بحار الانوار، ج  ۹۴ ، ص  ۸۶
 ۴- امام مهدی (عج) موجود موعود آیت الله جوادی آملی صص۶۱-۶۰
۵-آفتاب ولایت آیت الله مصباح ص۳۳ به نقل علاّمه مجلسى، بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۴۱۳، باب ۳۰، ح۱
۶-مفاتیح الجنان،اعمال شب نیمه شعبان
۷- آفتاب ولایت آیت الله مصباح ص۳۳ به نقل علاّمه مجلسى، بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۴۱۳، باب ۳۰، ح ۱
۸- امالى، طوسى، ص  ۲۹۷ ؛ مصباح المتهجد، ص  ۷۶۲؛ بحار الانوار، ج  ۹۴ ، ص  ۸۵
۹- امام مهدی (عج) موجود موعود ص۶۱ به نقل از امالى، طوسى، ص  ۲۹۷
۱۰--فضائل الأشهر الثلاثه، ص  ۶۲ ؛ بحار الانوار، ج  ۹۴، ص  ۸۹
۱۱- امام مهدی (عج) موجود موعود صص۶۱-۶۰
۱۲- سوره دخان/۴۷
۱۳- عصاره خلقت درباره ی امام زمان (عج) آیت الله جوادی آملی صص۲۵-۲۳

منبع: خبرگزاری مهر